Morgunblaðið - 02.04.2004, Qupperneq 9

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 2. APRÍL 2004 9
Nýjar peysur
Ótrúlegt úrval
stutterma - langerma
Engjateigi 5, sími 581 2141.
Opið virka daga frá kl. 10.00—18.00, laugardaga frá kl. 10.00—16.00.
Bankastræti 14, sími 552 1555
Heimagallar - tveir litir
20% afsláttur í dag
og á morgun, laugardag
Nýtt frá Danmörku
Hör- og bómullarfatnaður
Laugavegi 84, sími 551 0756
Nýtt - Nýtt
Sparilegir hörjakkar
Eddufelli 2 Bæjarlind 6
s. 557 1730 s. 554 7030
Opið mán.—fös. frá kl. 10—18
lau. kl. 10—16
FYRIR liggur að sparnaðaraðgerðir
hjá Ríkisútvarpinu (RUV) muni
bitna á dagskrárgerðinni. Í fjár-
hagsáætlun ársins var gert ráð fyrir
að stofnunin yrði rekin með 210
milljóna króna halla en nú liggur
fyrir að hallinn á rekstri RÚV má
ekki vera meiri en 45 milljónir.
„Hallaheimildin var minnkuð
verulega í fjárlögum. Í skjóli þess að
eitthvað yrði gert í málefnum RÚV
lögðum við inn rekstraráætlun með
210 milljóna króna halla fyrir þetta
ár. Við höfum fengið bréf frá ráðu-
neytinu með tilskipun um að setja
áætlun innan rammans. Nú er verið
að vinna að því að ná þessum sparn-
aði,“ segir Guðmundur Gylfi Guð-
mundsson, fjármálastjóri RÚV.
Hann segir ljóst að þetta bitni á
dagskrárgerðinni. „Við höfum eink-
um verið að vinna að því gagnvart
dagskrárgerðinni og það er talsvert
af liðum sem munu sennilega fara út
í ár sem hafa verið fastir liðir í
gegnum árin. Síðan er verið að taka
af bæði innlendri og erlendri dag-
skrá í sjónvarpinu auk þess sem
verið er að vinna að því að fækka
þáttum í útvarpinu,“ segir Guð-
mundur.
Ríkisútvarpið var rekið með ná-
lega 314 milljóna króna halla í fyrra
samanborið við 188 milljóna tap árið
áður. Liðlega 132 milljóna hagnaður
var af rekstrinum fyrir afskriftir og
fjármagnsliði en afskriftir voru tæp-
ar 240 milljónir og nettó fjármagns-
gjöld voru rúmar 206 milljónir.
Rekstrartekjur RÚV í fyrra los-
uðu þrjá milljarða og jukust um
3,7% milli ára. Þar af skiluðu aug-
lýsingar og kostun 851,5 milljónum
króna og afnotagjöld 2,1 milljarði.
Skammtímaskuldir fóru úr 971,6
milljónum í 1,4 milljarða í lok síð-
asta árs.
Fram kemur í ársreikningi RÚV
að rekstrarhallinn hafi verið nokkru
meiri en stefnt hafi í, einkum vegna
þess að auglýsinga- og kostunar-
tekjur náðu ekki áætlun en eins
vegna þess að fjármagnsgjöld hafi
reynst hærri en gert var ráð fyrir
vegna gengis- og verðlagsþróunar. Í
tilkynningu RÚV kemur fram að
viðvarandi halli á rekstri hafi komið
afar illa við fjárhag stofnunarinnar
og eigið fé hafi farið minnkandi.
Stjórnvöld hafi sýnt þann skilning
að heimila RÚV rekstrarhalla á
fjárlögum þar til ákvarðanir verði
teknar um framtíðina.
Jafnframt segir að tekist hafi að
hagræða verulega á undanförnum
árum en það hafi þó ekki nægt til að
vega á mótri lækkandi rauntekjum
og vaxandi byrðum vegna lífeyris-
skuldbindinga og kostnaðar vegna
Sinfóníuhljómsveitar Íslands.
