Morgunblaðið - 04.07.2003, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 FÖSTUDAGUR 4. JÚLÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
sími 544 2140
Borðbúnaður
& gjafavara
CONTURA
hnífapör
Margverðlaunuð
hönnun
Traube -
kristall 8 litir
Blómavasar í
miklu úrvali
Landsbyggðin lifi
Vettvangur
skoðanaskipta
RAGNAR Stefáns-son jarðskjálfta-fræðingur tók við
formennsku samtakanna
Landsbyggðin lifi á lands-
þingi samtakanna sem
haldið var dagana 28.–29.
júní sl. Landsbyggðin lifi
eru samtök tíu starfandi
félaga á landsbyggðinni.
– Hver eru verkefni
samtakanna Landsbyggð-
in lifi?
„Landsbyggðin lifi eru
grasrótarsamtök, sem eru
tiltölulega ný stofnuð.
Þingið sem við vorum að
halda núna var landsþing
og þangað komu fulltrúar
frá félögum, sem hafa ver-
ið að myndast undanfarið
ár um allt land,“ segir
Ragnar. „Verkefni sam-
takanna er að efla og styrkja
undirstöður byggðar um allt land.
Aðal starf okkar er fólgið í að
mynda minni félög, sem víðast
um landið sem sinna þessum
markmiðum í heimabyggð. Þann-
ig að við vinnum mjög mikið út
frá aðstæðum í hverju byggðar-
lagi fyrir sig. Þetta er afskaplega
fjölbreytilegt starf. Við lítum á
okkur og okkar félög sem vett-
vang til skoðanaskipta meðal íbúa
og tökum nánast öll mál fyrir í
okkar heimabyggð sem einhverju
máli skipta fyrir framtíð byggð-
arinnar að okkar mati.“
– Hvaða mál eru það einna
helst?
„Ég get nefnt sem dæmi að í
Dalvíkurbyggð hefur verið starf-
andi í eitt ár Framfarafélag Dal-
víkurbyggðar, sem má segja að
sé orðið mjög virkt félag í al-
mennri umræðu á Dalvík, um
framtíð byggðarlagins og ein-
stakra mála. Við höfum rætt mik-
ið um menntamál á svæðinu,
ferðamál, atvinnumál, umhverfis-
mál og æskulýðsmál á svæðinu.
Þetta eru ekki pólitísk samtök í
venjulegum skilningi þó svo fólk
úr öllum stjórnmálaflokkum sé í
okkar röðum. Við reynum að vera
vettvangur íbúanna til þess að
koma hugmyndum á framfæri og
ræða þær sem mættu verða til
þess að efla byggðina. Heildar-
samtökin Landsbyggðin lifi eru
þannig regnhlífarsamtök yfir
þessa grasrótarstarfsemi litlu fé-
laganna, sem geta heitið ýmsum
nöfnum.“
– Hvað eru mörg félög í sam-
tökunum?
„Það eru núna tíu vel starfandi
félög á jafn mörgum stöðum og
fjórtán önnur félög hafa haldið
undirbúningsfund en eiga eftir að
ganga frá endanlegri félagsstofn-
un.“
– Eru þau víða að af landinu?
„Þau eru ennþá mest á norðan-
og austanverðu landinu en ætl-
unin er að samtökin komi til með
að ná til alls landsins í framtíð-
inni. Þegar hefur komið fram
mikill áhugi á þessari starfsemi,
sem kemur að sumu leyti á óvart
með tilliti til þess að
alltaf er verið að tala
um félagsdeyfð lands-
manna. Menn nenni
ekki að sækja fundi en
það er eins og menn
hafi verið að bíða eftir vettvangi,
þar sem rætt er frá grunni hvað
sé hægt að gera til að efla lands-
byggðina. Fundir félaganna hafa
verið vel sóttir og umræðan
fjörug.“
– Merkið þið árangur af starfi
samtakanna?
