Morgunblaðið - 25.11.2001, Blaðsíða 64

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 SUNNUDAGUR 25. NÓVEMBER 2001 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
NÚ STENDUR yfir bygging fjöl-
nota íþróttahúss í Kópavogi og er
áætlað að það verði tekið í notkun í
mars nk., að sögn Bjarna G. Þór-
mundssonar, umsjónarmanns
íþróttavalla hjá Breiðabliki.
Íþróttahúsið er byggt með því að
byggja yfir grasvöll Breiðabliks.
Framkvæmdir hófust í júlí sl. en
kostnaður er áætlaður á bilinu þrjú
til fjögur hundruð milljónir króna.
Þarna verður knattspyrnuvöllur
í fullri stærð en þar verður einnig
um 400 metra hlaupabraut, hlaupa-
braut með gerviefni og aðstaða fyr-
ir langstökk og stangarstökk. Hús-
ið mun rúma um 1.000 áhorfendur í
sæti.
Morgunblaðið/Golli
Fjölnota íþróttahús
byggt í Kópavogi
ÁKI Ármann Jónsson veiðistjóri
segir að refastofninn sé nú í hámarki
um allt land en hann var síðast í lág-
marki á árunum 1980 til 1983.
„Stofninn hefur verið á uppleið síð-
an,“ segir Áki og bætir því við að-
spurður að „náttúruleg stofnsveifla“
valdi því. Refastofninn náði síðast
hámarki hér á landi á árunum 1957
til 1958.
Sömu sögu er að segja af minka-
stofninum, segir Áki, því hann er
einnig í hámarki um þessar mundir.
„Minkastofninn hefur verið á
öruggri uppleið hér á landi allt frá
því hann kom fyrst hingað til lands,“
segir Áki, en minkurinn var fyrst
fluttur til landsins í byrjun fjórða
áratugarins. „Hann var kominn
hringinn í kringum landið á árunum
1974 til 1975 og hefur síðan þá verið
að gjörnýta sér þau búsvæði sem
hann hefur verið að finna.“
Aliminkur sleppur
Aðspurður segir Áki að reikna
megi með að um eitt til tvö hundruð
aliminkar sleppi út úr minkabúum
hér á landi á ári hverju en á Íslandi
eru starfrækt vel á fimmta tug loð-
dýrabúa. Áki vitnar m.a. í rannsókn
veiðistjóraembættisins í Skagafirði á
síðasta ári en af þeim 29 minkum
sem veiddir voru, voru fimm til sex
aliminkar. Svipaðar rannsóknir hafa
ekki verið gerðar á öðrum landsvæð-
um en Áki bendir á að Danir eigi við
svipað vandamál að stríða, þ.e. þar í
landi sleppi um fjöldinn allur af
minkum úr minkabúum á ári hverju.
Refastofninn er
nú í hámarki
EFTIRSTÖÐVAR ríkissjóðstekna,
að teknu tilliti til afskrifta og nið-
urfærslu, námu alls 46 milljörðum
kr. um seinustu áramót, samanbor-
ið við 50,6 milljarða í lok ársins
1999. Þar af nema heildareftir-
stöðvar virðisaukaskatts 32 millj-
örðum, en þegar tekið hefur verið
tillit til óbókfærðra tekna vegna
áætlana nema eftirstöðvarnar 18,1
milljarði kr.
Um 8,7 milljarðar þessara óinn-
heimtu eftirstöðva eru eldri en
tveggja ára. Skuldarar rúmlega
helmings útistandandi eftirstöðva
virðisaukaskatts hafa verið teknir
til gjaldþrotaskipta og er því hætta
á að þær muni tapast, að mati Rík-
isendurskoðunar.
21 skuldari skuldar meira
en 25 milljónir króna
Þessar upplýsingar koma fram í
skýrslu Ríkisendurskoðunar um
endurskoðun ríkisreiknings ársins
2000. Athugun Ríkisendurskoðun-
ar á stöðu 21 skuldara virðisauka-
skatts sem hver um sig skuldaði
yfir 25 milljónir kr. hefur leitt í
ljós að gjaldþrotaskiptum var lokið
í búum 18 þeirra og er því að mati
stofnunarinnar ekki annað eftir en
að afskrifa þessar kröfur. Samtals
námu þessar kröfur um 860 millj-
ónum um seinustu áramót.
Eftirstöðvar opinberra gjalda að
meðtöldu útsvari námu 18,8 millj-
örðum um seinustu áramót. Þar af
námu dráttarvextir og innheimtu-
kostnaður 4,3 milljörðum. 8 millj-
arðar af eftirstöðvunum voru eldri
en tveggja ára og höfðu skuldarar
rúmlega þriðjungs eftirstöðvar op-
inberra gjalda verið teknir til
gjaldþrotaskipta, að því er fram
kemur í skýrslu Ríkisendurskoð-
unar.
3.200 skulda staðgreiðslu
af reiknuðu endurgjaldi
Af þessari upphæð námu vanskil
kaupgreiðenda á opinberum gjöld-
um sem þeim ber að halda eftir af
launum starfsmanna sinna um
tveimur milljörðum kr. og eftir-
stöðvar staðgreiðslu af reiknuðu
endurgjaldi námu 937 milljónum.
Alls skulduðu rúmlega 3.200 ein-
staklingar staðgreiðslu af reiknuðu
endurgjaldi um seinustu áramót og
63 einstaklingar skulduðu meira en
eina milljón kr.