RÚV rekið með 314 milljóna króna
halla á síðsta ári
Sparnaður
mun bitna á
dagskrárgerð
Morgunblaðið/Árni Sæberg
STJÓRN Félags fréttamanna mót-
mælir fyrirhuguðum niðurskurði á
fréttasviði Ríkisútvarpsins. Í álykt-
un sem stjórnin hefur samþykkt
eru stjórnendur RÚV hvattir til að
halda til streitu útsendingu frétta-
þátta eins og Brennidepils og
Pressukvölds í sjónvarpi auk þess
sem hvatt er til frekari eflingar á
fréttaþjónustu RÚV, bæði í sjón-
varpi og útvarpi.
Jón Gunnar Grjetarsson, formað-
ur félagsins, segir að þegar hafi
verið tilkynnt að útsendingum á
Pressukvöldi verði hætt, a.m.k. í
bili, og rætt hafi verið um að leggja
Brennidepil niður. „Þessir tveir
þættir, fyrir utan fréttir og Kast-
ljós, eru einu fréttatengdu þætt-
irnir sem eru í boði í Sjónvarpinu.
Kannanir hafa sýnt að það er þörf
og áhugi á fréttatengdu efni. Yf-
irmenn RÚV hafa talað fjálglega
um það að það sé þetta sem fólk vill
og þess vegna finnst okkur í stjórn
félagsins ansi hart að það eigi svo
að skera þessa þætti niður. Það er
ekki til þess fallið að viðhalda
trausti og trúnaði við almenning í
landinu, þ.e. að setja eitthvað á og
búa til væntingar og skera það svo
niður,“ segir Jón Grjetar.
Hann segir Félag fréttamanna
vilja taka þátt í umræðunni um
þessi mál en ekkert samráð hafi
verið haft við félagið um nið-
urskurð sem grípa þurfi til á RÚV.
„Auðvitað hefði maður viljað sjá
að það væri haft samráð við okkur.
Við viljum að það sé öflug frétta-
þjónusta í þessum miðli, til þess sé
hann.“
Mótmæla að einu fréttatengdu
þættirnir verði slegnir af
UMRÆÐAN um skattskil erlendra
fyrirtækja sem starfa hér á landi
hefur oft á tíðum verið villandi og
málin oft einfölduð um of og aðeins
greint frá annarri hlið málanna.
Þetta segir Elín Árnadóttir, yfir-
skattalögfræðingur hjá Pricewater-
houseCoopers.
„Þetta er ekki alveg svona einfalt
að menn séu endilega skattskyldir
um leið. Við Kárahnjúka eru t.d.
mjög margir undirverktakar sem
koma að verkinu. Ef það eru í gildi
tvísköttunarsamningar og erlenda
fyrirtækið er ekki með fasta starfs-
stöð hér á landi, sem það er yfirleitt
ekki með nema það sé með starfsemi
í sex mánuði eða lengur, eru starfs-
mennirnir ekki skattskyldir hér
fyrstu sex mánuðina. Það geta meira
að segja verið tólf mánuðir ef fyr-
irtækið er í byggingastarfsemi. Ef
starfsmenn sem koma hingað eru
áfram á launaskrá hjá þessu erlenda
fyrirtæki þá eru þeir starfsmenn
ekki skattskyldir á Íslandi, ekki einu
sinni með takmarkaða skattskyldu
fyrr en eftir sex mánuði. Þannig að
þetta er ekki alveg eins klippt og
skorið og menn hafa viljað halda
fram. Hins vegar eru starfsmenn
fyrirtækis sem er skráð á Íslandi
skattskyldir frá fyrsta degi þótt þeir
séu erlendir,“ segir Elín og bætir við
að sér hafi þótt umræðan um þessi
mál hafa verið fulleinhliða og erlend
fyrirtæki sem starfi hér tímabundið
oft að ósekju stimpluð sem hálfgerð-
ir glæpamenn.
Skattalögfræðingur um skattskil erlendra fyrirtækja
Málin einfölduð um of
nauðsynlegt að jafna þennan ágrein-
ing áður en gengið væri frá nýjum
samningi og því hefði mikill tími
samninganefndanna farið í að ræða
um fortíðina. Ekki væri búið að
jafna þennan ágreining þrátt fyrir
tíða fundi hjá ríkissáttasemjara.
Eiríkur sagði að samninganefnd
launanefndar sveitarfélaganna hefði
ekki lagt fram neitt tilboð og ljóst
væri að langt væri í nýjan samning.
