Morgunblaðið - 09.01.2002, Page 37
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 9. JANÚAR 2002 37
:
,
,
3
3
% % "
6
. 6B
>$$;&78
",,'!
$
#$$
* , '&$ "$
",$$ &'%)$#$$
&$
#$$
&'%$ 5+ #&5'+!
:
,
,
3
3
%
6
; %2&2+&
,*/
* 2,'!
2
,
+. % %6;#$$!
;
6
C93.
.
.' $&D
, 2
*'&$ ;(
*&'& $&4
/<
<
1
$ %
7
" "
=
5
60.
/
&
6%
.>$"&2#$$ *&.&'-#+
&"&2#$$ " &' ,+
"&2&"&2+
&'E" B#$$ " 2& #&+' +
/ B#$$ ##(
5+$B+ &'%
,&' #$$
)/ B#$$ " " (
&'%B#$$ #+
BB+
! $'
-- +--- !
Þegar sonur minn hringdi í mig og
sagði mér að amma sín væri dáin brá
mér ekkert verulega. Hún hafði verið
veik um tíma og því kom fregnin mér
ekki á óvart. Ég kynntist Þórhöllu
fyrir rúmum tuttugu árum. Þá lagði
ég leið mína upp í Glúmsstaði í ekki
ómerkari erindum en að ræna einni
heimasætunni á bænum. Slíkt og því-
umlíkt hafði komið fyrir áður án telj-
andi vandræða. Það var ómetanlegt
fyrir feiminn sveitastrákinn að finna
hversu hlýjar móttökurnar voru þá
og ávallt síðar. Minningin um Þór-
höllu fyrrverandi tengdamóður mína
er sterk, þar sem hún stóð í eldhús-
inu, glæsileg kona spengileg, með sitt
silfurgráa hár. Væri henni sagt eitt-
hvað spaugilegt byrjuðu augun að
leiftra, síðan örlítið bros og svo hlát-
urinn. Já, hláturinn, það fór ekkert á
milli mála þegar Þórhalla á Glúms-
stöðum hló, svo kröftuglega en þó
innilega. Í eldhúsið á Glúmsstöðum
var gott að koma, þar var alltaf næg-
ur matur handa öllum, ekkert
sjoppufæði heldur venjulegur ís-
lenskur matur framreiddur af kost-
gæfni. Og svo var það kaffið, bragð-
mikið og gott, enda var kaffikannan
vinsæl stoppistöð. Með kaffibolla í
hendinni settist hún gjarnan í hæg-
indastólinn sinn í eldhúsinu og þá var
ekki verra að kveikja í pípu. Þórhalla
var greind kona og skoðanir sínar á
mönnum og málefnum lét hún í ljós á
virkilega greinargóðri íslensku þann-
ig að öllum var ljóst við hvað var átt.
Fyrir neðan Glúmsstaðabæinn renn-
ur Jökulsá í Fljótsdal. Handan árinn-
ar er bærinn Egilsstaðir. Þessir bæir
ásamt nokkrum öðrum tilheyra
ÞÓRHALLA
GUNNARSDÓTTIR
✝ Þórhalla Gunn-arsdóttir fæddist
á Egilsstöðum í
Fljótsdal 1. maí 1927.
Hún lést 17. desem-
ber síðastliðinn. Hún
var gift Kjartani
Hallgrímssyni frá
Glúmsstöðum í
Fljótsdal, f. 30. maí
1919, d. 1. apríl 1987.
Börn þeirra eru:
Bergljót, f. 1948,
Hallgrímur, f. 1949,
Björk, f. 1950, Sigur-
björg, f. 1952, Halla,
f. 1956, Mekkín, f.
1958, Hjörleifur, f. 1958, Dögg, f.
1960, Gunnar, f. 1962, Ingunn, f.
1964, Kjartan Glúmur, f. 1969, og
Þórhalla Agla, f. 1971. Eitt barn
dó ungt.
Útför Þórhöllu fór fram frá
Valþjófsstað 28. desember.
Norðurdal í Fljótsdal.
Á Egilsstöðum var Þór-
halla fædd og uppalin í
stórum systkinahópi.
