Morgunblaðið - 25.09.2001, Blaðsíða 1
218. TBL. 89. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR 25. SEPTEMBER 2001 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 25. SEPTEMBER 2001
NORSKA stjórnin ætlar að
leggja til á þingi, að komið verði
á fót sérstakri stjórnardeild,
sem fái það hlutverk fyrst og
fremst að berjast gegn hryðju-
verkum í landinu. Kom það
fram í Aftenposten í gær.
Boðað er, að frumvarp þessa
efnis verði lagt fram á þingi á
þessu hausti og vísað er til
nefndar, sem hefur komist að
því, að Noregur sé mjög ber-
skjaldaður fyrir hvers konar
skemmdar- og hryðjuverkum.
Á þetta einkum við um olíu-
og gasiðnaðinn, orkuver og
fjarskipti. Helen Bøsterud, yf-
irmaður almannavarna í Nor-
egi, segir, að hryðjuverkin í
Bandaríkjunum sýni vel hve lít-
ið megi út af bera til að nútíma-
samfélag fari meira eða minna
úr skorðum.
„Orku- og fjarskiptamál eru
meðal meginstoða samfélagsins
og hryðjuverk í þessum grein-
um geta haft skelfilegar afleið-
ingar,“ segir Bøsterud.
Noregur
Stjórnar-
deild gegn
hryðju-
verkum
RONALD Barnabas Schill, rúmlega fertugur
dómari sem fór í framboð undir merkjum óbil-
gjarnrar „laga- og reglustefnu“, stóð uppi sem
ótvíræður sigurvegari í borgarstjórnarkosning-
um í Hamborg sem fram fóru á sunnudag.
Sigur Schills, sem í kosningabaráttunni var
gjarnan uppnefndur „miskunnarlausi dómar-
inn“, var vinstrimönnum í Hamborg mikið áfall
en við blasir að hann verður til þess að jafn-
aðarmenn, sem hafa farið með völd í borg-
arstjórninni samfleytt í 44 ár, missi þau í hend-
ur samsteypustjórnar á hægri vængnum.
Úrslitin munu þar með einnig veikja stöðu
sambandsríkisstjórnar Gerhards Schröders í
Sambandsráðinu.
Meðal baráttumála Schills dómara, sem hvað
mesta athygli hafa vakið, var
að dæmdum kynferðisaf-
brotamönnum yrði boðinn sá
refsingarkostur að vera van-
aðir, að dauðarefsingar yrðu
teknar upp á ný og rétturinn
til pólitísks hælis yrði tekinn
út úr þýzku stjórnarskránni.
Urðu margir til að hneyksl-
ast á málflutningi dómarans,
en augljóslega snerti hann
viðkvæman streng í hjarta
kjósenda, þar sem nær fimmti hver þeirra
greiddi honum atkvæði sitt, 19,4%.
Jafnaðarmannaflokki Ortwins Runde borg-
arstjóra tókst þó að halda stöðu sinni sem
stærsti flokkur Hamborgar með 36,5% at-
kvæða. Samstarfsflokkurinn græningjar missti
hins vegar mikið fylgi; hrapaði í 8,5% úr 13,9
prósentustigum sem hann fékk í síðustu kosn-
ingum, 1997.
Frjálsir demókratar (FDP), sem í síðustu
kosningum féllu út úr borgarstjórninni þar sem
þeir náðu ekki „5%-þröskuldinum“, fengu nú
5,2% og eru í oddaaðstöðu. Þeir lýstu því yfir
fyrir kosningar að þeir yrðu frekar til viðræðu
um myndun hægristjórnar með kristilegum
demókrötum (CDU) og flokki Schills en vinstri-
stjórnar með jafnaðarmönnum og græningjum.
CDU, sem fékk 26,2% atkvæða, leggur til borg-
arstjóraefni hinnar hugsanlegu hægristjórnar,
Ole von Beust.
Hægrisveifla í Hamborg
Berlín. AFP.
Ronald
Schill
HERAFLI Bandaríkjamanna virð-
ist vera tilbúinn til aðgerða en
margt bendir til, að ekki verði látið
til skarar skríða fyrr en í næstu viku
í fyrsta lagi. Verða áætlanir hans
um árásir á hryðjuverkamenn í Afg-
anistan kynntar varnarmálaráð-
herrum Atlantshafsbandalagsins,
NATO, í Brussel á miðvikudag og í
næstu viku mun háttsett, bandarísk
sendinefnd fara til viðræðna við
stjórnvöld í Moskvu um það sama.
Talibanar segjast hafa kallað
300.000 manns til vopna og Osama
bin Laden skoraði í gær á Pakistana
að „hrinda krossferð Bandaríkja-
manna“ gegn íslam.
