Íslendingaþættir Tímans - 08.04.1970, Blaðsíða 24

úti eða inni. Kristján óf oft tals
vert að vetrinum, og var það elcki
lítið hagræði að geta unnið það
verk heima fyrir. Þá sótti hann
sjó fyrstu árin, eins og áður er
sagt. Seinma gerðist hann póstur í
sveítinnd og sinnti þeim starfa æði-
lengi. Og þó að ekki væri vel borg-
að fyrir, þá hjálpaði það ögn. Þá
var það mikilsvert, að húsfreyjan
kuníú ekki aðeins að spinna og
prjáua, sem hver stúlka lærði á
þeirri tíð, heldur gat sniðið og
saumað hverja spjör, sem á þurfti
að halda. Oft saumaði Kristín fyrir
aðra, sem efiaust greiddu fyrir
það, en mér þykir trúlegt, að
stundum hafi það orðið góðgerða
starfsemi. Þetta var mikið álag til
viðbót.ar við daglegu störfin, enda
man ég það, að oft vakti Kristín
við sauma, þegar aðrir 'sváfn og
hvíMuet. Arnars var það venja, að
hún færi síðust í rúmið að kveldi
og fyrst á fætur á morgnana, og
á það sjálfsagt við um margar hús-
frevjur á þeim tíma.
En þó að vinnam þyrfti að sitja
í fyrirrúmi og hlýtt væri kalli
hennar, þá gleymdist ekki, að
flieira er mamninum nauðsynlegt
en matur og drykkur. Á vetrar-
kvöldum las bóndinn eða einhver
annar sögur eða rímur upphátt
fyrir hitt fólkið, sem sat við störf
sín. Stundum var dregið í spil eða
önnur skemmtan vair höfð uppi. Á
heimilinu voru íslendiingasögum-
ar til, sem ég held, að hafi verið
þá fremur sjaldgæft i minni sveit.
Var oft gripið til þeirra bóka, er
stund gafst.
Á þessum dögum var víða venja
að lesa húslestra. Þeim sið var vel
haldið á Brautarhóli. Á sunnu-
dögum var lesið og hvert vetrar-
kvöld, áður en gengið var til náða.
Veniulesa las Kristián húsiestur
inn, enda komst enginn í samjöfn-
uð við hann, svo vel og innilega
gerði har það. Þá var oft farið
til kirkiu, er messað var á Völl-
um, enda stutt leið hangað. Kristj-
án var þar líka meðhjálpari um
mörg ár, og mon kirkjan og kristi
legt starf lönvum hafa átt velunn
ara á Brautarhóli.
Þannig liðu árin. Vafalaust var
oft brön.crf fvrir dvrum. en allt
blessaðist. Hverjum var goldið
sitt, og sjálf'-bi aTffarviðleitni,
dugnaðnr og heiðarlmki vann bug
á erfiðlmkunum, svo að efnahag-
urinn rýmkaðist, er fram liðu
stundir, þó að nokkur ómegð
hlæðist á þau hjón. Bömin urðu
sex, er þau Kristín og Kristján
eignuðust. En þau eru; Gisli rit-
stjóri, Filippía (Hugrún) skáld-
kona, Sigurjón fyrrv. bóndi, Svan
fríður húsfreyja, S'gurður skóla-
stjóri og Lilja húsfreyja. Öll eru
þau búsett í Reykjavík, nema Sig-
urður, sem er á Laugum í Suður-
Þingeyjarsýslu. Barnabörnin eru
orðin álitlegur hópur og barna-
barnabömin nokkur.
Þau Brautarhólshjón hættu bú-
skap 1934, enda var Kristján þá
orðinn heilsutæpur. Hann hafði
reyndar aldirei verið vel hraustur,
og mátti rekja það ti'l ofþreytu við
sjóróðra á yngri árum. Sigurjón
sonur þeirra tók þá við búi, en
Kristín sá um húsmóðurstörfin
þar til hann kvæntist. Bjó hann
allmörg ár á Brautarhóli eftir það,
en flutti svo búferlum úr sveitinni.
