Pressan - 20.08.1992, Blaðsíða 27

FIMMTUDAGUR PRESSAN 20. ÁGÚST 1992
27
líkamlegs sambands. Líkamleg
viðbrögð þín færast á aðrar hæðir.
Skilaboðin eru að berast til semju-
hluta sjálfvirka taugakerfisins, til
hjartans (hjartslátturinn verður
styrkari og hraðari), og til adrena-
línskirtlanna, sem svara með því
að framleiða adrenalín og noradr-
enalín.
Þessi efni auka síðan hjartslátt-
inn enn frekar, blóðþrýstingurinn
hækkar og í kjölfarið fylgir útspýt-
ing hormóns frá heiladinglinum,
sem inniheldur þvagtemprandi
hormón og stýrihormón sem örva
starfsemi nýrnahettubarkarins.
Maginn tekur að ólga fyrir til-
stilli þvagtemprandi hormónsins.
Semjuhluti sjálfvirka taugakerfis-
ins hefur hlaðið öl! skothylki,
heilabörkurinn tekur heljarstökk.
Samtímis hvetur stýrihormónið
adrenalínskirtlana til að framleiða
efni er örva kynlöngunina.
Á meðan einbeitir þú þér, lík-
lega betur en þú hefur gert það
sem af er dagsins, að hlutnum
sem hefur vakið upp ástríðurnar.
Það gerist fyrir áhrif frá þvag-
temprandi hormóninu.
Ea.oa
Tilfinningavíman sem þú ert í
er lituð af angist. Nærðu í hana?
Mun hún stara á þig kuldalegu
augnaráði, svo þú standir þarna
eins og asni? Hormónin eru í fé-
lagi með gómsætu stressi ástríðn-
anna og hræðslunni við höfnun,
sem fer um þig allan.
Adrenah'nið og noradrenalínið
gera þig ofurvaran um þig, auka
hjartsláttinn og blóðþrýstinginn.
Einkennin eru svipuð þeim sem
hermenn upplifa skömmu fyrir
átök.
Þú beinir athyglinni að hræðsl-
unni og skellir í þig tveimur kon-
íaksglösum: Falskt hugrekki. í
rauninni er þetta ekki svo vitlaust;
alkóhólið dregur úr virkni tauga-
boða, gerir hringrás efnasam-
banda í heilanum óvirka, sem hef-
ur áhrif á hegðun — hlýðnina við
siðvenjur, feimnina og hræðsluna
við að verða hafhað. Þegar þú ert
búinn að ýta þessu til hliðar getur
sjálfið sleppt „því sem ég á að
gera“ og snúið sér beint að „því
sem mig langar til að gera“.
Ef þú gerir þau mistök að
drekka of mikið fylgir drykkjunni
minni hræðsla, minni félagsleg
hæfni, slælegri siðferðiskennd og
þú verður síður eftirsóknarverður,
þar sem áfengið hefur líka gert
minni hringrás efnasambanda í
heilanum óvirka. Auðvitað getur
svo of mikil drykkja líka haft áhrif
á ffammistöðu þína í rúminu.
Þegar hún sér þig og tekur eftir
áhuga þínum breytir hún hárfínt
um stellingu. Hún réttir úr sér,
teygir hálsinn, verður dálítið fött
og sýnir þér besta vangasvip sinn
um leið og hormónastarfsemi
hennar breytist líkt og hjá þér áð-
an, breiðist smám saman út um
líkama hennar. Ein spurning
brennur sameiginlega á ykkur
báðum. Hvernig ætli hún/hann sé
í rúminu?
Hugrakkari af koníakinu geng-
urðu í áttina að borðinu hennar.
Um leið og þú nálgast getur hún
sér til um fyrirætlanir þínar. Bæði
verðið þið vör við breytingar í
hjarta- og æðakerfinu, sem hafa
annaðhvort í för með sér kinn-
roða eða fölva, sem orsakast af
hormónum sem við ættum að
vera farin að kannast við — adr-
enalíni, noradrenaiíni og dopam-
íni. Þessar litarbreytingar í andlit-
inu eru gleggstu merki þess að þið
hafið veitt hvort öðru athygli.
