Eintak - 17.03.1994, Page 4

Fimmtudagurinn 10. mars
Ég frétti af því hjá Guðrúnu í sfjórnarráðinu
að Markús hefð.i verið á fundi með Davíð. Ég
skii það ekki. Ég hafði heyrt að Davið teldi
hann handónýtan og öruggan með að taga
borginni. Ég hef því passað mig á að tala
temmilega illa um Markús undanfarna daga.
Um daginn þóttist ég ekki einu sinni sjá hann
þegar hann ætlaði að heilsa mér. Hann varð
hálf kindarfegur að heilsa svona út í loftið og
greiþ í spaðann á saklausri gamalli konu sem
gekk hjá. Hún hélt hann væri með áreiti, reif
til sín hendinni og fussaði að honum. Krúsi
greyið valhoppaði í burtu eins og búðar-
hnuplari á flótta.
Föstudagurinn 11. mars
Það er orðið ólíft upp í Háskóla fyrir öllum
þessum EB- sérfræðingum. Menn sem aö
fýrir nokkrum árum vissu ekkert nema sitt-
hvað um atkvæðatölur í kosningum austur á
landi eru orðnir sérfræðingar í innri strúktúr
Evrópusambandsins. Og nenna meira að
segja að rifast um þetta. Eg hef tekið eftir að
ég skipti þá orðið æ minna máli. Þeir eru
hættir að sjá nokkra ógn í Davíð. Þeir líta á
hann eins og meðalstóran hreppsstjóra í
Bæjaralandi. I hádeginu í dag gaf ég þeim
meira að segja höggstað á mér og sagði eitt-
hvað um landbúnaðarmál en þeir litu varla
upp og héldu áfram að taia 32 breiddar-
gráðu. Ég fór inn til mín.
Laugardagurinn 12. mars
Ég fór í bíltúr og keypti mér ís í ísbúðinni á
Hjarðarhaganum. Skildi bílinn eftir og fór i
göngutúr. Ráfaði eftir Ægisíðunni og upp
Lynghagann. Mér sýndist einhver vera heima
og bankaði upp á. Eg heyrði Tanna gelta en
enginn kom til dyra. Þegar ég gekk út af lóð-
inni keyrði Sveinn Andri framhjá. Mér sýndist
það í gegnum bílrúðuna að hann hélt að ég
væri að koma af fundi Davíðs. Ég vona að
hann hafi ekki séð ísinn.
Sunnudagurinn 13. mars
Ég veit ekki hvernig ég fæ fullþakkað það að
hitta Kjartan Gunnarsson í Vesturbæjarlaug-
inni í dag. Þegar ég synti upp að honum og
tók að spjalla við hann þá læddi hann því út
úr sér að Markús væri ef til vill að hugsa sér
til hreyfings. Ég tók skriðsund inn í búnings-
klefa, þaut niður í bæ, þeyttist milli kaffihús-
anna og ýjaði fram og til baka að því að sitt-
hvað væri nú að fara að gerast hjá sumum
sem væru í nokkuð góðum stöðum hjá borg-
inni en í álíka slæmum stöðum í skoðana-
könnunum. Um tíma sátu einir sjö við borðið
hjá mér og mér leið eins og áður þegar ég
rann saman við Davíð í hugum fólks.
Mánudagurinn 14. mars
Ég fór heim og horfði á blaðamannafund
Markúsar á Stöð 2. Um kvöldið horfði ég aft-
ur á Markús, Áma og Davíð og alla stjórnar-
andstöðuna eins og hún leggur sig. Fyrst á
Stöð 2 og síðan í Ríkissjónvarpinu. Meðan
ég var að horfa var mér hugsað til þess tíma
þegar ég hékk ekki fyrir framan skjáinn held-
ur horfði annað fólk á mig í sjónvarpinu. Þá
leiftraði ég. I\lú er ég allur eins og í niðurn-
íslu. í stað þess að vera gerandi hangi ég
einn heima og reyni að átta mig á hvað í
ósköpunum sé að gerast.
Þriðjudagurinn 15. mars
Ég rölti um bæinn í eftirmiðdaginn að hlera
hvemig1 fólki þætti brotthvarf Markúsar. Alls
kyns litlir kallar kölluðu hann heigulan og
sömu gömlu samsæriskenningamennirnir
þóttust sjá handbragð Davíðs á þessu öllu.
Eg þurfti því að beita nokkurri orðfimi til að
kveða þessa menn niður. Það var því léttir að
hitta gamla konu á Café Paris sem hafði já-
kvæða sýn á þetta allt. Hún vorkenndi Mark-
úsi og fannst Árni huggulegur maður.
