Íslendingaþættir Tímans - 20.06.1970, Blaðsíða 26

ingsmanna, sér eldri að árum og
ríkari að reynslu og nafngreindi
marga. — flann taldi þær stundir
sér einna minnisstæðastar og lær-
dómsríkastar frá þeim tíma ævi
sinnar.
Hér verður ekki getið þeirra
mörgu sem í erfiðleikum leituðu
hollráða hjá Eyjólfi — og nutu
hjálpar hans.
í minningargrein um Eyjólf, en
hann lézt 26. marz 1941, lét Bogi
Ólafsson, menntaskólakennari svo
um mælt: „Ég mun' alltaf minnast
Eyjólfs Eiríkssonar, þegar ég heyri
góðs manns getið“.
Eyjólfur lézt rétt fyrir ferming-
ardag Oddnýjar en Margrét hafði
þá lokið námi i Verzlunarskóla ís-
lands. — Þung ábyrgð hvildi þá á
ungum herðum þeirra systra. En
fjölskyldan var vön að standa sam-
an. Þær reyndust móður sinni sá
stvrkur, sem hún þurfti til þess að
viðhalda heímilisbrag þessa stóra
heimilis, sinna gestakomu — jafn-
framt þvi að vinna utan heimilis-
ins að námi loknu.
' Á heimilinu voru þá þrjár eldri
systur Ólínu, Kristín, Ingibjörg og
Sigríður sem dvöldust allar yfir
40 ár hiá henni. — Þá var eldri
bróðir Ólínu. Jón, hjá henni síðari
æviárin. — Einnig fóstursonur,
Gunnar Rasmusen, sem lézt 1947.
Kristín, Ingibjörg og Jón dóu í
hárri elli.
Þær systurnar þörfnuðust stöð-
ugrar umönnunar síðari árin, en
Ingibjörg var lengi blind. — Ólina
sýndi systrum sínum umhyggju
með þeirri hjartahlýju, nærgætni
og ástúð að maður hrærðist af
gleði við að horfa á þá fegurð i
mannlífinu. Aldrei kom til álita að
þær systur færu út af heimilinu
— né að þær yrðu samfélaginu
hyrði.
Ólína fluttist úr Hafnarstræti 16,
1965, eftir að hafa verið þar um
hálfa öld, á heimili dóttur sinnar
Margrétar að Háaleitisbraut 51.
Með henni fluttu þangað systur
hennar Kristín, sem lézt 1. októ-
ber 1965, og Sigríður, sem lifir
Ólínu og reyndist henni mikill
styrkur síðasta árið.
Sú ákvöíðun Margrétar að hafa
hjá sér móður slna og tvær móð-
ursystur ber ættareinkennin
„kostaríka fjölskyldutryggð“, sem
Pétur Ottesen taldi einkenna Mó-
fellsfólkið.
Þegar Ólína Jónsdóttir er kvödd
verður tæplega hjá því komizt að
geta um þann skerf sem hún og
maður hennar Eyjólfur lögðu af
mörkum til verndunar söguverð-
mæta í höfuðborginni. .
Hús þeirra hjóna, Hafnarstræti
16, er að stofni til frá 1792. Það
hefur því lifað byltingu Jörundar
og atburði síðan.
Á nítjándu öldinni átti Hafnar-
stræti 16 fjölþætta athafnasögu
m. a. var þar Hótel Alexandra, þar
hóf búskap um miðja öldina þjóð-
skörungurinn Benedikt Sveinsson,
faðir Einars Benediktssonar. — Á
20. öldinni voru þar fyrstu höfuð-
stöðvar Eimskipafélag íslands
„óskabarns þjóðarinnar“ — og lög
fræðiskrifstofur fyrsta forseta lýð-
veldisins. — Á fyrri hluta aldar-
innar var almennur skilningur á
sögulegum verðmætum í Reykja-
vík takmarkaður — en á þeim
tíma höfðu Ólína og Eyjólfur
næma tilfinningu fyrir þeim og
héldu því við húsinu, eftir föngum
í því formi, sem það var þegar
það kom í eigu ættarinnar í trú
á að áhugi ykist fyrir söguminj-
um borgarinnar.
Jóladag s.l. lézt á sjúkrahúsinu
á Hvammstanga, Steinunn vinkona
mín. Hún fæddist í Þórukoti i VTði-
dal 28.4. 1889 dóttir Bene-
dikts Björnssonar og Ingibjargar
Sigurðardóttur. Þegar hún var 18
ára, fékk hún mislingana og var
blind í eitt ár. Svo fékk hún sjón-
ina aftur, en varð aldrei jafn
góð. Árið 1931 fór hún til Eysteins
í Hrísum, því að þá var hann bú-
inn að missa konuna sína. Tók hún
þar við börnunum og annaðist bú-
ið og reyndist börnunum sem
bezta móðir. Það var mikið fyrir
hana, því þá var hún orðin fötl-
uð á hendinni eftir berkla, sem
voru þá algengur sjúkdómur. Árið
1942 fluttust þau Eysteinn og Steín
unn til Hvammstanga og bjuggu
þar meðan heilsa entist í litlu húsi,
en fóru síðan á ellideild sjúkra-
Hinn vaxandi áhugi höfuðborg-
arinnar á _ síðustu árum á sögu
sinni var Ólínu sérstakt fagnaðaf*
efni — enda er það ánægjulegt
menningartákn. — Framlag þeirra
hjóna Ólínu og Eyjólfs á þessu
sviði verður efalaust metið enda
er talið að Hafnarstræti 16 sé eitt
af merkustu söguverðmætum borg-
arinnar.
Á kveðjustundinni er efst 1 huga
góðvild, tryggð og traustleiki
Ólínu Jónsdóttur, en þeir eigin-
leikar hafa jafnan verið hornstein-
ar bændasamfélagsins íslenzka,
sehi hún á rætur að rekja til.
Með hjartahlýjum og fórnfúsum
verkum mótaði hún mikla mann-
lífsfegurð, sem verður hennar
fólki varanlega dýrmætur fjársjóð
ur.
Ólína er lögð til hinztu hvildar
umvafin hljóðlátum þakkarbæn-
um vina, ættingja og ástvina: syst-
ur, dætra, barnabarna og tengda-
sonar, sem biðja henni blessunar
hússins, þar sem ég kynntist fyr.st
Steinunni.
Steinunn var mjög myndarleg
og vel skynsöm kona. Hún var
hrein og bein og hafði mikið skap,
en var afar góð við þá, sem bágt
áttu. Það sást bezt, þegar þú tókst
börnin að þér. Enda sá ég það oft,
þegar Sölvi Eysteinss. var að heim-
sækja þig á elliheimilið. Hann
kunni að meta það, hvað þú
reyndist honum vel, enda varstu
börnunum sem bezta móðir. Ég
man eftir því, þegar ég var á
sjúkrahúsinu, livað var gaman að
tala við þig. Enda kom ég oft inn
til þín. Þú varst svo hressileg og
hrein og bein. En blómin fölna
og deyja. Eins er það með okkur.
Á jóladaginn gékkstu inn í jóla-
gleðina í öðrum heimi. Þar bíða
þín verkefni ékki síður en hér.
guðs.
Jóhannes G. Helgason.
—migiwiairigMi
Steinunn Benediktsdóttir
Hvammstanga
26
ÍSLENDINGAÞÆTTIR