Fréttablaðið - 27.04.2004, Qupperneq 25

E F T I R L A U N A S J Ó Ð U R
SLÁTURFÉLAGS
SUÐURLANDS
Boðað er til ársfundar
Eftirlaunasjóðs Sláturfélags Suðurlands.
Fundurinn verður haldinn að
Fosshálsi 1, 3. hæð, mánudaginn
10. maí n.k. kl. 17:00.
Dagskrá:
1. Skýrsla stjórnar.
2. Kynning ársreiknings,
tryggingafræðilegrar úttektar
og fjárfestingastefnu.
3. Önnur mál.
Stjórnin
ÞRIÐJUDAGUR 27. apríl 2004
GÆÐAVARA –
BETRA VERÐ!
All-Terrain-dekkin frá BFGoodrich hafa
fyrir löngu sannað frábær gæði sín við
íslenskar aðstæður. Þú færð þessi dekk
á ótrúlegu verði hjá okkur.
JEPPADEKK • FÓLKSBÍLADEKK • JEPPADEKK • FÓLKSBÍLADEKK • JEPPADEKK
LEIÐANDI Í LÆGRA DEKKJAVERÐI
Ríkisstjórnin undirbýr laga-setningu sem á að tryggja að
fjölmiðlarnir í landinu lendi
ekki á alltof fáum höndum. Ýms-
ir láta tilefnið að lagasetning-
unni fara í taugarnar á sér og þá
alveg sérstaklega að Davíð
Oddsson forsætisráðherra hefur
gengið fram fyrir skjöldu vegna
þess að margir og ólíkir fjöl-
miðlar eru nú komnir undir hatt
Norðurljósa, þar sem Baugur
ræður för. Upphefjast menn
hver um annan þveran með stór
orð og telja sig sjá vá fyrir dyr-
um í því að ráðherrann vilji
setja lög á fyrirtæki og menn
sem honum er prívat og
persónulega í nöp við.
Ritstjóri Fréttablaðsins hefur
margt við þessi áform að athuga
enda liggur í hlutarins eðli að
ritstjóri dagblaðs er í sama liði
og eigandi þess, sem skiljanlega
vill ekki láta aðra ráðskast með
eign sína. Þetta þýðir ekki að
eigandinn sé stöðugt að horfa
yfir öxlina á ritstjóra og blaða-
mönnum og segja þeim fyrir
verkum. Ekki heldur að hann
ætlist til að fá um sig loflegar
greinar og fréttir upp á hvurn
dag, en hann getur ekki unað því
að dagblað í hans eigu standi til
langframa fyrir viðhorfum sem
hann vill alls ekki eiga pening-
ana sína í.
Þetta ættu allir að skilja af
þessu einfalda upphugsaða
dæmi: Styrmir Gunnarsson, rit-
stjóri Morgunblaðsins, tilkynnir
ritstjórninni dag einn að fram-
vegis berjist Morgunblaðið fyr-
ir sósíalísku þjóðfélagi. Hafi
hann gert þetta án samráðs við
eigendurna, halda menn þá að
þeir myndu una slíkri breyt-
ingu? Nei, að sjálfsögðu ekki,
Styrmir yrði látinn fara.
Annað dæmi: ritstjóri Frétta-
blaðsins tilkynnir sinni rit-
stjórn, án samráðs við eigendur,
að framvegis verði blaðið sér-
stakur málsvari samvinnu-
félagsskapar og ríkisrekstrar og
svarinn andstæðingur hvers-
konar gróðabralls með hluta-
bréf. Myndu hluthafarnir vilja
eiga peninga sína í slíkum
miðli? Nei, auðvitað ekki og það
sem meira er, það væri ekkert
athugavert við þá afstöðu eig-
enda beggja blaðanna að reka
ritstjórana og ráða aðra liðs-
menn í staðinn.
