Morgunblaðið - 06.09.2004, Blaðsíða 12

MINNSTAÐUR
12 MÁNUDAGUR 6. SEPTEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
SVÆÐIÐ sem verkefnið nær yfir er mjög
stórt og nær frá Skeljabrekku í Borgarfjarð-
arsveit, út fyrir Hafnarfjall og inn að Neðra-
Skarði í Leirár- og Melasveit. Í upphafi var
metið að það þyrfti að vinna á um 1.500 ha
lands og nú hefur verið unnið að landbótum
á um 80% þess svæðis.
Verkefninu var hrundið af stað fyrir til-
stuðlan Guðrúnar Jónsdóttur, fram-
kvæmdastjóra Markaðsráðs Borgarfjarðar,
sagði Þórunn.
Breyta illa förnu landi í gott nytjaland
Markaðsráð, sem nú hefur hætt störfum,
leitaði eftir samráði við Landgræðsluna,
Skógræktina, Búnaðarsamband Borg-
arfjarðar og landeigendur á svæðinu um að
vinna að því að hefja uppgræðslu og trjá-
rækt á svæðum í grennd við Hafnarfjall. Til-
gangur verkefnisins var að breyta illa förnu
landi í gott nytjaland, auka gildi landsins í
þágu landbúnaðar og útivistar auk þess að
stuðla að auknu umferðaröryggi á svæðinu.
Þá var verkefninu ætlað að stuðla að vernd-
un og stækkun Hafnarskógar.
Pokasjóður skiptir sköpum
„Það skipti sköpum fyrir verkefnið að
Pokasjóður tók það strax upp á arma sína og
hefur styrkt það um 6 milljónir á ári frá upp-
hafi,“ sagði Þórunn.
„Án fjármagnsins frá sjóðnum hefðu fram-
kvæmdirnar ekki gengið svona hratt og vel.
Það skemmir heldur ekki fyrir sú einmuna
tíð sem hefur verið undanfarin ár. Landeig-
endur á svæðinu hafa lagt fram mikla vinnu
til dæmis við áburðargjöf og Vegagerðin
veitir mótframlög í skjólbeltagerð. Mun fleiri
hafa þó lagt verkefninu lið og má þar nefna
Skógræktarfélag Íslands, Borgarfjarð-
arsveit og Vesturlandsskóga. Ekki má held-
ur gleyma þætti Landgræðslunnar, en við
leggjum til ráðgjöf við áætlanagerð og höld-
um utan um verkefnið í heild sinni.“
Í sumar hafa verið gróðursettar 10.000
birkiplöntur í skjólbeltin á melunum og hluti
plantnanna gróðursettur þannig að þær
teygja sig upp í birkileifarnar sem eru fyrir
á svæðinu.. Þá hefur 130 tonnum af áburði
verið dreift í sumar. Mest á uppgræðslurnar
en einnig var borið á jaðra gróðurleifanna
sem voru á svæðinu í því skyni að efla stað-
argróðurinn og stuðla að sjálfsáningu hans.
Nýliðun á birki innan beitarsvæðis
„Á hverju ári er metið hvar þarf að vinna.
Allar aðgerðir eru skráðar inn á loftmynd af
svæðinu og á þann hátt er auðvelt að fylgjast
með framkvæmdum á milli ára,“ sagði Þór-
unn. „Það er athyglisvert að skoða þessa
nýju loftmynd og bera saman við eldri loft-
myndir af svæðinu. Sérstaklega er merkilegt
að sjá að landið lítur í grófum dráttum eins
út á elstu loftmyndinni, sem er frá 1945, og á
loftmyndinni frá árinu 2000. En frá árinu
2000 hefur ásýnd landsins gjörbreyst og það
verður verulega gaman að skoða nýja loft-
mynd af svæðinu þegar hún kemur.“
Hluti landsins er friðaður, en annars stað-
ar er það notað til beitar. Þórunn segir að
markviss beitarstjórnun komi mjög vel út.
Féð er sett á beitilandið í byrjun júní og
smalað í septemberbyrjun ár hvert. Á þann
hátt er aldrei verið að ganga nærri gróðr-
inum á viðkvæmum tímum vaxtarskeiðsins
og meira að segja er töluverð nýliðun á birki
innan beitta svæðisins.
