Morgunblaðið - 12.08.2005, Blaðsíða 14

14 FÖSTUDAGUR 12. ÁGÚST 2005 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
HANS Christian Schmidt, matvæl-
aráðherra Danmerkur, sem einnig
fer með sjávarútvegsmál, er nú
staddur í vinnuferð hér á landi til að
kynna sér íslenskan sjávarútveg.
Ráðherrann fundaði með Árna M.
Mathiesen í sjávarútvegsráðuneyt-
inu í gær og í dag þar sem rædd voru
ýmis hagsmunamál Íslands og Dan-
merkur á sviði sjávarútvegs.
Má þar nefna þætti eins og fisk-
veiðistjórnun, stöðu kolmunnasamn-
inga, norsk-íslensku síldina, Sval-
barðamálið og ólöglegar og óskráðar
fiskveiðar á alþjóðlegum hafsvæð-
um.
Ráðherrann mun einnig heim-
sækja íslensk sjávarútvegs- og sölu-
fyrirtæki á Suðurnesjum og fara í
heimsókn á Siglufjörð, Hólaskóla,
Hofsós og á Sauðárkrók.
Þá mun Hans Christian Schmidt
eiga fund með Guðna Ágústssyni
landbúnaðarráðherra.
Heimsókn matvæla-
ráðherra Danmerkur
TÓLF bátar voru sviptir veiðileyfi í
júlímánuði. Ýmist voru bátarnir
sviptir leyfi vegna afla umfram
heimildir, vegna vanskila á afladag-
bókarfrumriti eða ólöglegrar lönd-
unar.
Eftirtaldir bátar voru sviptir
veiðileyfi vegna afla umfram heim-
ildir. Bátarnir fá veiðileyfi eftir að
aflamarksstaðan hefur verið lag-
færð: Drífa RE, Brimkló ÁR, Gægir
SH, Kristbjörg EA og Einar GK.
Eftirtaldir bátar voru sviptir
veiðileyfi vegna vanskila á afladag-
bókarfrumriti. Sviptingin gildir í
tvær vikur:
Síldin AK, Nónborg GK, Sæunn
HF, Jón Pétur RE, Brynjar BA og
Þórunn Ósk GK.
Loks var Stekkjarvík ÍS svipt
veiðileyfi í tvær vikur þar sem afli
var tilkynntur sem undirmálsafli án
þess að uppfyllt hefðu verið skilyrði
þess.
Tólf sviptir veiðileyfi
„ÞESSI stöðuga eignaupptaka er
alghörlega óþolandi. Það er ekkert
annað en eignaupptaka, þegar verið
er að taka til hliðar á tólfta þúsund
tonn af þorski, 5.000 tonn af ýsu og
eitthvað af ufsa og steinbít áður en til
úthlutunar kemur, og gefa það svo
öðrum sem ekki hafa til þess unnið,“
segir Magnús Kristinsson, útgerðar-
maður í Vestmannaeyjum.
Þetta segir Magnús í ljósi þeirrar
ákvörðunar sjávarútvegsráðherra að
taka til hliðar um 12.000 tonn af
þorski af 198.000 tonna leyfilegum
heildarafla og deila út í formi línu-
ívilnunar, tvenns konar byggða-
kvóta, til jöfnunar og til uppbóta
vegna takmarkana á veiðum á rækju
og hörpudiski á næsta fiskveiðiári.
„Ég var að kaupa varanlegar afla-
heimildir fyrir 250 milljónir króna
fyrir nokkrum
vikum. Þessar að-
gerðir sýnast mér
þýða að ég tapi
heimildum að
verðmæti um 1,5
milljónir króna.
Það er alveg ljóst
að fari Lands-
samband ís-
lenzkra útgerð-
armana ekki í
málið mun ég gera það. Ég er búinn
að kynna lögmanni mínum þetta og
mun fara í þetta mál með kjafti og
klóm,“ segir Magnús.
Hann segir ennfremur að það sé
líka óþolandi að það séu alltaf hand-
hafar þorskkvótans sem verði fyrir
skerðingunni. Hann sé ekki að ætlast
til þess að sama verði látið ganga yfir
þá sem stunda veiðar á loðnu, síld og
humri, til dæmis, en það sé engu að
síður óeðlilegt að þessar skerðingar
komi nær eingöngu niður á þorsk-
inum og ýsunni. Svona skerðingar
eigi einfaldlega ekki að eiga sér stað.
Sjálfsagt að taka frá öðrum?
Magnús segir ennfremur að það
skjóti skökku við þegar sveitarfélög
