Vísir - 11.07.1981, Side 27

Laugardagur XI. júli 1981
27
vísm
AF HEIMSTYRJÖLDINNI
Douglas Botting:
INNRASIN MIKLA
Ritstjóri: Örnólfur
Thorlacius.
Björn Jónsson þýddi.
Almenna bókafélagið
1981.
Bökaflokkur Almenna bóka-
félagsins um heimsstyrjöldina
er orðinn allstór — bækurnar
fylla senn tuginn — og orðinn
gimilegur til fróðleiks og upp-
rifjunar. Douglas Botting, sem
kallast höfundur þessarar bók-
ar, er enginn nýliði á söguakri
striða og hernaðar. Hann hefur
ritað eða staðið fyrir gerð
margra bóka og kvikmynda um
hernað og landkönnun og er
sagður vinna um þessar mundir
að riti um eftirköst siðari
heimsstyrjaldarinnar i Þýska-
landi. Það er óneitanlega
áhugavert bókarefni sem verð-
ur varla hrist fram úr erminni.
Höfundurinn er þó ekki einn að
verki, við bókina um innrásina
þvi að fram er talinn að minnsta
kosti tugur ritstjóra og aðstoð-
armanna við verkið, enda er
saga heimsstyrjaldarinnar 1939-
45ekki eyland heldur heimsalfa
eða Btt tæmandi námasvæði.
Innrásin mikla, sem sögð er
sagan af f þessari bók, er að
sjálfsögðu landganga Banda-
manna á meginlandið i júni 1944
— Fer ekki milli mála, að þessi
úrslitaþáttur styrjaldarinnar
við Þjóðverja og veigamesta
bókarefni i sögu heimsstyrjald-
arinnar allrar enda dregur
þarna til úrslitanna i kjölfar
svipmestu og stórbrotnustu
hernaðarinnrásar mannkyns-
sögunnar. Myndaefnið er mikið
og segir meira en flest orð og i
sameiningu verða myndir og
orð lýsing i öðru veldi.
Þess er gætt að gera sviði og
aðdraganda glögg skil.
Innrásarhugmyndir, sem
fram komu fyrr á striðsárunum
eru raktar og strandhöggum
vikingasveita á missirunum
fyrir innrásina lýst greinilega.
Þetta býr lesandann undir aðal-
söguna svo að hann er orðinn
heimavanari á þessum vett-
vangi og fróðari um hertækni og
fylgist þvi betur með þegar til
aðalkastanna kemur. Innrásar-
æfingarnar á Englandi og allur
viðbúnaöur og þjálfun fyrir inn-
rásina er ekki litilvægasti þátt*-
ur þessarar heildar.
Eftir að innrásin hefst verður
öll frásögnin mjög vettvagns-
bundin og persónuleg. Þá er
unnt að fylgjast með einstökum
herflokkum og athöfnum þeirra,
jafnvel að einstaklingsbundnar
afrekssögur og forvitnileg atvik
kryddi frásöguna viða. Þö er
textinn stuttorður og mjög hlað-
inn svo að ótrúlega miklu er
komið fyrir i honum, en það er
frásagnarlist slikra blaða-
mennskubóka.
Lýsingin á Atlantsmúr Þjóð-
verja er skilrik og hljóta slik
varnarvirki að vaxa lesendum i
augum en mikla um leið afrek
innjásarherjanna. Hins vegar
finnst mér sem lesanda helst
skorta i' þessa bók greinilegri
lýsingar og myndir af vörnum
Þjóðverja og athöfnum þeirra
dagana fyrir innrásina i henni
og eftir hana. Þvi er ekki að
neita að þarna hallast nokkuð á
og ekki gefur fulla sýn yfir vig-
völlinn af sjónarhólum beggja
megin linunnar. Þetta er auð-
vitað fyrst og fremst saga
bandamanna og myndir þeirra
— ekki laus við hershöfðingja-
dýrkun. Vafalaust er ekki jafn-
auðvelt að segja þessa sögu i
máli og myndum með þýskri
sýn til vesturs, en bók sem gæfi
þá tveggja heima sýn væri auð-
vitað en þá meiri gersemi en
þessi,og þótt reynt yrði að finna
mótvægi i annarri bók með
þýskum augum, kæmi hún ekki
að sama haldi. 1 einni og sömu
bók kæmi myndin fram eins og
auöið er. Þó er ekki svo aö
skilja, að ekkert sé greint frá
þvi sem gerðist austan við At-
lantsmúrinn þessa söguriku
daga og mánuði, en það er of lit-
ið. Þvi'er ekki aö neita, að obb-
inri af striðslýsingabókum i
enskumælandi heimi hefur á sér
of mikinn sjálfshafningarbrag,
lumar á hetjudýrkun sem kitlar
metnað og nýtir það til sölu á
heimamarkaði. Styrjaldarsag-
an er of oft sögð sem sigursaga,
yfirburöasaga vesturveldanna
og hershöfðingja þeirra en ekki
saga þess mannlega harmleiks
sem hún var. Slik sagnaritun er
til þess fallin að blása i nýja
striðselda. Þó verður að segja,
að varlega er blásið i þessari
bók en samt er áttin hrein.
