Morgunblaðið - 04.10.2001, Side 54

54 FIMMTUDAGUR 4. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
ÉG HEF búið hér á Íslandi í níu ár.
Ég á því láni að fagna að vera bæði
með bandarískan og íslenskan ríkis-
borgararétt, og er stolt af því. Ég hef
aldrei verið gefin fyrir það að skrifa
greinar í blöð eða að öðru leyti að
viðra skoðanir mínar fyrir almenn-
ingi. Ég get þó ekki orða bundist eftir
að hafa lesið þær greinar, sem birst
hafa í lesendadálki Mbl. þar sem
nokkrir einstaklingar hafa notað
hryðjuverkin sem áttu sér stað í
heimalandi mínu, bæði í borgunum
New York og Washington, til að
rægja bandarísku þjóðina og almenn-
ing.
Mér finnst þessar greinar særandi,
þar fyrir utan virðast þær skrifaðar af
fáfræði og dómgreindarleysi.
Greinarnar sem hér um ræðir eru
eftir Guðmund Rafn Geirdal skóla-
stjóra „Glæpurinn sé rannsakaður –
en hefnd sé ekki studd“ (Mbl. 22 sept.
sl.), „Viðbrögð gegn voðaverkum“ eft-
ir Þorvald Örn Árnason kennara
(Mbl. 22. sept. sl.) og nú síðast grein
Ragnars Stefánssonar jarðskjálfta-
fræðings sem kallast „Mótmælum
öll“ (Mbl. 28.sept.sl.). Allar þessar
greinar eiga það sameiginlegt að tala
um fyrirhugaðar hefndarárásir
Bandaríkjanna. Í greinunum er eng-
inn greinarmunur gerður á Banda-
ríkjamönnum og hryðjuverkamönn-
um og allar eru þær skrifaðar af
mikilli dómhörku í garð þjóðar sem er
í sárum eftir eitt mesta hryðjuverk
mannkynssögunnar. Og síðan er í
tveimur þessara greina talað um að
hryðjuverkin séu framin af miklum
„kjarki“.
Það er óhuggulegt að þúsundir sak-
lausra borgara þ.á m börn og konur,
sem eiga sér einskis ills von, skuli
myrt í varnarleysi sínu. Ef það er ekki
heigulsháttur þá veit ég ekki hvað það
er.
Hryðjuverkamaðurinn Osama Bin
Laden lýsti árið 1998 „heilögu stríði“
yfir gegn Bandaríkjunum. Í þeirri yf-
irlýsingu segir hann meðal annars:
„að þeir muni ekki gera greinarmun á
millum þeirra sem eru í herklæðum
og óbreyttra borgara. Þeir eru allir
skotmörk í þessu heilaga stríði“ (Mbl.
12. sept. sl). Voðaverkin hafa heldur
ekki látið á sér standa, sprengingar í
sendiráðum Bandaríkjanna í Tansan-
íu og í Kenýa þar sem 224 létu lífið og
þúsundir særðust þar af margir lífs-
hættulega og svona mætti lengi telja.
Rétt er að benda á, að Bandaríkin
tilheyra varnarbandalagi NATO, sem
er ekki hernaðarbandalag. Það hlýtur
að teljast skylda hvers þjóðríkis að
verja þegna sína sé á þá ráðist.
Bandaríkjastjórn hefur þegar lýst því
yfir að skotmörkin séu hryðjuverka-
menn og þeir sem styðja og skjóta yf-
ir þá skjólshúsi. Það er engu líkara en
í hugum þeirra þremenninga séu
Bandaríkjamenn og bandalagsþjóðir
þeirra þegar búnar að gera sprengju-
árásir á Afganistan en ekkert slíkt
hefur þó enn átt sér stað eins og al-
heimur veit, þvert á móti hafa Banda-
ríkjamenn lagt mikið af mörkum til að
styðja flóttafólkið frá Afganistan.
Flestir vilja frið. Við Bandaríkja-
menn viljum það líka. En spurningin
er hvernig þeim friði er náð. Höfund-
ar greinanna sem ég vitnaði í, tala um
Bandaríkin sem blóðþyrsta þjóð og
hrokafullt heimsveldi sem vilji ekkert
nema stríð. Ég vísa slíkum fáránleg-
um ásökunum algjörlega á bug.
Bandarísk yfirvöld hafa ekki leyfi
frekar en önnur ríki hins vestræna
heims til að líta undan og leyfa
hryðjuverkamönnum að vaða uppi.
Hér verðum við að gera greinar-
mun á siðferði einstaklinga og þjóða
og þeim skyldum sem við höfum að
gegna sem þjóð annars vegar og ein-
staklingar hins vegar. Spurningin er
því ekki um hefnd heldur hvort hern-
aðaraðgerðir séu réttlætanlegar til
varnar saklausum borgurum. Ég held
að allir menn sem geta gert einhvern
greinarmun á góðu og illu séu ekki í
nokkrum vafa um að stríð gegn
hryðjuverkum sé réttlætanlegt. Hér
er um borgaralegt réttlæti að ræða
sem byggist á því kristna boði að
gæta náunga síns. Þess vegna er orð-
ið „hefndarárás“ óskiljanlegt í þessu
samhengi.
Ekki ætla ég að skrifa fleiri greinar
um þetta efni. Fyrir utan þær rang-
færslur sem koma fram í þeim grein-
um sem ég hef leitast við að svara vil
ég ekki síður benda á að „aðgát skal
höfð í nærveru sálar“. Í þessu landi
búa ekki bara Íslendingar heldur
einnig fólk af öðru þjóðerni og skulum
við því umgangast hvert annað af
virðingu og nærgætni. Ekki síst á
þetta við þegar hræðilegir hlutir eins
og þeir sem hér um ræðir eru til um-
fjöllunar.
Að lokum vil ég þakka ríkisstjórn
Davíðs Oddssonar fyrir þann stuðn-
ing og vinarhug sem íslensk yfirvöld
hafa sýnt þjóð minni á þessum erfiðu
tímum.
SÚSANNA BJÖRNSSON,
Skagabraut 30,
250 Garði.
Óskiljanlegar
ásakanir í garð
Bandaríkjanna
Frá Súsönnu Björnsson:
Reuters
Spurningin er því ekki um
hefnd, segir greinarhöfundur,
heldur hvort hernaðaraðgerðir
séu réttlætanlegar til varnar
saklausum borgurum.