Morgunblaðið - 25.11.2001, Qupperneq 22

Morgunblaðið - 25.11.2001, Qupperneq 22
22 SUNNUDAGUR 25. NÓVEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ ÞAÐ eru ekki mörg ár síðan bræðurnir hófu að syngja saman opinberlega. Upphaf þess má rekja til þess að þeir sungu við útför föður síns, Péturs Sig- fússonar bónda í Álftagerði, haustið 1987. Pétur var jarðsunginn frá Víði- mýrarkirkju, sem er lítil torfkirkja, og var hún troðfull. Hér er gripið niður í frásögn af þessari athöfn sem var upp- hafið að gifturíku samstarfi bræðr- anna fjögurra. Þetta var að öllu leyti hefðbundin jarðarför framan af en þegar bræð- urnir tóku um miðja athöfn að syngja Álftirnar kvaka var eins og stífla brysti. Það var líkt og allt sem bjó í einni mannsævi væri teiknað upp fyr- ir hugskotssjónum viðstaddra, öll sú angurværð og gleði sem lífið hafði fram að bjóða hefði tekið sér bólfestu í hugum þeirra og að allt það sem einn maður getur skilið eftir sig í minningunni hefði safnast í þennan eina brennipunkt. Milligerð og þil er milli kórs og kirkju sem gerir það að verkum að þeir sem sitja frammi í kirkjunni sjá ekki vel upp að altarinu. Bræðurnir voru ekki að syngja fyrir áhorfendur. Þeir voru líkt og staddir einir með sínum nánustu, huldir á bak við tré- verkið sem þó skýldi í engu tónunum sem fylltu þiljað húsið. Þetta lag hafði verið í miklu uppáhaldi hjá Pétri al- veg frá því að hann var ungur maður og söng það uppi á Eyvindarstaða- heiði, sér og félögum sínum til skemmtunar. Þetta var hans lag. Þeir sem voru viðstaddir útförina eiga erfitt með að lýsa henni í orðum, svo einstök var hún. Sumum kom á óvart að bræðurnir skyldu syngja við athöfnina þó að enginn efaðist um hæfileika þeirra til þess. Fólk hafði hvorki heyrt né séð þá alla syngja saman áður, hvort sem það voru ætt- ingjar eða vinir, og fyrir vikið var að- dáunin enn meiri en fyrir það eitt að hafa kjark til að syngja við útför föð- ur síns. Söngurinn var einlægur og persónulegur. Það var líkt og þeir væru að syngja beint til föður síns. En þarna í kirkjunni heyrðist einnig strax hvað raddir þeirra lágu vel saman. Ein stór fjölskylda Saga Álftagerðisbræðra er nátengd Karlakórnum Heimi í Skagafirði. Fað- ir þeirra söng í Heimi og það hafa bræðurnir einnig gert en kórinn hefur um áratuga skeið verið kjölfesta hins blómlega sönglífs í Skagafirði. Álftagerðisbræður eru miklir Heimismenn og vilja veg kórsins sem mestan og bestan. Félagslíf hefur átt í vök að verjast í seinni tíð vegna sjónvarps og annarrar afþreyingar og því þykir mörgum mikilvægt að kórinn haldi velli. Hann er stór hlekkur í félagslífi héraðsins, enda fjöldi manns sem kemur þar við sögu; um 70 söngmenn og fjölskyldur þeirra. Ættartengslin eru líka mikil innan kórsins og þegar hann er á ferðalög- um er andrúmsloftið líkt og um eina stóra fjölskyldu sé að ræða. Algengt er að feðgar syngi saman og synirnir þá stundum fleiri en einn og fleiri en tveir. Þetta er skemmtilegt áhuga- mál enda væri vart öðruvísi hugsan- legt að kórfélagar stæðu í þessu í marga áratugi. Menn eru tilbúnir til að fórna miklu og gefast ekki upp þótt á móti blási. Eldri kórmenn láta ekki sitt eftir liggja og gárungar tala um að þeir hætti ekki fyrr en þeir falla í ómegin og eru bornir niður af kórpöllunum, lífs eða liðnir. Skiptir litlu þótt röddin sé orðin svo brostin að þeir syngi tví- eða þríraddað! Atvik sem sýnir sannan félagsanda í þessa veru átti sér stað um árið á tónleikum í Sæluviku í félagsheim- ilinu Bifröst á Sauðárkróki þegar einn af eldri kórmönnum féll í yfirlið og varð að flytja hann á sjúkrahús. Á leiðinni út úr húsi á sjúkrabörunum sagði hann ótrauður við félagana: „Ykkur er alveg óhætt að halda áfram drengir, ég drepst ekki!