Tíminn Sunnudagsblað - 23.03.1969, Blaðsíða 7
færi að þýða söngleiki — þar kem
iur Ika til tómþekking?
— Það þarf svona sína ögnina
af 'hvoru. Þessir sönglei'kir eru
sjaldnast þess eðlis, að mikið fari
fyirir skáldskapnum. En það þarf
dálitla miúsikþekkingu til' þess að
leysa þýðinguna vel af höndum og
brageyra og svolitla hagmælsku.
Og svo verður maður að vita,
hvernig umnið er í leikhúsum. Það
er dálítið annað, hvað fer vel í
mumni á sviði eða sómir sér á síðu
í hók. Leikmál verður að vera við
hæfi leiksviðsins.
— Er ekki seinleg vinna að
þýða söngleiki?
— Það er ekkert áhlaupaysrkr
Maður er bundinn þessum skoll-
ans Titlu stri'kum og deplum, sem
heita nótur, og þær hafa mismun-
andi gildi — sumar eru langar og
aðrar stuttar, og þetta eru áherzlu-
nótur og áherzlulausar nótur. Þær
eru ári ráðríkar, nóturnar, og sníða
manni satt að segja þöngan stakk.
Mögul'eikar kunna að vera marg-
ir, líkt og þegar skák er tefld, en
skerin eru lífca mörg, sem sneiða
Verður hjá Héma þarf öflug orð,
þungt á metunum, og þarna verð-
ur a® koma ósköp lítið og venju
legt orð. Einu sinni var ég að þýða
söngleik, sem hét Kysstu mig, Kata.
Þar kom fýrir stutt setning, mig
minnir fimm orð, sem átti að end-
urtaka í einum sex vísum, sem
annars voru ólikar að efni. Allt
varð þetta að ríma, og allt varð
þetta að falla að nótunum. Ég var
búinn að hugsa um þetta lengi,
sat yfir þessu fram á nótt, þar til
konan sagði, að ég skyldi fara að
sofa — ég leysti þrautina aldrei
þetta kvöldið. Og ég fór að sofa.
Morguinmn eftir var ég á leið í
bæinn í strætisvagini, og þá skaut
þvi allt í einu upp, hvernig þessi
setning átti að vera. Ég er viss um,
að undirmeðvitund hefur verið bú-
in að glima við þetta alla nóttina.
í Betlistúdentinum og Sígauna-
baróninum, sem ég þýddi hér á
árunum, eru dúettar og kvartett-
ar og sextett að auki í öðru verk-
inu. Við sextettinn þurfti ég að
semja sex texta, efnislega sam-
hljóða, en með ólíkum ta'kti. Það
var hreinasta krossgáta.
— Þetta hlýtur að vera vel
borgað?
— Nei. Þetta er svo tímiafrekt,
að ég fæ oft ekki tímakaup verka-
manna í dagvinnu. Þó þyrfti ég í
rauninni oft lengri tíma en mér
er skammtaður — það eru yfir-
leitt svona þrír mánuðir til stefnu,
þegar ég fæ verkefnið í hendur.
— Hvernig hagar þú annars
störfum þínum, þegar þú ert að
þýða þessa söngleiki?
— Fyrst les ég vitaskuid leifcrit
ið á frummálinu, og það tefcur auð
vitað sinn tíma. Ég er ekki sérlega
mikill málamaðuT, Mér þykir goti
að fá verkið á einfeyerju öðru máli,
þvi að það léttir oöt og auðveldar.
Síðan gerí ég mér grein fyrir per-
sónum, eðli þeirra og eiginduim.
Næsta sfcrefið er að kynna sér lög-
in, og þau fæ ég oft bæði á plöt-
um og nótum. Þegar ég hef lært
þau að meira eða minna leyti, get
ég byrjað að þýða. Gott þykir mér
þó að vita, hvernig skipta á hlut-
verkum, því að orðiin fara ekki
eins í munni allra. Tökum til dæm-
is svo fræga barýtonsöngvara,
Kristinn Hallsson og Guðmund
Jónsson, sem ég þekki báða vel.
Þeir eru ólíkir menn, og ég hugsa
til þess, að öðrum léti betur að hafa
þetta svona, þótt það færi ef til
vill betur öðru vísi í munni hins.
— Svo verður að halda blæ og
anda verksins?
— Já. Sjálf'ir söngvamir í þýzku
ástaleikj'uinum eru nú ósköp inni-
haldslausir — skáldskaparandin-n
flýgur nú ekki hátt í þeim. Og
sumt er væmið í þeim. Fiðlarinn
á þakinu ér a’f allt annarri gerð.
Þar er allt fjarskalega mannlegt,
hvorki skrum né íburður — þetta
er svona eins og fátækt sveitafólk.
Vísurnar eiga að vera í samræmi
við það. En undir húsbóndavald
nótnannia verða þær að beygja sig,
því að annars væru þær ekki dygg
ir þjónar.
★
Sabbatsbænin — atriði úr fyrsta þætti söngleiksins Fiðlarinn á þakinu. Talið frá vinstri: KSíEðskerinn, Þúrhallur Sigurðs-
son — stúdentlnn, Jón Gunnarsson — miólkurpósturinn, Róbert Arnfinnsson — kona hans, Guðmunda Elíasdóttir — dæt-
ur þeirra, Kristbjörg Kjeld, Sigriður Þorvaldsdóttir, Vala Kr istjánsson, Margrét Arnijótsdóttir og HSc'.ga Bernhard.
T I M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
247