sem hafi selt allar sínar veiðiheim-
ildir frá sér, séu svo að fara fram á að
fá veiðiheimildir gefins til að rétta
sig við. Þeim virðist finnast ekkert
sjálfsagðara en það að þá sé bara
tekið frá öðrum, sem hafi staðið sig
betur.
„Ef svona aðfarir samrýmast
stefnu Sjálfstæðisflokksins, er hún
orðin eitthvað öfugsnúin,“ segir
Magnús Kristinsson.
Þessi upptaka eigna
er algjörlega óþolandi
Magnús Kristinsson, útgerðarmaður í Eyjum, er óánægð-
ur með sértækar aðgerðir við úthlutun aflaheimilda
Magnús
Kristinsson
ÚR VERINU
VÍSITALA neysluverðs hækkaði um
0,21% á milli júlí og ágúst og er hún
nú 243,2 stig en var 242,7 stig í júlí. Í
ágúst í fyrra var vísitalan 234,6 stig
og hefur hún því hækkað um 3,7% á
12 mánaða grundvelli sem jafngildir
3,7% verðbólgu. Þetta kemur fram í
fréttatilkynningu frá Hagstofu Ís-
lands.
Þetta er yfir væntingum greining-
ardeilda bankanna sem spáðu vísi-
tölubreytingu á bilinu -0,2%–0,1% og
12 mánaða verðbólgu á bilinu 3,3–
3,5%.
Vísitala neysluverðs án húsnæðis
er nú 227,5 stig og lækkaði hún um
0,18% á milli mánaða. Í ágúst í fyrra
var vísitala neysluverðs án húsnæðis
227,3 stig og hefur hún því hækkað
um 0,1% á 12 mánaða grundvelli.
Jafngildir það 0,1% verðbólgu.
Af þessu má ráða að húsnæðisverð
er sá þáttur sem ýtt hefur verðlagi
upp yfir síðasta árið en verðlag hefur
að öðru leyti lítið hreyfst. Til að
mynda hefur undirvísitala matar- og
drykkjarvöru lækkað um 4,9% á 12
mánaða grundvelli, vísitalan er nú
118,6 stig en var 124,7 stig fyrir ári.
Áhrifa verðstríðs lágvöruverðsversl-
ana í byrjun árs gætir að einhverju
leyti enn en verð á matvöru hefur
engu að síður hækkað um 0,9% frá
því í júlí. Matvöruverð var lægst í
byrjun maí en þá mældist vísitalan
114,5 stig og hefur hún hækkað um
3,6% síðan.
Þegar verðbólga er mæld á 12
mánaða grundvelli er það meðal ann-
ars til þess að draga úr þeim áhrifum
sem útsölur geta haft. Þessi áhrif
geta þó verið mikil á milli mánaða. Í
fréttatilkynningu Hagstofunnar seg-
ir að 6,6% verðlækkun hafi orðið á
fötum og skóm á milli mánaða og eru
vísitöluáhrif þar af 0,33%. Helstu út-
söluáhrif má sjá í þessum lið.
Greining Íslandsbanka fjallar um
vísitölu neysluverðs í Morgunkorni
sínu en deildin spáði -0,1% lækkun
vísitölunnar. „Spáskekkjan skýrist
einkum af minni áhrifum af útsölu-
lokum en reiknað var með og meiri
hækkun íbúðaverðs og matvöru-
verðs en gert var ráð fyrir,“ segir í
Morgunkorni.
Jafnframt er þar fjallað um verð-
bólguhorfur og því spáð að verðbólg-
an muni hjaðna til skemmri tíma.
„Eftirspurnarþrýstingur virðist í
rénun á íbúðamarkaði en framboð
vaxandi og því er ólíklegt að íbúða-
verð verði mikill verðbólguvaldur á
næstu misserum,“ segir í Morgun-
korni.
Til lengri tíma litið telur Greining
Íslandsbanka miklar líkur á vaxandi
verðbólgu. „Eftirspurn er vaxandi í
hagkerfinu og spenna hefur myndast
á vinnumarkaði sem mun sennilega
leiða til launaskriðs áður en langt um
líður. Þá virðist gengi krónunnar lík-
legra til að lækka en hækka þegar
horft er tvö ár fram í tímann. Ef mið-
að er við spá okkar um lækkandi
gengi krónunnar á næsta ári þá er
útlit fyrir um 5,1% verðbólgu á því
ári og vaxandi verðbólgu á árinu
2007 samhliða frekari gengislækk-
un,“ segir í Morgunkorni.



