Morgunblaðið - 21.07.2001, Blaðsíða 18

VIÐSKIPTI
18 LAUGARDAGUR 21. JÚLÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
MENNTAMÁLARÁÐHERRA,
fulltrúar í stjórn Lánasjóðs íslenskra
námsmanna og fulltrúar Form.is und-
irrituðu í gær samning um rafræna
þjónustu við greiðendur námslána.
Skilvísum greiðendum námslána
býðst nú að borga af lánum sínum
með átta greiðslum á ári í stað
tveggja áður, með því að senda LÍN
rafræna umsókn þess efnis um Form-
.is.
Samningsaðilar voru sammála um
að kosturinn á fleiri afborgunardög-
um gæti aukið þægindi greiðenda
námslána. Með greiðsludreifingu
lækkar hver afborgun og hefði það
aukið hagræði í för með sér fyrir
greiðendur námslána. Greiðsludreif-
ingin byggist á skuldfærslu af debet-
kortareikningi lántakanda og bein-
greiðslusamningi LÍN við alla
íslenska banka og sparisjóði.
Greiðsludreifingin nær bæði til fastr-
ar og tekjutengdrar afborgunar af al-
mennum námslánum. Viðbótarkostn-
aður vegna greiðsludreifingar er 0,9%
af greiðslu að meðtöldum vaxtakostn-
aði vegna greiðslna eftir gjalddaga.
Gunnar Birgisson, stjórnarformað-
ur LÍN, sagði við undirritunina að
mikið hagræði hlytist af þessu nýja
fyrirkomulagi fyrir bæði Lánasjóðinn
og greiðendur námslána. Hann sagði
samstarf LÍN og Form.is hafa gengið
vel allt frá því að því var komið á í
september á síðasta ári, og væntir
þess að svo verði áfram.
Stjórn LÍN samþykkti samhljóða
að tekin yrði upp greiðsludreifing
með rafrænum hætti í samstarfi við
Form.is. Guðmundur Ómar Haf-
steinsson, fulltrúi stúdenta í stjórn
LÍN, lýsti ánægju með samninginn
og greiðsludreifinguna. „Að okkar
mati hefur orðið vitundarvakning í
þjónustumálum... og komið til móts
við hagsmunamál stúdenta. Við von-
um að framhald verði á þessari þró-
un.“
Rafrænt form á fleiri svið innan
menntamálaráðuneytisins
Björn Bjarnason, menntamálaráð-
herra, sagði breytingu á greiðslum
eiga eftir að breyta miklu fyrir við-
skiptavini Lánasjóðsins. Hann sagði
að litið yrði með vissri eftirvæntingu
til þess að taka hugsanlega upp raf-
rænt form á fleiri sviðum innan
menntamálaráðuneytisins. „Við von-
umst til að þetta ryðji brautina fyrir
frekari rafræn samskipti,“ segir ráð-
herra. Lagabreytingar þarf til þess að
unnt verði að dreifa greiðslunum enn
frekar, t.d. á allt upp í mánaðarlegar
afborganir allt árið. Í samtali við
Morgunblaðið sagði ráðherra sjálf-
sagt að líta til þess að breyta lögun-
um. „En við prófum þetta núna og það
á áreiðanlega eftir að mælast vel fyr-
ir. Nú er líka verið að tala um að
stytta leiðina á milli viðskiptavinanna
og sjóðsins og nútímavæða þjónustu
hans. Ef lög standa í vegi fyrir ein-
hverju slíku, munum við líta til þess.