“ „Grenj og gól“ Það sem einkennir Heimi hvað helst og er líklegast, þegar upp er staðið, inntakið í sönghefð Skagfirð- inga er hve áreynslulaus söngurinn er. Heimismenn koma oftast vel æfð- ir til tónleika en láta þó eins og þeir séu að fara að taka lagið í réttunum. Þetta hefur Óskar fundið vel og hefur þar samanburð við aðra kóra sem hann hefur sungið með. Þar er verið að stilla upp í tíma og ótíma og stressið oft mikið, vangaveltur um hver á að standa hvar og hvernig á að ganga inn. Hjá Heimi ganga hlutirnir þannig fyrir sig að rétt fyrir tónleika stendur einhver einn upp og segir: „Jæja, nú skulum við stilla upp.“ Allir standa á fætur og eru strax klárir í slaginn. Að þessu hefur Óskar alltaf dáðst jafnmikið. Fyrst þegar hann söng með Heimi lá honum við taugaáfalli. Rétt áður en tónleikarnir áttu að hefjast var ekk- ert farið að gerast, menn voru bara í rólegheitum að spjalla hver við annan um daginn og veginn. Á sama tíma tvísteig Óskar sem aldrei fyrr og vissi ekki hvernig hann átti að vera. Síðan gengu menn af stað í hægðum sínum en þó í réttri röð upp á kórpallana eins og ekkert væri sjálfsagðara, enginn flumbrugangur. Strax frá fyrsta tóni sungu menn eins og þeir væru á góðri lokaæfingu og létu sig engu skipta hundruðin sem voru að hlusta á. En þá vissi Óskar líka að hann var kominn aftur á þær slóðir þar sem söngur þykir svo sjálfsagður að engum finnst taka því að fara á taugum yfir því einu að hefja upp raustina. Hér var Heimir að syngja svo hátt að hans „grenj og gól“ heyrð- ist áreiðanlega „gegnum hann Tinda- stól“. Sigfús – ljóðræni söngfuglinn Hver og einn þeirra bræðra segir sögu og rétt eins og í samsöngnum syng- ur þar hver með sínu nefi. Hér á eftir er gripið stuttlega niður í frásagnir þeirra, hvers á fætur öðrum: „Ég fór að syngja með karlakórn- um Heimi rétt tæplega tvítugur. Pabbi var búinn að ganga á eftir mér að koma á æfingar. Segja má að ég hafi verið syngjandi daginn út og inn. „Þú getur alveg eins sungið í kórnum í stað þess að vera hér gargandi heima,“ sagði hann stundum. Feimn- in var hins vegar alltaf að drepa mig og ég þorði því ekki. En eftir mikinn þrýsting fór ég með pabba á æfingu í Varmahlíð en áður en hún byrjaði var kjarkurinn búinn og ég laumaðist heim. Ég skammast mín fyrir þetta enn þann dag í dag, enda fékk ég mikinn reiðilestur frá móður minni við heimkomuna. Sagði hún að ég hefði orðið föður mínum til ævarandi skammar með þessu framferði. Þegar pabbi kom heim af æfing- unni var hann svipþungur, sá gamli, en sagði ekki neitt. Án þess að nokk- uð væri sagt eða ég beðinn fór ég með honum á næstu æfingu. Það er lík- lega í eina skiptið sem ég hafði þungt fyrir fæti að fara þangað. Eftir þetta var ákaflega auðvelt að mæta. Í öllu falli hefur ekki þurft að ganga á eftir mér til þess.“ Pétur – séntilmaðurinn Bræðurnir eru miklir sagnamenn og sjaldan langt í spaugið. Hér hefur Pétur orðið; hann hefur töluvert starf- að í pólitík og á ekki langt að sækja áhugann: „Bjössi frændi okkar á Krithóli var pólitískur og mikill eldhugi. Ég hreifst mjög af öllum hans athöfnum og við vorum heittrúaðir í pólitíkinni. Sá lifði sig nú inn í alla fundi og í kringum allar kosningar var karl á flugi. Segja má að Bjössi hafi séð um mitt pólitíska uppeldi og fyrir það þakka ég honum. Þegar hann birtist var eins og nýjar víddir opnuðust í pólitískri umræðu. Bjössi var yndis- legur og ég verð að lauma hér að stuttri sögu um hann. Á mínum fyrstu árum í söng gerð- ist það ekki oft að ég söng í Víðimýr- arkirkju, og eiginlega aldrei með kirkjukórnum. En ég söng þó við fermingu Óskars bróður. Að athöfn lokinni fóru allir út til myndatöku. Bjössi lék þá á orgelið og við urðum eftir inni í kirkjunni. Þegar allir voru farnir út hnippti hann í mig og sagði: „Ég held að okkur veiti ekki af að taka okkur til altaris.