Morgunblaðið - 04.06.2002, Blaðsíða 1
129. TBL. 90. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR 4. JÚNÍ 2002 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 4. JÚNÍ 2002
PERVEZ Musharraf, forseti Pakist-
ans, sagði í gær að hann væri „skil-
yrðislaust“ tilbúinn til viðræðna við
leiðtoga Indlands vegna deilna
ríkjanna í landamærahéraðinu Kasm-
ír. Sagði Musharraf þetta í gær í Alm-
aty, höfuðborg Kasakstans, þar sem
hann situr ráðstefnu leiðtoga Asíu-
ríkja í dag. Bæði Musharraf og Atal
Behari Vajpayee, forsætisráðherra
Indlands, sitja ráðstefnuna.
„Ég set engin skilyrði [fyrir við-
ræðum]. Þið verðið að spyrja Vajpay-
ee að þessu,“ sagði Musharraf á
fréttamannafundi í gær. Omar Abd-
ullah, aðstoðarutanríkisráðherra Ind-
lands, hafði áður ítrekað þá afstöðu
indversku stjórnarinnar að beinar
viðræður við Pakistana myndu ekki
fara fram nema glögg merki væru um
að dregið hefði úr árásum hryðju-
verkamanna sem kæmu frá Pakistan
inn á indverskan hluta Kasmír.
Í viðtali við rússnesku sjónvarps-
stöðina RTR í gær lagði Musharraf
áherslu á að ekki kæmi til greina að
gripið yrði til kjarnorkuvopna í deilu
Pakistana og Indverja um Kasmír, en
bæði ríkin búa yfir kjarnavopnum.
„Kjarnorkustríð nú á tímum er úti-
lokað. Enginn maður með fullu viti
myndi einu sinni ræða um slíkt,“
sagði Musharraf. „Ég tel að bæði
Pakistanar og Indverjar ættu að vera
nógu skynsamir og nógu ábyrgir til
að koma í veg fyrir kjarnorkustríð.“
Þrátt fyrir afdráttarlaus orð Abd-
ullahs hefur mátt sjá þess merki, að
Indverjar séu reiðubúnir til tilslakana
í afstöðu sinni, að því er fram kemur í
fréttum breska ríkisútvarpsins, BBC,
í gær. Er haft eftir háttsettum ind-
verskum embættismanni að „engra
óyfirvegaðra viðbragða“ sé að vænta
af hálfu Indverja. Þá sagði í yfirlýs-
ingu frá indverska utanríkisráðuneyt-
inu, að Indverjar hefðu ekki trú á
notkun kjarnavopna, og sem ábyrg
þjóð myndu þeir ekki beita þeim.
Samkvæmt fregnum indverskra
fjölmiðla hafa ennfremur komið fram
vísbendingar um að pakistönsk
stjórnvöld haldi aftur af hryðjuverka-
mönnum sem ráðist hafa til atlögu yf-
ir stöðulínuna milli ríkjanna í Kasmír
undanfarið. Munu indverskir emb-
ættismenn hafa hlerað samskipti
hryðjuverkahópa sem bendi til að
þeir hafi fengið skipun frá pakist-
önskum yfirvöldum um að láta af
árásum, en Musharraf hefur opinber-
lega heitið því að gefa slíka skipun.
Líklegt er að ráðstefnan í Almaty í
dag fari að mestu í að reyna að koma á
beinum viðræðum Musharrafs og
Vajpayees. Í dag er ætlunin að þeir
hitti, hvor í sínu lagi, Vladimír Pútín
Rússlandsforseta og Ziang Zemin
Kínaforseta. Á þetta að tryggja að
jafnvel þótt Musharraf og Vajpayee
hittist ekki sjálfir verði boðum komið
á milli þeirra.
Reynt að koma á fundi leiðtoga Pakistans og Indlands vegna Kasmír
Musharraf reiðubúinn til
viðræðna „án skilyrða“
Almaty í Kasakstan. AFP, AP.
Vísbendingar um að Indverjar séu
tilbúnir til að slaka á afstöðu sinni
LJÓTT fólk fær þyngri dóma í
sakamálum en þeir sem þykja
fagrir, ef marka má doktorsrit-
gerð sem varin verður við
Stokkhólmsháskóla síðar á
árinu. „Afbrotamenn sem þykja
aðlaðandi eru ekki álitnir eins
ofbeldishneigðir og fá vægari
dóma. Í raun ættu hinir ákærðu
að vera með poka fyrir andlitinu
í dómsölunum til að tryggja
réttlæti, en það er auðvitað ekki
raunhæft. Þess vegna þurfa
dómstólarnir og lögfræðingar
að taka þetta vandamál alvar-
lega,“ sagði höfundur ritgerðar-
innar, Angela Aloha, í viðtali við
danska dagblaðið Politiken.
Aloha komst einnig að þeirri
niðurstöðu að konur fá mun
vægari dóma en karlar fyrir
sömu brot. „Við eigum erfitt
með að átta okkur á því að konur
eru ekki alltaf indælar og nær-
gætnar,“ sagði hún.
Þessar niðurstöður byggjast
á rannsókn sem fólst í því að 200
sálfræðinemar og 400 dómarar,
saksóknarar og lögreglumenn
voru látnir meta trúverðugleika,
sekt og ofbeldishneigð meintra
afbrotamanna og ákveða refs-
ingu þeirra. Þátttakendurnir
lásu skýrslur um ýmis afbrot,
sem framin hafa verið, en áður
hafði Aloha fjarlægt nöfn saka-
mannanna og myndir af þeim. Í
staðinn notaði hún myndir af
fólki með mismunandi útlit.
