Morgunblaðið - 27.04.2004, Síða 11
FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 27. APRÍL 2004 11
MEÐALLESTUR á Morgun-
blaðinu og Fréttablaðinu minnkar
eilítið en meðallestur á DV eykst á
hinn bóginn að því er fram kemur
í könnun Gallups á lestri dagblað-
anna sem fram fór dagana 18. til
24. mars en fyrri könnun sem mið-
að er við var gerð fyrri hluta febr-
úarmánaðar.
Meðallestur á Morgunblaðinu
reyndist nú vera 53,4% en var
56,3% í síðustu könnun. Meðallest-
ur Fréttablaðsins mældist nú vera
66,3% en var 69,4% og meðallestur
á DV mældist vera 20,5% en var
17,1% í fyrri könnun.
Könnun Gallups náði til sjón-
varps, útvarps, dagblaða og net-
miðla og var úrtakið valið með til-
viljunaraðferð úr þjóðskrá. Það
náði til liðlega 1.600 manns á aldr-
inum 12 til 80 ára og var nettó-
svarhlutfall 61,2%.
74,2% lásu Morgunblaðið eitt-
hvað umrædda viku, 90,8% lásu
Fréttablaðið eitthvað og 44,6%
lásu eitthvað í DV.
Færri horfa á Stöð 2
Sjónvarpsáhorf var einnig mælt
og horfðu 61,5% eitthvað á Sjón-
varpið og 73,7% eitthvað um helg-
ar. Þetta er ívið minna áhorf virka
daga en í fyrri könnun en heldur
meira áhorf um helgar. Á Stöð 2
horfðu 46,8% á eitthvað á virkum
dögum og 42% eitthvað um helgar
á móti 52,4% og 48,5% í síðustu
könnnun. 36% horfðu eitthvað á
Skjá einn virka daga og 31,8% um
helgar á móti 38,5% og 40,2% í síð-
ustu könnun.
Spaugstofan er sem fyrr vinsæl-
asta sjónavarpsefnið en á hana
horfðu 57,8%. Laugardagskvöld
með Gísla Marteini hefur 52%
áhorf og 44,1% horfðu á úrslitaein-
vígið í spurningaþættinum Gettu
betur. Þá horfa 39% á fréttir,
íþróttir og veður Sjónvarpsins.
Á Stöð 2 var mest horft á Sjálf-
stætt fólk, 22,6% og litlu færri
horfðu á American Idol eða 22,1%
og 21,1% horfðu á fréttir Stöðvar
2.
Á Skjá 1 horfðu flestir á Innlit/
útlit eða 22,7% og litlu færri á
Survivor 20,7%.
Af netmiðlunum hefur vefur
Morgunblaðsins, mbl.is, yfirburða-
stöðu en svarendur heimsóttu
hann að meðaltali 3,9 sinnum í
viku á móti 3,6 sinnum í síðustu
könnun. Textavarpið kom næst á
eftir með 0,7 heimsóknir að með-
altali og ruv.is var með 0,6 heim-
sóknir.
53,4% lesa Morgun-
blaðið á hverjum degi
!
!
"
!
"
"
!
!!
"
!
""
!
!
!
!
!
# $%
& $%
'(
!
) *
& $%
+
+
$%,
,
# $%
-.%
/0 *,
"
"!
"
"
"!
"
!
Meðallestur á Morgunblaðinu og Fréttablaðinu minnkar eilítið en lestur á DV eykst
Færri horfa
á sjónvarp
RANNSÓKNIR á fé-
lagsauði mætti nýta bet-
ur við stefnumótun
stjórnvalda hér á landi að
mati aðstandenda mál-
þings sem fram fer á
föstudag og ber yfir-
skriftina „Félagsauður
(social capital) á Íslandi:
Forsenda framfara í nýju
þjóðfélagsumhverfi?“
„Markmið málþingsins
er að kynna hugtakið fé-
lagsauð og íslenskar
rannsóknir á félagsauði,
eða öðru sem honum
tengist, sem hafa verið
gerðar hér á landi,“ segir
Margrét S. Björnsdóttir, forstöðu-
maður Stofnunar stjórnsýslufræða
og stjórnmála við Háskóla Íslands.
