Morgunblaðið - 05.09.2005, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 5. SEPTEMBER 2005 19
UMRÆÐAN
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
13
16
8
VIÐ TÓBAKSREYK
SEM HLÍFA ÖÐRUM
ÞAKKIR TIL ÞEIRRA
HÖLDUM HEILSUNNI Á LOFTI
HEBREANAFNGIFT gyðinga
var upphaflega höfð um hirðingja
sem fluttu til Egyptalands og voru
notaðir sem ódýrt vinnuafl og
vinnuþrælar. Þeir yfirgáfu því
Egyptaland á 13. öld
f.Kr. undir hand-
leiðslu leiðtoga síns
Móse og leituðu
fyrirheitna lands ætt-
föður síns, Abrahams
(um 18. öld f.Kr.),
sem Guð hafði lofað
þeim.
Eftir að hafa reik-
að 40 ár í eyðimörk-
inni fann Móse að
hann lá fyrir dauð-
anum. Áður en hann
dó sýndi Guð honum
fyrirheitna landið
handan við Jórdan,
ofan af Abarímfjall-
inu (einnig nefnt
Nebófjall í text-
anum). Móse var
lagður til grafar á
heiðum Moabslands
gegnt Bet Peór (sjá
5M 31.2; 4M 27.12;
5M 34.1-7). Þrátt fyr-
ir staðgóða lýsingu
hefur legstaður Móse
ekki fundist sem er
undarlegt því að ætla
mætti að menn hans
hefðu gefið honum
veglega útför.
Aftur á móti vísa
fimm kennileiti text-
ans til þess hvar gröf Móse er að
finna í Kasmír enda koma stað-
arlýsingar heim og saman við
ofangreindar frásagnir Biblíunnar.
Þar má meðal annars finna slétt-
una Mowu (Moab) sem er 5 km
norðvestan við fjallið Nebu (Noab)
sem er í Abarímfjallakeðjunni (Ab-
arímfjall). Þar leit Móse yfir fyr-
irheitna landið í hinsta sinni.
Gegnt Bandipur (Bet Peór) má
finna grafreit Móse sem haldið
hefur verið við í 2700 ár. Ofan af
fjallinu má líta grösugar og frjó-
samar sveitir og dalverpi sem
minna helst á lýsingu Mósebóka á
fyrirheitna landinu sem flýtur í
mjólk og hunangi (sjá 2M 3.8,17;
13.5; 33.1-3). Sú lýsing er ekki
beint dæmigerð fyrir Palestínu.
Í nágrenni grafarsteinsins er að
finna ýmis kunnugleg
örnefni og staðarheiti
sem bera nafn Móse,
sbr. Muquam-i-Musa
(Mósestaðir) og Sang-
i-Musa (Mósesteinn).
Yfir 300 heiti sem líkj-
ast heitum úr Biblí-
unni má finna í Kasm-
ír. Kasmírsbúar
virðast eiga margt
sameiginlegt með Ísr-
aelum. Innfæddir
múslímar kalla Kasmír
enn í dag Bagh-i-
Suleiman, þ.e. garð
Salómons.
Í fyrstu Mósebók
(12.4; 24.4) stendur að
Abraham hafi fyrst
búið á sléttum Harran
áður en Guð fyrirskip-
aði honum að yfirgefa
land feðra sinna. Talið
hefur verið að Harran
sé í norðurhluta
Mesópótamíu (Írak).
Skammt frá Srinagar í
Kasmír er lítill bær að
nafni Harwan. Ým-
islegt bendir til að þar
séu komin upprunaleg
heimkynni ættbálks
Abrahams. Hebrearnir
hafa að líkindum á leið
sinni vestur á bóginn haft skamma
dvöl í Mesópótamíu og skírt bú-
setustað sinn Harran, eftir heima-
byggð sinni í Kasmír.
Í Kasmír má finna marga af-
komendur hinna „týndu sauða af
Ísraelsætt“ sem Jesús sagðist eiga
og vera sendur til (sjá Mt
15.24;10.6; Jh 10.16). Þar er þorra
afkomenda hinna tíu týndu ætt-
kvísla Ísraelsmanna að finna sem
hafa í þessum fornu heimkynnum
feðranna viðhaldið ýmsum siðum
sem eru sérkennandi fyrir gyð-
inga. Þarna er kominn grunnurinn
að hinum margháttuðu tengslum
gyðingdóms og kristinnar trúar við
austurlenska menningu. Fyrir
kaldhæðni örlaganna hefur
hrjóstrug landspilda fyrir botni
Miðjarðarhafs orðið bitbein á milli
Araba og gyðinga sem ógnar
heimsfriðnum.
