Morgunblaðið - 11.10.2002, Blaðsíða 39
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. OKTÓBER 2002 39
Í SALNUM Íslensk grafík í Hafn-
arhúsinu stendur nú yfir ljósmynda-
sýning Kristjáns Logasonar, Stórt
skref. Í tengslum við hana hefur
hann nú opnað sýningu á myndunum
á vefnum á slóðinni http://www.aur-
ora.is.
Myndasýning
á Netinu
PÓLSKI píanóleikarinn Teresa
Kaban og flautuleikarinn Henryk
Blazej, landi hennar (og ektamaki
skv. Stað og stund, upplýsingaveitu
Morgunblaðsins á Netinu), héldu
tónleika í Salnum á dögunum. Því
miður við mun dræmari aðsókn en
verk og flutningur áttu skilið. Chop-
in stendur alltaf fyrir sínu sem einn
fremsti píanóhöfundur rómantíska
skeiðsins, og var hann einráður í
fyrri hluta. Verkin fyrir flautu og pí-
anó sem komu eftir hlé voru ekki síð-
ur skemmtileg; leikandi létt og að-
gengileg viðfangsefni við flestra hæfi
og dæmigerð dagskrá fyrir vandaða
klassíska sumartónleika. En svona
er enn hinn harði raunveruleiki í sí-
vaxandi tónleikaframboði Reykja-
víkur og nærsveita, þar sem tónlist-
arunnendur missa oftar en tárum
taki af góðri upplifun þá sjaldan er-
lendir hljómlistarmenn sækja okkur
heim. Ekki bætur úr skák ef viðkom-
andi nöfn eru miðlungi kunn hér-
lendis og kannski enn minna auglýst.
Mun sú dapra staðreynd tæplega
fallin til að auka orðspor íslenzks
tónlistarlífs og draga úr einangrun
þeirri frá alþjóðamenningarstraum-
um sem áður fyrr helgaðist einkum
af hnattstöðu landsins.
Píanóverk Chopins sem Teresa
Kaban lék fyrir hlé voru misstórar
en sígildar meistarasmíðar og öll vel
þekkt. Hófst hún handa með hinu
mikla Scherzo í b Op. 31, en síðan
fylgdu Noktúrnan í F Op. 15, þrjár
Prelúdíur úr Op. 28, þ.e.a.s. nr. 4, 6
og 15 (hin vinsæla „Regndropapre-
lúdía“ frá Majorkudvölinni vetrar-
löngu 1838), Impromptu-Fantasían í
cís Op. 66 og loks „Hetju“-Pólónesan
í As Op. 53. Miðað við hvað frúin gat
leikið nettilega í samleik við flautuna
í seinni hlutanum kom, skoðað aftur
á bak, á óvart hvað leikur hennar í
einkum fyrstu Chopin-verkunum var
harður undir hlust og mótunin
stundum reikul og allt að því rysjótt í
rytma. Rúbató-túlkun á skjön við
„breiðasta meðalveginn“ getur
vissulega oft reynzt fersk og
heillandi, en í þessu tilviki hljómaði
útkoman eiginlega meira skringileg
en músíkalskt sannfærandi í eyrum
undirritaðs. Ekki vantaði þó stál-
fingraðan kraftinn í styrkrisum, og
þaðan af síður áræði í tempóvali á
tæknilega krefjandi verkum eins og
Scherzóinu og Pólónesunni, enda
fuku fáeinar finkur þegar mest á
gékk.
Þegar frú Kaban kynnti breytta
niðurröðun frá prentaðri dagskrá
eftir hlé, er hætt við að sumir hlust-
endur hafi ruglazt í ríminu, enda
heyrðist kynningin illa og fæst verk-
in dagfarstöm öðrum en sérstökum
unnendum flautubókmennta.
Stykkjunum eftir Ibert og Enescu
var skotið aftur fyrir fjórþætta Són-
ötu Tadeuszar Szeligowskis frá 1953.
Hún reyndist bráskemmtileg
áheyrnar, stíllinn nýklassískur og
nykurvakurt valhoppandi af prókofj-
efsku scherzando-fjöri í útþáttum. Á
rólegri stöðum sýndi Henryk Blazej
hrífandi dýnamískan leik allt niður í
vart heyranlegan styrk, sem vel að
merkja þykir ólíkt eðli hljóðfærisins
og að sama skapi vandframkallað, en
hafði ekki síður eldsnögga
tvítyngingu á valdi sínu með leiftr-
andi örum stakkatóblæstri eins og
vel kom fram af hraðsaumuðum
lokaþættinum. Sónatínan tvíþætta
eftir Jacques Ibert, „Jeux“, var ým-
ist fjaðurspræk eða flæðandi im-
pressjónísk, og hið ljóðrænt syngj-
andi síðrómantíska Cantabile og
Presto eftir rúmenska Parísarútlag-
ann Georghiu Enesco var svo kunn-
áttusamlega skrifað fyrir hljóðfærin
að furðu gegndi fyrir höfund sem ku
aðeins hafa samið þetta eina verk
fyrir téða áhöfn.
Lestina ráku Þrjú brot eftir
pólska módernistann Witold Lut-
oslawski. Stíllinn var impressjón-
ískuleg nýklassík enda verkið samið
á 4. áratug 20. aldar. Þá var höfund-
ur kornungur en tónmálið samt kom-
ið býsna langt frá síðrómantískum
grunni dúrs og molls. Pólverjarnir
fóru hér á miklum og samstilltum
kostum með vellandi fjörugri túlkun
– og með svo fínlegri fágun á kyrrlát-
ari andrám slaghörpunnar að Chop-
in-píanisti fyrri hlutans þekktist
varla aftur.
Á kostum í kyrrþeyTÓNLISTSalurinn
Píanóverk eftir Chopin; verk fyrir flautu
og píanó eftir Ibert, Enescu, Szeligowski
og Lutoslawski. Henryk Blazej flauta,
Teresa Kaban píanó. Miðvikudaginn 25.
september kl. 20.
KAMMERTÓNLEIKAR
Ríkarður Ö. Pálsson
KAMMERKÓR Reykjavíkur er nýr
kór á höfuðborgarsvæðinu sem er
að hefja starfsemi sína. Kórinn er
skipaður fólki sem hefur mikla
reynslu af kórsöng eða hefur lært
að syngja og mun verkefnaval taka
mið af því, m.a. er stefnt á stóra
styrktartónleika í samvinnu við
ýmsa aðila.
Enn eru nokkur pláss laus í kórn-
um og geta áhugasamir farið í
prufusöng í Safnaðarheimili Laug-
arneskirkju kl. 17 í dag, föstudag.
Vantar raddir
í nýjan
kammerkór
♦ ♦ ♦
AUKASÝNING á Gestinum á Litla
sviði Borgarleikhússins verður á
sunnudagskvöld, en Gunnar Eyj-
ólfsson, sem fer með hlutverk Sig-
mund Freud, er í þann veginn að
leggja land undir fót með landslið-
inu í skák og verður því ekki á
landinu næstu vikurnar. Ingvar
Sigurðsson fer með titilhlutverkið,
Gestinn, en einnig leika þau Krist-
ján Franklín Magnús og Jóna Guð-
rún Jónsdóttir í sýningunni. Leik-
stjóri er Þór Tulinius.
Aukasýning
á Gestinum
♦ ♦ ♦