Tíminn - 29.07.1973, Qupperneq 3

Sunnudagur 29. júll 1973.
TÍMINN
3
Pýramldarnir. Fremstur er Keopspýramldinn, þá Kefrenpýramldinn og loks Mýkerinospýramidinn.
PÝRAMÍDINN
þyngd. Siðan þurfti að slipa
steinana og láta þá falla svo vel
saman, að ekki væri hægt að ýta
pappirsblaði á milli þeirra, og
raða þeim hverjum ofan á annan
upp i 146 metra hæð.
Sérfræðingar telja, að steinarn-
ir hafi verið höggnir ur
klöppinni með meitlum úr steini
eða hertum kopar. Holur voru
gerðar i kalksteininn, sem er til-
tölulega mjúkur og siðan voru
tréfleygar settir i holurnar. Með
þvi að hella vatni á fleygana,
voru steinarnir siban sprengdir
lausir, þvi fleygarnir þöndust út
við bleytuna.
Steinarnir voru siðan dregnir
niður að Nil, á flóði.og fluttir yfir
fljótið. Þar hafði verið gerð hall-
andi bryggja úr steini og hellt var
á hana vatni til að hún yrði hálli.
Bændur og" þrælar tóku víb og
drógu steinana upp á land .
Bændum var gert að vinna við
byggingu pýramidanna á þeim
árshluta, sem flóðið kom i ána og
hún flæddi yfir akra þeirra.
Laukur fyrir 115
milljónir
Umhverfis byggingarstaðinn
hafa verið miklar verkamanna-
búðir fyrirnokkur þúsund manns.
Allt árið höfðu þeir nóg að gera
við að slipa grjót og nákvæmnin
erstórkostleg, þegar tekið er tillit
til verkfæranna, sem notuð voru.
Þegar búið var að slipa
steinana voru þeir aftur dregnir
eftir rennu, sem óx með
pýramidanum, þannig að hún
varð einu þrepi hærri með hverju
þrepi sem bættist ofan á
pýramidann. Þegar siðasti
steinninn var kominn á sinnstað,
var pýramidinn tröppulaga en
þá var fyllt upp i tröþpurnar
með ljósum, finpússuðum
kalksteini frá Mokkatam, þannig
að pýramidinn varð sléttur utan.
Rifurnar á milli platnanna voru
minna en einn millimetri! Efsti
steinninn var klæddur með
„benben” gylltu efni, sem
táknaði dýrð sólguðsins. Og eftir
þvi sem þessu miðaði fram, var
rennan rifin og brátt stóð
pýramidinn i allri sinni dýrð og
lýsti i sólinni.
Þessi byggingasaga er byggð á
fundum fornleifafræðinga.
Keopspýramidinn er ekki sá eini,
en hann er stærstur og hefur
varðveitzt bezt. Á svæði um 160
km i suður frá Gizeh eru hundruð
pýramida og á mörgum stöðum
hafa fundizt leifar af rennum
þeim, sem notaðar voru við bygg-
inguna. Auk þess hafa fundizt
myndir, höggnar i grjót, og sýna
þær bygginguna á ýmsum stigum
og menn að störfum.
Loks hefur griski sagnfræð-
ingurinn Herodot — sem heim-
sótti Egyptaland á 5. öld f.. Kr. og
sem ræddi við æðstuprestana,
sagt að við byggingu Keopspýra-
midans hafi starfað um 100
þúsund bændur og verkamenn á
hverju ári frá júli til október,
einmitt á meðan þeir gátu ekki
unnið við landbúnað vegna flóða i
Nil.
Herodot segir ennfremur, að
það hafi tekið tiu ár að byggja
veginn frá Nil upp að grunninum
og siðan 20 ár að reisa sjálfan
pýramidann. Hann upplýsti lika
kostnaðinn við að fæða verka-
mennina og þess má geta, að 115
milljónir (isl) króna fóru aðeins
til kaupa á lauk!
Inni í pýramidanum
Inngangurinn i pýradmidann er
15metra uppi á norðurhliðinni og
steinninn, sem lokaði honum, féll
svo vel að, að hann var ekki
uppgötvaður fyrr en árþúsundum
siðar og þá innanfrá. Boruð höfðu
verið göng i vegg pýradidans og
komizt inn þannig.
Frá dyrunum liggur þröngur
gangur niður á við með 26 gráðu
halla um 100 metrum neðar
veröur hann láréttur og opnast
inn i litið herbergi undir sjáfum
grunnfleti pýramidans. Til hvers
þetta herbergi hefur átt að notast
er ekki vitað, ef til vill var það
bara ætlað til að afvegaleiða
grafarræningja, þannig að þeir
héldu að pýramidinn væri tómur.
