Morgunblaðið - 26.10.2001, Blaðsíða 47

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 26. OKTÓBER 2001 47
✝ Kristín Kristjáns-dóttir fæddist á
Bergsstöðum í Aðal-
dal 21. júní árið 1910.
Hún lést á dvalar-
heimilinu Hlíð á Ak-
ureyri19. október
síðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru Krist-
ján Davíðsson, f. 4.8.
1884, d. 15.3. 1961,
og Hólmfríður Jak-
obsdóttir, f. 3.1. 1879,
d. 19.5. 1956. Þau
eignuðust átta börn.
Systkini Kristínar
eru: Björg, f. 8.9.
1904, d. 2.5. 1973, Guðný, f. 7.2.
1906, d. 20.2. 1997, Hulda, f. 4.3.
1907, d. 14.5. 1988, Aðalsteinn, f.
20.6. 1908, d. 12.4. 1995, Arnbjörn,
f. 21.2. 1913, d. 25.7. 1996, Guð-
björg, f. 7.11. 1918, d. 30.11. 1972,
og Signý, f. 13.10. 1921.
Kristín ólst upp á Bergsstöðum í
Aðaldal. Hún stundaði nám í Hús-
mæðraskólanum á Laugum vetur-
inn 1934-1935. Árið 1940 giftist
hún Heiðreki Guðmundssyni, rit-
höfundi, f. 5.9. 1910, d. 29.11.
1988. Kristín og Heiðrekur hófu
sambúð sína á Sandi í Aðaldal.
Þau bjuggu í Reykja-
vík á árunum 1939-
1940 en fluttust þá til
Akureyrar þar sem
Kristín var búsett til
dauðadags. Börn
Kristínar og Heið-
reks eru: Völundur,
f. 16.4. 1940, d. 13.1.
1978, maki Guðrún
Sæmundsdóttir. Þau
skildu. Ragnheiður,
f. 2.2. 1942, maki
Kristján Þorvaldur
Stephensen. Barn
þeirra er Þorsteinn
Stephensen, f.
21.5.1967, maki: Brynja X. Vífils-
dóttir. Guðmundur, f. 23.10. 1949,
maki: Magga Alda Magnúsdóttir.
Börn þeirra eru: Heiðrekur Þór, f.
5.9. 1976, Ragnheiður Kristín, f.
5.11. 1979, og Guðmundur Birkir,
f. 25.4. 1992. Hólmgrímur Krist-
ján, f. 17.11. 1955, fyrrv. maki Sig-
urborg Ragnarsdóttir. Barn
þeirra er Atli, f. 20.1. 1982. Fyrrv.
maki: Birna Stefánsdóttir. Barn
þeirra er Kristín Ylfa, f. 7.7. 1994.
Útför Kristínar fer fram frá Ak-
ureyrarkirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
Í dag verður til moldar borin
tengdamóðir mín og vinkona
Kristín Kristjánsdóttir, fyrrver-
andi húsmóðir á sæmdarheimilinu
Eyrarvegi 23 á Akureyri. Kristín
var í heiminn borin í norðlensku
náttleysi hinn 21. júní árið 1911.
Foreldrar hennar voru þau Krist-
ján Davíðsson bóndi á Bergsstöð-
um í Aðaldal og kona hans Hólm-
fríður Jakobsdóttir. Kristín
fagnaði því níutíu ára afmæli sínu
síðastliðið vor með vinum og
vandamönnum og var þar góð
skemmtan. Bergsstaðir urðu
heimahagar Kristínar til mann-
dómsára, þar drakk hún í sig
menningu þessarar undarlegu
sveitar, þar sem bændur lásu evr-
ópskar framúrstefnubókmenntir
og ruddu braut pólitískum hug-
myndum áratugum á undan öðrum
samlöndum. Eflaust hefur margt
verið brotið til mergjar á löngum
kvöldum í baðstofunni á Bergs-
stöðum en illa er ég svikinn ef kát-
ína og glens hafa ekki tekið völd
endrum og eins þegar systkina-
hópurinn, átta að tölu, þurfti að
sletta úr klaufunum því þar fór líf-
legur hópur. Af þessum hópi lifir
nú aðeins Signý, yngst systkin-
anna. – Bergsstaðir eru fallega í
sveit settir, kúra í litlu dalverpi,
eilítið í vari fyrir ys og þys um-
ferðarinnar, sveitabær með bæj-
arlæk, Mánalækinn, seytlandi til
móðunnar miklu, Skjálfanda-
fljótsins sjálfs, sem sígur niður
dalinn í átt til sjávar. Nú hins veg-
ar kemur nýr kafli í söguna henn-
ar Kristínar. Ekki fjarri því sem
Mánalækurinn og Skjálfandafljótið
nema seltu sjávar stendur höfuð-
ból, Sandur, þar sem skáldjöfurinn
Guðmundur Friðjónsson sat við
iðju sína umkringdur stórum
barnahópi, flest þeirra einnig
handgengin skáldgyðjunni. Þeirra
á meðal var Heiðrekur, ungur full-
hugi, vel íþróttum búinn og sérlegt
