Morgunblaðið - 06.09.2004, Síða 8

FRÉTTIR
8 MÁNUDAGUR 6. SEPTEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Slummaðu þessu með kartöflunum í skóinn hjá Baugs-greifunum, Jóli minn.
Auglýsingatekjur ogstyrkir frá fyrir-tækjum eru orðin
mikilvæg tekjulind hjá
nemendafélögum í fram-
haldsskólum og eru fyrir-
tæki stundum að borga fé-
lögunum hundruð þús-
unda króna fyrir að fá að
kynna eða auglýsa vörur
sínar á meðal nemenda í
skólunum. Dæmi eru um
að nemendafélög rukki
fyrirtæki um 40 þúsund
fyrir leyfi til að dreifa aug-
lýsingabæklingum í skól-
unum. Þá borga fyrirtæki
talsverðar fjárhæðir fyrir
að fá að vera eina fyrir-
tækið í sínum geira sem
auglýsir í skólanum.
Flest stóru nemendafélögin
gera t.d. fasta samninga við
banka-, pizzu- og gosdrykkjafyr-
irtæki, að sögn Bjartmars Alex-
anderssonar, formanns Autobahn,
nemendafélags Menntaskólans
Hraðbrautar. „Þetta er kallað hin
klassíska þrenna,“ segir Bjartmar
og bætir við að í slíkum samning-
um felist að fyrirtækið sé þá orðið
eins konar aðalstyrktaraðili fé-
lagsins og merki þess birtist t.d. á
bæklingum, blöðum, plakötum,
ballmiðum, nemendaskírteinum
og heimasíðum. Félögin skuld-
binda sig þá til að kynna ekki
vörur frá samkeppnisaðilunum.
„Þegar ég var í nemendafélags-
starfi í Menntaskólanum við Sund
fyrir þremur árum gerðum við
samning við Búnaðarbankann,
fengum 390.000 krónur gegn því
að hann væri eini bankinn sem við
auglýstum í skólanum.“
Hann segir nemendafélagið í
Hraðbraut hafa gert nokkra
samninga í ár, t.d. gefi Penninn fé-
laginu prentara gegn því að fá að
dreifa bæklingum í skólanum og
Office1 hafi gefið félaginu staf-
ræna myndavél fyrir auglýsingar.
Auk þess sé skiptibókamarkaður
fyrirtækisins kynntur í skólanum.
Þá hafi að KB banki og Hagkaup
borgað 100.000 krónur fyrir að fá
að auglýsa fyrirtækin á bolum
sem nemendur klæddust í spurn-
ingakeppninni Gettu betur.
Bjartmar segir sjálfsagt að
nemendafélögin selji auglýsingar
á þennan hátt, auglýsingar dynji
hvort sem er alls staðar á nem-
endum utan skólans. „Ég tel þetta
ekki slæma þróun. Það þýðir ekk-
ert fyrir okkur að ætla að byggja
múr utan um nemendur, við erum
umkringd auglýsingum hvort sem
er. Nemendafélögin eru bara að fá
sneið af þeirri köku.“
Vildu ekki veita upplýsingar
Magnús Magnússon, formaður
Félags framhaldsskólanema,
kannast vel við hina svonefndu
klassísku þrennu sem reyndar
hafi breyst í fernu því símafyrir-
tækin hafi nú víða bæst við. Hann
segir að auglýsingasamningarnir
séu afar mikilvæg tekjulind fyrir
nemendafélögin. „Ef félögin
fengju ekki þessar tekjur frá fyr-
irtækjum væri nú ekki mikið um
starfsemi hjá nemendafélögunum,
að minnsta kosti væri hún miklu
minni og nemendur þyrftu sjálfir
að borga mun meira, til dæmis
fyrir að taka þátt í skemmtunum.“
Nokkur fyrirtæki og nemenda-
félög sem haft var samband við
voru treg til að tjá sig um samn-
ingana. Starfsmenn fyrirtækja
vildu ekki að nöfn þeirra birtust
eða nafn fyrirtækisins sem þeir
störfuðu fyrir. Magnús segir þetta
ekki koma sér á óvart þar sem
þetta séu viðskiptasamningar.