Fulltrúaráðsfundurinn um kvöldið tókst eins
og best varð á kosið. Fyrir utan það að listinn
var samþykktur tók Ami í höndina á mér
þannig að margir sáu og til þess að kóróna
allt saman hélt Davíð ótrúlega snjalla ræðu.
Miðvikudagurinn l6. mars
Ég heyrði að Davíð er á leiö til Japan i opin-
bera heimsókn með íslenska landsliðinu í
fótbolta. Dálítið villt föruneyti hjá Davíð, heilt
fótboltalið. Þegar ég var í skóla var ég aldrei
mikið fyrir íþróttir. Það var ekki fyrr en ég var
kominn á fertugsaldur að ég fór að stunda
eróbikk. Heimsmeistaramótið í eróbikk var
haldið í Japan í fyrra og_ Maggi Scheving fór.
Kannski ætti ég að fara að keppa.
Wagner-syrpa á Listahátíð fyrir þá sem eru aðflýta sér ©
Hafskips-Halldór siglir á ný © Afmœlishátíð Sniglanna í Laugardalshöll
istahátíð verður
haldin í Reykjavík í
Isumar og Þjóðleik-
húsið hefur þegar hafið
forsölu aðgöngumiða á
óperunni Niflungahringnum eftir
Richard Wagner sem verður opn-
unaratriði hátíðarinnar. Miðaverð á
frumsýninguna er litlar 5.200 krónur
og á hinar fjórar sýningarnar 3800
krónur. Sýningunni er skeytt saman
úr völdum atriðum úr óperunum
Rínargullinu, Valkyrjunum, Sigurði
Fáfnisbana, og Ragnarrökum.
Minnir þessi samsteypa óneitan-
lega á heimsókn Bolshoi-ballettsins
fyrir nokkrum árum þegar stærstu
hoppunum úr ýmsum ballettum var
smellt saman í eina sýningu og
áhorfendur voru vart búnir að
drekka í sig Svanavatnið þegar
dansararnir „klæmöxuðu“ í Hnetu-
brjótnum...
) laðamaðurinn Egill
|Ólafsson (ekkert skyldur
'stuðmanninnum), sem starf-
að hefur á Timanum undanfarin ár,
hefur nú sagt skilið við framsóknar-
skrifin. Innan skamms hefur Egill
nefnilega störf á Morgunblaðinu og
ekki við öðru að búast en að hann
haldi þar áfram í flórnum, það er,
landbúnaðarfréttunum sem voru
hans ær og kýr á Tímanum. Nokkrir
hafa sóst eftir stóli Egils þar á bæ
og heyrst hefur að Halldór
Halldórsson, sem meðal annars
stýrði Helgarpóstinum á velmektar-
árum hans (niðurlægingartíma
Hafskipa) og seinna starfaði á
fréttastofu RÚV sé þeirra á meðal.
Halldór hefur að undanförnu fengist
við ýmis ritstörf í lausamennsku,
auk þess að rita bækur svo sem
hina margrómuðu ævisögu Jóns
Sólness og Laxaveisluna, þar sem
hann fjallaði um um fiskeldisævintýr
íslenskra stjórnmálamanna með
Steingrím Hermannsson í
aðalhlutverki...
Um páskana halda Bifhjóla-
samtök Lýðveldisins upp á
að tíu ár eru liðin frá stofnun
samtakanna, með sýningu á glæsi-
legustu mótorfákum landsins í
Laugardalshöllinni. Reiknað er með
að 200 hjól af öllum stærðum og
gerðum verði þar til sýnis ásamt
Ijósmyndum af ýmsum sögufræg-
um prumpskjótum. Að auki verða á
sýningunni um 50 hjól á vegum
Vélhjólafjelags Gamlingja, það
elsta, frá árinu 1918. Vélhjólamenn-
ingin hefur verið í stöðugri sókn á
undanförnum árum og á næstunni
stendur til að skrá sögu hennar á
bók og sjónvarpsþáttur um sama
efni mun jafnvel fylgja í kjölfarið...
Hin langa og djúpa kreppa hefur sagt til sín
Rúmur helmingur
þjóðarinnar hefur þurfl
að hevða suHarólamar
En þrátt fyrir langvinna kreppu og atvinnuleysi
trúa Islendingará betri tíð.
Um leið og Skáís gerði könn-
un á viðhorfum íslendinga til
þjóðmála og Evrópusambands-
ins íyrir skömmu voru þátttak-
endur spurðir hvernig þeir
hefðu það.
