Vísir - 17.03.1979, Blaðsíða 4
4
Laugardagur 17. mars 1979
Ánœgjurödd úr röðum atvinnurekenda:
Ástandið í iðnað-
inum #er síbatnandi
segir Þorgeir Jósepsson, skipasmiður á Akranesi
//Við islendingar getum horft mjög björtum aug-
um tii framtíðarinnar. Við erum búnir að reisa
fiskiðjuver um alit land. Við erum búnir að virkja
heil ósköp af vatnsföllum og erum enn að/ þannig
að næsta kynsióð þarf sennilega ekkert að virkja.
Eftir nokkur ár, þegar allt þetta er orðið skuld-
laust og fiskistofnarnir búnir að ná sér, verður
hvergi betra að búa en á islandi. Og það er stutt i
það".
Þessi frómu orö sagfti Þorgeir
Jósefsson, eigandi Þorgeirs og
Ellerts hf.á Akranesi.
Þorgeir er mikill bjartsýnis-
maöur og segir, aö I þau 60 ár,
sem hann hefur veriö i járn- og
skipasmiöinni, hafi hann ekki
skort verkefni i einn einasta dag.
,,t raun og veru vantar mig fólk
til starfa. Ég sagöi einu sinni viö
landbúnaöarráöherra, aö viö gæt-
um tekiö viö öllum atvinnulausun
sveitamönnum sýslunnar, og þótt
víöar væri leitaö. En okkur skort-
ir aö sjálfsögöu fyrst og fremst
menn, sem kunna til verka I járn-
smiöinni”.
Þorgeir er fæddist á Hval-
fjaröarströnd og foreldrar hans
voru bændur. Hann kom fyrst til
Akraness áriö 1918 þá oröinn vél-
virki og vann I sömu járnsmiöj-
unni i 10 ár. Þorgeir hefur veriö
heimilisfastur á Skaganum siöan
áriö ’26.
Sjálfs sin herra varö hann áriö
1928 og keypti þá smiöju.
„Þau eru nú oröin 34 skipin,
sem viö höfum byggt. Viö höfum
fariö heldur rólega í sakirnar, en
alltaf veriö meö samninga og
aldrei skort verkefni.
Fyrsti báturinn, sem viö
smiöuöum var Sigurfari, 60 tonna
trébátur. Hann er ennþá ofan-
sjávar og er geröur út frá Vest-
mannaeyjum”.
Nú er I smlöum hjá Þorgeiri
stærsta skip, sem hann hefúr
smiöaö til þessa og á geta boriö
800 tonnaf loönu. Nótabátur, sem
meö litlum tilkostnaöi er hægt aö
breyta i skuttogara. Sá bátur er
smiöaöur fyrir Tálkna hf. á
Tálknafiröi.
Hugsa meira um járnið en
skipið
Viö spuröum Þorgeir, hvort
hann, sem hefur smiöaö svo mörg
m mmummmmammamm
skip, hafi aldrei veriö sjómaöur.
,,Ja, ég hef gert út. Viö áttum
hlutafélag nokkrir menn og þaö
var meö útgerö á sinni könnu.
Þaö geröi meöal annars út togar-
ann Viöi, fyrsta togarann á Skag-
anum. Svo leystist hlutafélagiö
upp og ég hætti aö vera útgeröar-
maöur.
Ég sé heldur ekkert eftir þvi.
Ég er fæddur meö þeim ósköpum
aö hugsa meira um járniö en
skipiö”.
Nóg að gera á islandi
Þorgeir og Ellert hf. eru meö
120-125 manns i vinnu og töluvert
fleiri á sumrin. Viö spuröum Þor-
geir, hvort hann heföi ekki oröiö
var viö þann samdrátt og þá
erfiöleika, sem iönaöurinn ætti
viö aö striöa.
„Nei, þvert á móti. Mér finnst
ástandiö fara sibatnandi. Þaö er
nóg aö gera á Islandi. En mér
finnst fáránlegt aö kaupa svo
mörg skip frá útlöndum, sem viö
gerum. Þaö er auöveldlega hægt
aö smiöa skipin hér heima. Þaö er
nauösynlegt aö efla Islenskan
iönaö.
Maöur hlær bara, þegar flutt er
út vara, sem offramleiösla er á
hér heima.svo sem kjöt og smjör
og borga þarf meö og enginn vill
kaupa úti, en flytja inn vörur,
sem hægt er aö framleiöa hér
heima.
Þaö er höfuönauösyn, aö lána-
fyrirkomulagi til skipasmiöi sé
breytt. Viö eigum aö geta hafiö
smiöi á skipum, þó samningur um
kaup sé ekki fyrir hendi. Ráöa-
menn hafa aldrei viljaö hlusta á
þetta, en ég vona og trúi þvi aö
þetta breytist”, sagöi ’bjartsýnis-
maöurinn Þorgeir.
Sigurfari/ fyrsti báturinn, sem Þorgeir smíðaði.
i/ h ágtfm * ■ ito t \ w
í : i lV i j
M f iL
Þorgeir við krók/ sem er all-traustlegur útlits.
Allir verða að væla
— En nú hafa skipasmiöir
kvartaö mjög yfir ástandinu.
„Veröa ekki allir aö væla?
Landbúnaöurinn hefur heilt ráö
til aö væla. Sjávarútvegurinn
hefur Kristján Ragnarsson til
þess, og þaö er nú ekki svo litiö.
Viö veröum þvi aö væla eitthvaö
lika, annars tekur enginn mark á
okkur”.
Offramleiðslan
„Menn veröa lika aö skipuleggja
framleiösluna, þannig aö ekki
veröi offramleiösla”, sagöi Þor-
geir og horföi til sveita.
„Ef bændur framleiöa of mikiö,
þá veröa þeir hreinlega aö
minnka framleiösluna og auka
fjölbreytni hennar. Og svo er ekki
þar meö sagt, aö þó maöur sé
bóndi, þá veröi hann aö vera þaö
um aldur og ævi. Þaö er nóg
annaö aö gera á Islandi.
T.d. skapar Grundartangi
mikla atvinnumöguleika. Þegar
fariö var aö tala um verksmiöju-
byggingu á Grundartanga, upp-
hófust mikil mótmæli og höföu
bændur hér i nágrenninu ekki
lægst. Talaö var um aö atvinnu-
jafnvæginu yröi raskaö.
Mér skildistá sumum mönnum,
aö þegar verksmiöjan tæki til
starfa, yröi enginn bóndi eftir I
sveitunum, þeir færu allir inn á
Grundartanga.
Ég skil ekki hvaö sveitamenn-
irnir höföu á móti þessari verk-
smiöju. Sumir þeirra höföu aldrei
séö pening nema á mynd, fyrr en
þeir fór aö vinna þarna”, sagöi
Þorgeir.
Síðdegisblöðin eyðilögðu
fyrir Sjálfstæðisflokknum
„Heyriöi mig annars! Hvar
stendur Visir núna, pólitiskt séö?
Alla vega lögöu bæöi Vísir og
Dagblaöiö ofurkapp á aö eyöi-
leggja allt fyrir Sjálfstæöis-
flokknum fyrir siöustu kosningar.
Blööin hundskömmuöu rikis-
stjórnina fyrir alla skapaöa
Skipið/ sem Þorgeir og Ellert hf. eru að smíða fyrir
Tálknfirðinga, stendur hálft út úr smiðjunni.
Texti: Axel Ammendrup Myndir: Gunnar V. Andrésson