eftirlæti Braga. Að loknu dags-
verki þótti honum ekki tiltökumál
að spenna sig skautum og þeysa
upp freðið Skjálfandafljótið að ná
fundum heimasætunnar á Bergs-
stöðum. þá var ei til „Bergsstaða“
leiðin löng. – Seinna er reikað um
Hallormsstaðarskóg:
Í grasaleit í grænan skóg
ég gekk með þér.
Og vaxtarilmur vorsins barst
að vitum mér.
Og sumargestir sungu í lofti,
og sólin skein.
Þá brostir þú, en blærinn hló
í bjarkargrein.
Við gengum út úr glöðum hóp
og gáska fjær
á veginn, þar sem vonin býr
og vorið grær.
Við hófum leit, unz hnigu saman
hjartans þrár.
Þá hvarf mér jörð og hágeng sól
og himinn blár.
Í nýjum heimi fann ég frið
í fyrsta sinn.
Hinn mikli skógur skrýddur hvarf
í skugga þinn.
Og hinum öllum heitar þó
ég honum ann.
– En eina blómið, það varst þú,
sem þar ég fann.
Þau áttust, brutu átthagafjötra
og tókust á við harða kreppu, at-
vinnuleysi og kröpp kjör, alltaf
samhent í blíðu og stríðu. Þau
gerðu heimili sitt á Eyrarvegi á
eyrinni á Akureyri og urðu góðir
og gegnir Akureyringar. Kristín
trúði þessum græna bæ fyrir því,
sem henni var hugstæðast, maka,
börnum, heimili, garði, rósum og
svo má lengi telja en horfði í hárri
elli til æskuáranna, augum hinnar
skarpgreindu og raunsæju konu,
sem hún var. Hún unni berjalaut-
inni en hafnaði hlóðunum. – Þeim
Heiðreki varð fjögurra barna auð-
ið, öll búin mannkostum í ríkum
mæli: Völundur, Ragnheiður, Guð-
mundur og Hólmgrímur Kristján.
Árið 1978 varð þeim hjónum þungt
í skauti, er Völundur sonur þeirra
féll frá eftir langa og stranga bar-
áttu við illvígt mein. Þá svignuðu
stofnar í Eyrarveginum.
Á Akureyri rak Heiðrekur versl-
un um langt árabil, en gerðist síð-
ar forstöðumaður vinnumiðlunar-
skrifstofu Akureyrarbæjar. Hans
verður þó minnst fyrst og síðast
sem eins af höfuðskáldum bæjar-
ins. Árið 1988 lagði Heiðrekur í
ferðina löngu – á vit hins ókunna
sem hann ósjaldan vék að í ljóðum
sínum.
Kristín hlúði að manni sínum til
hinsta dags og gerði honum kleift
að sinna hugðarefnum sínum. Fyr-
ir það mega unnendur góðra ljóða
vera henni þakklátir. Sá sem þetta
ritar þakkar henni að auki ótaldar
ánægjustundir, góðan beina og
ótrúlega ljúfar minningar umvafð-
ar sól og blíðu á Eyrarveginum.
Kristján Þ. Stephensen.
Við hraunsins jaðar
kliða kaldavermsl,
sem krap og snjóar
byrgja stundum inni.
En lindin mín
á eina djúpa æð,
sem ekki hefur lokast
nokkru sinni.
Hún sprettur upp
úr iðrum jarðar þar,
sem út í vatnið
seytlar lækjarsprænan;
og lætur jafnan
lítið yfir sér,
en litar allan
dýjamosann grænan.
Svo iðulaus
varð aldrei nokkur hríð,
að ekki sæist
lindaraugað bláa.
Og engan tón
svo þýðan hef ég heyrt
sem hennar nið
við klettaskútann lága.
Þannig kvað Heiðrekur Guð-
mundsson, eiginmaður Kristínar
móðursystur okkar, sem við kveðj-
um í dag.
Kristín ólst upp í stórum systk-
inahópi á Bergsstöðum í Aðaldal.
Þau voru átta systkinin, sex systur
og tveir bræður. Þar var oft glatt
á hjalla og kveðist á í rökkrinu.
Svo mikill var áhuginn á að sigra
að fyrir kom að hlaupið var á
næsta bæ eftir vísu. Þar var lagð-
ur grunnurinn að ævilöngum
áhuga á vísum og ljóðum. Það
hlýjar um hjartarætur að minnast
kvöldstunda í Eyrarveginum. Þá
var ekki sjónvarpið en oft farið
með vísur og ljóð. Kristín var
hæglát og ljúf kona. Hún hafði
góða kímnigáfu og var jafnan
skemmtileg í viðræðu.
Kristín og Heiðrekur byrjuðu
búskap á Strandgötu 9 á Akureyri
en fljótlega byggðu þau sér fallegt
heimili á Eyrarvegi 23. Þar var
Kristín hin umhyggjusama hús-
móðir sem helgaði heimilinu krafta
sína og vakti yfir velferð sinna