 


 

  



 
  


 !
"
# $%

&$
"
# $% '(
# $%

 )
)
)
)
$ ! (
*$+*!$$
,+%
)
)
)
)
Verðbólga eykst
um 0,2 prósentustig
Eftir Guðmund Sverri Þór
sverrirth@mbl.is
ÓLAFUR Darri Andrason, hag-
fræðingur ASÍ, hefur áhyggjur af
þróun verðbólgunnar. „Þetta er
mun meiri hækkun en flestir áttu
von á. Verðbólgan er aftur farin að
nálgast efri vikmörk verðbólgu-
markmiðs Seðlabankans og þetta
gerist á sama tíma og sumarútsölur
eru í algleymingi.
Ólafur Darri segir horfurnar
framundan ekki gefa tilefni til
bjartsýni um að verðbólga gangi
hratt niður. „Matvara er að hækka
og það virðist draga úr verðstríði
milli lágvöruverslana. Bensín og ol-
ía hækka líka og fátt sem bendir til
að sú þróun snúist við í bráð. Hús-
næðisverðið hefur hækkað mikið og
mun líklega hækka frekar. Þessir
þættir ýta verðlagi upp á sama tíma
og útsölur renna
sitt skeið. Veð-
bólguhorfur til
skamms tíma eru
því ekki góðar.
Verðbólgan er
þegar búin að éta
upp ávinninginn
af kjarasamn-
ingum frá því í
fyrra. Síðustu 12
mánuði hafa
kjarasamningsbundnar hækkanir
verið 3% en verðbólgan 3,7%. Ef við
horfum til lengri tíma eða ár fram í
tímann má búast við enn meiri verð-
bólgu þegar gengið fer að gefa eftir
sem allar líkur eru á. Ég hef því
verulegar áhyggjur af verðbólg-
unni.“ segir Ólafur Darri Andrason.
Meiri aukning en flestir áttu von á
Ólafur Darri
Andrason
ÞETTA HELST ...
VIÐSKIPTI
● FÆREYINGAR vilja ganga í fríversl-
unarsamtökin EFTA, sem Íslend-
ingar eru aðili að. Aðildin myndi þó
ekki vera á sömu forsendum og sú
íslenska þar sem Færeyingar geta
ekki tilheyrt evrópska efnahags-
svæðinu (EES). Frá þessu er greint á
vefmiðli norska blaðsins Aftenpost-
en og er vitnað í ræðu sem Jóannes
Eidesgaard, lögmaður Færeyja, hélt
nýlega.
Þar sem Færeyjar tilheyra Dan-
mörku geta Færeyingar ekki orðið
aðilar að samtökum sem Danir eru
aðilar að og geta þar með ekki til-
heyrt EES. Þess vegna sjá þeir fyrir
sér aðild að EFTA svipaða þeirri sem
Sviss hefur nú. Það eru núverandi
EFTA-ríki sem skera úr um hvort Fær-
eyingar fá aðild að samtökunum en
til þess þarf þó að breyta lögum í
Færeyjum.
Ganga Færeyjar
í EFTA?
● HEILDARÚTLÁN Íbúðalánasjóðs í
júlímánuði námu 6,4 milljörðum
króna sem er tvöföldun frá sama
tíma í fyrra samkvæmt mán-
aðarskýrslu sjóðsins sem birtist á
vef Kauphallar Íslands.
Samkvæmt Morgunkorni Íslands-
banka voru útlán sjóðsins óvenjulítil
í júlí í fyrra þar sem skipulagsbreyt-
ingar leiddu til þess að húsakaup-
endur biðu með fjárfestingar sínar.
Engu að síður hefur verið stígandi í
útlánum sjóðsins allt frá því síðasta
haust en í september námu útlánin
4,6 milljörðum króna.
Það sem af er ári nema útlán
sjóðsins 43 milljörðum króna og
hafa þau aukist um nær 23% frá
sama tímabili í fyrra.
Útlán ÍLS að aukast
● VIÐSKIPTI með hlutabréf námu
2,2 milljörðum króna í Kauphöll Ís-
lands í gær. Þar af voru 784 milljóna
króna viðskipti með hlutabréf í KB
banka og 613 milljónir með bréf í
Landsbankanum.
Úrvalsvísitalan lækkaði um
0,0,2% og var við lok dags 4.441
stig. Mest lækkun var á hlutabréfum
í Atorku 0,9%, Atlantic Petroleum
0,5% og hlutabréf í Straumi Fjárfest-
ingarbanka lækkuðu um 0,4%. Mest
hækkaði verð hlutabréfa í Og Voda-
fone, um 2%, í Burðarási um 0,6%
og Landsbankanum og SH um 0,5%.
Mest skipt
með KB banka
● VERG landsframleiðsla í Þýska-
landi á öðrum fjórðungi þessa árs
var jafnmikil og á þeim fyrsta.
Frá þessu greinir fréttastofan
Bloomberg News og vitnar í árstíða-
leiðréttar bráðabirgðatölur.
Þetta þýðir að hagvöxtur á milli
tímabila er enginn en á 12 mánaða
grundvelli er hann 0,6%. Sé miðað
við óleiðréttar tölur var hagvöxtur á
12 mánaða grundvelli 1,5%. Er það
aðeins undir væntingum sérfræð-
inga sem höfðu spáð 0,9% hagvexti
en 1,7% miðað við óleiðréttar tölur.
Lítill hagvöxtur í
Þýskalandi

