Fréttablaðið - 05.10.2004, Blaðsíða 12
12 5. október 2004 ÞRIÐJUDAGUR
ÓGNARSTJÓRN RAUÐU KMERANNA
Ferðamaður skoðar myndir í safni þar sem
Rauðu kmerarnir pyntuðu áður andstæð-
inga sína. Þing Kambódíu hefur samþykkt
lög um dómstól sem sækir leiðtoga Rauðu
kmerana til saka fyrir ógnarstjórn þeirra
undir lok áttunda áratugarins.
Starfsfólki grunnskóla hefur fjölgað um 36 prósent frá 1998:
Kennurum fjölgar marg-
falt á við nemendur
SKÓLASTARF Frá árinu 1998 hefur
stöðugildum grunnskólakennara
fjölgað um tæplega þrjátíu pró-
sent á sama tíma og nemendum
fjölgaði einungis um 5,6 prósent,
að því er fram kemur í frétt frá
Sambandi íslenskra sveitarfélaga.
Þá hefur stöðugildum annarra
starfsmanna grunnskóla fjölgað
um rúmlega helming á sama tíma-
bili.
Stöðugildi kennara í grunn-
skólum voru 3.202 árið 1998 en
árið 2003 voru þau 4.109 og hafði
því fjölgað um 28,3 prósent.
Stöðugildum annars starfsfólks
fjölgaði á sama tíma úr 1.419 í
2.177, eða um 53,4 prósent. Sam-
anlögð fjölgun starfsfólks grunn-
skóla á þessu tímabili er 36 pró-
sent. Fjöldi nemenda fór hins veg-
ar úr 42.421 árið 1998 í 44.809 árið
2003.
Fyrir hverja þrjá nemendur
sem fjölgaði um urðu til tvö ný
stöðugildi í grunnskólunum á
þessu tímabili. Segir í frétt Sam-
bands íslenskra sveitarfélaga að
þessi mikla fjölgun kennara og
annars starfsfólks hljóti að hafa
haft jákvæð mótvægisáhrif vegna
sívaxandi álags starfsfólks sem
oft hefur verið nefnt í fjölmiðla-
umræðu undanfarið í tengslum
við kjarabaráttu grunnskólakenn-
ara. ■
Framlög til menntamála óvíða hærri en á Íslandi:
Stöndum jafnfætis
þeim fremstu
KJARABARÁTTA Allur sveigjanleiki í
starfi grunnskólakennara hvarf
með síðasta kjarasamningi, segja
Ingibjörg Soffía Sveinsdóttir og
Aðalbjörg Ingadóttir, kennarar í
2. og 3. bekk í Hamraskóla.
Þær stöllur sátu ásamt fjölda
kennara og mátu stöðu samninga-
viðræðnanna og verkfallsins í
Verkfallsmiðstöð kennara í Borg-
artúni.
Ingibjörg segir að áður hafi
hún getað unnið heima en sú vinna
sé nú bundin í grunnskólanum.
„Frá því fyrir síðustu samninga
gat ég haft börnin
mín tvö í leikskóla
til klukkan tvö,
fyrir utan einn
dag í viku þegar
ég var á kennara-
fundum. Í dag er
ég með leikskóla-
pláss til klukkan
hálf fimm. Ég get
ekki unnið skem-
ur í skólanum,“
segir Ingibjörg:
„Ég vil geta valið
um það hvenær
ég undirbý mig,
sem er ekki
reyndin í dag.“
Aðalbjörg segir ekki aðeins
skorta á sveigjanleikann heldur
sé búið að skerða alla undirbún-
ingskennslu: „Verkstjórnartíminn
sem skólastjórnendur hafa til um-
ráða yfir kennurum tekur tíma
frá undirbúningi fyrir almenna
kennslu.“ Þær stöllur vilja þó taka
þátt í uppbyggingu skólastarfsins.
„En á mörgum stöðum er vinna
við uppbyggingu orðin svo yfir-
drifin. Við þurfum tíma til að
meta hvað gekk vel og hvað gekk
illa til að endurskoða kennsluna
og auka gæði hennar,“ segir Aðal-
björg.
„Síðan er foreldrasamstarfið
mjög tímafrekt. Aðstæður barna
eru oft á tíðum erfiðar,“ segja þær
Ingibjörg og Aðalbjörg. Aukinn
undirbúningur sé því nauðsynleg-
ur svo þær geti sinnt starfi sínu af
kostgæfni sem sé þeirra markmið.
Þær segja kennara óánægða
með síðasta kjarasamning. „Okkur
finnst að skellt hafi verið á okkur
mikilli vinnu fyrir litla launaupp-
bót. Það er búið að lengja skólana
um 10 daga og við fáum laun fyrir
þá viðbót, en við fengum ekki eina
einustu launahækkun. Að því leyt-
inu til erum við kennarar ósáttir
við samninginn,“ segir Aðalbjörg.