Tók þá Sigurður bróðir hans ábúð
á jörðinni og rekur þar búskap
enn. Hafa systkini hans og aðrir
nátengdir oft aðstoðað hann við
búireksturinn.
Árið 1944 missti Kristín mann
sinn. Dvaldi hún áfram á Brautar-
hóli, og var ekki ætlun hennar að
hverfa þaðan lifandi. En fyrir
nokkrum árum tók heym hennar
að dofna, svo að læknis varð að
leita. Var þá farið með hana til
Reykjavíkur, og fékk hún mikla
bót á rneini sínu, þó að ekki hafi
hún nú fulla heyrn. En þessi ferð
leiddi til lengri dvalar í Reykja-
vík en ráð var fyrir gert því að
Kristín settist að hjá Svanfríði
dóttur sinni á Tómasarhaga 16. og
dvelur þar enn. Nýtur hún þar
umhyggju og ástríkis alra á heim
ilinu og fer ákaflega vel um hana,
enda er hún innilega þafcklát öll-
um, sem veita henni hjálp og
hlýju, og hún virðist una hag sín-
um vel. Þó býst óg við, að hugur-
inn hvarfli oft heim í dalinn og
þá helzt þaugað, sem ævistarfið
var unnið.
Kristín er heilsuhrauist og hefur
verið það alla ævi. Má segja, að
hennj hafi varla orðið misdægurt,
að minnsta kosti síðari árin. Hún
er firá á fæti og gengur um götur
Reykjavíkur, í fylgd með öðrum,
næst'Um sem ung stúlka væri. Hún
hefur enn ágæta sjón, getur þrætt
náiina á saumiavélinni sinni og hef
ur ekki lagt saumaskapinin alveg
á hilluna. Hún sér gleraugnalaust
á bók, en þreytist fljótt án þeirra.
Hún hefur alitaf haft gaman af
IbÓklestri, en annir og tímaskoríur
komu lenigi í veg fyrir, að hún
gæti svalað þeinri ánægju. Það er
fyirst á síðari árum, að betur hefur
skipazt í því efini. Annars er vinn-
an henni lífsin'autn sem áður fyrr.
Henni lætuir ekki að sitja auðum
höndum og er nú síprjónandi,
einkum leista og vettliniga, og ákaf
inn að koma verkiniu áfram er síð-
ur en svo þorrinn.
Kristín hefur alla tíð verið mjög
hlédræg og elkki hampað kostum
sínum. Hún er vel greind, sjáif-
stæð í Skoðunium og skorinorð, ef
hún lætur álit sitt uppi. Hún er
grandvör trúkona, hófsöm í táli
um hegðun annarra og leggur eng-
um illt til. Hún hefir ávallt tekið
sviari hinina smáu og þá sérstak-
lega þeirra, sem misst höfðu for-
eldri, því að hún vissi sjálf, hver
raun það er að verða foreldralaus
á ungum aldri.
Kristín hefur aflað sér velvild
ar og virðingar þeirra, sem hún
hefur átt samleið með. Gæti ég
tniað, að enginn bæri kala til
hennar, og eru það góð meðmæli
eftir langa ævi.
Ég, sem rita þessar línur, kom
ungur á heimili Brautarhólshjón-
anna og dvaldi þar um 11 ára
skeið. Naut ég umhyggju og alúð-
ar sem væri ég þeirra eigið barn.
Veit ég, að þaðan fór ég mieð dýr-
miætt veganesti, því að á heimilinu
rikti heiðarleiki, samlyndi og
feristilegt hugarfar.
Og nú þakfca ég af heilum huga
ástúð þeirra og alla fyrirgreiðslu
í minn garð. Megi ævikvöld þitt,
Kristín mín, verða milt og blessað.
Guð gefi þér alla daga góða.
Helgi Símonarson.
24
fSLENDINGAÞÆTTIR