Vísir - 08.02.1979, Blaðsíða 3

VÍSIR
Fimmtudagur 8. febrúar 1979 2
Miklir erfiðleikar ó Landspítala vegna þrengsla:
NYBYGGINGAFÍÐ YtKIB
OG SITT í GFÐDCIID
,,Við erum búnir að knýja á
um lausn með fundum og grein-
argerðum en án árangurs. Þvi
telur læknaráð það skyldu sina
að vekja athygli á vandamálum
Landspitalans opinberlega, en i
sjö ár hefur nýbyggingafé hans
verið tekið og sett i byggingu
geðdeildarinnar”, sagði Grétar
ólafsson formaður læknaráðs
Landspitalans á fundi ráðsins
með fréttamönnum i gær.
A fundinum voru reifuð hús-
næðisvandræði spitalans og
einnig var farið með fréttamenn
um nokkrar deildir spitalans
sem búa við hvað þrengstan
kost. Er nú svo komið að alvar-
leg vandamál steðja að sér-
hæfS*i þjónustu Landspitalans
og mörgum þáttum hennar
stefnt i voða vegna húsnæðis-
skorts, að sögn læknaráðs.
Ekki var unnt að skoða hina
umdeildu geðdeildarbyggingu
sem reist hefur verið á lóð
Landspitalans. Læknaráð hafði
fengið leyfi til að sýna frétta-
mönnum húsið en það leyfi var
siðan afturkallað af Páli
Sigurðssyni formanni stjórnar-
nefndar rikisspitalanna.
Geðdeildin
A fundinum með læknaráði og
i greinargerð sem það tók sam-
an um þessi mál kom fram með-
al annars eftirfarandi.
Arið 1971 i ráðherratið
Magnúsar Kjartanssonar var
ákveðið að byggja sérstakt geð-
deiidarhús á Landspitalalóð ut-
an við byggingaáætlun spital-
ans. Talið var að um 670 sjúkra-
rúm vantaði fyrir geðsjúka og
skyldi lausn þessa vanda hafa
algjöran forgang. Skipuð var
sérstök bygginganefnd sem i
samvinnu við húsameistara rik-
isins hannaði 12 þúsund fer-
metra hús fyrir 120 s júklinga og
24 dagsjúklinga og göngudeild.
Byggingu sérstaks geðdeildar-
húss var á sinum tima harðlega
mótmælt af læknaráði Land-
spitalans, Læknafélagi Islands
oglæknadeild Háskólans, ásamt
fleiri aðilum.
Mótmælin voru fyrst og
fremst vegna griðarlegrar
stærðar hússins svo og að það
var tekiðútúr byggingaráætlun
Landspitalans og myndi tefja
hana um ófyrirsjáanlega fram-
tið. Einnig var talið að þörf fyrir
geðsjúkrarúm væri ýkt.
Svör ráðamanna voru að sér-
stök fjárveiting yrði til geð-
deiidarinnar og aðrar fram-
kvæmdir þvi ekki tefjast. Raun-
in hefur hins vegar orðið sú, að
allt nýbyggingarf jármagn
Landspitalans hefur frá 1972
runnið til geðdeildarhússins.
Þegar stærð geðdeildarinnar
var ákveðin var ekki gerð nein
raunveruleg könnun til að meta
raunverulega þörf á sjúkrarými
fyrir geðsjúka. Þess í stað voru
notaðir sænskir og finnskir
staðlar, en samkvæmt þeim
þyrfti 957 rými miðað við 220
þúsund ibúa eða 4.3 á þúsund
ibúa. Stærð geðdeildarhússins
var meðal annars ákveðin á
þessum forsendum.
Landlæknisembættið samdi
greinargerð árið 1976 um þessi
mál og leiddi að því rök að þeir
erlendu staðlar sem notaöir
voru eigi alls ekki við hér. Það
er álit landlæknis að þörf Is-
lendinga fyrir geðsjúkrarúm sé
svipuð og til dæmis i Noregi og
Bretlandi eða 1.5 — 1.8 rúm á
þúsund ibúa, ef göngudeildar-
þjónusta nær að þróast eölilega.
Núverandi fjöldi rúma fyrir
geðsjúka hér er um eða yfir 1,8 á
þúsund ibúa.
Rými fyrir hvert sjúkrarúm á
geðdeild er 3-5 sinnum meira en
i Landspitalabyggingunni eða
öðrum sjúkrahúsum á Reykja-
vikursvæðinu.
Með ofangreint i' huga og si-
vaxandi erfiðleikaá Landspital-
anum vegna þrengsla þótti ekki
óeðlilegt að spitaiinn fengi eitt-
hvað af öllu plássi geðdeildar-
hússins. Aðeins hefur þó fengist
loforð fyrir hluta göngudeildar-
rýmis tíl nota fyrir spitalann.
Landspitalinn
Landspitalinn er stærsti
spítali landsins með 508 rúm og
eru reknar þar allar sérgreinar
læknisfræðinnar, nema heila-
skurðlækningar, augnlækningar
og hjartaskurðlækningar. A
spitalanum er veitt margs kon-
ar sérhæfð læknisþjónusta fyrir
landið i heild, sem ekki er veitt á
öðrum sjúkrahúsum landsins.