Einnig standa Reykjavíkurborg,
Samband íslenskra sveitarfélaga og
Borgarfræðasetur að málþinginu.
„Okkur finnst á skorta að þær viða-
miklu rannsóknir sem hafa verið
gerðar erlendis á þessu hugtaki og
þær rannsóknir sem þegar hafa verið
gerðar hér á Íslandi, hafi komið
nægjanlega inn í þjóðfélagsumræð-
una og stefnumörkun stjórnvalda.
Við stefnum þarna saman stjórn-
málamönnum, fagfólki og fræði-
mönnum til að fara yfir þetta hugtak,
mikilvægi þess og gagnsemi í stefnu-
mörkun, ekki aðeins fyrir stjórnvöld
heldur einnig samtök
og þess vegna fyrir-
tæki. Þetta varðar í
raun og veru alla
þætti mannlegra sam-
skipta,“ segir Mar-
grét.
Félagsauður í vax-
andi mæli tekinn
inn í stefnumörkun
stjórnvalda
Félagsauður er
skilgreindur sem
verðmæti og áhrif
þeirra félagstengsla
sem einstaklingar
mynda í fjölskyldum,
vinahópum, vinnustöðum, félagasam-
tökum og víðar. Margrét segir að litið
sé á félagsauð sem verðmæti vegna
þeirra margvíslegu jákvæðu áhrifa
sem félagstengslin geti haft á velsæld
og hagsæld einstaklinga, sem og sam-
félaga. Víða um heim sé félagsauður í
vaxandi mæli tekinn inn í stefnu-
mörkun stjórnvalda og rannsóknir
fræðimanna.
„Rannsóknir sýna að virk fé-
lagstengsl, bæði formleg og óform-
leg, hafa áhrif á afstöðu fólks til ann-
arra sem og hvort það treystir öðru
fólki eða stofnunum samfélagsins.
Það hefur áhrif á samhygð með öðru
fólki, hvort fólk er tilbúið að hjálpa
öðrum og leggja eitthvað af mörkum
af fé eða tíma. Rannsóknir hafa líka
sýnt að félagsvirkni hefur áhrif á
heilsufar fólks og hvernig því líður
andlega. Þannig að þessi félagstengsl
hafa ótrúlega mikil jákvæð áhrif á
einstaklinga og það samfélag sem
þeir búa í.“
Félagsauður hefur jákvæð áhrif
á framlegð fyrirtækja
Margrét nefnir sem dæmi að ný-
lega hafi verið fjallað um það í breska
tímaritinu The Economist hvernig
hjálpsemi og samstarf innan fyrir-
tækja, þannig að fólk deili þekkingu
sinni og reynslu og hjálpi öðrum með
sín verkefni, geti haft jákvæð áhrif á
framleiðni fyrirtækja.
Aðspurð hvernig megi nýta fé-
lagsauð betur við ákvarðanatöku og
stefnumótun nefnir hún sem dæmi að
sveitarstjórnarmenn og stjórnendur
skóla gætu t.d. nýtt þessa þekkingu
með því að leggja áherslu á fé-
lagsþátttöku sem flestra nemenda.
Talið sé að grunnur að félagsvirkni sé
lagður á unga aldri og því sé mik-
ilvægt að hvetja börn til þátttöku í fé-
lagsstarfi. En eins og áður sagði sýna
rannsóknir að félagsvirkni hefur já-
kvæð áhrif m.a. á heilsufar, traust og
samhygð með öðru fólki. Við stefnu-
mótun yrði t.d. reynt að forðast fjár-
hagslega þröskulda, þannig að öllum
börnum, óháð fjárhagsstöðu foreldra
þeirra, stæði félagsstarfið til boða.