nánustu. Úti sem inni bar allt
snyrtimennsku húsbændanna fag-
urt vitni, rósirnar hennar Stínu og
grenitrén hans Heiðreks í garð-
inum. Svo samofin eru þau hjón í
minningu okkar systranna að varla
er hægt annað en að nefna þau
bæði í senn. Heiðrekur lést árið
1988. Elli kerling fór bærilega vel
með Kristínu en tvö síðustu árin
voru henni erfið þrátt fyrir bestu
umönnun fjölskyldu og hjúkrunar-
fólks.
Við systurnar vorum ungar að
árum þegar við urðum heimagang-
ar á Eyrarveginum. Það er svo
margs að minnast og margt að
þakka. Eitt má nefna: þegar Ak-
ureyrarveikin geisaði og við veikt-
umst báðar tóku þau okkur inn á
sitt heimili og slepptu ekki af okk-
ur hendinni fyrr en við vorum
orðnar vel frískar.
Heiðrekur mat Kristínu konu
sína mikils. Hún var hans sterki,
trausti lífsförunautur, konan með
fallegu dimmbláu augun og hlýja
brosið. Nú hefur lindaraugað bláa
lokast og dýjamosinn misst sinn
græna lit.
Stefán, Þórir og við systur send-
um öllum ástvinum Kristínar sam-
úðarkveðjur. Blessuð sé minning
hennar.
Hólmfríður og Þóra
Karítas Árnadætur.
Kristín Kristjánsdóttir, hin sí-
unga og glæsilega móðursystir
mín, er lögð upp í sína langferð.
Minningarnar hrannast upp í
huganum og sumar eru skýrari en
aðrar: Stína frænka á heimili for-
eldra minna, ásamt unnusta sínum
Heiðreki Guðmundssyni skáldi frá
Sandi, og þau voru svo glöð og fal-
leg að mér, barninu, skildist að
þarna væri hamingjan á ferð.
Og þeirra hamingjusól skein alla
tíð síðan meðan bæði lifðu, í erfiðri
lífsbaráttu sem á gleðistumdum.
Þau byggðu sér hús á Eyrarvegi
23 á Akureyri. Þar varð framtíðar-
heimili þeirra, þar uxu börnin fjög-
ur úr grasi og þar tókst að skapa
vaxtarskilyrði fyrir börn og blóm,
úti og inni. Hlýtt og notalegt and-
rúmsloftið gerði það að verkum, að
þangað var alltaf gott að koma.
Hlýtt faðmlag og fallegt bros
frænku minnar, hressilegar sam-
ræðurnar, sterkt og gott kaffið var
eitthvað sem maður vildi ekki hafa
farið á mis við.
Sterkustu einkennin í fari Krist-
ínar voru einörð og glaðleg fram-
koma, óvenju skemmtilegt og fal-
legt orðfæri, mikill þjóðmálaáhugi,
ósvikin kímnigáfa og smitandi
hlátur.
Að eiga kvöldstund með þeim
hjónum, þar sem allt milli himins
og jarðar var á dagskrá, jafnt
dægurmál sem bókmenntir og list-
viðburðir, mikið spjallað og hlegið,
það voru sannkölluð forréttindi.
Þegar Kristín frænka var orðin
ein, aldurinn farinn að segja til sín
og heilsan að bila, hélt hún sinni
reisn og stutt var í kímniglampann
í augunum, þegar eitthvað
skemmtilegt bar á góma.
Jafnvel þegar hún flutti úr hús-
inu sínu í litla herbergið í Kjarna-
lundi, þá hátt á níræðisaldri, var
hugurinn skýr og gaman að eiga
við hana orð.
Að leiðarlokum þakka ég Krist-
ínu frænku fyrir allt og allt og bið
börnum hennar og fjölskyldum
þeirra allrar blessunar.
Ólína Jónsdóttir.
KRISTÍN
KRISTJÁNSDÓTTIR
7
8, 
  ,
 ,, + ,,

 "7
4 !!"
'30 >


 
   . %+

 + =
   1 + 0; ;>
 ( 3  * 

 9 

2 

 ?  (/0  
 

2  
 

  & &0 *& & &0  "-1 ?5"!1 !!"
 *0
@

 +-
.%6/6
%2
,.    
+
</ ,.%2
+    1  + 0A >>

   
4,
,6 /+5/  +. 6
=
 % "5"


*0
>;
"/.)   
   '+
+   
  
  + 

,
4 5
& *&

/ 
A
B/ 
-
 B1/
/03

, 
./+
 8
+
 .?+
=
++
  0B 

  .%+
+    1 + 0A >>
+, 
3
 3,

,+, 
   ? *  2
  !#  . 

 + 
/22
  * .*? & * 

  2
  (
.&/  

 **2
 

 ,&/0 ? .   2
3 2
  ? ) ? &/  

 %   
2
  *
2 :C
  

  *(/0 *2
 

 3 4  2
   *&/0 *2
 

 * )   2
 

 
D & & &0 *& & &0 4,  + 
5 
,6 +.
  6 .
8

  ,   
 
 ,.


4 ""1
5"
8
/ + 
)
 

 * 
  % )1 * 

 -& * 

   ? # ? 
A*. "

8 A&8#