Það getur líka verið að þú
skjálfir og finnir fyrir stingjum í
húðinni sem orsakast af sömu
breytingum í æðakerfinu og urðu
valdar að roðanum: ósjálfráði
skjálftinn orsakast af aukinni
virkni í einni hringrás miðtauga-
kerfisins sem stjórnar aftari
vöðvaspennu.
\
„Má ég setjast hjá þér?“
Þú stamar þessi fyrstu orð.
Vöðvarnir íbarkakýlinu, spenntir
af angist, orsaka það að röddin
hljómar eins og geldingslegt tíst.
Þið virðið hvort annað al-
mennilega fyrir ykkur í fyrsta
skipti. Þegar þið uppgötvið að þið
hafið ekki gert mistök, að ykkur
líkar hvoru við annað, dregur úr
spennunni. Ríkjandi tilfinningar
eru ástríður og væntingar. Þegar
gagnkvæm kynlöngun eykst bein-
ist eftirvæntingin að neyslunni.
Maðurinn tjáir sig með því að
þrýsta á og gefa eftir til skiptis,
bæði með orðum og sýnilegum
merkjum. Líkamstjáning er lík-
lega mikilvægasta merkjamálið.
Núna sitjið þið (hólpin) hlið við
hlið — opnari staða, þar sem þið
eruð andspænis hvort öðru, bíður
betri tíma — og sýnið hvort öðru
þrjá fjórðu hluta af vangasvipn-
um. Þig langar til að snerta hana,
en þú bíður með það; síðan
strýkst höndin á þér við úlnliðinn
á henni eins og fyrir tilviljun og
axlir ykkar snertast. Fjarlægðin á
milli ykkar minnkar. Lyktarskyn
þitt tekur til starfa. Þú ert nógu
nálægt henni til að finna undir-
tóninn í líkamslykt hennar, sem
ffamleidd er af virkum fitukirtíum
húðarinnar og á svæði kynfær-
anna. Það er þegjandi samþykki
um samstarf á milli ykkar, þið
deilið saman dagskrá sem vel gæti
haft að geyma kynlíf.
Þið komið ykkur saman um
kvöldverð.
ei.oo
Tilfinningin sem þú stjórnast af
þessa stundina er eftirvænting. Þú
ert gerður úr spennu augnabliks-
ins, forritaður fyrir hana. Þú færir
þig úr hlutíausu stöðunni og sest á
mótí henni.
Andspænis hvort öðru eruð þið
opnari og horfist meira í augu.
Tilfinningar ykkar eru gagnstæðar
á öllum stigum leiksins. Þegar
beint augnsamband hefur mynd-
ast þenjast sjáöldur hennar út,
ekki aðeins vegna dempaðs ljóss-
ins heldur vegna adrenalínsins.
Borð veitingahússins skreppur
saman. Líkamar ykkar færast nær
hvor öðrum.
Þetta er ekki einangruð þróun.
Líkami þinn er logandi miðstöð
fyrir undirbúning kynlífs. Skila-
boð eru send niður til ósjálfráða
taugakerfisins, blóðið streymir út í
alla vefi sem geta orðið stinnir —
liminn, leggöngin, eyrnasneplana,
nefið (hefurðu tekið eftir stinn-
leika þess?) — og þeir fyllast.
Blóðið fer út í húðina, líkamar
ykkar beggja merkja hitann. Þið
getið varla farið að látið trufla
ykkur með því að fá ykkur að
borða. Þvagtemprandi hormónið,
sem að þessu sinni vellur út úr
heiladinglum ykkar beggja, rænir
ykkur allri matarlyst og býr ykkur
undir hið óumflýjanlega.
E3.00
Kossinn. Er hann eðlishvöt eða
menningarfélagsleg venja? Hann
er ekki til í Kína né meðal „frum-
stæðra“ manna. En kossinn, sér-
staklega sá franski, er undanfari
ástaleikja og innsiglar það sem var
á dagskrá hjá ykkur báðum. En
hvar? Þið þarfnist uppörvunar í
persónulegra umhverfi.
Á ganginum, áður en farið er
inn í svefnherbergið, verður sam-
bandið innilegara, stundin nálg-
ast. Varir ykkar snertast. Rólega
skiljast þær að, tungur ykkar
mætast og vitneskjan um hvað
framtíðin ber í skauti sér breytist
úr vangaveltum í vissu. Orð og
merkjamál tapa mikilvægi sínu á
sama tíma og merki gefin með
snertingu verða eindregnari.