Skammtíma-
samningi hafnað
Eiríkur sagði aðspurður að samn-
inganefnd kennara hefði verið tilbú-
in til að gera skammtímasamning,
en sveitarfélögin hefðu ekki verið
tilbúin til þess þrátt fyrir að þau
hefðu sjálf lagt áherslu á að sam-
ræma gildistöku samnings grunn-
skólakennara við samning annarra
kennara. Kjarasamningar fram-
haldsskólakennara, tónlistarkenn-
EIRÍKUR Jónsson, formaður
Kennarasambands Íslands, segir
langt í að nýr kjarasamningur
grunnskólakennara og launanefndar
sveitarfélaganna
líti dagsins ljós,
en eldri samning-
ur rann út um
mánaðamótin.
Hann segir að
undanfarnar vik-
ur hafi samninga-
menn aðallega
verið að ræða
ágreining um
túlkun á gamla samningnum, sér-
staklega hvað varðar vinnutíma.
Miklar breytingar voru gerðar á
kjaramálum grunnskólakennara
með samningi sem tók gildi í árs-
byrjun 2001. Eiríkur sagði að
ágreiningur væri milli samningsað-
ila um ýmsa þætti hans, sérstaklega
sem varða vinnutíma. Það væri
ara og leikskólakennara renna út í
haust.
Launanefnd sveitarfélaganna hef-
ur lagt áherslu á að byggja áfram á
eldri samningi, en nefndin telur að
hann hafi verið tímamótasamningur.
Eiríkur sagði að grunnskólakennar-
ar vildu gera ákveðnar breytingar á
þessum samningi, en eftir sem áður
byggðist nýr samningur alltaf á eldri
samningi.
Eiríkur sagði að samninganefnd
kennara hefði ekki rætt um hugs-
anlega vinnustöðvun til að fylgja eft-
ir kröfum sínum. Það gæfi þó auga-
leið að líkur á vinnustöðvun á þessu
skólaári minnkuðu eftir því sem
lengra kæmi fram á vorið. Kennarar
legðu áherslu á að halda áfram við-
ræðum við sveitarfélögin með það
markmið að leysa ágreiningsmálin.
Í gær var haldinn samningafund-
ur hjá sáttasemjara þar sem m.a.
voru rædd sérmál skólastjóra.
Kjarasamningur grunnskólakennara rann út um mánaðamótin
Ágreiningur um túlkun
á eldri samningi
Eiríkur Jónsson
Hækkun
lánshlutfalls
bíður niður-
stöðu ESA
EKKI er að finna ákvæði um hækk-
un lánshlutfalls húsnæðislána Íbúða-
lánasjóðs í 90% í frumvarpi til laga
um breytingu á lögum um húsnæðis-
mál sem nú er til umfjöllunar í fé-
lagsmálanefnd Alþingis eftir fyrstu
umræðu í þinginu nú í vikunni.
Ákvæði þessa efnis bíða niðurstöðu
ESA, Eftirlitsstofnunar EFTA, en
leitað var álits stofnunarinnar á því
hvort hækkun lánshlutfallsins bryti í
bága við ákvæði samningsins um
Evrópska efnahagssvæðið.
Unnt að flytja frumvarp í vor
komi álit ESA fram í apríl
Komi álit ESA fram í aprílmánuði
verður væntanlega hægt að flytja
frumvarp um hækkun lánshlutfalls-
ins fyrir þinglok, sem áætluð eru 7.
maí í vor, en að öðrum kosti bíður
frumvarp þessa efnis þingsins á
komandi hausti. Þá verða hins vegar
komin svonefnd íbúðalán í stað hús-
bréfakerfisins, verði fyrirliggjandi
frumvarp um breytingu á lögum um
húsnæðismál að lögum, en gert er
ráð fyrir að íbúðalán taki við af hús-
bréfum frá 1. júlí í sumar. Íbúðalánin
eru verðtryggð peningalán með föst-
um vöxtum til allt að 40 ára og
grundvallast ávöxtunarkrafa þeirra
á útboðum sem Íbúðalánasjóður efn-
ir til að viðbættu álagi frá Íbúðalána-
sjóði vegna umsýslunnar og áhættu
af mögulegu útlánatapi.
Nú er hámarkshúsbréfalán vegna
kaupa á notuðu húsnæði 9,2 milljónir
kr. og hækkaði það um eina milljón
kr. um síðustu áramót. Á sama tíma
hækkaði húsbréfalán vegna bygg-
ingar nýs húsnæðis um 700 þúsund
kr. í 9,7 milljónir kr.