„Já, já, aðalárangurinn er enn
sem komið er aðallega í þeim
byggðarlögum, þar sem félögin
eru komin vel af stað og eru lif-
andi vettvangur til skoðana-
skipta. Það má segja að einstaka
hugmyndir séu komnar á fram-
kvæmdastig. Sem dæmi get ég
nefnt að í Dalvíkurbyggð er haf-
inn undirbúningur að því sem
heitir Sumardvöl í Dalvíkur-
byggð, og byggist á einhverskon-
ar sumarskóla fyrir börn Íslend-
inga erlendis. Það er stór hópur
sem dvelur erlendis, sem myndi
gjarnan vilja senda börnin sín
hingað til sumardvalar til að við-
halda tungunni og tengslum við
íslenska menningarhefð og til
dæmis kynnast lífinu hér og jarð-
fræðinni. Þetta verkefni er komið
á framkvæmdastig. Börnin
myndu þá yfirleitt dvelja á sveita-
heimilum í Svarfaðardal og á Ár-
skógsströnd. Haldin yrðu sam-
eiginleg námskeið fyrir þau, t.d.
farið á sjó, á hestbak og gengið á
fjöll. Þetta er verkefni, sem byrj-
að er að markaðssetja og er mið-
að við að börnin verði hér næsta
sumar. Annað stórt verkefni sem
samtökin eru með heitir Ungling-
urinn á landsbyggðinni, sem
verður í samvinnu við skóla á
landinu. Þar fer væntanlega fram
einhvers konar hugmyndavinna
hugsanlega með ritgerðarsam-
keppni, þar sem börn leggja fram
sínar hugmyndir um hvernig við
viljum að sú byggð verði, sem við
viljum búa í í framtíðinni og
reyna þannig að draga þau að
umræðunni um byggðamál og efl-
ingu byggðarinnar. Því flest það
fólk sem er í samtökunum núna
er komið á miðjan aldur. Þeir
sem eru yngri eru enn ekki þátt-
takendur og því viljum við
breyta.“
– Hvernig móttökur hafa sam-
tökin fengið?
„Við höfum fengið
mjög góðar móttökur
og ástæðan fyrir því að
fólk hefur tekið þessu
svona opnum örmum
er að menn vilja sjálfir fara að
taka á byggðamálum. Menn vilja
ekki bíða eftir einhverjum boðum
að ofan eða einhverju hjálpræði
þaðan. Menn vilja sýna frum-
kvæði og telja að það sé öruggast
fyrir framgang byggðarinnar og
líf í strjálum byggðum landsins
að menn móti sjálfir sitt um-
hverfi. Það tryggi best stöðu
byggðarinnar.“
Ragnar Stefánsson
 Ragnar Stefánsson fæddist 14.
ágúst 1938. Hann starfar sem
forstöðumaður jarðeðlissviðs
Veðurstofu Íslands, með aðsetur
í Svarfaðardal, Dalvíkurbyggð.
Ragnar er kvæntur Ingibjörgu
Hjartardóttur rithöfundi og
bókasafnsfræðingi og eiga þau
sex börn, samanlagt.
Vettvangur
til skoðana-
skipta
EINS og undanfarin sumur koma hingað til lands ung-
menni frá öðrum Norðurlandaþjóðum til starfa fyrir
milligöngu Nordjobb-verkefnisins. Sum dvelja hátt í
fjóra mánuði, aðrir rúman mánuð. Guðmundur Skarp-
héðinsson, tómstundafulltrúi Nordjobb hjá Norræna fé-
laginu á Íslandi, sagði í samtali við Morgunblaðið að
þjónusta Nordjobb væri þríþætt; að finna ungmenn-
unum húsnæði og vinnu og halda úti tómstunda-
dagskrá yfir sumarið. Ýmislegt hefur verið brallað sem
af er sumars. Í lok júní var farið á Snæfellsnes og gist í
Hellnum. Að sögn Guðmundar var ferðin ógleymanleg
öllum þeim sem með komust. Nú í byrjun júlí verður
boðið upp á stutt íslenskunámskeið, ferð í Bláa lónið og
heimsókn á Nesjavelli, Gullfoss og Geysi.
Ungmenni frá hverju landi fá fjármuni og aðstoð til
að skipuleggja þjóðarkvöld, þar sem þeir kynna heima-
land sitt fyrir öðrum Nordjobburum. Næst er komið að
Svíum og hafa þeir sitt þjóðarkvöld nú í annarri viku
júlímánaðar. Í kjölfarið verða Danir og Grænlendingar
með sitt kvöld og loks Finnar.
Starf og skemmtun í senn