Rúmlega 14 þúsund einstakling-
ar og lögaðilar skulduðu trygg-
ingagjald um seinustu áramót. Um
100 gjaldendur skulduðu meira en
eina milljón hver og samtals nam
skuld þeirra rúmum 200 milljón-
um.
Eftirstöðvar þungaskatts námu
526 milljónum. ,,Ein milljón króna
eða meira hvílir á 30 bifreiðum og
samtals voru skuldir þessara bif-
reiða um 50 m.kr. Athugun leiddi í
ljós að bifreiðarnar hafa flestar
verið afskráðar,“ segir í skýrslu
Ríkisendurskoðunar.
Fram kemur að 30 einstaklingar
og lögaðilar skulda meira en eina
milljón hver í þungaskatt, eða sam-
tals 68 milljónir kr.
,,Athugun leiddi í ljós að skipt-
um í búi flestra lögaðilanna er lok-
ið. Þá hefur annaðhvort verið gert
árangurslaust fjárnám hjá lang-
flestum einstaklingum eða bú
þeirra tekin til gjaldþrotaskipta,“
segir í skýrslu Ríkisendurskoðun-
ar.
18 milljarða eftirstöðvar virðisaukaskatts um síðustu áramót
Hætta á að meira en helm-
ingur krafna muni tapast
VIÐSKIPTAVINIR Akranes-
veitu á Akranesi eiga von á
glaðningi um næstu mánaða-
mót, því orkuverð til einstak-
linga og fyrirtækja mun lækka
verulega 1. desember nk. á
Akranesi í kjölfar samruna
Akranesveitu við Orkuveitu
Reykjavíkur.
Bæjarstjórn Akraness sam-
þykkti á fundi sínum í vikunni
breytta gjaldskrá og söluskil-
mála fyrir Akranesveitu auk
breytinga á reglugerð veitunn-
ar.
Meðallækkun á heitu vatni
verður 34%, en lækkunin verð-
ur mismikil þar sem ekki verð-
ur misjafnt verð eftir hitastigi.
Verð á raforku lækkar að með-
altali um 11% til heimila en um
5% til fyrirtækja.
Við samrunann verður
til nýtt fyrirtæki
Við samruna Akranesveitu
og Orkuveitu Reykjavíkur
verður til nýtt fyrirtæki sem
mun heita Orkuveita Reykja-
víkur sf.
Með þeim breytingum sem
verða við samrunann verður
orkuverð það sama hjá Akur-
nesingum og hjá íbúum á þeim
svæðum sem Orkuveita
Reykjavíkur þjónar.
Þessa dagana er verið að lesa
af orkumælum á Akranesi og
mun ný gjaldskrá taka gildi 1.
desember nk. og er áætlað að
fyrstu reikningarnir berist
samkvæmt nýrri gjaldskrá í
byrjun næsta árs.
Heita vatnið
á Akranesi
Verð
lækkar
um 34%
ÁHRIF Norðlingaölduveitu á vatna-
far yrðu að mestu bundin við lón-
stæðið sjálft og áhrifa grunnvatns-
hækkunar myndi ekki gæta langt út
frá lóninu en fossar í Þjórsá, neðan
Norðlingaölduveitu, munu hins veg-
ar minnka og mýrlendi og rústir
syðst í Tjarnarveri og Laufaveri
munu fara undir vatn. Þetta er nið-
urstaða Árna Hjartarsonar, jarð-
fræðings á Orkustofnun, sem metið
hefur vatnafarsleg áhrif fyrirhug-
aðrar Norðlingaölduveitu, miðað við
575 metra vatnsborð, fyrir Lands-
virkjun.
Fjallað er um úttektina á Norð-
lingaölduvef Landsvirkjunar (www.-
nordlingaalda.is). Þar kemur fram
að engin umtalsverð lindasvæði
munu fara á kaf undir Norðlinga-
öldulón þó svo að nokkrar lindir
muni gera það. Grunnvatnsborð mun
hækka í næsta nágrenni lónsins,
mest við stífluna sjálfa yfir Þjórsá,
en áhrifanna mun þó ekki gæta langt
út frá lóninu, einungis nokkur
hundruð metra.
Lónið gæti dregið
úr uppblæstri
Neðan stíflunnar telur Árni að
hækkunin verði lítil en þó einhver
vegna aukins grunnvatnsþrýstings
og hugsanlegs leka um jarðlögin, t.d.
sé líklegt að eitthvað vaxi í lindum í
farvegi Þjórsár neðan stíflunnar og
nýjar lindir komi þar fram en þá er
einungis verið að tala um aukningu
sem nemur nokkrum sekúndulítrum.
Þá er það mat Árna að áhrif lóns-
ins á grunnvatnsborðið í Verunum
ofan lónstæðisins verði lítil. Þar eru
það Hnífá og jökulkvíslarnar frá
Hofsjökli sem ráða innstreymi
grunnvatns í lausu jarðlögin og
grunnvatnshæðinni, sem er mjög
víða við yfirborð. Þá gæti Norðlinga-
öldulón orðið til þess að draga úr
uppblæstri sem orðið hefur við
gamla farveg Þúfuverskvíslar eftir
að áin var stífluð ofan versins og
veitt í Kvíslaveitu, því lónið myndi
teygja sig inn eftir gamla farvegin-
um. Sveiflur á grunnvatnsborði í
næsta nágrenni lónsins munu fylgja
sveiflum í vatnsborði þess.
Norðlingaölduveita, miðað við 575 m
Ekki yrðu mikil
áhrif á vatnafar