Þar má nefna gervinýra,
bæklunarlækningar, hjarta-
þræðing, isotóparannsóknir,
sérhæfðar hormónamælingar,
geðlæknisþjónusta fyrir börn og
þannig mætti lengi telja. Land-
sjátalinn er ennfremur aðal
kennsluspitali fýrir heiibrigði-
stéttir. Um ástandið á einstök-
um deildum spitalans kom með-
al annars fram eftirfarandi.
A biðlista bæklunarlækninga-
deildar eru nú 573 sjúklingar
þar af 145 sem biða eftir að láta
skipta um mjaðmarliði og er
biðtimi þeirra tvö til þrjú ár. A
biðlistum vegna almennra
skurðlækninga, brjósthols-
skurðlækninga og lýtalækninga
erunú700sjúklingar. Ibygging-
aráætlun fýrir Landspitalann er
gert ráð fyrir skurðstofuálmu
norðan við aðalálmu og á hún
einnig að hýsa röntgendeild er
býr mjög þröngt. Þessi álma
áttiaðhafa forgang ásamtálmu
fyrir rannsóknardeildir. Engar
framkvæmdir hafnar vegna for-
gangs geðdeildar.
Geislalækningar við krabba-
meinifærastmjög i vöxt ogeinu
geislalækningatæki landsins eru
á Landspitalanum. A geisla-
deild voru 6.500 heimsóknir
sjúklinga á siðasta ári. Deildin
hefur engin viðtalsherbergi og
enga aðstöðu fyrir lækna eða
annað starfsfólk.
sjúkra á nokkurn hátt. Það væri
hins vegar ekki hægt aö sjá, að
vandajnál geðsjúklinga i dag
værumeirien þeirra sjúklinga-
hópa, sem liða fýrir húsnæðis-
skort Landspitalans.
—SG
Frá fundi læknaráðs Landspltalans með fréttamönnum I gær. (Ljósm JA)
Fimm nýrnavélar til að halda
lifi i fólki með ónýt nýru eru til á
spitalanum en aðeins fjórar i
notkun þar sem ekki er pláss
fyrir fleiri. Astandið er þannig á
deildinni að heilbrigðiseftirlitið
hefur lagt til að henni verði lok-
að.
Lyfjabúrið er 40 fermetrar að
stærð, en það þjónar öllum
spitalanum. Þarna vinna fimm
manns og ekki hægt að panta
lyfjabirgðir nema til fárra daga
i senn.
Göngudeild er starfrækt i 180
fermetra plássi og þangað eru
um 20 þúsund sjúklingakomur
árlega. Endurhæfingadeild er i
alltof litlu og óhentugu húsnæði
ogrými vantarfyrir iðjuþjálfun
einstaklingsmeðferð og æfingar
barna.
Samnýting
Hér hefúr verið stiklað stórt
við að lýsa þeim vandamálum
sem rikja á Landspitalanum. A
sinum tima var gerður samn-
ingur milli læknaráðs Land-
spitala og Kleppspitala um
verulega samnýtingu á þjón-
usturými og göngudeildarrými
geðdeildar. Læknaráð Land-
spitalans telur forsendur þessa
samnings brostnar og telur
nauðsynlegt að það húsnæði
geðdeildar sem enn er ófrá-
gengið verði tekið til mun meiri
samnýtingar eða sérnýtíngar
fyrir spitalann, en gert var ráð
fyrir i upphafi, þar til önnur
lausn hefur fundist á húsnæðis-
skorti Landspitalans.
Eina varanlega lausnin sé
hins vegar að hef ja framkvæmd
byggingaráætlunar spitalans
frá 1972. A fundinum með
fréttamönnum tóku læknarnir
skýrt fram, að þeir væru ekki á
móti góðri aðhlynningu geð-
mmmw
hm kakú
Stjórn Sambands Islenskra raf-
veitna (SIR) hefur mótmælt
„framlengingu svonefnds verð-
jöfnunargjalds á raforku, og ekki
sist fyrirhugaðri hækkun þess úr
13% 119%”, að þvi er segir I frétt
frá SIR.
1 stjórnarsamþykktinni segir
að „leysa beri fjárhagsvanda
Rafmagnsveitna ríkisins á annan
hátt, m.a. með beinum framlög-
um úr rikissjóði” eins og stjórn
Rafmagnsveitnanna hefur lagt
til. 1 ályktuninni er bent á, að
mörg raforkufyrirtæki önnur eigi
viö fjárhagsvanda aö etja.
Þeir Kristján Jónsson og Haf-
steinn Davlðsson tóku fram á
stjórnarfundinum, að þeir treystu
sér ekki til að mótmæla verðjöfn-
unargjaldinu á meðan ekki kæmu
til aðrar lausnir á fjárhagsvanda
Rafmagnsveitnanna og Orkubús
Vestfjarða.
Gísli Jónsson og Co.:
Sýning fyrir
bílamálara
A sýningunni eru margar
gerðir af rykgrimum, slopp-
ar, pappir, limbönd, slipi-
rokkar, skifur, ofnar til
þurrkunar, sandblásarar,
sprautukönnur, handverk-
færiýmiss konar, bilalökk og
grunnefni.
Sýningin er jafnframt opin
öllum sem vinna I rykmett-
uðu lofti. Sýningin var opnuð
föstudaginn 2. febrúar og
stendur til 16. febrúar alla
virka daga frá kl. 8.30 til 5.30.
SÍR mótmœlir hœkkun
verðjöfnunargjalds