Talibanastjórnin í Afganistan
skoraði í gær á Sameinuðu þjóðirn-
ar, íslömsk ríki og almenning í
Bandaríkjunum að koma í veg fyrir,
að ráðist yrði á Afganistan en kvaðst
um leið hafa kallað 300.000 manns til
vopna. Talibanaherinn hefur þó látið
undan síga fyrir Norðurbandalag-
inu, andstæðingum talibana, en það
hefur lagt undir sig nokkur héruð í
mikilli sókn síðustu daga.
Fjáreignir frystar
George W. Bush, forseti Banda-
ríkjanna, fyrirskipaði í gær, að fjár-
eignir 27 samtaka og einstaklinga,
sem bendlaðir væru við hryðjuverk,
skyldu frystar og sagði, að þær er-
lendar fjármálastofnanir, sem ekki
gerðu slíkt hið sama, yrðu beittar
refsiaðgerðum. Flug bandarískra
eiturúðunarflugvéla hefur verið tak-
markað eftir að í ljós kom, að
hryðjuverkamennirnir hefðu sýnt
þeim mikinn áhuga og leiðbeiningar
um stjórnun þeirra fundust í fórum
manns, sem nú er í haldi.
Tvö bandarísk flugmóðurskip eru
nú á Persaflóa og Indlandshafi og
tvö önnur á leið austur ásamt fleiri
herskipum. Hundruð orrustuþotna
eru á skipunum og bandarískum
herstöðvum í heimshlutanum og
embættismaður í bandaríska utan-
ríkisráðuneytinu sagði í gær, að
B-52- og B-1-sprengjuflugvélar
væru tilbúnar til aðgerða.
Átján bresk herskip hafa farið um
Súez-skurð með 23.000 hermenn um
borð en talið er, að breskar sér-
sveitir muni taka mikinn þátt í
væntanlegum aðgerðum. Þá eru
fréttir um, að beitt verði frönskum
sérsveitum, frönsku útlendingaher-
deildinni og þýsku KVK-sérsveit-
inni.
Rússar auka stuðning
við Norðurbandalag
Vladímír Pútín, forseti Rússlands,
sagði í gær að loknum fundi með
þingleiðtogum, að Rússar ætluðu að
stórauka stuðning sinn við stjórn-
arandstöðuna í Afganistan, leyfa
„hjálparflug“ um rússneska lofthelgi
og væru reiðubúnir að taka þátt í
„alþjóðlegum leitar- og björgunað-
gerðum“ án þess að skýra það nán-
ar. Kvaðst hann ekki útiloka, að
Rússland og Mið-Asíuríkin leyfðu
afnot af herstöðvum í baráttunni
gegn hryðjuverkamönnum. Úkraína
og Kasakstan hafa heimilað Banda-
ríkjamönnum afnot af lofthelgi sinni
og flugvöllum. Olíuverð lækkaði
verulega í gær og fór niður fyrir 22
dollara fatið. Hefur það ekki verið
lægra í 17 mánuði. Er ástæðan ótti
við efnahagslegar afleiðingar
hryðjuverkanna í Bandaríkjunum
og minni eftirspurn. Gengi hluta-
bréfa hækkaði aftur á móti verulega
vestanhafs og austan eftir mikla
lækkun í síðustu viku.
Talibanar segjast hafa kvatt 300.000 menn til vopna en fara halloka fyrir Norðurbandalaginu
Áætlanir um hern-
að ræddar við
NATO og Rússa
Reuters
Bush Bandaríkjaforseti ásamt Colin Powell utanríkisráðherra er hann
tilkynnti, að fjármunir hryðjuverkasamtaka hefðu verið frystir.
Washington, Moskvu, Kabúl. AP, AFP.
Árásin/20 og 21
„GLÆPAVETTVANGUR. Aðgang-
ur bannaður“ segir á borðanum en
allar eiturúðunarflugvélar í Banda-
ríkjunum voru kyrrsettar í gær. Er
ástæðan sú, að komið hefur í ljós,
að Mohamed Atta, einn flugræn-
ingjanna, sem gerðu árásina á
World Trade Center, sýndi mikinn
áhuga á notkun þeirra. Gro Harlem
Brundtland, yfirmaður WHO, Al-
þjóðaheilbrigðisstofnunarinnar,
sagði í gær, að heimsbyggðin yrði
að búa sig undir hugsanlega árás
með efna- eða sýklavopnum. Talin
er hætta á, að bólusóttar-, milt-
isbrands- og svartadauðasýklar
verði notaðir í þessu skyni. Reuters
Eiturúðun-
arflugvélar
kyrrsettar