Spurt hvort kjör þeirra
væru betri eða verri í dag en þau
voru fyrir tveimur árum eða í
ársbyrjun 1992. Tæpur þriðjung-
ur, eða 32,5 prósent, sagðist hafa
haldið sjó í kreppunni og að kjör
þeirra væru svipuð og
f y r i r
NAFNSPJALD VIKWNNAR
Snillingur er starfsheiti sem nafnspjaldseigandi vikunn-
ar að þessu sinni velur sér. Það sakar ekki fyrir unga
menn að vera brattir á þessum síðustu og verstu tím-
um og Arnar Knútsson er svo sannarlega fullviss um
eigið ágæti. Til að hnykkja á hæfileikum sinum hefur hann
látið skrifa neðst á spjaldið: Veit allt, get allt. Amar býður fram þjónustu sína
við gerð auglýsinga og myndbanda. Arnar þessi hefur ekki enn unnið sér margt til frægðar.
Helst má telja að hann og vinir hans, sem mynda félagskapinn PCP, gerðu stuttmynd um jóla-
svein sem lendir á fylleríi í árlegri bæjarferð sinni og verður fyrir vikið eftir þegar bræður hans
halda heim til jólasveinabyggða. Ekki fer miklum sögum af þessari mynd en hún var frumsýnd
á veitingahúsinu Tveimur vinum í febrúar.
tveimur árum. Rúmur helming-
ur, eða 55,8 prósent, sagði hins
vegar að kjör sín hefðu versnað á
þessum tveimur árum.
Aðeins 11,7 prósent sögðust
hins vegar búa við betri kjör en
fyrir tveimur árum. Þetta fólk
hefur tekist að bæta sinn
hag á tímum atvinnuleysis
og kreppu.
Fyrir þá sem leiðist pró-
sentur þá eru niðurstöðurn-
ar í stuttu máli þessar: Um 85
þúsund Islendingar hafa það
hvorki betur né verr en fyrir
tveimur árum. 30 þúsund ís-
lendingar búa hins vegar við
betri kjör. En hvorki meira né
minna en 145 þúsund íslend-
ingar hafa mátt herða ólarnar og
þola verri kjör en þeir nutu fyrir
tveimur árum.
Ef til vill koma þessar tölur
mönnum ekki á óvart. Það er
er misskipt á milli manna. Jafn
lengi hafa menn vitað að þegar
kreppir að þurfa sumir að
kreppa fastar að en aðrir.
En jafnframt því að spyrja fólk
hvernig það hefði það spurði
Skáls hvernig fólk héldi að það
myndi hafa það eftir tvö ár, eða í
ársbyrjun 1996.
Spurt var hvort fólk héldi að
kjör sín yrðu betri eftir þennan
tíma. 45,7 prósent þátttakenda
voru bjartsýnir og sögðu já. 36,8
prósent voru beggja blands og
bjuggust við svipuðum kjörum
eftir tvö ár og þeir búa við í dag.
Hins vegar voru 17,5 prósent
svartsýnir á framtíðina og sögð-
ust búast við verri kjörum að
tveimur árum liðnum.
Og ef þessu er stillt upp aftur
fyrir þá sem líkar ekki við pró-
sentur þá eru niðurstöðurnar
svona: Það eru 119 þúsund bjart-
sýnismenn á Islandi en 45 þús-
und landsmanna eru hins vegar
svartsýnir á nánustu framtið. 96
þúsund manns eru síðan þarna
mitt á milli.
Það er því ljóst að fleiri Islend-
ingar vilja trúa á betri tíð handan
við hornið en að allt sé hér „á
lóðréttri leið til andskotans“ svo
vitnað sé til Sverris Her-
mannssonar. Bjartsýnis-
mennirnir hugsa eins og Þórð-
ur Friðjónsson þjóðahags-
stofustjóri, sem segir alltaf að
botni hagsveiflunnar sé náð og
von sé á batnandi hag með
haustinu. O
undarLeq
VERÖLD
HILMARS
ARNAR
Dauðavei
andlátsor
Þegar ég var ungur og heimspekilega þenkj-
andi var tilgangur þessa jarðlífs mér vinsælt
íhugunarefni og ég skreiddist í gegnum dag-
inn í existentíalískum angistarköstum milli
þess sem ég skipti um trú og bað JesúAlla-
hÖðinnAhuraMazdaQuetzalcoatlBrahma-
GautamaPapaLegbaLlug hÓsírisEnsú&co að
veita mér fullvissu um eitthvað. Bara eitthvað.
