Fréttablaðið - 05.08.2004, Qupperneq 1
HEILBRIGÐISMÁL Eftir að ungabarn
hafði fengið bráðaofnæmi fyrir
jarðhnetum voru innkallaðir
vítamíndropar sem innihalda
jarðhnetuolíu.
Björn Árdal, sérfræðingur í of-
næmis- og ónæmissjúkdómum,
sagði grun leika á
að jarðhnetuolían í
A- og D-vítamín-
dropunum hefði
verið uppspretta
að jarðhnetuprótín-
um, sem valdið
gætu ofnæmi.
Ly f j a s t o f n u n
innkallaði dropana
í fyrra vegna
skorts á upplýsing-
um á merkimiðum
þeirra. Láðst hafði að tilgreina
jarðhnetuolíu sem burðarefni A-
og D-vítamíns í þeim. Droparnir
voru framleiddir í Danmörku.
Þá lék grunur á að tilfelli af
hnetuofnæmi hefði komið fram
hjá ungabarni hér á landi vegna
notkunar á dropunum.
„Menn hafa fundið þetta of-
næmi í vaxandi mæli,“ sagði
Björn. „Það stafar vafalaust
meðal annars af breyttum matar-
venjum.
Ég tel, að einstaklingum með
jarðhnetuofnæmi hafi fjölgað,“
sagði Björn, en undirstrikaði að
engar tölur lægju fyrir. Hann
sagði að gera þyrfti umfangs-
mikla rannsókn til að finna út
tíðni þess. Sjálfur kvaðst hann
giska á að stór munur væri á tíðni
jarðhnetuofnæmis í aldursflokk-
unum fæddum 1960-1980 og 1981
til dagsins í dag.
Hann sagði jafnframt, að sá
sem hefði ofnæmi fyrir jarðhnet-
um mætti ekki setja agnarögn af
þeim inn fyrir sínar varir. Ella
getur viðkomandi fengið einkenni
eða allt upp í ofnæmislost. Þá
gæti hann átt í öndunarerfiðleik-
um, fallið í blóðþrýstingi og lífs-
hættulegt ástand gæti skapast.
„Við höfum séð svæsin einkenni
en sem betur fer aldrei dauðs-
fall,“ sagði Björn.
„Þó að vissir einstaklingar séu
útsettir fyrir jarðhnetum þá eru
örfáir sem mynda ofnæmi,“ sagði
hann ennfremur. „En menn töldu,
þegar það kom upp, að jarðhnetu-
olía væri í vítamíndropunum, að
betra væri að losa sig við hana.
Það er grunur um, að hún hafi
getað ræst ofnæmisviðbrögð
fyrir jarðhnetum.“
Björn sagði að foreldrar barna
sem væru haldin jarðhnetu-
ofnæmi væru með neyðarsprautu
til taks. Í henni væri adrenalín.
„Þetta á fyrst og fremst við um
jarðhnetuofnæmið,“ sagði hann,
„af því að það er hvað svæsnast.“
„Við þurfum alltaf að vera
meðvituð, eins og til dæmis á
ferðalögum, þar sem kannski eru
20 mínútur í næsta sjúkrabíl. Þá
þarf að gefa honum sprautuna
strax og hringja svo á sjúkrabíl
því ella er lostið banvænt,“ segir
Guðmundur Freyr Sveinsson,
faðir Kjartans Sveins, tveggja ára
pilts sem er með bráðaofnæmi.
Sjá viðtal við föður barns á bls. 14
jss@frettabladid.is
MEST LESNA DAGBLAÐ Á ÍSLANDI Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík — sími 550 5000
FIMMTUDAGUR
DAGURINN Í DAG
VEÐRIÐ Í DAG
BJART NORÐAUSTANLANDS þung-
búið sunnan og vestan til með vætu
einkum úti við ströndina. Áfram fremur
milt. Sjá síðu 6.
