Tíminn Sunnudagsblað - 23.03.1969, Page 13

Tíminn Sunnudagsblað - 23.03.1969, Page 13
ihverjum fjallvega þeirra, sem íiggjia miili Loðmundarfjarðar og annarra byggðarlaga, með vinnu- konur sínar tvær, og má vera, að önnur hafi verið dóttir hans. Þau hrepptu hríðarveður, og dóu vinnukonurnar báðar, en Bjami bjargaðist fyrir harðfylgi sitt. Vor- ið eftir gerði dauðinn nýja atreið í Stakkahlíð. Fyrst sálaðist gömul niðurseta, síðan ung dóttir Bjarna og loks kona hans hin fyrri, Her- dis Guðmundsdóttir. Gerðist þetta allt á tveim mánuðum, og var svo kallað, að landfarsótt ylli, þótt vísast sé, að laugvinnur skortur væri fyrir göngur hans úr gröf og garði inn í híbýli lifandi manna með vænum iljafleygum. Má af því ráða, er nú hefur ver- ið sagt, að nokkuð hafi Ketilsstaða- hjón staðið áveðra í nöprum gusti sakir missmíða, sem fólk taldi sig vita á ráði sumra náinna skyld- menna þeirra. Sjál'f hafði Guðrún komizt ung í kynni við álfa, að sagnir herma, þótt með þeim hætti væri, að henni hafi fremur verið talin gifta af því standa en vamzi. Sá atburður átti að hafa gerzt einhvern tíma á búskaparárum gestkonan hafði druKKis nægju sína, breiddi hún silkiklút yfir könnuna og rétti húsfreyju. Sjálfsagt hafa margir Borgfirð- ingar trúað því, að huldufólk byggi í Álfaborg, og þá mátti næsta líklegt þykja, að það riði til messu í Kirkjusteini á helgum degi, svo svipaðir sem siðir þess voru sagðir háttum mennskra manna. Þess er ekki heldur getið, að saga Guðrúnar hafi verið rengd, enda hafði hún klútinn til sann- indamerkis. Eftir nær hálfa aðra öld kann þó einmitt klúturinn að vekja þær grunsemdir, að hér hafi Ur BorgarfirSi eystra — séS til fjalla neðan úr þorpinu. Rétt við þaS er álfaborgin, sem fólk ætlaði heim- kynni huldukonunnar, er kom i hlaS hjá húsfreyjunnl á Jökulsá. hafi verið búinn að lama viðnáms- þrek fólksins. Við þetta hraktist Bjarni brott af bújörð sinni, enda bærinn hroðinn. Guðrún, kona Árna BjaTnason- ar, var dóttir ísleifs bónda Egils- sonar og Arndísar Jónsdóttur i Rauðholti í Útmannasveit. Voru frændur hennar surnir í föðurkyn menn fésælir, Egill, bróðir henn- ar, sem í Rauðholti bjó við góða virðingu, ríkur jarðeigandi og pen- ingamaður, og í frásögur fært, að föðursystur hennar ókvæntar höfðu dregið saman skildinga í vistum. En hröslumenni voru sum- ir föðurbræður hennar kallaðir og lundleiðir. Einn þeirra var Kol- beinn svarti, um skeið einsetumað- ur á Engimýri, er þeirri meðferð sætti dauður haustið 1853, að járn- fleygar voru reknir í iljar honum. Kom það til, að hann hafði haft í heitingum við Björn bónda Jóns- son á Viðastöðum skömmu fyrir dauða sinn, og hélt hann sig ekki óhultan fyrir honum, nema girt þeirra hjóna á Jökulsá, líklega i kringum 1830. Var það sunnudag eimn, að heimilisfólk allt, nema Guðrún, fór til kirkju á Desjar- mýri, sem er undir sporði Staðar- fjalls austan Fjarðarár, nálega gengt Jökulsá. Stóð Guðrún á hlaði úti, er fólkið var farið, og horfði á eftir því yfir ána. Varð henni þá litið niður sveitina til klettavirkis þess, sem Álfaiborg heitir, skammt ofan við Bakkagerði. Þóttist hún sjá, hvar flokkur manna kom ríð- andi neðan mýrarnar, og virtist henni, sem fólkið ætlaði að ríða neðan túns á Jökulsá og stefndi á Kirkjustein svonefndan á Kækju- dal, sem er í fjöllum inn af sveit- inni. Þegar móts við Jökulsá kom, tók kona ein sig út úr hópnum og reið í hlað. Varpaði hún orðum á Guðrúnu, kvaðst Álfhildur heita og bað hana að gefa sér að drekka, svo sem títt er í álfasögum. Guð- rún vékst vel við því og færði henni volgar áfir í könnu, því að strokk átti hún nýskekinn. Þegar verið annað í efni en kirkjureið álfa. Guðrún var nýgift um þessar mundir, og hún gat haft gildar ástæður til þess að dyljast þess, hvernig hann var kominn í henn- ar eigu. Hann gat verið skilnaðar- gjöf einhvers, sem gjarna hefði viljað ganga með henni brautir lifs- ins, eða gamall tryggðapantur, er henni þótti skynsamlegast að láta heita gjöf úr hendi álfkonu. m Árni mun hafa hafið búskap við lítil efni, og hafði hann bústýru við hönd á Jökulsá hin fyrstu miss- eri. Við upphaf þriðju búskapar- ársins, vorið 1829, kom Guðrún til bús með honum, og voru þau síð- an gefin saman haustið eftir. Hef- ur Árni þá þegar verið búinn að draga nokkuð saman, þvi að hann gaf brúði sinni þrjátíu spesíur í bekkjargjöf, þótt aðrir brúðgumar, sem vel gerðu, létu sér nægja tutt- ugu. Blómgaðist búið fljótt, og komst Árni í röð hinna betri TlMlNN - SUNNUDAGSBLAÐ 253

x

Tíminn Sunnudagsblað

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tíminn Sunnudagsblað
https://timarit.is/publication/301

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.