Tæknilýsandi litmyndir af vig-
vélum aftast i bókinni eru of-
rausn og óþörf nærgætni við is-
lenska lesendur. Ég sakna þess,
að ekki skuli vera aftast i bók-
inni timaskrá (dagsetningar og
ártöl) áfanga i undirbúningi og
innrásinni sjálfri. Það hefði
hjálpað lesenda til að átta sig á
framvindunni i réttu samhengi.
Skrár um bækur sama efnis,
heimildir og atriðisorð eru
góðra gjalda verðar.
Þess er ekki að dyljast að þýð-
ing þessa bókartexta hlýtur að
hafa verið töluvert vandaverk.
Sá stuttorði og efnishlaðni still
er ekki auðveldur viðfangs, og
öll herfræðin og nöfn dráps-
tækja eru ekki alin upp i is-
lensku. Mér virðist þó að Björn
Jónsson hafi komist allvel frá
þessu verki. Frásögnin er lipur
og skýr, sjaldan öfugsnúin eða
skammbarin, ætið skilmerkileg.
Þessi útgáfa er mjög vönduð
að prentun og allri gerð. HUn er
sett og brotin um hér en mun
vera prentuð á Spáni.
Andrés.Kristjánsson.
Úr einum faömi i
annan
(In Fraise of Older Women)
Karen Black • Susan Strasberg
Bráöskemmtileg og djörf,
ný, kanadisk kvikmynd i lit-
um, byggö á samnefndri bók
eftir Stephen Vizinczey
Aöalhlutverk: Karen Black,
Susan Strasberg, Tom
Berenger.
Isl. texti.
Bönnuö innan 16 ára.
Sýnd kl. 5, 7, 9 og 11.
Ny mjög góö bandarisk
mynd meö úrvalsleikurun-
um Robert Rcdford og Jane
Fonda i aöalhlutverkum.
Redford leikur fyrrverandi
heimsmeistara i kúreka-
iþróttum en Fonda áhuga-
saman fréttaritara sjón-
varps.
Leikstjóri: Sidney Pollack.
Mynd þessi hefur hvarvetna
hlotiö mikla aösókn og góöa
dóma.
tsl. texti.
+ + + Films and Filming.
+ + + + Films Illustr.
Sýnd kl. 5 laugardag og
sunnudag kl. 9.
Síöasta sinn.
i nautsmerkinu.
Bráöskemmtileg og djörf
gamanmynd.
Sýnd sunnudag kl. 5.
Bönnuö börnum.
Barnasýning sunnudag kl. 3
Teiknimyndasafn
samrtaöerö
FétogsDrentsmiölunnar hf.
Spitalastíg io—Simi 11640
Cruising
ALPACINO
C
■ NrJilH
......m
Umted Artists
Æsispennandi og opinská ný
bandarisk litmynd, sem vak-
iÖ hefur mikiö umtal, deilur,
mótmæli o.þ.l. Hrottalegar
lýsingar á undirheimum
stórborgar.
A1 Pacino — Paul Sorvino —
Karen Allen
Leikstjóri: William Friedkin
tslenskur texti
Bönnuö innan 16 ára
Sýndkl.5 — 7 — 9ogll.
rþegi i rigningu
taider in theRain)
;nnandi hrollvekja
utverk: Charles Bron..
[arlene Jobert.
augardag og sunnudag
Kalli kemst
i hann krappan
Bráhskemmtileg teikni
mynd.
Sýnd sunnudag kl. 3.
VISIR
smá-
auglýs-
ingar
Vettvangur
vidskiptanna
Stminn er
8-66-11
Opiö
mánudaga-föstudaga
frá kl. 9-22
• laugardaga kl. 10-14.
sunnudaga kl. 18-22.
Lokaátökin
Fyrirboöinn III
Hver man ekki eftir Fox
myndunum „Omen I” (1978)
og ,,Damien-Omen II” 1979.
Nú höfum viö tekiö til sýn-
ingar þriöju og siöustu
myndina um drenginn Dam-
ien, nú kominn á fulloröins-
árin og til áhrifá i æöstu
valdastööum...