Jökla gamla er ekki
alltaf frýnileg, stundum
æðir hún áfram kolmó-
rauð með bægslagangi
en þess á milli nánast
eins og bergvatnsá.
Kláfur var notaður til
að flytja fólk yfir ána.
Þeim sem ekki þekkja
er kláfur trékassi sem
dreginn er milli ár-
bakkanna á tveimur
talíum sem standa hvor
á sínum bakkanum. Ef til vill hefur
það verið svona kassi sem Þórhalla
sat í og var dregin yfir á bakkann hin-
um megin árinnar. Á móti henni tók
indælis piltur, ungur og efnilegur
bóndasonur, Kjartan Hallgrímsson,
bóndi á Glúmsstöðum. Við tók hús-
móðurstarf og barnauppeldi á
Glúmsstöðum. Kjartan, sem látinn er
fyrir nokkrum árum, var duglegur
bóndi og saman byggðu þau upp og
ræktuðu jörðina og bjuggu sér fal-
legt heimili. Eignuðust þau hjón
þrettán börn, eitt dó ungt. Væntan-
lega hefur vinnutíminn oft verið vel
rúmar fjörutíu vinnustundir hjá
hvoru fyrir sig í viku hverri. Nútíma-
þægindi voru ekki mikil á fyrstu bú-
skaparárunum, t.d. kom rafmagn
ekki fyrr en um svipað leyti og
yngsta barnið fæddist. Umhyggja og
velferð afkomendanna var Þórhöllu
mikilvæg, það fengum við Mekkín
svo oft að reyna er við komum í
Glúmsstaði. Þær eru ófáar flíkurnar
sem Þórhalla saumaði á drengina
okkar, handbragð og frágangur allur
til fyrirmyndar. Fyrir rúmum tveim-
ur árum sá ég Þórhöllu síðast. And-
legt atgervi það sama, móttökurnar
jafn notalegar og áður en þrekið að
dvína. Hún hafði þjáðst af liðagigt í
allmörg ár en viljastyrkinn vantaði
ekki. Degi er tekið að halla, skamm-
degið hvað lengst, jólahátíð fer í
hönd. Það vantar einn í fjölskyldu-
hópinn. Við slíkar aðstæður verður
jólahaldið með öðrum hætti. Dveljum
um stund á hlaðinu á Glúmsstöðum,
hlustum á suðið í jöklu, sjáum upp í
brattar fjallshlíðarnar sitt til hvorrar
handar og virðum fyrir okkur ná-
grannabæina, í þessu fallega um-
hverfi bjó Þórhalla öll sín ár og undi
sér vel. Skólastjóri einn sagði eitt
sinn í ræðu í lok skólans: „Hafið
handtak hlýtt.“ Þannig var Þórhalla,
hún hafði handtak hlýtt. Aðstand-
endum óska ég Guðs blessunar.
Benedikt Bjarnason.
Elsku afi minn.
Nú ert þú kominn til
Nannýjar ömmu. Ég
veit að þú ert sáttur og
þér líður vel. Með þess-
ari bæn kveð ég þig í
hinsta sinn.
Vertu, Guð faðir, faðir minn,
í frelsarans Jesú nafni,
hönd þín leiði mig út og inn,
svo allri synd ég hafni.
(Hallgr. Pétursson.)
Elsku afi. Takk fyrir dýrmætan
tíma sem ég hef átt með þér.
Þín
Ágústa.
Iðnrekandinn Bjarni Björnsson
sem ávallt var kenndur við Verk-
smiðjuna Dúk er látinn.
Ég vann hjá Bjarna í tólf ár en
það bar vott um bjartsýni hans að
ráða konu sem sölumann. Það var
gaman að vera sölukona og geta
kennt sig við Dúk. Sölumennska
byggist á því að bæði seljandi og
kaupandi hagnist af viðskiptunum.
Heiðarleiki og ljúfmennska Bjarna
gerði mér auðvelt að hafa það mark-
mið að leiðarljósi. Þegar ég rifja upp
feril minn sem sölukonu flæða minn-
ingarnar um huga minn, allar ljúfar
og skemmtilegar.