Undir það tekur Ingibjörg.
gag@frettabladid.is
MENNTAMÁL Íslendingar eru í 2.
sæti ásamt Bandaríkjunum af
þeim OECD-ríkjum sem verja
mestum fjármunum til mennta-
mála. Fram kemur í nýjasta
vefriti fjármálaráðuneytisins að
framlög til menntamála hafi
numið 7,2 prósentum af lands-
framleiðslu árið 2001. Segir fjár-
málaráðuneytið að OECD hafi
vanmetið útgjöld Íslendinga til
menntamála í skýrslu sinni fyrir
það ár, þar sem fram kom að
framlög til menntmála næmu 6,7
prósentum af landsframleiðslu.
Í skýrslu OECD var áætlað að
íslenska ríkið hefði varið um 19,7
milljörðum til menntamála árið
2001. Fjármálaráðuneytið segir að
framlögin séu vanmetin um að
minnsta kosti 1,8 milljarð króna,
auk þess sem ekki séu tekin með í
reikninginn framlög sveitarfélaga
vegna leikskólastigsins.
Útgjöld ríkisins til mennta-
mála hafa aukist umtalsvert á síð-
ustu árum og gerir fjármálaráðu-
neytið ráð fyrir því að á yfirstand-
andi ári nemi þau 7,4 prósentum
af landsframleiðslu. ■
,,Við þurf-
um tíma til
að meta
hvað gekk
vel og hvað
gekk illa til
að endur-
skoða
kennsluna
og auka
gæði henn-
ar.
Í HALDI LÖGREGLU
Mikel Albizu Iriarte, meintur leiðtogi ETA,
var handtekinn á heimili sínu í Frakklandi.
Áfall fyrir ETA:
Leiðtoginn
handtekinn
FRAKKLAND, AP Spánverjar vonast
til þess að handtökur tuttugu með-
lima ETA, aðskilnaðarhreyfingar
Baska, þeirra á meðal meints leið-
toga samtakanna, verði til að draga
allan mátt úr samtökunum.
„ETA er veikara en áður og í
mjög slæmum málum,“ sagði Jose
Antonio Alonso, innanríkisráð-
herra Spánar. Hann sagði þó of
snemmt að fagna sigri. „Við meg-
um ekki slappa af eitt augnablik í
baráttunni við hryðjuverkastarf-
semi ETA. Lagt var hald á mikið
magn skotfæra og sprengiefna á
sama tíma og fólkið var handtekið.
Mikel Albizu Iriarte, sem talinn
er hafa stýrt ETA frá 1993, var
handtekinn í Frakklandi. ■
Fuglaflensa:
Rúmlega 30
fórnarlömb
TAÍLAND, AP Rúmlega 30 manns
hafa látist af völdum fuglaflensu í
Taílandi og Víetnam. Níu ára
stúlka varð ellefta þekkta fórnar-
lamb veikinnar í Taílandi og vitað
er til þess að tuttugu manns hafi
látið lífið af völdum sjúkdómsins í
Víetnam.
Taílensk stjórnvöld hófu her-
ferð gegn sjúkdómnum í síðustu
viku eftir að fréttir bárust af því
að manneskja hefði smitast af
annarri manneskju. Talið var að
sjúkdómurinn bærist aðeins í fólk
úr dýrum en ef hann þróast í þá
átt að berast mann úr manni óttast
vísindamenn að sjúkdómurinn
breiðist mun hraðar út en nú er. ■
Forsetakosningar:
Vann með
yfirburðum
INDÓNESÍA, AP Þrír af hverjum fimm
kjósendum í fyrstu beinu forseta-
kosningunum í Indónesíu greiddu
Susilo Bamband Yudhoyono, fyrr-
um hershöfðingja, atkvæði sitt.
Hann vann því öruggan sigur á
andstæðingi sínum, forsetanum
Megawati Sukarnoputri, í seinni
umferð kosninganna.
Eftir á að koma í ljós hversu
vel Yudhoyono tekst upp við
landsstjórnina. Flokkur hans ræð-
ur einungis tíu prósentum þing-
sæta á indónesíska þinginu og
hafa sumir stjórnmálaskýrendur
spáð því að þingið komi til með að
stöðva lagasetningu sem forset-
inn vill ná í gegn. ■
KENNARAR Í KJARABARÁTTU
Frá árinu 1998 hafa bæst við tvö stöðugildi í grunnskólum fyrir hverja þrjá nemendur sem
fjölgað hefur um.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/G
VA
INGIBJÖRG SOFFÍA SVEINSDÓTTIR OG AÐALBJÖRG INGADÓTTIR
Þær stöllur segja að það særi að heyra að kennarar séu alltaf í verkfalli. Fólk rugli verkföllum framhaldsskóla- og grunnskólakennara
saman og átti sig ekki á að grunnskólakennarar hafa farið tvisvar í verkfall að ráði í tuttugu ár.
Í FREMSTU RÖÐ
Íslendingar standa jafnfætis þeim fremstu þegar skoðuð eru framlög til menntamála sem
hlutfall af landsframleiðslu.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/G
VA
Sakna sveigjan-
leikans í starfinu
Við síðustu kjarasamninga var vinnutími kennara bundinn skólanum. Sveigjanleiki í starfinu
hvarf. Kennara skortir aukinn undirbúningstíma til að auka gæði menntunar barnanna.