Aöalhlutverk: Sam Neill,
Rossano Brazzi og Lisa
llarrow.
Bönnuö börnum ihnan 16
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Gunnar Ásgeirsson hf.
Suöiirlandsbraiit 16 Simi 913520Ó
TÓNABÍÓ
Sími 31182
Frumsýnir Óskars-
verðlaunamyndina
#/APOCALYPSE
NOW"
(Dómsdagur Nú)
Þaö tók 4 ár aö ljúka fram-
leiösiu myndarinnar
„APOCALYPSE NOW ”.
Otkoman er tvimælalaust'
ein stórkostlegasta mynd
sem gerö hefur veriö.
„APOCALYPSE NOW”
hefur hlotiö óskarsverölaun
fyrir bestu kvikmyndatöku
og bestu hljóöupptöku. Þá
var hún valin besta mynd
ársins I980af gagnrýnendum
i Bretiandi.
Leikstjóri: Francis Ford
Coppola.
Aöalhlutverk : Marlon
Brando, Martin Sheen,
Robert Duvall.
Sýnd kl. 4.30, 7.20 og 10.15.
ATH: Breyttan sýningar-
tima.
Bönnuö börnum innan 16
ára.
Myndin er tekin upp i Dolby.
Sýnd í 4ra rása Starscope
Stereo.
Hækkaö verÖ.
Bjarnarey
(Bear Island)
Isienskur texti.
Hörkuspennandi og viö-
buröarik ný amerisk stór-
mynd i iitum.gerö eftir sam-
nefndri metsölubók Alistairs
Macleans. Leikstjóri Don
Sharp. Aöalhlutverk: Donald
Sutherland, Vanessa Red-
grave, Richard Widmark,
Christopher Lee o.fl.
Sýnd kl. 5, 7,30 og 10
Bönnuö innan 12 ára
Hækkaö verö
LAUGAR48
B I O
Sími32075
Darraðardans
Ný fjörug og skemmtileg
gamanmynd um „hættuleg-
asta” mann i heimi.
Verkefni: Fletta ofan af
CIA, FBI, KGB og sjálfum
sér.
Islenskur texti'
I aöalhlutverkunum eru úr-
valsleikararnir. Walter
Matthau, Glenda Jackson og
Herbert Lom.
Sýnd kl.5 - 7.30 og 10
Hækkaö verö.
TakiÖ þátt i könnun biósins
um myndina.
Mc Vicar
Ný hörkuspennandi mynd,
sem byggö er á raunveruleg-
um atburöum um frægasta
afbrotamann Breta, John Mc
Vicar. Tónlistin i myndinni
er samin og flutt af The Who.
Myndin er sýnd i Dolby
stereo.
Leikstjóri Tom Clegg.
Aöalhlutverk : Roger
Daltrey, Adam Faith.
Bönnuö innan 14 ára
Sýnd kl. 5, 7 og 9
Næturleikir
Mynd meö nýjasta kyntákni
Rodger Vadim
Sýnd kl. 11.15
Striðsöxin
Spennandi indíánamynd.
Sýnd sunnudag kl. 3.
Q19 OOO
Lili Marleen

em Film von Rainer Vðtefner Fassbindef
Blaöaummæli: Heldur
áhorfandanum hugföngnum
frá upphafi til enda.”
„Skemmtileg og oft gripandi
mynd”
Sýnd kl. 3, 6, 9 og 11.15.
—salur \ti> —
Járnhnefinn
Hörkuspennandi slagsmála-
mynd, um kalda karla og
haröa hnefa.
lsienskur texti.
Bönnuö innan 16 ára.
Endursýnd kl. 3.05, 5.05, 7.05,
: 9.05 og 11.05.
-salurC —
Jómfrú Pamela
Braöskemmtiieg og hætiiega
djörf gamanmynd I litum,
meö JULIAN BARNES ANN
MICiHELLE Bönnuö börn-
um — Islenskur texti
Endursýnd kl. 3.10, 5.10, 7.10,
9.10 og 11.10.
-------salur D'---------
Helnd þrælsins
Hörkuspennandi litmynd
meö JACK PALANCE —
Bönnuö innan 14 ára.
Endursýnd kl. 3.15, 5.15, 7.15,
9.15 og 11.15.
Smáauglýsing f
VÍSI
er myndar- auglýsing
Myndatökur kl. 9-18 alla virka daga
á auglýsingadeild VÍSIS Síðumúla 8.
A TH. Myndir eru EKKI teknar
laugardaga og sunnudaga.
Sjón er sögu rikari.
sími 86611