Ljótt fólk
fær
þyngri
refsidóma
VÍSINDAMENN hafa nú í fyrsta sinn sýnt fram á
að hægt er að græða einræktaðan líkamsvef og líf-
færi í menn án þess að líkaminn hafni vefnum eða
líffærunum. Er þetta skref í þá átt að hægt verði að
nýta einræktun í lækningaskyni.
Notuðu vísindamennirnir einræktaðar frumur úr
kú og bjuggu með þeim til nýru sem sett voru í stað
upphaflegu líffæranna. Nýju nýrun hreinsuðu eit-
urefni úr blóði kýrinnar og framleiddu þvag. Vís-
indamennirnir bjuggu einnig til hjartavef sem slær
eins og hjarta og kann í framtíðinni að nýtast til að
gera við skemmd hjörtu líkt og gúmmíbætur eru
notaðar til að gera við slöngur í reiðhjólum.
Niðurstöður vísindamannanna verða birtar í júlí-
hefti Nature Biotechnology, en eru nú þegar að-
gengilegar á Netinu. Þær eru mikilvæg „fræðileg
sönnun“ þess að einræktuð líffæri geti virkað og
þrifist í líffæraþegum, sagði dr. Anthony Atala við
Barnaspítalann í Boston, en hann var í hópi þeirra
vísindamanna er sýndu fram á þetta.
Sumir sem andmælt hafa einræktun til lækninga
hafa talið, að einræktuðum líkamsvef yrði hafnað
vegna þess að hann innihéldi framandi DNA úr
egginu sem notað hefði verið við einræktunina.
Slíkt örlítið magn af framandi DNA gæti verið nóg
til þess að kalla fram ónæmisviðbrögð er leiddu til
höfnunar, að áliti gagnrýnenda, en nýja rannsóknin
sýnir að ekki er óhjákvæmilegt að svo fari.
Einræktun í lækningaskyni felur í sér að tekið er
DNA úr kjarna húðfrumna eða annarra frumna
einstaklingsins sem græða á vef eða líffæri í. DNA
þessa einstaklings er síðan sett í eggfrumu, sem
fengin er frá gjafa, en upphaflegt DNA hefur verið
fjarlægt úr þeirri eggfrumu. Þegar DNA væntan-
legs líffærisþega er komið inn í eggfrumuna er hún
orðin ígildi frjóvgaðs eggs og getur orðið að fóst-
urvísi. Þá væri hægt að setja eggið í staðgengils-
móður og láta það verða að fóstri, en við einræktun
í lækningaskyni eru frumurnar í fósturvísinum not-
aðar til að fá fram stofnfrumur, sem hægt er að láta
vaxa og verða að ýmsum gerðum fullorðinna
frumna.
Vísir að einræktun til lækninga
Los Angeles Times.
JAPANSKAR fótboltaáhugakonur
ljósmynda og kvikmynda leikmenn
ítölsku og ekvadorísku landslið-
anna fyrir leik liðanna í HM er fram
fór í Sapporo í gær. Ítalir höfðu
betur í leiknum, skoruðu tvö mörk
en Ekvador ekkert.
Milljónir manna um allan heim
fylgjast með keppninni í sjónvarpi,
en þó getur verið betra að fara var-
lega í þær sakirnar, því að spenn-
andi knattspyrna getur verið
hættuleg heilsu áhorfenda, sam-
kvæmt niðurstöðum hollenskra vís-
indamanna. Þeir komust að því, sér
til furðu, að dauðsföll af völdum
hjarta- eða heilaáfalls meðal karl-
manna voru 14 fleiri 22. júní 1996
en að meðaltali dagana fimm á und-
an. Eins og þeir sem eru vel að sér í
knattspyrnusögu vita var hollenska
landsliðið slegið út úr Evrópu-
keppninni 22. júní 1996. Segja vís-
indamenn, að þeim, sem eru veilir
fyrir hjarta eða þjást af offitu, sé ef
til vill ráðlegra að halda sig fjarri
sjónvarpi næsta mánuðinn, meðan
HM stendur yfir.
Reuters
Of mikið
áhorf?
Mexíkóar/B8
STJÓRN Georges W. Bush Banda-
ríkjaforseta hefur breytt áliti sínu á
áhrifum losunar gróðurhúsaloftteg-
unda á umhverfið, og segir nú í
skýrslu sem hún sendi Sameinuðu
þjóðunum að hækkun hitastigs muni
hafa umfangsmikil áhrif. Greinir The
New York Times frá þessu í gær.
Í skýrslunni til SÞ kennir stjórnin
í fyrsta sinn að mestu áhrifum fram-
kvæmda manna um hækkun hita-
stigsins. Samt er í skýrslu stjórnar-
innar ekki gert ráð fyrir að neinar
breytingar verði á stefnu hennar
varðandi losun gróðurhúsaloftteg-
unda. Skuli í staðinn huga að aðlögun
að breyttum aðstæðum.
Er niðurstaða skýrslunnar sú, að
alveg sé sama hvað gert verði til að
draga úr losun gróðurhúsaloftteg-
unda í framtíðinni, of seint sé að
bregðast við áhrifum áratugalangrar
losunar koltvísýrings og annarra
gróðurhúsalofttegunda á umhverfið.
Of seint
að bregð-
ast við