Tíminn Sunnudagsblað - 23.03.1969, Síða 18
þeirri von, að hðn fái hvíldina á
undan mér, svo að íg komist kristi
lega að orði.
— Það er sjöttungur, sagði
hanm. Ekki er það þó jafnbölvað
og heima hjá okkur.
— Þjóðholium manni færist
kannski ekki að lasta skattana, ef
þeim væri varið skynsamlega —
fé veitt til þess að halda við sögu-
frægum höfðingjasetrum og ala
upp veðhlaupahesta af góðu kyni.
En hvað er gert við peningana?
Fátæklingarnir gleypa þetta
allt. . .
— Exactly, greip lávarðurinn
fram í fyrir mér af sýnilegri á-
kefð. Allt í fátæklingana. Ekki
þurfa þeir þó að halda uppi neinni
risnu eða gegna þess konar skyld-
um yfirleitt. Þeir þurfa sem sé
engu til að kosta, ef grannt er
skoðað. Þetta er alveg eins og hjó
okkur.
— Sé það satt, að meðfærileg
sé sú byrði, sem margir verða að
axla, ætti fátæktin ekki að hvíla
ýkjaþungt á neinum: Níu af hverj-
um tíu eru fátækir. Nú vita þeir
ekki einu sinni, hvað þeir eiga að
gera við aúa þá peninga, sem þeir
fá úr almannasjóðum, og setja þá
jafnvel í banka. Þá fer manni að
ofbjóða. Og svo lítið er viðskipta-
vitið og tortryggnin mikil, að þeir
taka peningana út nokkrum sinn-
um á ári, bara til þess að sann-
færa sig um, að þeir hafi ekki
horfið, og leggja þá svo inn aftur
jafnharðan. Af þessu hafa bankarn
ir svo mikið ónæði, að, þeir ættu
hreint og beint að lækka vextina
hjá þeirn, sem ekki eiga nema lít-
ið. Svo hvílir á okkur þessi óguð-
legi austur í atvinnuleysisstyrki.
Það er meðferð, sem ég frábið
mér: Atvinnuleysisstyrkir! Hve-
nær hef ég fengið einhvern styrk?
Hann tók hressilega undir þetta,
en fór í sömu andrá að tala um
allar þær skyldur sem á honum
hvíldu — undir þeim var hann að
kikna. Hann var til dæmis formað-
ur í félagi fjárhættuspilamanna í
Lundúnum. En ég var dálítið ann-
ars hugar stunoarkorn, því að upp
skaut í huga mínum setningu, er
einu sinni hraut úr penna Óskars
Wildes: Vinnan er hinum drekk-
andi stéttum andslyggileg kvöð.
Ég lét hana samt ekki fjúka.
Þær ungfrú Rósinfjoll og þerna
hennar gengu út úr salnum, en
við sátum lengi kyrrir og rök-
ræddum þjóðfélagsmál. Loks
baðst Wateregg lávarður þess að
mega taka í höndina á mér. Hann
dáðist að hugrekki mínu, sagði
hann: Það var nú orðið svo sjald-
gæft, að nokkur þyrði að segja
það berum orðum, er allir heiðar-
legir og ábyrgir menn, sem vildu
halda þjóðfélaginu á réttum kili,
fundu þó, að var satt og rétt.
Næstu daga sáum við ungfrú
Rósinfjoll oft í matsalnum og setu-
stofunum. Wateregg lávarði sýnd-
tst hún heilsuleysisleg. Hann dró
í efa, að hún væri jafnhraust og
ég sagði.
— Það getur verið, að henni sé
i®t í höfðinu við og við, svaraði
ég, en það er ekki nema ti þess
að spottast að — af og frá, að það
sé alvarleg höfuðveiki. Læknarnir
eru samdóma um það. Og þeir,
sem þekkja lyfin hennar —- ja, þér
skiljið, hvað ég vildi sagt hafa.
Öðru sinni spurði hann, hve
lengi hún hefði verið gestur minn.
— Hálft þriðja ár nú síðast,
hraut út úr mér. _
Ég fann sjálfur, að ég var orð-
inn ískyggilega kærulaus í orðum
og einsetti mér að gæta betur
tungu minnar. En ekki gat ég bor-
ið það til baka, sem ég hafði sagt.
