Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1965, Qupperneq 29

Bvelgða eikarplanka, hentist í boga fram
á milli þeirra Guðna og Jóhannesar,
ei* hivorugur greip til hans, og lenti
íurðu mjúklega á þilfarinu framan við
stjórnvölinn og á milli hans og káebu-
kappans, studdi á hann hnúum og vatt
sér síðan við, sá á bakið á þeim báðum,
hjálparhelilum sínum, ieit síðan á ská til
(hlés, sá þar Sigurð goppast við sitýrið á
hinum vind- og ölduknúna Njáli, skæl-
brosa og lyfta annarri hendi í sigurhrósi.
Eá þeif GíuÖhi Og Jóhannes, þeir höfðu
áreiðanlega alis ekki áttað sig á því,
hvað af Ludvig hefði orðið — uppnum-
inn eða dumpaður í sjóinn, þar sem
Kristján hefði steinrotað hann með skút-
anum og sökkt honum í úfnar öldur!
t-ri
að var Jóhannes, sem varð fyrri
til að koma til sjálfis sín, enda ekki van-
ur að taka voveiflegum hlutum með
fiáti og guðbænum, maður sá. Hann
eneri sér við, sá Ludvig, honfði andartak
grettur á hann og snaraðist síðan fram
að kappanum til hans, greip í báðar axi-
irnar á honum og sagði:
„Þetta gerðirðu eins og flugfálki,
heillakailinn.“ Svo sleppti hann honuim
ieit til Guðna, sem stóð eins og stirðn-
aður og studdist við stýrishausinn, virt-
ist ekki eetla að trúa sínum eigin aug-
um. Og Jóhannes kallaði, þrumaði:
„HvaS er þetta, Guðni, reyndu nú að
koma. Nú getum við þó komið upp fokk-
unni.“
En Guðni leif til lands, og það var sem
ekjálfti færi um hann. Nú horfði hann
áreiðanlega á brimgarðinn, ef til vil.l
hefur hann fyrst nú hugsað út í það,
hver hefðu orðið örlög þeirra, hans og
Jóhannesar, ef Ludvig hefði ient í sjóinn
og Kristján rotað hann. Og Jóhannes
arfimyndaðist í framan, sparkaði í þil-
farið, kallaði, öskraði:
„Hvað ertu að hugsa? Hver andskot-
inn gengur að þér, maður? Eigum við
kannski að standa bér eins og frosnir
Bjódraugar og toíða ef.tir þvi, að blessað
ekipið beri upp í brimið“?
Svo komst þá kvik á Gúðna, sem
hvorki skorti snerpu né lipurð. Og Jó-
hannes þrammaði fram þilfarið, þeir
Guðni og Ludvig á eftir honum, og jafnt
voru þeir ailir komnir fram fyrir siglu,
ILudvig engu seinni en hinir, þó að hann
væri óvanur sjóstöðunni. Kvikur eins og
köttur fór hann á handlás fram þilfarið,
og svo var þá tekið að draga upp fökk-
una, Guðni og Jóhannes báðir á drag-
reipinu, en Ludvig stoppaði, dró til sín
kaðalinn, jafnóðum og hann lengdist.
Hann gerði hann síðan fastan. Jóhannes
hafði brugðið við og farið aftur eftir
að stýrinu, en Guðni gekk frá þeirri
festingu fokkunnar, sem kom í veg fyrir
að skautið rynni sitt á hvað eftir renni-
boganum framan við sigluna. Þegar þeir
höfðu lokið verkum sínum, Ludvig og
Guðni, hafði Jóhannes undið til stýr-
inu, horfði hálfboginn og grettur fram
eftir þilíarinu — á þetta eina segl, sem
upp var komið. Svo færðist bros yfir
andlitið, og Jóhannes sagði við þá
Öuöná og LiíÆvíg, sem komnir voru aít-
ur á skutþiljurnar til hans:
„Sbo, sko, — drengir! Hann stýrir,
hann stýrir — og stefnan vel laust við
Skagatangana! ....... Já, rétt hjá þér,
svona vinurinn, nei, nær vindi skai ég
ekki pressa þig, — ég veit, hvað þig
vantar, vinurinn, — gott hjá þér svona.“
Nú talaði hann við skipið, mildur, lokk-
andi, hrósandi. „Svona, kunningi, — nú
getur drengurinn tekið við, — þú mis-
virðir það ekki, — sko, því Jói Bjama-
son aetlar ekki, skal ég segja þér, að
bjóða þér upp á neitt smánariens inn á
Hýrafjörð, — þú skalt fá að rækja þitt
hlutverk með sóma........“ Nú leit hann
á Ludvig: „Hérna, Lúlli minn, nú getur
þú þetta, sko, svona, ekki láta kala
jaðarinn, en heldur ekki fjaer vindi. Þú
sérð, hvað bíður til hlés, ef nokkru skeik
ar...... Já, þetta geng.ur vel hjá þér.
Nú er okkur Guðna óhætt að fara að
dútla við að skjóta rifum í stórseglið.“
Hann klappaði á koparnálina í stýris-
hausnum og á öxl Ludvigs, klappaði
þeim báðum, honum og Kristjáni, og
síðan fóru þeir að leysa utan af stór-
segliruu og rifa það, hann og Guðni.