En lögin um Lánasjóðinn eru mjög
viðkvæm þannig að menn hrófla nú
yfirleitt ekki við þeim nema brýn
ástæða sé til. Ég held að rétt sé að sjá
hvernig þetta reynist og hve margir
vilja tileinka sér þetta. Það er nátt-
úrulega mjög stórt skref úr tveimur
afborgunardögum yfir í átta og á eftir
að breyta miklu í sjálfu sér.“
Guðmundur Óskarsson, fram-
kvæmdastjóri Form.is, sagði við-
skiptavini LÍN kjörinn markhóp fyrir
rafræna þjónustu. Aðspurður sagði
hann samninginn auka útbreiðslu
þjónustu Form.is. Fyrirtækið hefur
gert samninga við um tuttugu fyrir-
tæki og þ.á m. eru t.d. opinberar
stofnanir og bæjarfélög. Form.is var
stofnað á vordögum 1999 og hjá fyr-
irtækinu starfa sex manns. Fyrirtæk-
ið var stofnað um þá hugmynd að fyr-
irtæki og stofnanir gætu komið fram
með þjónustu sína, ýmiss konar eyðu-
blöð og rafrænar undirskriftir, á
öruggu svæði. Notendur Form.is eru
um 5.700, að meirihluta viðskiptavinir
LÍN. Með nýja samningnum opnast
möguleiki á að fjölga notendum
Form.is í yfir 30 þúsund.
Greiðendur námslána 26.000
Fjöldi lántakenda hjá LÍN er
33.700 en greiðendur námslána eru
rúmlega 26.000. Næsti gjalddagi hjá
flestum er 1. september nk. Afborg-
anir af námslánum eru í ár 2.700 millj-
ónir króna en útistandandi námslán í
árslok 2000 voru 53.565 milljónir
króna.
Tæplega 40% umsækjenda um
námslán eða um 2.400 námsmenn
hagnýta sér samstarfssamning LÍN
og Form.is frá september sl. til raf-
rænna samskipta. Nýi samningurinn
opnar þeim sem lokið hafa námi og
eru byrjaðir að greiða niður námslán
leið að sambærilegri þjónustu. Rúm-
lega fjórðungur greiðenda námslána
nýtir sér nú þegar greiðsludreifingu á
vegum banka og sparisjóða og er
LÍN-greiðsludreifingin hugsuð sem
valkostur fyrir þá sem eftir standa, en
getur þó jafnframt verið viðbót við
núverandi greiðsludreifingu á vegum
banka og sparisjóða.
Fulltrúar Lánasjóðs íslenskra námsmanna og Form.is undirrita samning um greiðsludreifingu
Morgunblaðið/Ásdís
Frá undirritun samningsins: Jóhann Pétur Malmquist, stjórnarformaður
Form.is, Gunnar I. Birgisson, stjórnarformaður LÍN, Björn Bjarnason
menntamálaráðherra, Guðmundur Óskarsson, framkvæmdastjóri Form.is
og Guðmundur Ómar Hafsteinsson, fulltrúi stúdenta í stjórn LÍN.
Greiðslum
dreift á raf-
rænan hátt
MEISTARAKOKKURINN Siggi
Hall kynnti íslenskar afurðir í
beinni útsendingu í morgunþætti
CBS í gærmorgun. Að sögn Pét-
urs Ómars Ágústssonar, hjá Ice-
land Naturally, er ekki hlaupið
að því að komast í beina útsend-
ingu í Bandaríkjunum og út-
heimti það því töluverða vinnu
hjá Iceland Spring Natural Water
að fá pláss í þættinum. Þegar það
tókst fékk fyrirtækið fleiri til liðs
við sig við kynninguna. Íslenskt
lambakjöt, þorskur og bæði
reyktur og ferskur lax voru á
boðstólum hjá Sigga Hall og var
öllu saman skolað niður með al-
íslensku vatni.