Á málþinginu mun danskur
hagfræðiprófessor við Viðskiptahá-
skólann í Árósum, Gert Tinggaard
Svendsen, kynna niðurstöður nýrrar
samanburðarrannsóknar á fé-
lagsauði, þar á meðal á Íslandi, þar
sem litið var sérstaklega á fé-
lagsvirkni og traust milli manna og á
lykilstofnunum. Stefán Ólafsson, pró-
fessor við Háskóla Íslands og for-
stöðumaður Borgarfræðaseturs, mun
fjalla um þróun félagsauðs á Íslandi á
árunum 1984–2000 og Þórólfur Þór-
lindsson, prófessor við HÍ, mun fjalla
um þrjár kenningar um félagsauð.
Þá munu fræðimenn á sviðum fé-
lags-, stjórn-, sál- og hagfræði, auk
heilbrigðisvísinda, gera grein fyrir
þeim upplýsingum sem til eru hér á
landi og geta skýrt mikilvægi hug-
taksins. T.d. áhrif félagsvirkni á
námsárangur, áfengisnotkun,
áhættuhegðun, heilsu og gæði opin-
berrar þjónustu. Málþinginu mun
ljúka með pallborðsumræðum þar
sem stjórnmálamenn og stjórnendur
sveitarfélaga munu ræða hvernig
þeir telja að nýta megi félagsauð í
stefnumörkun.
Málþingið verður haldið á Grand
Hóteli og stendur frá klukkan 13.00
til 17.00 næstkomandi föstudag. Þátt-
tökugjald er 3.000 kr. og geta áhuga-
samir skráð sig á netfangið: http://
stjornsyslustofnun.hi.is/page/felags-
audur.
Málþing um félagsauð og mikilvægi hans við stefnumótun stjórnvalda
Virk félagstengsl hafa jákvæð
áhrif á einstaklinga og samfélög
Margrét S. Björnsdóttir
SJÓNVARPIÐ nýtur mests trausts
samkvæmt fjölmiðlakönnun Gall-
ups en 91,6% eru sammála fullyrð-
ingunni að treysta megi fréttaflutn-
ingi þess. Morgunblaðið nýtur
næstmests trausts en 86,5% segjast
treysta fréttaflutningi blaðsins. Rás
1 og Rás 2 koma þar á eftir með
84,9% og 83,7%. 79,2 treysta frétta-
flutningi mbl.is og 78% treysta
fréttaflutningi Stöðvar 2, 68,4%
treysta ruv.is og 66% Fréttablaðs-
ins en DV var ekki lista yfir þá tíu
fjölmiðla sem menn treystu best.
Morgunblaðið er sá miðill sem
flestum var að skapi eða 81,1%, og
79,5% töldu það vera þann miðill
sem þeir gætu lært af.
Sjónvarpið og
Morgunblaðið
njóta mests trausts
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
sagði í fyrirspurnatíma á Alþingi í
gær að ekki hefði verið tekin end-
anleg ákvörðun um hvort frumvarp
ríkisstjórnarinnar um skattalækk-
anir liti dagsins ljós á þessu vorþingi
eða næsta haust. Sagði hann að
stjórnarflokkarnir væru að ræða
skattamálin í samræmi við stjórnar-
sáttmála þeirra.
Kom þetta fram í svari hans við
fyrirspurn Jóhönnu Sigurðardóttur,
þingmanns Samfylkingarinnar. Í
fyrirspurn sinni minnti hún á að
Sjálfstæðisflokkurinn hefði lofað því,
áður en þing kom saman sl. haust, að
lögð yrði fram áætlun um hvernig
staðið yrði við að skattalækkunarlof-
orð flokksins.
Davíð benti á að í stjórnarsáttmála
Sjálfstæðisflokks og Framsóknar-
flokks kæmu fram áform flokkanna
um skattalækkanir.
„Ég taldi æskilegt að þessi áætlun
lægi fyrir og yrði lögfest sem fyrst
og ég tel að það megi treysta þeim
yfirlýsingum sem við höfum gefið,
flokkarnir tveir. Við höfum verið að
ræða skattamálin. Það hefur ekki
verið tekin endanleg ákvörðun hvort
við náum að leggja það fram í vor eða
í haust. Það verður að koma í ljós,“
sagði hann.
Áform um
skattalækkanir
Ekki víst að
frumvarp
verði lagt
fram í vor