Lávarðurinn varð svo forviða, að
hann tók af sér einglyrnið. Ég varð
undir eins að koma með einhverja
viðhUtandi skýringu.
— Annars er skrítin saga á bak
við þetta, sagði ég. — Fyrir um það
bil háltfu þriðja ári stóð svo á, að
Soffía frænka þurfti að fá tiu þus-
und krónur Tánaðar hjá mér — sjö
hundruð pund, bætti ég við án
þess að hirða um nákvæmni í reikn
ingi. Þá sagði ég við hana í gamni:
Svo hdd ég frænku í gislingu á
meðan skuldin er ógreidd. Hún
hló og sagði í svipuðum tón, að
þetta skyldum við bæði muna. Og
síðan hefur kerlmgin legið hér
upp á mér. Hún borgar ekki þess-
ar tíu þúsund krónur, og hún fer
ekki. Stöku sinnum köstum við
þessu á milli okkar, en sjálfur sjá-
ið þér, að ég verð að láta sem
ekkert sé, þó að ég sé grátt leik-
inn. Ég áræði hvorki að heimta af
henni peningana né skipa henni
burt. Þetta sannar það, sem við vit-
um báðir: Það er sjálfbjarga fólk,
sem mergsýgur aðra miskunnar-
laust.
— Seven hundred pounds, taut-
aði hann við sjálfan sig.
Þegar við hötfðum snætt árbít á
miðvikudagsmorguninn, settumst
við út á svalir, sem sneru að al-
menningsgarðinum við ána, reykt-
um þar og drukkum. Mlli greina
og gulnaðs laufs grillti í glerþak-
ið á fimleikasalnum. Lávarðurinn
vorkenndi ungfrú Rósinfjoll og var
enn við það heygarðshornið, að
höfuðveiki hennar hlyti að vera
eitthvað meira en tóm imyndun.
Hann spurði mig, hvort það myndi
gleðja hana, etf hann sendi henni
laglegan Mómvönd, þótt aldrei
hefðu þau verið kynnt. Það hafði
ég tregðazt við að gera og hafði
mér til afsökuinar, að þau væru
hvorugt mælt á því máli, er hitt
skildi.
— Rlóm eru hennar yndi og etft-
irlæti, sagði ég sannfærandi. Og
blóm frá yður myndu heldur þet-
ur hleypa fjöri í gamlar taugar.
Hann bandaði hendinni í átt að
fimleikahúsinu niðri í garðinum og
sagðist ætla að skreppa í gróður-
húsið og velja handa henni blóm.
En ég varð umfram allt að varna
þvl, að hann færi í fimleikahúsið.
Það var ekki unnt að blékkja
hann æ otfan í æ, þótt enskur lá-
varður væri. Háskalegar grun-
semdir gátu vaknað, ef hann sá,
að þar voru hálfnaktir gestir í tuga
tali við alls konar líkamsæfingar,
er ýmist voru ætlaðar lasburða
fólki og heilbrigðu.
— Hver djö. . . í hamingju bæn-
um, stamaði ég — fyrir al'la muni.
Hvað sem þér gerið, þá komið að
minnsta kosti ekki í námunda við
gróðurhúsið. Ég kemst ekkl hjá
þvi að segja yður eins og er, og
verð ég þó að geta treyst þvi, að
þér netfnið það ekki einu orði við
nokkum mann. Þetta er Teyndar-
mál okkar tveggja: Annar garð-
yrkjumaðurinn og snúningastrák-
ur, sem með honum var — þeir,
skal ég segja yður, veiktust atf
kóleru i fyrradag, og gróðurhúsið
fer hættuleglt estarbæli Þessu
verð ég auðvitað að leyna, því að
annars keypti ekki nokkur mann-
eskja blóm eða grænmeti frá mér.
Annað væri það náttúrlega, ef þér
treystuð yður til þess að ginna
Soffíu frænku þangað með yður
— ef þér viljið hætta á það. Þá
gerðuð þér mér greiða, sem sann-
arlega. ...
— Guð komi til! hraut út úr
lávarðinum, sem nú komst í upp-
nám. Þér ætlið mér þó ekki hlut-
deild í mannsmorði?
— Engin stóryrði! Að hjálpa
náttúrunni — það er ekki annað
258
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