Iceland Naturally er samstarfs-
verkefni Ferðamálaráðs, við-
skiptaþjónustu utanríkisráðuneyt-
isins og nokkurra fyrirtækja en
markmið þess er að koma merki
og nafni Íslands á framfæri á er-
lendri grund. Fyrirtækin sem
taka þátt í verkefninu eiga það
flest sameiginlegt að kenna sig á
einhvern hátt við landið, t.d. Ice-
landair og Iceland Seafood. Pétur
Ómar segir verkefnið ganga vel
og bætir við að það sé ánægjulegt
að sjá samvinnu milli fyrirtækj-
anna eins og í þættinum í gær-
morgun. Siggi Hall hafi farið á
kostum og þáttarstjórnendur ver-
ið hæstánægðir með íslensku
kræsingarnar.
Siggi Hall
í morgun-
þætti CBS
Siggi Hall kynnti íslenskar afurðir á CBS í gærmorgun.
AUGLÝSINGASTOFURNAR Ar-
gus og GH-hönnun sameinuðust
nýlega í eina undir nafninu Argus-
GH. „Markmiðið með
sameiningunni er að
byggja upp öflugt
þjónustufyrirtæki á
auglýsinga- og hönn-
unarsviði,“ segir í
fréttatilkynningu. Starfsmenn
hinnar nýju stofu verða sjö, þar af
fimm menntaðir á sviði grafískrar
hönnunar, prent- og tölvutækni og
markaðsmála.
Fyrirtækið veitir alhliða þjón-
ustu á sviði hönnunar, auglýsinga,
sölu- og markaðsmála auk vef-
smíði, veflausna (VYRE systems)
og margmiðlunar. Argus er með
elstu auglýsingastofun landsins en
fyrirtækið var stofnað árið 1967.
GH-hönnun var hins
vegar stofnað í apríl
á þessu ári upp úr
auglýsingastofunni
Gullna hliðinu. Hin
nýja stofa Argus-GH
er til húsa í Skipholti 21. Stjórn-
arformaður er Hilmar Sigurðsson
og yfirmaður teiknistofu er Þór-
hallur Kristjánsson en fram-
kvæmdastjóri er Hilmar Halldórs-
son. Eigendur hennar eru, ásamt
stjórnarformanni og yfirmanni
teiknistofu, Ester Hilmarsdóttir
og Tölvuþjónusta Kópavogs.
Argus og GH-
hönnun sameinast
SAMRÆMD vísitala neysluverðs í
EES-ríkjum var 109,6 stig
(1996=100) í júní síðastliðnum og
hækkaði um 0,1% frá maí. Á sama
tíma hækkaði samræmda vísitalan
fyrir Ísland um 1,8%. Frá júní í
fyrra til jafnlengdar í ár var verð-
bólgan, mæld með samræmdri
vísitölu neysluverðs, 2,8% að með-
altali í ríkjum EES, 3,0% í evru-
ríkjum og 7,2% á Íslandi.
Mesta verðbólga á evrópska
efnahagssvæðinu á þessu tólf mán-
aða tímabili var á Íslandi 7,2% og í
Hollandi 5,0% en minnst var verð-
bólgan í Bretlandi, 1,7% og í
Frakklandi og Danmörku eða
2,2%.
Mest verð-
bólga á Íslandi
af EES-ríkjum
HAGNAÐUR Frumherja á fyrstu
sex mánuðum ársins nam 19,9 millj-
ónum króna samanborið við tæpar
4,6 milljónir á síðasta ári. Rekstr-
artekjur félagsins námu alls 294
milljónum króna og hækkuðu um
31% frá sama tímabili í fyrra en
voru þá um 224 milljónir. Rekstr-
arhagnaður jókst um 13,5% frá því
á síðasta ári, er nú 47,2 milljónir en
var 6,4 milljónir á fyrstu sex mán-
uðum ársins 2000. Félagið hefur,
líkt og mörg önnur, orðið fyrir tölu-
verðu gengistapi vegna skulda og
nam tapið 27,2 milljónum á tíma-
bilinu. Bókfært eigið fé félagsins í
júnílok nam 341,9 milljónum króna,
þar af eru 77,3 milljónir hlutafé.
Eiginfjárhlutfall var 43,8% í júnílok
og arðsemi eigin fjár 6,23%.