„Oft er krafa frá fyrirtækjunum
að kjörin séu trúnaðarmál þar
sem sumir skólar gera betri samn-
inga en aðrir. Fyrirtækin reyna að
ná sem bestum samningum svo
það er þeim í hag að nemenda-
félögin viti ekki um kjör hinna.“
Eins og lítil fyrirtæki
Markaðsstjóri tölvuvörufyrir-
tækis segir nemendafélögin orðin
mjög meðvituð um hversu eftir-
sóknarverður markhópur nem-
endurnir eru og þau séu farin að
gera miklar kröfur. „Þetta er orð-
ið bullandi markaðsstarf undir
borðið hjá nemendafélögunum
sem eru sum hver orðin eins og lít-
il fyrirtæki. Við höfum til dæmis
þurft að borga 40.000 krónur bara
fyrir að dreifa bæklingi í fram-
haldsskóla. Við ákváðum að gera
það ekki í ár, okkur fannst það of
mikið,“ segir hann. Þá nefnir hann
sem dæmi að hálfsíðuauglýsing í
skólablaði kosti um 22.000 krónur.
Hann bendir á að framhalds-
skólanemar séu eftirsóttur mark-
hópur hjá fyrirtækjum fyrir
margs konar vörur, hvort sem um
er að ræða tölvur, skólavörur, föt,
skemmtanir, mat eða bankaþjón-
ustu. „Ég veit að sum fyrirtæki í
okkar geira hafa farið mjög mark-
visst í skólana og bjóða nemenda-
félögunum talsverðar fjárhæðir
fyrir auglýsingar.“
Hörð í samningum
Markaðsstjórinn segir að hans
fyrirtæki hafi gert vöruskipta-
samning við nokkra skóla, þ.e. fyr-
irtækið gefur nemendafélaginu
vörur gegn því að fá að hengja upp
veggspjöld í skólanum. „Þau eru
orðin mjög hörð í samningum sem
er kannski bara gott. Þetta er líka
oft fagmanlega unnið hjá krökk-
unum, maður fær möppur þar sem
fram koma verð, markmið, dekk-
un og tíðni sem er auðvitað bara
skemmtilegt.“
Fréttaskýring | Eftirsótt að auglýsa
í framhaldsskólum
Blómlegt
markaðsstarf
Fyrirtæki greiða nemendafélögum
fyrir markaðsaðgang að nemendum
Kynning Landsbankans í Verzlunarskólanum.
Þurftu að borga 40.000
kr. fyrir að dreifa bæklingi

„Þetta er orðið bullandi mark-
aðsstarf undir borðið hjá nem-
endafélögunum sem eru sum
hver orðin eins og lítil fyrirtæki.
Við höfum til dæmis þurft að
borga 40.000 krónur bara fyrir
að dreifa bæklingi í framhalds-
skóla. Við ákváðum að gera það
ekki í ár, okkur fannst það of
mikið,“ segir markaðsstjóri hjá
tölvuvörufyrirtæki.
bryndis@mbl.is
ENN á ný hafa tölvubréf verið
send á íslensk netföng utan úr
heimi í því skyni að reyna hafa fé af
fólki. Bréf þessi hafa mörg hver
komið frá Nígeríu, en einnig frá
fleiri löndum s.s. frá Evrópu. Ný-
lega fékk maður nokkur bréf frá
Bretlandi þar sem bréfritari segist
vera fárveikur af krabbameini og
eigi skammt eftir. Segist hann vilja
koma peningum sínum á framfæri
til hjálparstofnana og leiti eftir að-
ilum úti í heimi sem tilbúnir eru að
aðstoða hann í þessari viðleitni, en
biður um algeran trúnað og að
samskiptin við hann séu í gegnum
tölvupóst.
Ríkislögreglustjóri hefur margoft
varað við bréfum af þessu tagi og
segir Högni Einarsson lögreglu-
fulltrúi hjá embættinu að fólk um
þessar mundir eigi til að vera ginn-
keypt fyrir bréfum þar sem lofað er
lottóvinningum.
Reyna að ná persónulegu
sambandi við viðtakanda
Það nýjasta meðal svindlara felst í
því að láta líta út fyrir að bréfin séu
frá Sviss til að skapa meiri trúverð-
ugleika. „En í rauninni er um svip-
aðar aðferðir að ræða, sem felst í að
reyna að ná persónulegu sambandi
við viðtakanda bréfanna og fá hann
til að greiða kostnað upp á t.d. 500 til
1.000 evrur við að koma fé út úr við-
komandi landi. Ef fólk fæst til að
greiða þessa upphæð er því næst
sagt að því miður sé ekki hægt að ná
stóru summunni út þar sem reikn-
ingnum ytra hafi verið lokað og það
kosti t.d. 3.000 evrur til að opna
reikninginn. Fólk er með öðrum orð-
um blekkt til að verja þá peninga-
upphæð sem það hefur lagt fram.“
Reynt að hafa fé af fólki