Morgunblaðið - 30.01.2005, Blaðsíða 28

Morgunblaðið - 30.01.2005, Blaðsíða 28
28 SUNNUDAGUR 30. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ væru að vinna sömu verkefnin. Þetta ferli setti í raun upp nokkurs konar stoðkerfi líkt og það sem sett var upp í Kosovo, en friðaruppbyggingar- starfið í Kosovo hefur að miklu leyti tekið mið af Bosníu. Þrátt fyrir mikil vandamál þar í landi var alþjóðasam- félagið ekki eins lengi að koma sér að verki og nær allir voru sammála um að reynslan frá Bosníu hefði skipt gríðarlega miklu máli í Kosovo þó að þar séu aðstæður allt aðrar en í Bosn- íu. Margt hefur áunnist Á þeim rúmlega níu árum sem liðin eru frá því að stríðinu í Bosníu og Hersegóvínu lauk hefur þó ýmsu ver- ið áorkað. Ekki hafa brotist út stríðs- átök á ný og ofbeldi fer síminnkandi. Lög er lúta að eignarrétti eru í gildi og búið er að endurbyggja húsnæði að miklu leyti. Öllum er nú frjálst að ferðast milli eininganna tveggja og ríkið Bosnía á nú einnig mikilvæg sameiningartákn eins og fána og bosníska mynt og kosningar eru nú í höndum heimamanna. Aðskilnaður- inn milli þjóðernishópa er heldur ekki eins mikill og hann var – en þrátt fyrir þessi dæmi um hvernig vel hefur tekist til þá er gríðarmikið verk eftir að vinna í Bosníu. Það má því réttilega benda á að því fyrr sem al- þjóðasamfélagið í heild sinni gerir sér grein fyrir því að svona ferli taki langan tíma og kosta bæði gríðarlegt fjármagn og þekkingu á aðstæðum hvers svæðis fyrir sig, því betra fyrir lönd eins og Írak. Þó verður að setja aðstæður Bosn- íu og Hersegóvínu í samhengi og muna að lýðræðisþróun tekur langan tíma. Við erum of fljót að gleyma hvernig umhorfs var í Evrópu eftir síðari heimsstyrjöldina og hversu langan tíma það tók að endurbyggja borgir og bæi víðsvegar um álfuna. Peter Daly, einn yfirmanna ÖSE í Banja Luka, minnti einnig á að Vest- urlandabúar eru ekki í neinni aðstöðu til að tala niður til íbúa Bosníu: „Víða í Evrópu eru átök milli þjóðernishópa og lítið útlit fyrir sættir. Einnig hefur innflytjendum oft gengið illa að að- lagast evrópskum samfélögum og heimamenn sýna því oft lítinn skiln- ing að fjölmenningarsamfélög byggj- ast á gagnkvæmum skilningi og um- burðarlyndi gagnvart nýjum siðum og venjum. Stjórnmálakerfi okkar eru víðsvegar gjörspillt og eftirspurn eftir eiturlyfjum, vændi og ódýru vinnuafli, svo eitthvað sé nefnt, er stór hluti af þeirri skipulögðu glæpa- starfsemi sem fram fer í löndum sem Bosníu.“ Vesturlandabúar, og Evr- ópubúar sérstaklega, hafa þess vegna fjölmargar ástæður til þess að fylgja þessu lýðræðisþróunar- og friðaruppbyggingarverkefni eftir enda er það allra hagur að Bosnía verði stöðugt og friðsamlegt lýðræð- island. Bæði stríðið í Bosníu og uppbygg- ingarstarfið í framhaldi af friðar- samningum hafa átt sér stað á sama tíma og heimsmynd okkar – og þar af leiðandi allt alþjóðasamstarf – gjör- breyttist. Það má því segja sem svo að það starf sem fram fer í Bosníu sé um margt einkennandi fyrir þessa þróun þar sem lögð er áhersla á al- þjóðavæðingu í stað þjóðernishyggju og allir þeir sem koma að stjórn- skipulagi í Bosníu, jafnt innfæddir stjórnmálamenn sem og starfsmenn alþjóðasamfélagsins, stefna að því að Bosnía sameinist Evrópu. Til þess að Bosnía eigi möguleika á inngöngu í Evrópusambandið, þarf að huga að mannréttindamálum og lýðræðisþró- un, uppræta spillingu, minnka at- vinnuleysi, koma á fót iðnaði og laða að erlenda fjárfesta svo eitthvað sé nefnt. Þrátt fyrir þó nokkrar fram- farir frá árinu 1995 er því enn margt ógert og vegurinn frá Dayton til Brussel er enn langur og ógreiðfær. Reuters Snjór er yfir öllu í Sarajevo, höfuðborg Bosníu, þessa dagana og erfið færð. Leið Bosníumanna til friðar er heldur ekki greiðfær, þótt ýmislegt hafi áunnist. ’Til þess að Bosnía eigi möguleika á inn-göngu í Evrópusambandið, þarf að huga að mannréttindamálum og lýðræðisþróun, uppræta spillingu, minnka atvinnuleysi, koma á fót iðnaði og laða að erlenda fjár- festa svo eitthvað sé nefnt.‘ Höfundur er sagnfræðingur. Greinin er byggð á viðtölum við fulltrúa alþjóða- samfélagsins í Bosníu og Hersegóvínu í júní og júlí árin 2002 og 2003.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.