 

 
     

 
!"  

 "

-.#
/$01*2
 #3$/$01*2
$%$+
*2 4(/$01*2
4/$01*2
5/$ *2


 *2
6$% 0$ $*2
17 ( *2
3(*2

 

*2
8$ *2
94*2
9$,$4:+$*
 ($  *2
;

$*2
#
 !$%


-0$ /$01*2
4
,$ %$

*2
5,1 %:*2
* 
:'%$ *2 80
 .4
 0
*2
<= $: *2
>(*:$
1 *2
?@4- .? $0 ,
93, %
3%$%*$!
 2*2
A$!(( (, %
3% *2
 

3% *2
& '
(

)*
4
 B!:*:$%$*2 

, 

*2
9+$*C(9%$

#*2
A *$ *2
)

+

,  DEBF
9%

# %
2# $%


 
 
 "

 "
 

   "
"
"
 "

 
"
"
"
"
"
"
"
$ ! (*$+
*!$$# %
2# $%
"
"
"
" "
"
" "
" "
" "
"
"
"
"
" "
"
"
"
"
"
"
"
"
"
G
)H
"
G")H
"
G
)H
"
G")H
G)H
G)H
G)H
"
G"
)H
"
G" )H
"
"
"
"
"
G)H
G")H
"
"
"
"
"
"
"
"
5  $# %
1
(


A  0%0  (
I
19
2 2 2

2
"
2 "

2 2
2 2

2 2

2


"
"
"
2

"
 2

2 2
"
"
"
"
"
"
"

 
 
 


 
  




  


 
  
  




 
 
 
   


    

 
    %
1 7J
2 $2
-A52K-($
 4:3
# %
1


"

"










"
"
"

"


"
"
"
"
"
"
"
-A52" (*!$ $#$,*:+$,3(*C(
2
-A52"
 (*!$ $(%$$*
$+ ($2
-A52"4!$ $(%$
,$ 2
<
L
9M?
 



)
)
4A9B
N-O
 


)
)
E-E

>8O
 


)
)
4O
<
 






)
)
DEBO N0P60





)
)