Ef þetta er hægt á örfoka svæði …
„Þessi ótrúlegi árangur kemur mörgum á
óvart,“ sagði Þórunn. „Margir hugsa sem svo
að fyrst þetta er hægt á þessu örfoka svæði
hlýtur að vera hægt að gera margt víða um
land. Þessi árangur hlýtur að verða mörgum
hvatning. Ég er viss um að reynslan hér á
eftir að nýtast áfram á þessu svæði enda
melarnir hér á Vesturlandi flestir líkir því
sem hér er. Einnig verður hún yfirfærð á
aðra staði á landinu eftir því sem hægt er.“
Þórunn er samhliða vinnu hjá Land-
græðslunni í Msc-námi við Landbúnaðarhá-
skólann á Hvanneyri og Msc-verkefnið henn-
ar fjallar einmitt um árangursmat á
landbótunum undir Hafnarfjalli. „Í verkefn-
inu er ég ekki einungis að skoða vist-
fræðilega þætti heldur einnig að kanna við-
horf almennings á Vesturlandi til
landbótanna,“ sagði hún.
Ótrúlegur árangur
sem kemur
mörgum á óvart
Ljósmynd/Þórunn Pétursdóttir
Ásýnd landsins hefur gjörbreyst við landbæturnar eins og sjá má á myndunum sem teknar
voru fyrir og eftir uppgræðsluátakið. Í sumar hefur m.a. 130 tonnum af áburði verið dreift.
Þeir sem aka um veginn undir Hafnarfjalli hafa orðið vitni
að ótrúlegum breytingum á ásýnd landsins á örfáum árum.
Áður voru þarna örfoka melar, en nú virðist gróður hafa
náð fótfestu hvar sem litið er. Þórunn Pétursdóttir, héraðs-
fulltrúi Landgræðslunnar á Vesturlandi, sagði Ásdísi Har-
aldsdóttur að árangurinn væri mun betri en nokkur vænti.
TENGLAR
...........................................................
www.land.is
asdish@mbl.is
VESTURLAND
Mikil uppgræðsla hefur farið fram frá Skeljabrekku í Borgarfjarðarsveit og út fyrir Hafnarfjall
Morgunblaðið/Ásdís Haraldsdóttir
Þórunn Pétursdóttir: Þessi árangur hlýtur að verða mörgum hvatning.
Hellissandur | Snæfellsjökull hefur ekki farið varhluta af hlýindum í sumar
og á undanförnum sumrum. Sumstaðar hafa jaðrar jökulsins hopað mjög
mikið, allur hefur hann þynnst og er mikið sprunginn. Norðurhlíðin hefur
þó haldið sér en þar liggur jaðarinn upp að miklum jökulgörðum og er
hann þar enn nokkuð þykkur. Verra er með norðausturhornið, þar lá jök-
ullinn fyrir nokkrum árum niður að Geldingafelli. Nú er hann horfinn þar
af stóru svæði. Samfelldur jökull er nú ekki lengur í brekkunni suðvestan
við Geldingafell. Þar hefur hryggur skotist upp úr ísbreiðunni í sumar og
skilið eftir skafl slitinn frá aðaljöklinum og sá skafl minnkar nú dag frá
degi.
Morgunblaðið/Hrefna Magnúsdóttir
Snæfellsjökull minnkar
NEMENDUM við Landbún-
aðarháskólann á Hvanneyri
hefur fjölgað ört undanfarin
ár. Enn varð fjölgun í haust,
þótt hún sé minni en und-
anfarin ár. Áhugi á fram-
haldsnámi í landbúnaðar-
fræðum fer vaxandi.
Í ræðu Magnúsar B. Jóns-
sonar rektors við skólasetn-
ingu Landbúnaðarháskólans
kom fram að liðlega 170
nemendur eru skráðir til
náms í vetur en síðastliðinn
vetur voru nemendurnir 160.
Aukningin er öll í há-
skólanáminu þar sem 100
nema nú á móti 82 síðasta
vetur.
Heldur færri nemendur
eru nú í reglulegu námi við
bændadeild, eða 37 á móti 39
í fyrra. Þá eru 33 nemendur
skráðir í fjarnám, sjö færri
en síðasta vetur.
Magnús lét þess getið að
ánægjulegt væri hvað áhugi
á framhaldsnámi í landbún-
aðarfræðum hefði aukist
mikið. Það yki styrk Land-
búnaðarháskólans sem
menntastofnunar.
Aukin ásókn
í fram-
haldsnám