Hugleiðingar
Því er ekki að neita að Palestína
hefur síðar öðlast mikilvægi í huga
gyðinga, Araba og kristinna sem
heilagur vettvangur fyrir trúar-
sögu þessara þjóða. Þess heldur
ættu þessar þjóðir að sjá sóma
sinn í því að halda friðinn og leysa
vandamálin sín á milli við samn-
ingaborðið.
Gyðingar hefðu frekar getað
réttlætt landnám í Kasmír með til-
vísun til fyrirheita sem Guð á að
hafa gefið þeim. Þar er að minnsta
kosti nóg landrými og því síður
hætta á árekstrum við heimamenn.
Ekki er hægt að ætlast til þess að
Vesturlandaþjóðir með Banda-
ríkjamenn í broddi fylkingar styðji
áfram landvinningastefnu þeirra
(síonisma) í Palestínu á grundvelli
óljósra trúarlegra heimilda sem
um heilagan rétt sé að ræða.
Til að taka hefur því verið fleygt
að stjórn Bush, sem nýtur öflugs
stuðnings bókstafstrúarmanna
(„fundamentalista“), sé umhugað
að Ísraelsmenn fái „endurheimt“
landið helga svo að spádómar Bibl-
íunnar geti ræst um stofnun guðs
ríkis á jörðu, hin Nýja Jerúsalem,
eftir dómsdag (armageddon) (sbr.
Opb 21). Ef eitthvað er þá eru
einu fyrirsjáanlegu ragnarökin til-
komin vegna deilnanna við botn
Miðjarðarhafs með tilvísun til
stríðsástandsins í Afganistan og
Írak og hryðjuverkaárása Araba.
Þegar öllu er á botninn hvolft
ætti Vesturlandaþjóðum að vera í
lófa lagið að fá Ísraelsmenn til að
semja við Palestínumenn um sann-
gjarna lausn deilunnar. Þá er frek-
ar von um að hin Nýja Jerúsalem
geti risið. Ef það myndi ekki henta
síonistum gætu þeir alltént beint
kröftum sínum að því að stofna
guðsríkið sitt í Kasmír eða Banda-
ríkjunum sem væri enn þá betra.
Það ætti að vera í góðu samræmi
við heilaga ritningu, sbr. Para-
dísarheimt eftir Halldór Kiljan
Laxnes.
Eftirmáli
Á vefsíðunni www.hugi.is/
dulspeki má finna greinasafn eftir
höfund, merkt „hbraga“, þar sem
brugðið er „nýju“ og óvæntu ljósi
á ýmsa leynda dóma Biblíunnar og
trúarinnar. Þessi grein er dæmi
þar um. Lesendur geta skráð sig
ó/nafngreint inn á vefsíðuna, sagt
álit sitt á greinunum og tekið þátt
í umræðum um þær.
Fyrirheitna landið
– Misskilningur
eða sólstingur
semískra þjóða?
Hartmann Bragason fjallar
um trúarlegar heimildir
Hartmann Bragason
’ Fyrir kald-hæðni örlag-
anna hefur
hrjóstrug land-
spilda fyrir
botni Miðjarð-
arhafs orðið bit-
bein á milli
Araba og gyð-
inga sem ógnar
heimsfriðnum.‘
Höfundur hefur menntun
í klíniskri sálfræði og hagnýtum
fjölmiðlafræðum.
Jónína Benediktsdóttir: Sem
dæmi um kaldrifjaðan sið-
blindan mann fyrri tíma má
nefna Rockefeller sem Hare
telur einn spilltasta mógúl
spilltustu tíma
Sturla Kristjánsson: Bráðger
börn í búrum eða á afgirtu
svæði munu naumast sýna getu
sína í verki; þeim er það fyr-
irmunað og þau munu trúlega
aldrei ná þeim greindarþroska
sem líffræðileg hönnun þeirra
gaf fyrirheit um.
Kristján Guðmundsson: Því
miður eru umræddar reglur nr.
122/2004 sundurtættar af
óskýru orðalagi og í sumum til-
vikum óskiljanlegar.
Sigurjón Bjarnason gerir
grein fyrir og metur stöðu og
áhrif þeirra opinberu stofnana,
sem heyra undir samkeppn-
islög, hvern vanda þær eiga við
að glíma og leitar lausna á hon-
um.
Þorsteinn H. Gunnarsson:
Nauðsynlegt er að ræða þessi
mál með heildaryfirsýn, dýpka
umræðuna og ná um þessi mál-
efni sátt og með hagsmuni allra
að leiðarljósi, bæði núverandi
bænda og fyrrverandi.
Aðsendar greinar á mbl.is
www.mbl.is/greinar