Gælurnar örva enda skynvefja í
húðinni, sem þegar hafa náð há-
marksnæmi, og úr svitakirtlunum
vellur ferómón (hormónið sem
sendir frá sér líkamslyktina og
framkallar tilfmningar eins og
ótta, árásargirni eða kynferðislega
örvun). Flæðið eykur Iostann.
Púlsinn, sem var 70-80 slög
fyrir augnablikið á barnum og fór
upp í 90-100 á fyrri stigum örvun-
arinnar, er nú í 130. (Hann verður
150 við fullnægingu.) Flæði kyn-
hormóna eykst. Óll aðvörunar-
merki og spenna sem þú hefur
fundið fyrir fram að þessu eru
horfin. Efri, skynsamari heilinn
hefur látið stjórnina í hendur heila
eðlishvatanna. Það sem nú gerist á
ekkert skylt við rök.
E3.40
I svefnherberginu hennar. Þú
færir hana úr fötunum. Adrena-
línið kemur henni til að flissa, og
noradrenalínið, sem er ennþá að
aukast, kemur af stað kunnugleg-
um slætti girndarinnar. Þú færir
blússuna niður af öxlum hennar,
jafnvel núningur efnisins sem
rennur niður handleggi hennar er
hluti af samspili nautnarinnar.
Þegar hún hneppir frá þér skyrt-
unni getur verið að þú verðir
óljóst var við að hreyfingar hennar
eru nærgætnari en þínar. Hárfi'nn
en greinanlegur munur er á þinni
ánægju og hennar. Testósterónið
þitt gerir þig árásargjarnari, þín
nautn er meira á ytra borðinu; fyr-
ir hana skírskotar jafhvel þetta stig
örvunarinnar meira til tilfinning-
anna.
En ástríður hennar eru jafn-
miklar og þínar og til viðbótar lfk-
amlegri löngun ykkar til að snerta
hvort annað verðið þið bæði vör
við sálfræðilega löngun í innileik,
líkamlegan samruna og löngun til
að brúa aðskildar tilfinningar.
Hún breytir um stellingu: fótíegg-
irnir færast lítillega í sundur, búk-
urinn er ess. Líkami þinn sveigist,
limurinn skýst ffarn.
00.07
Athugun á geislasamsætu í
heilanum á þér á þessari stundu
myndi leiða í ljós óðastarfsemi á
svæðum randkerfisins, sem gjarn-
an er vitnað til sem „nautnamið-
stöðvanna" (þær eru nokkrar), og
í hita fullkomnunar ástríðanna
minni hugsun og starfsemi heila-
barkarins. Faðmlög ykkar eru
tjáning á þörf fýrir einingu. Lík-
amar ykkar liggja samhliða, and-
spænis hvor öðrum og tengjast
náið.
Kynlíf er ekki aðeins samruni
tveggja líkama, heldur stendur
það fyrir dýpstu og mestu þörf
okkar fyrir samruna, þar sem öll
tilveran gerir grein fyrir sjálfri sér.
Undirstúkan og miðheilinn
ijóma saman í skínandi samstill-
ingu og þar finnur þú — sem nú
ert par — löngun til að uppræta
allar tilfinningar tengdar missi og
aðskilnaði, þig langar til að vera
með hinum aðilanum, þessum
sem kom þessu öllu af stað. Þar
sem þið örvið hvort annað, sam-
taka og full skilnings, komið þið af
stað hringrás í starfsemi tauga-
samstæðu mjaðmagrindarinnar.
Ef þessu er haldið áfram af nógu
miklum ákafa og nógu lengi fylgir
fullnæging í kjölfarið. Það er
nokkur sannleikur fólginn í því að
líkja leiknum á líkama ástkon-
unnar við leik á hljóðfæri. Þig
langar til að hún njóti sömu
ánægju og þú veist að þú átt eftir
að verða aðnjótandi: þú spilar á
líkama þinn í takt við hljómfallið í
líkama hennar.
Þegar nautnastöðvarnar standa
í björtu báli flæða um líkama ykk-
ar bylgjur af oxýtósíni (hormóni
sem einnig örvar mjólkurfram-
leiðslu þegar barn er á brjósti). Þið
tapið vitundinni unr sjálf ykkur og
allt annað en yfirþyrmandi ómót-
stæðilegar og stórkostlegar líkam-
legar tilfinningar sem streyma um
ykkur. Hér nær hormónastreymið
hámarki og brjóst hennar, sem
þegar voru orðin stinnari vegna
vaxandi æsingar, eru nú 25 pró-
sentum stærri en venjulega.
