Tíminn - 20.12.1974, Blaðsíða 28

Tíminn er
peningar
Auglýsid
ITiwiaiwim
SIS-FOlHJll
SUNDAHÖFN

G0ÐI
fyrir gúéan mai
^ KJÖTIÐNAÐARSTÖÐ SAMBANDSINS
Ani AÐ LÆGJA OLDURNAR
HEIAAA FYRIR, FRIÐA ARABA
EÐA KLEKKJA Á JACKSON?
Opinber tilkynning Sovétstjórnarinnar höfð að engu í Bandaríkjunum
Föstudagur
20. desember 1974.
Reuter—Washington. Siödegis i
gær var allt útlit fyrir að
Bandaríkjaþing féllist á aö veita
Sovétrikjunum sérstaklega hag-
stæð viöskiptakjör i Bandarikjun-
um —en gegn þvi, að Sovétstjórn-
in losi um hömlur á ferðafrelsi
sovézkra gyðinga.
Hin hagstæðu viðskiptakjör eru
m.a. i þvi fólgin, að innflutnings-
gjöld á varningi frá Sovétrikjun-
um er nú nema um 50% af virði
þeirra, færu allt niður i 8%. Sú
breyting yki að sjálfsögðu
innflutning á sovézkum vörum til
Bandarikjanna og gæfi — eins og
Reuter-fréttastofan orðar það —
rikisreknum útflutningsfyrir-
tækjum i Sovétrikjunum byr und-
ir báða vængi.
Bandariska utanrikisráðuneyt-
ið staðhæfði i gær, að hin opinbera
tilkynning er Tass-fréttastofan
birti i fyrradag, bryti á engan
hátt i bága við yfirlýsingar Henry
Kissingers utanrikisráðherra.
Kissinger hefur hvað eftir annað
lýst yfir, að stjórnir Bandarikj-
anna og Sovétrikjanna hafi ekki
gert með sér formlegt samkomu-
lag um rýmkun á ferðafrelsi
sovézkra gyðinga — en hins vegar
hafi sér verið heitið, að sovézkri
löggjöf yrði breytt til móts við
óskir Bandarikjastjórnar.
Kissinger hefur sérstaklega
fullvissað Henry Jackson
öldungadeildarmann, sem barizt
hefur hatrammlega fyrir auknu
ferðafrelsi sovézkum gyðingum
til handa, að straumur Gyðinga
frá Sovétrikjunum muni aukast
þegar á næsta ári.
Fréttaskýrendur eru þegar
farnir að brjóta heilann um,
hvaða ástæður liggi að baki hinni
opinberu tilkynningu
Sovétstjórnarinnar. Þrjár tilgát-
ur hafa skotið upp kollinum i þvi
sambandi.
Sú fyrsta er, að lægja hafi átt
öldurnar heima fyrir þ.e, gera
sovézkum borgurum fullljóst, að
þeir ættu ekki von á rýmra ferða-
frelsi i náinni framtið. önnur, að
friða hafi átt Araba, sem eru
Kissinger: Sovétstjórnin gaf
fyrirheit bak við tjöldin.
mótfallnir ferkari innflutningi
Gyðinga til tsrael. Þriðja, að
ófrægja hafi átt Jackson öldunga-
deildarmann, sem — eins og áður
getur — hefur barizt gegn sam-
þykkt hinna hagstæðu viðskipta-
kjara Sovétrikjanna i Bandarikj-
unum, nema sovézkum Gyðing-
um verði veitt aukið ferðafrelsi.
HEIMSHORNA Á MILU
Reuter-London. Mikill
inflúensufaraldur geisar i
Frakklandi um þessar mund-
ir. Nokkrir hafa látizt einkum
fólk, sem komið er á efri ár.
Forstöðumaður Pasteur-
rannsóknastofnunarinnar
sagði i vikunni, að Frakkland
væri fyrsta Evrópulandið,
sem innflúensa héldi innreið
sina i að þessu sinni. Hann
kvað ógeriegt að segja til um,
hversu margir hefðu iátizt af
völdum flensunnar.
Inflúensutegund sú sem
herjar nú á Frakka er
upprunnin i Astraliu, þar sem
hennar varð fyrst vart i
fyrravetur.
★
Reuter-Vin, Bruno Kreisky,
kanslari Austurrikis, sagði i
blaðaviðtali i gær, að Banda-
rikjastjórn hefði heitið að
kanna möguleika á að koma á
sérstökum flugleiðum fyrir
sovézka Gyðinga frá Austur-
riki.
Kreisky hefur varað stjórnir
vestrænna rikja við: Aukist
strauirur Gvðinga frá Sovét-
rikjunum áieið til Israel veru-
lega, neyðast stjórnvöld i
Austurriki til að gripa til
gagnráðstafana. (Straumur
Gyðinga til Austurrikis hefur
þegar skapað veruleg vand-
ræði i landinu, þar eð fjöl-
margir ferðalanganna hafa
verið févana, og þeir þurft að
dvelja I Austurriki nokkurn
tima, unz þeim hefur verið
leyft að flytjast til tsrael.)
Kreisky.
Reuter-Paris. Hernaðar-
fulitrúi við sendiráð Uruguay i
Paris var skotinn til bana i
gær. Samtök, sem kennd eru
við fyrrum foringja i
Tupamaros-skæruliðasam-
tökunum, hafa lýst yfir, að
þau beri ábyrgð á morðinu.
Hernaðarfulltrúinn var
myrtur I bifreiðageymslu
neðanjarðar, sem er undir
heimili hans i Paris. Hann var
þá nýkominn heim til há-
degisverðar.