5. ágúst 2004 – 210. tölublað – 4. árgangur
● heimili ● tíska ● ferðir
Fjölskyldan línu-
dansaði um landið
Jóhann Örn Ólafsson:
● í noregi
Byrjaði að leika
12 ára
Pétur Níelsson:
▲
SÍÐA 37
DEILT UM BREMSURNAR Flutninga-
bíllinn, sem ekið var út af brúnni yfir Laxá í
Dölum, átti að koma í endurskoðun vegna
bilunar í bremsubúnaði. Eigandi bílsins full-
yrðir að bremsurnar hafi verið í lagi og reyndi
að láta skoða hann á slysdag. Sjá síðu 2
VASAPENINGAR LAGÐIR AF Flótta-
menn sem hafa leitað hingað til lands hafa
ekki fengið greidda vasapeninga frá ára-
mótum. Þá tók Félagsþjónustan í Reykja-
nesbæ við þjónustu við flóttamenn af
Rauða krossi Íslands. Sjá síðu 6
LÍFEYRISSJÓÐIRNIR GRÆÐA Eignir
lífeyrissjóðanna eru orðnar meiri en sem
nemur allri landsframleiðslu Íslands á árs
grundvelli. Talið er líklegt að verðmæti
eigna lífeyrissjóðanna fari yfir þúsund millj-
arða króna á næsta ári. Sjá síðu 16
ÚTIBÚIN SKILA LITLU Minnihluta
hagnaðar bankanna má rekja til reksturs
útibúa þeirra. KB banki sækir minnstan
hluta hagnaðar síns í rekstur útibúanna,
aðeins sex prósent. Sjá síðu 12
■
„Menn hafa
fundið þetta
ofnæmi í vax-
andi mæli, það
stafar vafa-
laust meðal
annars af
breyttum mat-
arvenjum.“
▲
Í MIÐJU BLAÐSINS
Kvikmyndir 30
Tónlist 26
Leikhús 30
Myndlist 30
Íþróttir 22
Sjónvarp 32
KÁRAHNJÚKAR Vatnavextir í Jöklu,
sem ollu því að brú fór undir vatn,
eru ekki meiri en búast má við á
venjulegu sumri. Mesta flæðið á
síðustu dögum var 820 rúmmetrar
á sekúndu en að sögn Ómars R.
Valdimarssonar, talsmanns
Impregilo, er alvanalegt að flæði
fari upp í 900 rúmmetra á sek-
úndu yfir sumarið.
Ástæða þess að brúin fór undir
vatn er hins vegar bilun í öðrum
af tvennum frárennslisgöngum.
Ekki verður hægt að gera við
göngin fyrr en í fyrsta lagi í vetur.
Landsvirkjun hefur því farið
fram á að stíflan í brúnni verði
hækkuð um fimm metra. Auk
þess verða rafmagns- og
símakaplar, sem lágu í gegnum
brúnna, strengdir upp á milli
bakkannna. Þá verða gerðar
breytingar á brúnni sem draga
eiga úr líkum á skemmdum jafn-
vel þótt vatnavextir verði miklir.
Til stóð að hækka stífluna um
tvo metra strax nú í nótt. ■
Vöxtur í Jöklu við Kárahnjúka:
Göngin réðu ekki við vatnsflauminn
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/E
.Ó
L.
fylgir Fréttablaðinu í dag
VATNSFLAUMUR Í JÖKLU
Tvenn jarðgöng eiga að beina vatni frá Jöklu en önnur göngin virðast ekki sinna hlutverki
sínu. Ekki verður hægt að rannsaka göngin fyrr en í vetur.
ÚTSÖLULOK
ENN M
EIRI
AFSLÁ
TTUR
LOKADAGAR
Vítamíndropar taldir
hafa valdið ofnæmi
Grunur leikur á því að notkun A- og D-vítamíndropa sem innihéldu jarðhnetuolíu hafi hleypt af
stað jarðhnetuofnæmi hjá ungabörnum hér á landi. Lyfjastofnun innkallaði þessa dropa í fyrra.
Hópur foreldra þarf að hafa bráðasprautur við hendina vegna þessa illvíga ofnæmis.
BRÁÐAOFNÆMI
Kjartan Sveinn, tveggja ára snáði
greindist nýlega með bráðaofnæmi
fyrir jarðhnetum.
TÓNLEIKAR Í KLINK & BANK
Kira Kira og Kippi Kaninus halda tónleika í
Rússlandi, sal í KlinK & BanK-húsnæðinu í
Þverholti í Reykjavík klukkan níu í kvöld.
M
YN
D
/Ó
M
AR
R
AG
N
AR
SS
O
N
R
Ú
V