Vöðvar ykkar eru spenntir, andar-
drátturinn óreglulegur, fyrst
grunnur, síðan djúpur. Þegar há-
markinu er náð missið þið með-
vitund eitt andartak — la petite
mort.
01.30
Þegar þið færið ykkur rólega í
sundur til að hvílast minnkar adr-
enalínið snögglega og róandi
hormón, prólaktín, leysist úr læð-
ingi og flytur ykkur inn í svefninn.
Starfsemi hjarta- og æðakerfis
verður smám saman eðlileg á ný.
Hjá henni leysa samfarir úr
læðingi prógesterón sem streymir
um líkamann og róar hana, en
hún sofnar ekki. Ferlið í líkama
hennar, sem fær hana til að „slaka
á“, tekur lengri tíma og ólíkt flest-
um karlmönnum er geta hennar
til að fá endurtekna fullnægingu
tæknilega ótakmörkuð. Þar sem
hún liggur vakandi hefur hún
ennþá áhuga og getu til að halda
áffarn í nokkur skipti enn.
07.00
Þú vaknar snemma og þar sem
girnd þinni hefur verið svalað eru
hormónin í viðráðanlegu jafn-
vægi. Skynfæri þín hafa þó verið
vakin. Þú lítur yfir rúmið. í gær-
kvöldi varstu þræll tilfinninga
þinna. Hverjar eru þær núna?
Sektarkennd, kannski? Eða virðist
kannski sofandi höfuðið á kodd-
anum minna lokkandi í kaldri
morgunskímunni. Eða kannski
ekki.
Þegar morgunninn brýst fram
og testósterónið þitt eykst af eðli-
legum ástæðum, til að búa þig
undir að takast á við daginn, getur
minningin um það sem gerðist í
gærkvöldi orkað svo sterkt á þig
að þú getir varla beðið eftir því að
byrja aftur.
KYNLÍF
JÓNAINGIBJÖRG JÓNSDÓmfr
Teygjuhopp í
kynferðismálum
í sumar hefur landinn verið
duglegur við að prófa ffístunda-
nýjung sem barst hingað til
lands frá útlandinu — teygju-
hoppið svonefnda. Meira að
segja góðkunningja minn, sem
átti ekki til orð yfir tilgangsleysi
þess hjá mér að ganga yfir glóðir
fyrir nokkrum árum á galdra-
nesinu fyrir vestan, langaði núna
óhemjumikið að fara svona sal-
íbunu. „Kikkið“ er að þora að
stökkva og finna hvernig hjartað
fer upp í háls á leiðinni niður,
finna um leið nokkurra sek-
úndna óttafiðring eða sælu —
allt eftir því hvernig kroppurinn
er tilfmningalega innréttaður til
stökksins. Fáir þyrðu að láta sig
gossa ef öryggis væri ekki gætt í
hvívetna. Því má spyrja: Hversu
mikill er kjarkurinn í raun og
veru?
Eftir því sem ég
hugsaði meira um
teygjuhoppið fór
ég að hugsa um í
hverju alvöru
kjarkur vœrifólg-
inn. Og afþví kyn-
ferðismálin eru
mér hugleikinfór
ég að skoða hverjir
hafa sýnt alvöru
þor í kynferðis-
málum á opinber-
um vettvangi und-
anfarin ár hér á
landi.
Við aðstæður þar sem meiri
óvissa ríkir um útkomu reynir á
raunverulegt þor og sjálfstraust.
Eftir því sem ég hugsaði meira
um teygjuhoppið fór ég að hugsa
um í hverju alvöru kjarkur væri
fólginn. Og afþvíkynferðismálin
eru mér hugleikin fór ég að
skoða hverjir hafa sýnt alvöru
jor í kynferðismálum á opinber-
um vettvangi undanfarin ár hér á
landi. Fyrst allra dettur mér í hug
Margrét nokkur Pála Ólafsdóttir,
sem hélt ótrauð áffam starfi sínu
í „kjörnun" þrátt fyrir fordóma í
garð hennar sem lesbíu og til-
raunir í þá átt að gera vinnu
hennar tortryggilega vegna kyn-
hneigðar hennar. (Hvenær ætl-
um við að koma því inn í haus-
inn á okkur að kynhneigð er
einkamál viðkomandi og kemur
starfi ekkert við?) Rannsóknir
Margrétar Pálu á kynhlutverkum
og leiðum til að styrkja bæði
kynin gefa tvímælalaust til kynna
að halda beri þessu rannsóknar-
starfi áfram og þá meðal eldri
barna.