Frumherji gerði samning við
Orkuveitu Reykjavíkur í mars á
þessu ári um þjónustu tengda sölu-
mælum Orkuveitunnar og voru
helstu fjárfestingar sem félagið
lagði í á tímabilinu tengdar samn-
ingnum. Alls námu fjárfestingar
vegna þessa um 280 milljónum
króna og voru fjármagnaðar að
hluta með 219 milljóna króna láni
frá Orkuveitunni. Aukning rekstr-
artekna á tímabilinu er að 2/3 til
komin vegna ofangreinds samnings.
Samningurinn styrkti reksturinn
verulega auk þess sem ný tækifæri
til útvíkkunar starfseminnar opnast
í kjölfar hans. Áhrifa er þó ekki far-
ið að gæta að fullu í rekstrinum en
þau koma þó enn betur fram á
næsta ári. Frekari breytingar á nú-
verandi starfssviðum félagsins eru
þó ekki fyrirséðar.
Frumherji með
19,9 milljónir
króna í hagnað
ÍSLENSKIR námsmenn erlendis
hafa ekki farið varhluta af lækk-
andi gengi íslensku krónunnar
taki þeir námslán hjá Lánasjóði ís-
lenskra námsmanna.
Spurður um áhrif gengissigs ís-
lensku krónunnar á námsmenn er-
lendis, segir Steingrímur Ari Ara-
son, framkvæmdastjóri LÍN,
almennu regluna þá að lán séu
reiknuð út í mynt viðkomandi
námslands. „Í úthlutunarreglunum
er yfirlit yfir framfærslu erlendis í
gjaldmiðli viðkomandi lands eða í
bandaríkjadal í þeim löndum sem
búa við óstöðugleika. Það gefur þá
augaleið að þegar krónan fellur fá
menn í rauninni fleiri krónur í lán.
Lánin eru reiknuð í erlendum
myntum en borguð út í íslenskum
krónum. Ef t.d. framfærslukostn-
aður í Bandaríkjunum hefur hækk-
að um 30%, hefur lánið hækkað um
30%. Framfærslukostnaður og
framfærslulánið vegna náms í
Bandaríkjunum er orðið tvöfalt á
við það sem er á Íslandi.“
Að sögn Steingríms Ara eru
skólagjaldalán hins vegar reiknuð
út í íslenskum krónum, en sá hátt-
ur var tekinn upp fyrir tveimur ár-
um. „Þá ríkti stöðugleiki og geng-
isþróun var í hina áttina. Megin-
ástæðan fyrir breytingunni var
reyndar að skólagjöld á Íslandi eru
að koma inn með vaxandi þunga.“
Námsmenn erlendis og gengissig
ÍSLANDSSÍMI skilaði greinar-
gerð til Verðbréfaþings Íslands á
fimmtudag þar sem nánari grein
var gerð fyrir afkomuviðvörun
félagsins frá 12. júlí sl.
Verðbréfaþingið hefur greinar-
gerðina til umfjöllunar og að
sögn Péturs Péturssonar, upplýs-
ingafulltrúa Íslandssíma, mun
félagið ekki tjá sig um málið að
stöddu. „Samkvæmt reglum
Verðbréfaþings Íslands skulu
upplýsingar sem geta haft áhrif á
gengi bréfa í félaginu birtast
fyrst í upplýsingakerfi Verð-
bréfaþings.“
Helena Hilmarsdóttir, for-
stöðumaður aðildar- og skráning-
arsviðs Verðbréfaþings Íslands,
segir málið enn í athugun hjá
þinginu og ekki hægt að segja
hvort óskað verði eftir frekari
gögnum frá Íslandssíma.
Lokagengi Íslandssíma á Verð-
bréfaþingi Íslands var 4,8 í gær
sem er 2% lækkun frá fyrra degi.
Greinargerð Íslands-
síma í skoðun hjá VÞÍ