Gunnar Smári Egilsson, rit-
stjóri Fréttablaðsins, fjallar um
þetta mál í blaðinu sl. sunnudag
og segir meðal annars: „Löngun
Davíðs til að hluta sundur Norð-
urljós og koma miðlum fyrir-
tækisins í hendur nýrra eigenda
er ósköp lík löngun tölvunörda
um allan heim, sem helst vilja
sjá stórfyrirtækinu Microsoft
komið fyrir kattarnef og Bill
Gates rekinn úr samfélagi
manna“.
Hér er ritstjórinn framúr-
skarandi seinheppinn í leit að
rökum, nema því aðeins að hon-
um finnist eðlilegt að eitt fyrir-
tæki ráði öllu í sínum geira. Það
eru ekki bara „tölvunördar“ sem
eru ósáttir við einokunaraðstöðu
Microsoft og hvernig fyrirtækið
notar ráðandi stöðu sína, meðal
annars með yfirgengilegri verð-
lagningu á hugbúnaði. Evrópu-
sambandið hefur nýlega sektað
fyrirtækið um milljarða dollara,
ríkisstjórn Clintons í Bandaríkj-
unum gerði hvað hún gat til þess
að brjóta niður einokunar-
aðstöðu þess en þeirri tilraun
var hætt þegar Bush, vinur stór-
fyrirtækjanna, komst til valda.
Microsoft er sláandi dæmi um
til hvers samþjöppun og
einokun getur leitt.
Fjölmargir hægri menn hafa
margoft látið í ljós þá skoðun að
breyta eigi Ríkisútvarpinu í
hlutafélag og einkavæðingar-
sinnar myndu hrópa ferfalt
húrra ef hlutabréfin yrðu síðan
sett á „almennan markað“ eða
stofnunin einkavædd á annan
hátt. Ef engar reglur um tak-
mörkun á einokun fjölmiðla
yrðu til við þau skilyrði gæti
auðveldlega skapast hér eins-
konar Microsoft-ástand, fjár-
sterkir aðilar gætu safnað nán-
ast öllum fjölmiðlum landsins
undir sína regnhlíf, nákvæm-
lega eins og Microsoft hefur
gert með urmul stórra og
smárra fyrirtækja út um allan
heim.
Það er þess vegna fullkom-
lega eðlilegt að settar verði
reglur til að koma í veg fyrir of
mikla samþjöppun á fjölmiðla-
markaði og sýnist sannarlega
ekki veita af ef eigendur Norð-
urljósa eru sammála ritstjóra
sínum um að það séu bara hall-
ærislegir „nördar“ sem vilja
dreifða eign á fjölmiðlum.
Ekki verður séð að nokkru
máli skipti hvort Davíð Odds-
syni er vel eða illa við Baug og
Jón Ásgeir Jóhannesson. Það
vill svo til að akkúrat núna ráða
Baugsmenn gríðarlega stórum
hluta af ýmiskonar þjónustu-
starfsemi í landinu og hafa þar
að auki notað styrk sinn til að
komast til áhrifa á fjölmiðla-
markaði. Þeir eru hvorki verri
né betri en aðrir bisnissmenn,
sem eiga það yfirleitt sameigin-
legt að vilja færa út kvíarnar – á
næstu árum geta aðrir haft
sömu stöðu. Fjölmiðlun er á
hinn bóginn svo mikilvæg í lýð-
ræðisþjóðfélagi að það er sjálf-
sagt mál að huga að skynsam-
legum reglum sem koma í veg
fyrir að hún færist á örfáar
hendur. Þess vegna ber að fagna
því að ríkisstjórnin – ekki síst
vegna þess að hún er hægri
stjórn – hefur tekið við sér,
hættumerkin blasa við og þess
vegna rétt að setja reglurnar
sem fyrst. ■
Umræðan
HELGI
GUÐMUNDSSON
■ skrifar um fjöl-
miðlafrumvarpið.
Í sama liði
FJÖLMIÐLAR Í BRENNIDEPLI
Greinarhöfundur vill skynsamlegar reglur til að tryggja
að fjölmiðlun færist ekki á örfáar hendur.