Sendiráð Uruguay skýrði
frá þvi I gær, að fulltrúinn
hefði starfað i öryggisþjónustu
landsins, áður en hann kom til
Parisar i fyrravetur.
Raul Sendic-samtökin —
sem svo nefnast — hafa lýst
sig bera ábyrgð á morðinu og
kváðu þau fulltrúann hafa
verið ofbeldissegg, meðan
hann starfaði i Uruguay.
★
Reuter—Luanda, Angóla.
Antonio Rosa Coutinho, land-
stjóri Portúgala i Angóla, hélt
i gærmorgun til borgarinnar
Luso i austurhiuta nýlendunn-
ar til viðræðna við leiðtoga
tveggja af þrem þjóðfrelsis-
hreyfingum I Angóia.
Leiðtogarnir eru: Dr. Jonas
Savimbi, foringi UNITA-sam-
takanna og dr. Agostino Neto,
foringi MPLA-hreyfingarinn-
ar. Þetta er i fyrsta sinn, að
fulltrúar tveggja frelsishreyf-
inga i Angóla halda sameigin-
legan fund með stjórnarerind-
rekum Portúgala og það á
angólskri grund.
Fréttaskýrendur hafa dreg-
ið þá ályktun af fundinum, að
þær þrjár frelsishreyfingar,.er
nú starfa i Angóla — sú þriðja
er skammstöfuð FNLA — séu i
þann veginn að sameinast, en
sameiningin leiði aftur til
myndunar bráðabirgðastjórn-
ar i Angóla. Ljóst er, að deilur
milli MPLA og UNITA hafa að
undanförnu staðið i vegi fyrir
sameiningu frelsishreyfing-
anna I eina samfylkingu.
Þeir Neto og Savimbi rædd-
ust við i Dar-es-salaam og
Lusaka, höfuðborgum
Tanzaniu og Zambiu, fyrr i
þessum mánuði og náðu af
jafna allan ágreining sin á
milli, að sögn þess siðar-
nefnda.
Portúgalsstjórn hefur á
huga á að koma sem fyrst á
fundi með æðstu mönnum
allra frelsishreyfinganna, þar
sem lögð yrðu drög að bráða-
birgðastjórn og sjálfstæði
Angóla I framtiðinni.
Ályktun fastanefndar EBE:
Erlendir verkamenn
fói full stjórn-
mólaréttindi 1980
NTB—Brussel. Fastanefnd Efna-
hagsbandalags Evrópu hefur
áiyktað að eriendir verkamenn
fái sömu stjórnmálaréttindi i að-
ildarrikjum EBE og rikisborgar-
ar þeirra.
Alyktun fastanefndarinnar ger-
ir ráð fyrir, að árið 1980 njóti er-
lendir verkamenn fullra stjórn-
málaréttinda, þar sem þeir
stunda atvinnu og eru búsettir.
Það var trinn Patrick Hillery,
sem lagði fram tillögu þessa efnis
i fastanefndinni. Hillery sagði i
gær, að þetta væri eina leiðin til
að fá stjórnmálamenn i rikjum
EBE til að takast á við vandamál
erlendra verkamanna.
1 ályktun nefndarinnar er ekki
gerður greinarmunur á uppruna
verkamanna, t.d. fá jafnt vestur-
þýzkir sem indverskir verka-
menn i Danmörku atkvæðisrétt i
sveitarstjórnarkosningum, nái
hún fram að ganga.
Aðalástæðan að baki samþykkt
ályktunarinnar er skýrsla, sem
unnin var i aðalstöðvum EBE i
Briissel og lögð fyrir fastanefnd-
ina. Sagt er, að lestur skýrslunn-
ar hafi verið allt annað en þægi-
legur.
Hillery tók upp nokkuð af þeirri
gagnrýni, er fram kemur i skýrsl-
Ollu mistök
dauða 191 ?
Reuter-Colombo. Samgönguráðu-
neyti Sri Lanka (áður Ceylon)
skýrði svo frá i gær, að sterkar
llkur bentu til, að mistök i flug-
stjórn hefði valdið flugslysinu á
Sri Lanka þann 4. desember s.l. I
slysinu fórust 191.
Þessi ályktun er dregin af sam-
tali, er fór milli flugstjóra þot-
unnar og flugumferðarstjóra á
jörðu niðri rétt fyrir slysið. Sam-
talið var að venju hljóðritað.
Flugumferðarstjórinn gaf
þotunni heimild til að lækka flug-
tið til lendingar á Bandaranaike-
flugvelli við Colombo, en líklega
hafa átt sér stað mistök, þvi að
þotan rakst á fjallstind i u.þ.b.
1300 m hæð yfir sjávarmáli.
unni, þegar hann mælti fyrir til-
lögu sinni i fastanefndinni. Hann
sagði m.a. að ófært væri að segja
erlendum verkamönnum upp
störfum undir eins og eitthvað
bjátaði á, meðan stuðzt væri við
vinr.uafl þeirra, þegar allt léki i
lyndi. Þessum ummælum er eink-
um beint til vestur-þýzku
stjórnarinnar, en hún hefur i
hyggju að senda tæpan helming
þeirra útlendinga, sem stundað
hafa vinnu i Vestur-Þýzkalandi
að undanförnu, úr landi. Um er að
ræða tæpa eina milljón verka-
manna.
Atvinnuleysi hefur aukizt i Vestur-Þýzkalandi og hefur sú þróun bitnaö
hart á erlendum verkamönnum, sem njóta iftilla réttinda. Á myndinni
sést hópur atvinnuleysingja i Frankfurtbiða þess, að úr rætist.