Það er nánast ómögulegt að minn-
ast Bjarna í fáum orðum eins stóran
þátt sem hann átti í iðnrekstri á Ís-
landi í áratugi. Bjarni var skarp-
greindur, víðsýnn og samningalipur.
Það var því engin tilviljun að hann
var valinn til forystu í félögum og
framkvæmdum íslenskra iðnrek-
enda. Sem dæmi má nefna fyrstu
kaupstefnuna í Lídó og stóru iðnsýn-
inguna í íþróttahöllinni í Laugardal.
Þar var Bjarni að sjálfsögðu í for-
ystu. Það er því alls ekki ofmælt að
nefna hann iðnfrömuð.
Framsýni Bjarna í fatafram-
leiðslu var einstök. Hann samdi við
erlenda fataframleiðendur um fram-
leiðslu á vörum þeirra. Þar er mér
kærast að minnast á „Kanters“, það
voru undirföt sem flestar konur á Ís-
landi þekktu. Þær áttu allar brjósta-
haldara eða slankbelti frá „Kant-
BJARNI
BJÖRNSSON
✝ Bjarni Björnssonfæddist í Reykja-
vík 13. júní árið
1920. Hann lést á
heimili sínu 23. des-
ember síðastliðinn
og fór útför hans
fram frá Dómkirkj-
unni 7. janúar.
ers“. Danski gyðingur-
inn Hermann Kanter
stofnaði verksmiðju í
Svíþjóð á stríðsárun-
um, en fluttist síðar til
Danmörku að stríði
loknu. Fyrirtækið hét
því „Kanters of Scand-
inavia“. Snið og efni
voru fengin frá Kant-
ers og send til Íslands
en varan framleidd
hér. Hermann kom
hingað til lands með
eiginkonu sinni og
sagði mér að hann væri
stoltur af framleiðsl-
unni á Íslandi. Hún stæðist hans
ströngustu kröfur. Seinna fékk Dúk-
ur framleiðsluleyfi á enska kven-
fatnaðinum frá „Slimma“. Þetta er
aðeins hluti af því sem framleitt var í
verksmiðjunni en þar voru einnig
framleiddar alíslenskar vörur.
Það er ekki hægt að minnast á
Verksmiðjuna Dúk án þess að geta
Birgis Bryjólfssonar, sölumanns,
sem var mágur Bjarna. Það var
raunar honum að þakka að ég varð
sölukona. Að vinna með Birgi hjá
Bjarna var nánast eins og ævintýri.
Hugmyndir urðu að veruleika, heil-
mikið haft fyrir mörgum skyrtum og
jökkum og ómæld ánægja þegar vel
tókst til.
Bjarni keypti undramaskínu
(koratron) sem pressaði varanleg
brot í buxur. Á stóru iðnsýningunni
1966 var kjörið tækifæri að kynna
þessa nýjung. Við Birgir pressuðum
brot í efnisbúta, höfðum straujárn
og strauborð í sýningarbásnum og
leyfðum sýningargestum að reyna
að ná brotunum úr. Þeim sem tækist
það var heitið ferð á ólympíuleikana
í Mexíkó. Margar skemmtilegar til-
raunir voru gerðar og næstum árás-
ir með straujárninu. Auðvitað fór
enginn í okkar boði á ólympíuleik-
ana.
Mér hefur orðið tíðrætt um Verk-
smiðjuna Dúk og ekki að ástæðu-
lausu því þar kynntist ég háttvísa
ljúfmenninu honum Bjarna og henni
Nanný, hans elskulegu eiginkonu.
Þau voru höfðingjar heim að sækja.
Veitingarnar voru ekki bara það
sem maður lét ofan í sig heldur þessi
einlæga gleði og kátína sem þau fóru
svo létt með að veita í ríkum mæli.
Við brottför Bjarna samgleðst ég
honum því í mínum huga er enginn
efi um fagnaðarfundi hans og Nann-
ýjar.
Í minningu Nannýjar langar mig
til að birta þetta fallega ljóð Stefáns
Harðar Grímssonar:
Af fegurð blóms
verður aldrei sagt
aldrei sagt
með orðum
né þinni
með neinum orðum
Ég kveð Bjarna með virðingu og
þakklæti og bið honum og fjölskyldu
hans allri Guðs blessunar.