Þetta var dauðageigs- og góðu andlátsorða-
timabilið mitt. Ég var öruggur um að dauðinn
biði bak við hvert horn og ég vildi fara héðan
sáttur við guði og menn, helst vera búinn að
gera díl um framhaldslíf og síðast en ekki síst
með góð andlátsorð á vörunum. Ég las mig í
gegnum ótal bækur með frægum andlátsorð-
um og fann mér félaga í William Blake sem
hafði greinilega þjáðst af sömu áráttu og var
gjarn á að skrifa spakleg lokaorð út í spássí-
urnar á öllum þeim bókum sem hann var að
lesa. En þegar ég rakst á andlátsorð Rabelais
þóttu mér þau svo fullkomin (Ég á ekkert, ég
skulda mikið, afganginum ánafna ég fátæk-
um) að ég reyndi ekki einu sini að slá þau út
og það voru þessi orð sem ég hripaði á Flug-
leiðaservíetturnar í aðfluginu í öll þessi ár.
Dauðageigurinn og andlátsorðapanikin tóku
svo á sig nýja mynd þegar ég hitti stjörnuspek-
ing sem sagði mér glottandi frá því að maður
með sól skver úranus í tólfta húsi væri alls
ekkert öruggur um að geta komið andlátsorð-
unum frá sér. Nú trúi ég stjörnuspám aðallega
þegar það hentar mér, en það var eitthvað
með sögurnar um þá sem voru með þessa
sömu plánetuafstöðu og ég sem gerði mig
órólegan. Þessi afstaða stendur nefhilega fyrir
óvæntan og fáránlegan dauðdaga og finnst í
kortum manna eins og kardinálans og franska
forsætisráðherrans, hverra nöfnum ég het
gleymt, sem báðir létust á hóruhúsum í mikl-
um vandræðagangi og einhvers bresks stjórn-
málamanns sem datt niður eina tröppu og
hálsbrotnaði og síðan ameriska herforingjans
sem sagði: Skjótið ekki fyrr en þið sjáið hvít-
una í augunum á þei...
Ég fór að hugsa upp allar mögulegar leiðir
til að varðveita hinstu orðsendingu mína til
mannkynsins, en datt ekki neitt betra í hug en
servíettan og síðan klökkt bréf sem ég þurfti
að endurskrifa reglulega vegna þess að það
endaði alltaf í þvottavélinni. Ég fór einnig að
taka eftir fféttum um óvænta og fáránlega
dauðdaga og andaði í eigingirni minni og
sjálfselsku alltaf léttar eftir að einhver ógæfu-
samur einstaklingur hafði klárað upp ein-
hvem tölfræðilegan fáránlegheitakvóta. Ég las
um rússneska skákmeistarann Gúdkov sem
varð á að máta rússneska skáktölvu þrisvar í
röð og var þá svarað af tölvunni með voltum í
stað elóstiga og teflir nú á himnum ef guð hef-
ur velþóknun á skákmeisturum sem er svo
sem ekkert alveg víst. Ég las um vínsvelginn,
Orfeo Agostinetto, sem féll ofan í 500 gall-
ona tunnu af úrvalsvíni og hlaut þar það sem
miðaldamenn kölluðu mors justi eða dauða
hinna réttlátu. Ég las um vesalings Claude
Jules sem hafði keypt sér rándýra hárkollu
og var svo spenntur að hann stöðvaði bílinn
sinn, límdi hana á sig, horfði í bílspegilinn,
gladdist yfir nýja lúkkinu og kveikti sér í sígó.
Eimurinn af líminu var eldfimur og Claude,
hárkollan og bílinn spmngu í loft upp. Og
síðast en ekki síst las ég um vesalings Franco
Brun sem óafvitandi kom með nýja sýn á
Rauparímur (Biblían er sem bögglað roð
o.s.frv.) fýrir mig. Franco var að afplána 15
daga fangelsi í Toronto þegar hann bað um
litla biblíu og fékk 6 X 10 sentímetraútgáfu
sem hann gleypti alla í einu og barkaskurður
kom ekki að neinu gagni og Franco er nú í
hinum hæstu hæðum ef guð hefur velþóknun
á biblíugleypum sem er heldur ekki alveg víst.
Og þá fór ég að fá skilning á ameríska spak-
mælinu sem hljóðar sem svo: Ef einhver hefur
það verra en þú, hefurðu það alls ekki svo
skítt. En það var áður en ég sá ljósið. Segi
kannski ffá því seinna. O
löngu vitað að veraldargæðum
4
FIMMTUDAGUR 17. MARS 1994