1 áðurnefndum hallandi gangi,
erstór granitsteinn, svartur að lit
og sker sig úr ijósum kalkstein-
inum. Þetta er „tappinn” sem
lokaði gangi þeim, sem liggur inn
i miðjan pýramidann, i mikil-
vægustu herbergin. Ræningjar til
forna hafa ekki megnað að flytja
þennan stein og þess vegna lagt
göng meðfram honum — það er
leiðin, sem ferðamenn fara i dag,
þegarþeir skoða hið fræga „stóra
galleri” og grafhýsi konungs og
drottningar.
Þegar maður getur rétt sig upp
aftur, eftir að hafa gengið i hnipri
eftir ganginum, er maður kominn
i hið 47 metra langa, 2 metra
breiða og 8 metra háa galleri,
sem liggur upp á við á ská. Þá
hverfur innilokunarkenndin, sem
maður finnur óneitanlega til inni i
þessu fjalli gerðu af manna-
höndum.
Galleriið liggur upp i grafhýsi
konungs, sem er stórt ferkantað
herbergi, rúmlega tiu metrar á
lengd og fimm á breidd.
Veggirnir eru úr granitsteinum,
svörtum, og þeir eru svo
nákvæmlega slipaðir, að bilin
finnast ekki, nema vandlega sé
leitað.
Upp við einn vegginn stendur
kista, sem höggvin er úr einum
granitsteini. Ekkert lok er á henni
og ekkert letur af neinu tagi.
Hliðar hennar eru spegilsléttar og
þegar slegið er i hana, heyrist
klingjandi bjölluhljómur. Engar
skreytingar finnast, sem sýna að
hér hvili einn af mestu Faróum
Egyptalands. Aö visu hefur
fundi.zt vasi með áletrun, nafni
Keops m.a.;en enginn merkilegur
fundur hefur komið i ljós i pýra-
midanum, svo vitað sé.
Fornaldartölva?
Keopspýramidinn mun vera sú
bygging heimsins, sem menn
hafa viljað tileinka flesta
leyndardóma. Sumir hafa sagt,
að hann sé byggður eftir fyrir-
mælum og undir leiðsögn guðs
sjálfs og hafi verið ætlað það hlut-
verk að vera eins konar tölva úr
steini. Það er lag pýramidans og
hárnákvæmni, sem átti að vera
hægt að reikna út með næstum
alla skapaða hluti, meira að segja
stóratburði veraldarsögunnar,
bæði i fortið og framtið.
Keopspýramidinn stóð áfram i
allri sinni dýrð þar til árið 908
e.Kr. að jarðskjálfti sprengdi all-
mikið af yfirborðslaginu utan af
honum. Fljótlega komust menn
aö þvi að þetta var hentugt og
nærtækt byggingarefni og tóku að
höggva steininn utan af pýra-
midanum. Margar af höllum og
moskum Kairó eru reistar úr
steini úr Keopspýramidanum.
En það var þegar um 600 árum
fyrir þann tið, að Keopspýramid-
inn missti heilagleika sinn. Það
gerðist á fjórðu öld, þegar hinn
rómverski keisari Theódósius
mikli lét taka af lifi þá fáu
egypzku presta, sem eftir voru, i
nafni kristninnar.
í mörg hundruð ár stóö svo
Keopspýramidinn þarna,
gleymdur öllum, að þvi er virtist
og það var ekki fyrr en Napoleon
Bonaparte tók að dreyma um að
verða nýr Alexander mikli og
sigra heiminn, að hann átti i
orrustu við Gizeh 1798 og forn-
leifafræðingar mundu eftir þvi að
Keopspýramidinn var til ennþá.
Eftir orrustuna settist
Napoleon niður og horfði á pýra-
midann, meðan nokkrir foringja
hans gengu upp. Þegar þeir komu
niður aftur, sagði hann: — Það er
nóg grjót þarna til að reisa
þriggja metra háan og 30 senti-
metra þykkan múr kring um
Frakkland. Það er ekki mjög
fjarri lagi.
Að lokum eru svo nokkrar tölur
og staðreyndir um Keopspýra-
midann: Hann var byggður á 30
árum, um það bil 2800fyrir Krist.
Grunnflötur hans r 230x230
metrar og halli hliðanna 52
gráður. Upprunaleg hæð hans var
146,59 metrar, en nú eftir að topp-
urinn hefur molnað af, er hann
137METRAR, Grunnflöturinn er
um 53 þúsund fermetrar og rúm-
tak pýramidans er 2.600.000
rúmmetrar. Þyngdin er áætluð
6.500.000 lestir.
(Lausleg þýð. SB)
Ferðamenn geta nú farið inn I Keopspýramldann. Það fer ekki miki
fyrir innganginum. 1 baksýn cr toppur Kefrenpýramidans.