Tíminn Sunnudagsblað - 23.03.1969, Síða 15

Vogum í Mývatnssveit, er fyrr
hafði átt Jón Rustikusson, en síð-
ar Benjamín Þorgrímsson, er nú
var einnig dáinn.
Þrjú börn Guðrúnar fóru með
henni til veizlunnar, og var eitt
þeirra sex ára gömul telþa, sem
bar nafn langömmu sinnar, Snjó-
fríðar Pamfílsdóttur. Ekki er þess
getið, hver hin börnin voru, en
ekki er ólíklegt, að það hafi verið
drengir tveir, sem voru á svipuðu
reki og Snjófríður litla, en þó of-
urlítið eldri. Þeim veitti ekki af
dálítilli tilþreytingu, Ketilsstaða-
börnunum, eftir föðurmissinn.
Veðráttan var sérlega mild þetta
haust, frostleysur oftast og kallað
stunguþítt á Norðurlandi þar til
fimm vikur af vetri. Nokkuð frysti
þó á Héraði um það leyti, er brúð-
kaupsveizlan var á Hjaltastað, eða
litlu áður. Hefur því sigið úr vötn-
um, ef þau hafa verið í vexti áður,
og færi var eins og bezt varð á
kosið.
Ekki segir af mannfagnaði á
Hjaltastað, en sennilega hefur
veizlugleðin staðið' fram á nótt.
Séra Jón, faðir brúðgumans, var
söngmaður mikill og orti gátur og
rímur — hafði meðal annars ort
rímur af Valnytjaþjófi og fótaveik-
um munki, sem hann hefur verið
í færum að lýsa eftir fótsárin, er
hanm sjáTfur hlaut á Holtavörðu-
heiði í æsku. Glímumaður hafði
hann einnig verið og skarst yfir-
leitt sjaldan úr leik, þar sem til
gle'ðskapar mátti stofna. Var hann
þess vegna mauna bezt til þess
fallinm að hafa fonsögn um margs
konar skemmfcan, sem vi® hæfi var
í brúðkaupsveizlu.
Þó verður að ætla, að þorri
veizlugesta, þeir sem ekki áttu
þeira mun lengra heim til sín, hafi
horfið brott einhvern tíma nætur.
En Guðrún á Ketilsstöðum var
með ung börn með sér, og þess
vegna sjálígert, að hún tæki sér
gistingu á prestsetrinu, og slíkt
hið sarna gerði Pétur Bjarnason,
sem átti yfir ferjuvötn að fara
heim til sín að Fossvöllum.
Daginn eftir, 5. nóvember, héldu
þau af stað frá Hjaltastað fimm
saman, Guðrún og börn hennar
þrjú og Pétur, mágur hennar.
Höfðu þau meðferðis einn hést, og
ætlaði Pétur að fylgja mágkonu
sinni heim i Ketilsstaði, rösklega
klukkustundargang í góðu færi.
Hver veit, nema það hafi jafn-
vel flögrað að honum, sem lifað
hafði einlífi alla ævi, að rétta ekkj-
unni betur hönd, þegar úti var vist
arárið á FossvölTum. Héldu þau
sem leið lá að Rauðholti, sem er
á ási þeim er ,verður austan lægð-
arinnar, sem Selfljót rennur um.
Ef til vill hefur Guðrún staldrað
þar eitthvað við hjá skyldfólki
sínu, þótt þess sé ekki getið.
Frá Rauðholti lágu götur snið-
hallt niður að Selfljóti að svonefndu
Græfnavaði, þar sem tíðast var far-
ið yfir það á þessum slóðum. Lík-
ur hníga þó að því, að þau Pétur
og Guðrún hafi haldið lengra upp
með því að austan og ætlað sér
yfir það mun ofar. Segir nú ekki
af ferðum þeirra fyrr en þau komu
þar að fljótinu, er þeim sýndist
haganlegt að íara yfir það. Reiddi
Guðrún eitt barnanna, en Pétur
viðhafði þá varúð að vaða með
hestinum, þótt ekki tæki vatnið
nema í kné. Kann hesturinn að
hafa verið ótraustur, og líklega
hefur hann verið flatjárnaður, en
skarir sjálfsagt með löndum fram.
Tvö barnanna biðu á eystri bakk-
anum, og var Snjófríður litla ann-
að þeirra.