Ludvig heyrði, að Jóhannes sagði: „Við
tvírífum, Guðni minn, það verður nógu
erfitt að ná því upp, þó við höfum það
ekki stærra, og ég held líka, að nóg sé
á hann lagt með því. Hann þolir vita-
skoxld mikil segl svona lestaður, og það
er allt sterkt, sem hann Ólafur hefiur
skiiað í hendurnar á okkur, ég á við
segl og tó, en það er skrokkurinn, þó
hann sé úr eik og koparnegldur, þá má
öllu oifbjóða, — það held ég, að gigtin
sé farin að grassera í mér, sem einu
sinni var þó úr ófúnu timbrL“
Ludvig tók nú að svipast um, þó
að hann hins vegar gætti vandlega bæði
segis og stýris. Hann gaf rjúkandi brim-
garðinum hornauga. Og nú fóru ónot um
hann. Pór víst bezt sem fór, og það var
ekki nokkur skapaður hlutur að hoppa
þetta. En líkiega hefði maður ekki þurft
að hafa fyrir að grípa sundtökin, ef
maður hefði stungizt.....Nei, það var
ekki vert að vera að hugsa um það.
Ailt, sem tókst verulega vel, tókst víst
anzi illa, eif það mistókst..... Nema
þarna lónaði Sigurður á Njáli. Hann aetl-
aði sjálfsagt að verða samferða inn fjörð
inn. Ha? HvaS haíðl JoháilfléS annarS
sagt, þegar hann var að tala við skipið
eins og vin og fiélaga? Ekki bjóða þér upp
á.......þú skalt fá að rækja þitt hlut-
verk. Hann ætlaði þó víst ekki að leggja
í það, sem þeir kölluðu kruss, sjóararnir,
alla leið á Önundarfjörð, í þessu veðri
og á svona hlöðnu skipi? Og enginn mat-
arbiti, enginn vatnsdropi, ekkert brenni,
engin kol — og þeir allir hlífarfata-
lausir, meira að segja Ludvig og Guðni
á blankskóm.......Hvers konar vitleysa
var þetta eiginlega?.....Að hann ætl-
aði sér fiyrir Skagatangana og leggjast
á Follinum, fiá eitthvað úr landi matar-
kyns? Luidvig leit til tanganna, sem
skipið var nú að komast vestur fyrir.
Þær voru orðnar ærið háar og brot-
brattar, bárurnar, sem þar brustu — eða
þá að sjá reykinn, sem upp af þeim
lagði og stormurinn lyppaði eins og
fingralipur spunakona hreinhvíta kembu.
Það befði svo sem verið þægilegt — eða
hitt þó heldur — að lenda þama upp _____
Annars sýndst Ludvig, að komið væri
talsvert brim við Malirnar, vindurinn
var svo skr.ambi utanstæður, — réttvis-
andi norðan höfðu þeir verið að tala um,
Jóhannes og Guðni........
Hana, þar voru þeir víst búnir að rifa
stórseglið, og það stemmdi: skipið var
úr allri hættu af Töngunum. Og Jó-
hannes sagði svo hátt við Guðna, að
Ludvig heyrði það aftur að stýri:
„Farðu nú og láttu fokkuna dúndra
niður, — ég fer afitur fyrir og stilli stýr-
ið þannig aí, að hann gani upp í vind-
inn."
Þeir fóru síðan sinn í hvora áttina.
„Láttu mig, ijúfurinn," sagði Jóhann-
es og tók við stýrinu af Ludvig. „Farðu
fram fyrir og settu fastan fiokkufalinn,
meðan Guðni er að ganga þannig frá
henni, að garrinn nái ekki áð leika sér
með hana.“
Þegar þeir svo höfðu unnið sín verk,
þjónar Jóhannesar, hafði hann vikið
skipinu í þvervestur, eins og hann kall-
aði það, og síðan kvaddi hann þá að kló-
reipinu. Hann sagði við Ludvig:
„Það er bezt að setja þig inn í, hvernig
við förum nú að, lagsmaður. Þegar heist
er á skipi og nógur er mannskapur, eru
menn bæði við klófal og pikkfal, en nú
verðum við að heisa fyrst svolitið í
klóna, svo í pikkinn, svo aftur í Móna,
úg ír/cr.a sraitt og sniátt, þangaS íil
seglið er komið eins hátt í kló og það
á að vera, þá endum við á því, að
strekkja í pikMnn. Já, pikkurinn, það
er sko risið á seglinu, drengiur minn. Nú
verður þú að vera duglegur að stoppa,
en við Guðni föllum í falinn, já, nú gild
ir að láta ekki renna til á falnum undir
nálinni, meðan við færum til hendurnar.
Þetta verður, sikaltu vita, talsverður
pressingur, .gjott til að hita sér á, lagsL“
Jú, Ludvig var til í tuskið. Honum var
ekkert of heitt. Þeir voru allir orðnir
gegndrepa frá hvirfili til ilja, bullaði
meira að segja upp úr trí'tilskónum hans
Guðna.
Allvel gekk að koma upp seglinu. Þó
mun það hafa tekið upp undir hálftdma,
enda varð Jóhannes annað veifið að fara
aftur að stýrinu og stilla það þannig, að
seglið aðeins kæU í jaðar, en hvorki
væri hætta á, að vindinum slægi í bak-
segl né hann lægi of fast í seglinu.
Jóhannes stillti stýrið í fyrsta skipti, þeg-
ar komið var upp dálitið hom af stórsegl-
inu, en áður en hann breytti um still-
ingu á því öðru sinni, var fiokkunni lyft
iítið eitt, og svo kom þá diálítill skriður
á sMpið. Þegar hér var komið, var segl-
dúkur settur yfiir lestarhlera og festur
með tréfleygum og ennfremur gengið
eins vandilega frá hurðum hásetaklefans
og framast var unnt.
Þegar svo stórseglið var komið í fulla
hæð tvírifað, var fokkan dregin upp og
gengið frá festingum á henni, og síðan
var stytt lítið eitt í stórskautinu. Jó-
| 24. desember 1965
•LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 29