“ Síðan gekk hann að altarinu og þar baka til var messuvínið. Við fengum okkur ágæt- an slurk af víninu og varð ekki meint af.“ Gísli – bassinn í hópnum Sem unglingur hafði Gísli lítinn áhuga á því að komast í karlakór og syngja með Heimi líkt og faðir hans og eldri bræður höfðu gert. Hann var hins vegar upptekinn af annars konar tónlist, enda Bítlaæðið í algleymingi ásamt fleiri straumum. Stóri draum- urinn var að komast í hljómsveit og plokka þar bassagítar. Hann ætlaði sér að verða rokkari og sá sjálfan sig í anda í sporum Rúnars Júlíussonar, standandi með bassagítarinn ,,pungs- íðan“ og stelpurnar skríkjandi af að- dáun fyrir framan tónleikasviðið. Litlu munaði að þetta yrði að veru- leika og að hann færi í band með Stef- áni Gíslasyni og Viðari Sverrissyni en úr því varð ekki. Þeirra poppdraumar rættust þar sem að þeir fóru í sveita- ballamúsíkina og léku meðal annars lengi með hljómsveit Geirmundar Valtýssonar. Leiðir Stefáns og Gísla áttu eftir að liggja saman síðar við aðrar aðstæður. Það kom sér ágætlega fyrir Gísla að félagsheimilið Miðgarður var tekið í notkun í Varmahlíð helgina eftir að hann varð 16 ára og kominn með ald- ur til að fara á böll. Í Miðgarði var farið á ball um hverja helgi og þegar komið var fram á föstudagskvöld myndaðist gjarnan sérstök stemmn- ing í Álftagerði. Að fjósverkum lokn- Einstakt bræðralag Líf bræðranna frá Álftagerði í Skagafirði hefur snú- ist um söng frá blautu barnsbeini. Þeir Sigfús, Pétur, Gísli og Óskar Péturssynir eru mörgum án efa vel kunnir enda eru bræðurnir duglegir að ferðast milli landshluta með lögin sín. Björn Jóhann Björnsson segir frá blómlegu sönglífi og kórstarfi í Skagafirði og bræðurnir leggja orð í belg og segja frá lífi sínu, störfum, áhugamálum og söngnum. Ljósmynd/Erlingur Jóhannesson Það er ekki oft sem söngstjóri Álftagerðisbræðra, Stefán R. Gíslason, tekur lagið með þeim en það gerðist þó á Heimiskvöldi í Miðgarði í apríl 1997. Ljósmynd/Stefán Pedersen Bræðurnir frá Álftagerði hafa flestir einnig verið liðtækir leikarar. Hér er Sigfús Pétursson fremstur í hlutverki ræningjans Jónatans í uppfærslu Leikfélags Skagafjarðar á Kardimommubænum árið 1979. Kristján Sigurpálsson kemur næstur sem Kasper og aftastur er Pálmi Jónsson sem Jesper. Sofandi í hengi- rúmi sínu er Indríður Indriðadóttir frá Húsey í hlutverki Soffíu frænku. Óskar Pétursson, lengst til vinstri, var um árið í sönghópnum Galgopum á Ak- ureyri. Hér taka þeir lagið í einkennisbúningum úti á svölum ónefnds hótels á Benidorm á Spáni. Tilefni söngsins var þrítugsafmæli eins söngfélagans, Þor- steins Jósepssonar, sem er lengst til hægri. Milli þeirra Óskars eru svo Stefán Birgisson, Atli Guðlaugsson og Vilberg Jónsson. Sjaldan grípur sönghópurinn til flugvéla til að koma sér á tónleikastað. Þó var það gert þegar skotist var eitt kvöld í miðri viku sumars 2001 frá Akureyri til að syngja á Seyðisfirði. Flogið var til Egilsstaða og þaðan ekið á áfangastað.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.