Eintak - 01.11.1993, Síða 69

eldrum mínum og býr þar núna á meðan barna-
verndaryfirvöld eru að vandræðast með forræði
hennar. Foreldrar mínir voru sögð of görnul til
þess að fá forræðið yfir henni, en hún er fjórtán
ára. Henni hefur verið boðið að fara til fósturfor-
eldra, en þverneitar því. Henni var einnig boðið
að vistast á stofnun. Bróðir hennar er kominn í
fóstur. Allt og sumt sem við fáum að sjá af hon-
um er umgengni sem okkur var nýlega skömmt-
uð, tilgreind í þessari röð: a) dóttir mín, b) for-
eldrar mínir, c) ég.
Gögnin um umgengnina segja sína sögu. Þar
segir að áfram skuli stefnt að því að dóttir mín fái
að hitta hann á þriggja vikna fresti á vistheimili
barna við Hraunberg 15, eftir það verði metið
hvort umgengnin færist yfir á heimili foreldra
minna þar sem hún dvelst. Það er tilgreint að
umgengnin skuli vara í þrjár klukkustundir, frá
kl. 14 til 17. Foreldrar mínir eiga að fá að hitta
hann á heimili sínu um miðjan nóvember og svo
aftur í janúar í tvær klukkustundir í senn.
Að lokum það sem tekur út yfir allan þjófa-
bálk, umgengni mín. Um hana segir að hún eigi
að vera: ,,7.október n.k. og 9. desember. Um-
gengni skal vara í 2 klst. frá 16.00 til 18.00 á
heimili X og undir eftirliti starfsmanna barna-
verndarnefndar Reykjavíkurborgar.“ Ég sem gekk
með son minn í líkama mínum í níu mánuði á
ekki einu sinni að fá að hitta hann og vera með
honum ein, heldur eins og glæpamaður undir
eftirliti. Ég sem hef haft mest af honum að segja í
öll þessi ár og borið hita og þunga af uppeldi
hans.
Það er ekki nóg með að mér sé sýnd sú sví-
virða sem í þessum umgengnisrétti felst, heldur
hefur starfsfólk Félagsmálastofnunar og vist-
heimilisins að Hraunbergi farið offörum í hegð-
un sinni gagnvart mér. Þar hafa Ellý A. Þorsteins-
dóttir og Anní Haugen verið hvað verstar. í raun
furða ég mig á því að þær skuli beita þessum
vinnubrögðum og halda starfi. Þar miða ég við
framkomu þeirra við mig og ótal fleiri konur sem
ég hef kynnst sem hafa sömu reynslu. Skilningur
þeirra á tilfmningalífi fólks sem stendur í þessum
málum er takmarkaður. Ellý hringdi til dæmis í
mig í desemberlok í fyrra og tilkynnti mér að ég
væri búin að missa forræði beggja barna minna.
Hún var ekki að hafa fyrir því að boða mig á fund
sinn og segja mér frá því augliti til auglits eða gera
sér ferð á heimili mitt til að flytja þessar hörm-
ungafréttir. Formlega var ég þó ekki svift forræði
fyrr en uni miðjan janúar og þá var umgengni
mín við son minn strax takmörkuð við nokkra
tíma tvisvar í viku og alltaf undir eftirliti. Hún
sagði einnig við mig og son minn að búið væri að
finna fósturforeldra þegar málið var ekki einu
sinni frágengið af hálfu barnarverndarncfndar.
Ég kærði meðferð félagsráðgjafanna á um-
gengnisréttinum til félagsmálaráðuneytisins og
gerði ráðuneytið athugasemdir við vinnubrögð
þeirra. Það breytti þó ekki framkomu þeirra við
mig, síður en svo. Anní Haugen er svo til einráð í
þessum málum, en hún var bekkjarsystir min í
barnaskóla og heimagangur á heimili foreldra
minna á þeim tíma. Hún talaði sífellt niður til
mín með svofelldu orðalagi: „Ef þú verður ekki
góð, Sigríður mín, þá klippi ég á alla umgengni
þína við soninn."
ÉG SÁ ÞÆR SLÁ TIL BARNANNA
Eftir að ég var svipt forræðinu leyfði starfsfólk
Hraunbergs sér að hreyta í mig ónotum og nota
það stöðugt gegn mér að ég hefði ekkert um son
minn að segja lengur, búið væri að svipta mig
forræði hans. Ég fann að aðbúnaði hans og benti
á ýmislegt sem mætti betur fara í mataræði barn-
anna og framkomu starfsfólks við þau. Ég sá þær
slá til barna og tukta þau til. Þegar foreldrar sjá
aðra skamma börnin sín eða siða þau til verða
þau reið. Þær létu mig ekki sjá aðfarirnar þegar ég
var á staðnum, en ég þarf ég ekki að efast um að
hann hafi hlotið sömu meðferð og hin börnin. Ég
þótti nógu góð til að hugsa áfram um að hann
ætti nóg af nauðsynlegum fatnaði og leikföngum
og var jafnvel borið á brýn að ég kæmi með of
mikið af gjöfum til hans. í raun var sama hvernig
ég sneri mér, hvað ég gerði eða sagði, allt var
notað gegn mér.
Þrátt fyrir þetta fór ég í einu og öllu eftir sett-
um reglum, fór í meðferð og stundaði AA-fundi,
fór í gegnum öll þessi sálfræðiviðtöl og próf.
Heimili mitt var undir eftirliti í marga mánuði
fyrir sviptingu og það eru til bókanir um það hjá
barnaverndarnefnd. Til dæmis eftirfarandi: „Mál
þctta hefur verið til meðferðar hjá barnavernd-
arnefnd og starfsmönnum hennar frá því í árs-
byrjun 1990. Með tilliti til þess að vel hefur gengið
hjá móður undanfarna mánuði er ákveðið að
hætta formlegu eftirliti með aðbúnaði barnanna.
Móður stendur þó áfram til boða stuðningur og
ráðgjöf af hendi starfsmanna.“
Þetta eru kaldhæðnisleg orð, því ráðgjöf og
stuðningur frá starfsmönnum voru upphaflega
það sem við fyrrverandi sambýlismaður minn
bjuggumst við að fá í byrjun árs 1990. Okkur
óraði ekki fyrir því að þremur árum seinna væri
fjölskyldan tvístruð. Dóttir mín situr í raun eftir
full sektarkenndar og vonbrigða vegna meðferð-
arinnar á mér, bróður sínum og henni sjálfri. Ég
álasa henni ekki, en skil ekki hvers vegna hún fær
ekki að draga orð sín til baka eftir að hún skipti
um skoðun og sá hvernig aðgerðir barnaverndar-
yfirvalda snerust upp í ofsóknir og gerræði. Hún
stendur sig mjög vel í skóla, er einu ári á undan
sínum jafnöldrum, er meistarflokki KR í körfu-
bolta og hefur starfað mikið í skátahreyfingunni."
NÓVEMBER EINTAK
69