Þegar Guðrún var komin yfir
fljótið með barn það, sem hún
reiddi, sneri Pétur við til þess að
sækja hin börnin. En með því að
honum leiddist þetta vazl í frost-
köldu vatninu, fór hann að skyggm
ast eftir því, hvort hvergi væri
mannheld ísspöng. Varð honum
gengið að hyi einum, ekki ýkja-
langt í burtu, og sýndist honum
hanm svo lagður, að þar myndi
fært, yfir. Tók hann Snjófríði litlu
við hönd sér og fetaði sig út á ís-
inn, en mun ekki hafa haft brodd-
staf, er gagn væri að, til þess að
kanna hann.
Fyrst virtista lit ætla að ganga
vel, þótt veik væri spöngin. Hann
var komin langleiðina yfir, er ís-
inn gaf sig skyndilega. í næstu
andrá seig Pétur niður í fljótið
með telpuna í örmum sér. Guðrún
var skammt undan, því að hún
hafði fylgzt með ferðum mágs
síns hinu megin fljótsins, og kaTl-
aði Pétur til hennar og sagði henni
að koma fram á skörina og seilast
tiT barnsins í vökinni. Guðrún
hljóp þegar til, ef til vill flaum-
ósa nokkuð andspænis háskanum,
og ætlaði að grípa telpuna, þar
sem hún hékk á Pétri við vakar-
barminn. Varð henni fótaskortur á
skörinni, sem kannski hefur verið
blaut orðin og sleip og sigið und-
an þunganum, og steyptist hún við
það sjálf út í vökina. Dýpra mun
hafa verið en svo, að þau Pétur
botnuðu, og er skemmst af því að
segja, að þau drukknuðu þarna
öll þrjú í augsýn barnanna
tveggja, sem á landi voru. Agn-
dofa af skelfingu sáu þau móður
sína, systur og frænda brjótast
upp í vökinni, seilast upp á vota
skörina, missa tökin og sökkva sið-
an í bláan hylinn — annað stand-
andi á eystri bakkanum, hitt á
hinum vestri.
Ekki verður fyllilega i það ráð-
ið af frásögnum, hvar þessi atburð-
ur gerðist, þótt svo segi í bréfum,
að hann hafi orðið í námunda við
Ketilsstaði, „þar rétt framan við
bæinn“. • En til er örnefni, sem
vafalítið hefur orðið til eftir þetta
slys. Skammt frá landamerkjum
Rauðholts og Hreimsstaða, sem
eru austan Selfljóts, nálægt þeim
stað, er lýkur fljótsbugnum við
Ketilsstaði og áin tekur beina
stefnu í norður, heitir Manndráps-
hylur. Allt virðist hníga að því, að
hann hafi fengið þetta nafn eftir
drukknun Péturs Bjarnasonar og
mæðgnanna frá Ketilsstöðum,
enda var svo sagt um miðja nítj-
ándu öld, að gagnkunnugir menn
á Héraði vissu þess engin dæmi,
að Selfljót hefði fyrr orðið fólki
að aldurtila. Það hefði þá þó mátt
gruna, ef hylurinn hefði svo heit-
ið, áður en þetta slys varð.
Þess getur hvergi, svo kunnugt
sé, hvernig vitnaðist um slysið. En
vel má fólk heima á Ketilsstöðum
hafa séð ófarirnar eða heyrt neyð-
arópin. Hugsanlegt er líka, að
börnin, sem eftir lifðu, hafi hlaup-
ið til bæja, annað hvort eða bæði,
er allt var horfið í hylinn, og sagt
tíðindin. Hefði það, sem komið var
yfir fljótið, aðeins átt snertispöl
heim að KetiTsstöðum. En fljótt
mun hafa verið brugðið við að
leita líkanna og engin vandkvæði
á að finna þau, er hylurinn var
kannaður. Þau lágu þar í lygnunni
með blaktandi hár, sem líktist
skúfum af vatnagróðri. Þau voru
öll jörðuð að Hjaltastað fjórum
dögum síðar.
Það hafði dregizt úr hömlu að
tjá sýslumanni héraðsins andlát
Árna á Ketilsstöðum og Gróu
vinnukonu. En nú höfðu þeir at-
burðir gerzt, að ekki .mátti leng-
ur láta undir höfuð leggjast að
senda mann með hréf á fund hans.
Kjartan Jónsson, hreppstjóri á
T í M I N N — SUNNjJDAGSBLAÐ
255