Morgunblaðið - 09.01.2003, Blaðsíða 39

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. JANÚAR 2003 39
Verslun Dalvegi 2 • Kópavogi • Sími 564 2000 • www. quelle.is
ÚtsalaSTÓR
999,-
Buxur•Blússur•Peysur•Pils
Fatna›ur í öllum stær›um
Þýsk
gæði!
Hleðsluborvél 14,4 volt með
aukarafhlöðu í vandaðri tösku
með borum og skrúfbitum. Með
vélinni fylgir skrúfbitasett frá
BOSCH að verðmæti kr. 990.-
FRÁBÆR
K A U P !
Pottasett 4 hluta.
Eðalstál, hitaeinangrandi
handföng, orkusparandi botn,
glæsilegt útlit.
Komi
ð
aftur b
eint á
útsölu
na!
Útsala
kr. 2.990,-
Útsala
kr. 6.790,-
Rétt ver›
kr. 8.900,-
Shopper - Bæjartaska.
Taska sem alltaf er gott að
vera með! Mjög þægileg og
rúmgóð handtaska, mörg
innri og ytri hólf. Sérstakur
vasi fyrir farsíma.
Útsala
kr. 1.299,-
Rétt ver›
kr. 1.999,-
Verkfærasett.
73 hluta frábært sett úr
Chrom-Vanadium-Stáli í
góðri tösku. Smáhlutabox í
loki.
Útsala
kr. 4.400,-
2.990,-
Yfirhafnir•Draktir•Jakkar
Þú færð ekki betra verð!
Vandað úr með
skiptanlegum skífum.
5 mismunandi
útskiptanlegar skífur í
fallegum kassa.
Tölva.
Létt og
handhæg
með öllum
aðgerðum.
Útsala
kr. 299,-
Útsala
kr. 990,-
Útsala
kr. 1.990,-
Útsala
kr. 6.900,-
án aukarafhlö›u
kr. 4.400,-
Gæ›amerki Quelle í
fi‡skaland
Útvarp. Sjálfleitari,
heyrnatól, 2 rafhlöður.
Ótrúleg gæði.
bann við samráði fyrirtækja, innan
og á milli sölustiga, og bann við
misbeitingu markaðsráðandi stöðu.
Nýju reglurnar breyta þessu ekki
og ekki er sýnileg þörf fyrir þær.
Verið er að kanna efnisatriði þeirra
sem verða því ekki rædd hér.
Samtökin spyrja hvort hér sé um
að ræða upphaf að gerð opinberrar
formálabókar fyrir viðskiptalífið
þar sem matvöruverslun sé aðeins
fyrsta skrefið og næst komi aðrar
greinar verslunar og þjónustu,
þ. á m. samskipti Morgunblaðsins
sem markaðsráðandi fyrirtækis við
birgja, eða hvort sérstök ástæða sé
til að setja sérreglur um matvöru-
verslun? Af hverju tala SVÞ um
einstaka forræðishyggju? Ástæðan
er sú að einungis í Bretlandi finn-
ast að einhverju leyti svipaðar regl-
ur og hér er verið að setja. Á Norð-
urlöndunum og annars staðar í
Evrópu, jafnvel í gegnsýrðum jafn-
aðarmanna-löndum eins og Þýska-
landi, reka menn upp stór augu og
setja upp vandlætingarsvip þegar
þeim er sagt hvað hér er að gerast.
Er íslensk matvöruverslun þá alveg
einstök, t.d. varðandi samþjöppun
eða fákeppni sem blaðið nefnir sem
ástæðu? Nei, því fer fjarri. Á öllum
Norðurlöndunum eru þrjú stærstu
matvöruverslunarfyrirtækin í smá-
sölu með yfir 80% markaðshlut-
deild. Á Íslandi hafa Baugur,
Kaupás og Samkaup þessa stöðu. Í
8 af 15 ríkjum ESB hafa þrjú
stærstu fyrirtækin í smásölu með
matvöru yfir 50% markaðshlut-
deild. Hvað með birgjana? Þar er
sama staða, eins og Samkeppnis-
stofnun upplýsir í formála regln-
anna, þ.e.a.s. að á mörgum mörk-
uðum eru 1–2 birgjar með 80–90%
markaðshlutdeild.
SVÞ eru ekki þeirrar skoðunar
að matvöruverslun á Íslandi sé að
neinu leyti svo sérstök að hún kalli
á setningu opinberra samskipta-
reglna aðila á milli sölustiga. Sam-
tökin eru ósammála Morgunblaðinu
um að það sé ekki fullnægjandi að
aðilar á markaði setji sér sjálfir
viðskiptareglur. Samtökin kynntu
aðildarfyrirtækjum breskar reglur
fyrir rúmum tveimur árum í þeim
tilgangi að sýna eitthvað, sem
menn gætu haft gagn af í samn-
ingum við birgja. Slíkar reglur
hljóta ætíð að mótast af lagaum-
gjörð rekstrarins og reynslu og
markmiðum aðila með samstarfi.
Aðeins með því móti verða slíkar
reglur virtar. Bindandi viðskipta-
reglur, sem settar eru án greini-
legrar ástæðu setja í uppnám allt
það góða starf sem viðgengist hef-
ur og mótast af hagsmunum aðila.
Þær eru ekki líklegar til að efla trú
á frjálsum markaði. Það þarf ekki
að mata menn með teskeið á lögum
á matvörumarkaðinum fremur en
annars staðar í atvinnulífinu. Það
er einnig kominn tími til að menn
átti sig á því, að íslenski örmark-
aðurinn hlýtur ætíð að fóstra fá-
keppni ef um virka samkeppni er
að ræða, og þeim mun meiri sem
krafan um afköst sem standast
samanburð við nágrannalöndin
verður háværari. Miðað við kröfur
um lágt matvöruverð og verðsam-
anburð fjölmiðla við nágrannalönd-
in væri það beinlínis óskilvirkur
markaður í okkar fámenna landi,
sem ekki þróaðist með þessum
hætti. En sem betur fer er pláss
fyrir fleiri aðila á stærsta mark-
aðinum, höfuðborgarsvæðinu.
SVÞ þakka Morgunblaðinu fyrir
að vekja með málefnalegri umræðu
athygli á málinu.
Höfundur er framkvæmdastjóri SVÞ
– Samtaka verslunar og þjónustu.
GAGNASAFN
MORGUNBLAÐSINS
mbl.is