Þá eru mér ofarlega í huga
þeir sem komið hafa fram opin-
berlega undanfarin ár sem HIV-
jákvæðir eða með sjúkdóminn
alnæmi. Til að breyta viðhorfum
til alnæmis er nauðsynlegt að
fara ekki í felur með sjúkdóminn
(ekki frekar en krabbamein nú á
tímum). Hver vildi stíga fyrstu
skrefin fram í dagsljósið vitandi
að almenningur mundi bregðast
ókvæða við?
Ég væri að ljúga ef ég viður-
kenndi ekki að mér datt ég sjálf
meðal annarra í hug í sambandi
við „teygjuhopp“ í kynferðismál-
um á opinberum vettvangi. Sér-
staklega núna effir að nágran’ni
minn hringdi í mig út á land og
tjáði mér að tveir unglingsstrák-
ar hefðu ætlað að gera mér og
fjölskyldu minni grikk með reyk-
sprengju, en þá hefði bévítans
reyksprengjan tekið upp á að
loga svo olli skemmdum fyrir
framan íbúðina mína (þeir ætl-
uðu nefnilega „bara“ að láta
koma reyk). Þar sem ég bý í sex-
tíu íbúða fjölbýlishúsi hvarflaði
að mér að val þeirra á íbúð hefði
kannski ekki verið tilviljun. Ég
leiði það nú að mestu leyti hjá
mér þótt ég fái nokkur hallæris-
leg símtöl ár hvert. En þegar
íbúðin mín fær ekki að vera í
friði fyrir unglingum sem eru að
fá aukna kynhormónainnspýt-
ingu í kroppinn fæ ég bakþanka
um hvort ég hefði frekar átt að
fara í framhaldsnám í geðhjúkr-
un en ekki kynfræðslu. Þegar ég
hóf störf hér á landi fyrir fjórum
árum grunaði mig ekki að starfs-
val mitt myndi vekja sérstaka at-
hygli. Stundum hvarflar að mér
að ég hafi hreinlega verið barns-
lega einföld að vera svo vitlaus að
halda að það væri ekkert tíltöku-
mál að sérhæfa sig í kynfræðslu
og öðru fólki þætti það líka sjálf-
sagt. Kynlífið hlýtur að vera
þessum gelgjustrákum mjög
hugleikið fyrst þeir vildu reyk-
myrkva íbúðina mína, eða það
hefði að minnsta kosti hann Þór-
bergur Þórðar sagt. Strákarnir
væru svona ári hræddir við kyn-
orkuna í sér að þeir vildu þurrka
hana út. Þeir gerðu það á afar
snyrtilegan og táknrænan hátt;
með því að búa til lítið dóms-
dagsatriði — nokkurs konar
kynlífsgjörning fyrir framan
íverustað „kynlífskonunnar".
Mín kenning er sú að unglings-
pilta vanti „ritúal" til að komast í
gegnum og melta kynþroska-
skeiðið. Þessir pörupiltar gáfu
mjög skýr skilaboð fyrir hönd
fjölmargra annarra drengja um
þessa þörf.
Annars eru fæst „teygjuhopp-
in“ í kynferðismálum fram-
kvæmd opinberlega. Flest fara
fram fyrir luktum dyrum. Það að
þora að vera óttalega Iítill í sér,
viðurkenna að maður viti ekki
alla hluti, þora að tala um það
sem skiptir máli í nánum sam-
böndum og kynlífi er raunveru-
legur kjarkur. Hér er óhætt að
láta það gossa svo framarlega
sem „öryggislínan" er fyrir hendi
— vilji til að hlusta, virða og við-
urkenna.
Spyrjið Jónu um kynlífið. Utanáskrift:
Kynlíf c/o PRESSAN, Nýbýlavegi 14, 200 Kópavogur.