Bertha Snorradóttir.
✝ Kristín Olsenfæddist hinn 25.
júní 1932 í Túnsbergi
á Þormóðsstöðum í
Reykjavík. Hún lést á
Vífilsstaðaspítala 18.
desember síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru hjónin Ingiríður
Lýðsdóttir frá Hjalla-
nesi í Landsveit og
Jentoft Gerhard
Hagelund Olsen frá
Tromsö í Noregi, en
þau eru bæði látin.
Eftirlifandi systkini
Kristínar, sem bæði eru fædd í
Túnsbergi, eru Erna, f. 3. sept.
1926, og Alfreð, f. 10.
sept. 1930. Látin eru
Sigríður Karólína, f.
13. apríl 1914, Krist-
inn, f. 24. júní 1917,
Ólafía, f. 17. nóv.
1918, Gerhard, f. 16.
jan. 1922, og Olav, f.
24. júní 1924. Dóttir
Kristínar er Dagbjört
Inga Olsen, fv. flug-
freyja, f. 1. feb. 1956.
Kristín vann sem
verzlunarmaður í
Rammagerðinni alla
sína starfsævi.
Útför Kristínar hefur farið fram
í kyrrþey að hennar ósk.
KRISTÍN
OLSEN
bara allt þokkalegt að frétta. Það
var ekki verið að velta sér upp úr
eigin sjúkdómum sem þó höfðu
komið henni nær alveg í hjólastól og
þrekið þorrið að mestu, aðeins ekki
hið innra. Það voru helzt áhyggjur
af framtíð einkadótturinnar, auga-
steinsins hennar, sem komu til um-
ræðu okkar á milli. Hennar framtíð
vildi hún tryggja sem bezt, enda var
Inga dóttir hennar búin að leggja
sig alla fram um árabil að hlynna
sem bezt að móður sinni og hjálpa
henni svo að hún gæti dvalizt heima,
ómetanlegt í raun en Ingu eiginlegt
að hverfa frá góðu starfi til þessa
fórnfúsa hlutverks. Heimili þeirra
mæðgna er enda búið mörgum fá-
gætum munum sem falla vel að
hinni hlýlegu umgjörð og þeirri ein-
lægu hlýju sem alltaf mætti þeim
sem þar bar að garði.
Kristín var kona sem fylgdist vel
með þjóðfélagsumræðunni og
myndaði sér sínar sjálfstæðu skoð-
anir á hverju einu, einörð og föst
fyrir í því sem máli skipti. Hún var
að sögn þeirra sem til þekktu afar
góður starfskraftur meðan heilsa
hennar leyfði, samvizkusöm, dugleg
og einkar góð í öllum samskiptum
við fólk, naut þess að gjöra góða
hluti, að gjöra öðrum greiða. Kristín
var kona góðrar gerðar sem gaman
var að eiga við orðastað, hreinskipt-
in í ákveðni sinni og einstaklega ljúf
í allri viðkynningu.
Um leið og henni eru þökkuð hin
ágætustu kynni færi ég Ingu dóttur
hennar mínar dýpstu samúðarkveðj-
ur, því gjörla veit ég hve hún hefur
misst mikið, kæra móður og ein-
stakan félaga um leið.
Hún Kristín var einlæg trúkona
og henni eru því hlýjar kveðjur
sendar yfir landamærin með ósk um
að hún fái að sjá trúarvissu sína
verða að virkileika eilífðarlandsins.
Helgi Seljan.
Fáein fátækleg kveðjuorð skulu
flutt við leiðarlok ágætrar konu sem
ég hafði af talsverð kynni og öll góð.
Hún Kristín var orðin mikill sjúk-
lingur þegar ég kynntist henni, en
alltaf var viðmótið hið hressilegasta
og stutt í góða gamansemi, sem
henni var eiginleg. Hún sagði alltaf
allt gott af sjálfri sér og í síðasta
samtali okkar, þegar hún var komin
í krabbameinsmeðferð ofan á allt
annað þá sagði hún að af sér væri