Tíminn - 06.04.1975, Blaðsíða 26

Tíminn - 06.04.1975, Blaðsíða 26
26 TÍMINN Sunnudagur 6. aprll 1975. Bœndur kastdreifarinn er n/icon) EKKI NEINN VENJU- LEGUR DREIFARI Áburðartrektin, sem tekur 400 er úr Polyster tærist því ekki Dreifibúnaður er úr ryðfríu stáli - og ryðgar því ekki Dreifibreidd 6-8 m eftir kornastærð Ryð og tæring áburðardreifara hafa verið vandamál - þar til nú MJÖG HAGSTÆTT VERÐ Gerið pöntun tímanlega FYRSTA SENDING VÆNTANLEG Globusi LÁGMtJLI 5. SÍMI 81555 Byggingafélag ungs fólks BYGGUNG Aðalfundur félagsins verður haldinn i Miðbæ Háaleitisbraut 58-60, þriðjudaginn 8. april n.k. kl. 20.30. Ðagskrá: Venjuleg aðalfundarstörf. Lagabreytingar. önnur mál. Félagar fjölmennið. Stjórnin. STJÓRNUNARFÉLAG ÍSLANDS • • TOLVUTÆKNI Námskeiö í tölvutækni veröur haldiö 17.-19. april n.k. og stendur yfir fimmtudaginn 17. aprll kl. 13:30-18:00, föstudaginn 18. aprll kl. 13:30-18:00 og laugardaginn 19. april kl. 9:15-12:00. • í » í 00;» 'li V;"S Á námskeiöinu veröur fjallaö um gataspjöld og papplrsræm- ur, vélbúnaö tölvu, fjarvinnslu og forritunarmái, skipulagn- ingu verkefna fyrir tölvur og stjörnun og tölvur. Slfellt fleiri og fieiri aöilar hag- nýta sér tölvutækni til sjáif- virkrar gagnaöfiunar. Námskeiöinu er ætlaö aö gera stjórnendum grein fyrir þeim möguleika, sem tölvutæknin býr yfir. Ennfremur er reynt aö gera þá hæfari til aö svara spurningum eins og þessum: A fyrir- tækiö aö kaupa tölvu? — A aö kaupa bókhaldsvél? — A aö leigja tima á töivu? Þátttaka tilkynnist i sima 82930 Aukin þekking — Arðvænlegri rekstur Ræktun landsins i. Markmiðiö, sem stefnt er að með ræktun, er fyrst og fremst það að bæta landiö, auka verð- gildi þess og gera það búsældar- legra en áður var. Þess njóta þeir, sem nú búa á landinu og hinir sem við taka. Jafnframt miðar aukin ræktun að þvi að leggja grundvöll að stækkun bú- anna og gera búskap vel lifvæn- lega atvinnugrein. Landið sjálft og fiskimiðin út frá ströndum þess eru undir- staða að lifskjörum þjóðarinn- ar. Löggjafinn hefur fyrir löngu gert sér ljóst, að fjárhagslegur stuðningur við ræktun landsins horfir til heilla fyrir þjóðina i heild um leið og sá stuðningur er mikilvægur fyrir þá, sem leysa af hendi ræktunarstarfið og njóta afrakstursins af hinu ræktaða landi. Með jarðræktarlögum, sem sett voru fyrir rúmri hálfri öld urðu timamót á sviði túnræktar. Jarðræktarframlag af hálfu rikisins hefur örvað framíak einstaklinga og búnaðarfélaga, og tækniþróunin hefur leitt til stóraukinna framkvæmda. Á hálfi öld hafa áhöld og aðferðir við ræktunarstarfið breytzt frá ristuspaða til jarðýtu og afköst aukizt I samræmi við það. Ákvæði jaröræktarlaga verða ávallt að vera i samræmi við þær vinnuaöferöir, sem beitt er á hverjum tima, og þann kostn- að, sem framkvæmdir hafa i för með sér. M.a. þess vegna hafa jarðræktarlög alloft verið endurskoðuð. Jaröræktarlög, sem nú gilda, eru aö verða þriggja ára. Við endurskoðun á eldri lögum, sem þá var gerö með forgöngu nú- verandi landbúnaðarráðherra og á stjórnartima vinstri stjórn- ar var tillit tekið til nýrra við- horfa i ræktunarmálum og ýms- ar breytingar gerðar frá eldri lögum. Framlag vegna framræslu nemur 70% kostnaðar við vél- grafna skurði og plægða haga- skurði. Akvæðisvinna skal við- höfð við skurðgröft, þar sem þvi verður við komið. Jarðræktarframlag er jafn- hátt á hvern hektara á sam- bærilegu landi, hvort sem tún- stærð er meiri eða minni á þeirri jörð, þar sem ræktað er. Rikisframlag til túnræktar á þurrkuðu mýrlendi nemur 14 þús. kr. á ha., en til túnræktar á þurrlendi 10 þús. kr. á ha. Framlag til vinnslu lands vegna grænfóðurs eða kornræktar nemur 5 þús. kr. á ha. Heimilt er að greiða 30% aukaframlag á túnrækt, sem gerð er á félagsgrundvelli á stöðum, þar sem erfitt er um ræktunarland enda samþykki búnaðarsambandið og Búnað- arfélag fslands framkvæmdina. Til kölkunar á túnum er heim- ilt að greiða 50% af kostnaðar- verði viðurkennds áburðar- kalks, enda hafi rannsóknir sýnt, aö dómi ráðunauta Búnað- arfélags fslands, að kölkunar sé þörf. Tekið var upp framlag til hagaræktar og nemur það 3 þús. kr. á ha. Með hagaræktun er átt við verulegar ræktunaraðgerðir á beitilandi, sem eru til varan- legra bóta. Hér getur verið um aö ræða græðslu örfokalands eða litt gróins með áburðargjöf eingöngu eða bæði með sáningu og áburði. Slikt land er þó ekki úttektarhæft fyrr en það er full- grætt. Ræktun úthaga að meira eða minna leyti stuðlar að þvi að létta beit af túnum en mikil beit spillir oft túnum og er talin eiga snaran þátt f þvi að auka kal- hættu. Hagaræktun er og þáttur I landgræðslu og gróöurvernd. Talið er, að á stórum svæöum á landinu séu afréttarlönd ofbeitt, svo að það geti valdið varan- legri gróðureyðingu og upp- blæstri. Til að stöðva þá þróun og vinna gegn vaxandi góður- eyðingu er mjög mikilvægt að auka ræktun I heimalöndum jaröanna umfram það, sem brýn þörf er til túnræktar, en stytta að sama skapi beitartima á afréttum. A framlög, sem hér eru nefnd skal greiða verðlagsuppbót samkvæmt visitölu, er sýni breytingar á tilkostnaði fram- kvæmda frá meðalkostnaöi þeirra á árinu 1971. Hagstofa fs- lands ákveður grundvöll visitölu þessarar i samráði við Búnað- arfélag fslands, landnámsstjóra eða Byggingastofnun landbún- aðarins og reiknar Hagstofa fs- lands hana siðan árlega miðað við meðalkostnað hvers árs. Samkvæmt visitölu, sem nú gildir, munu rikisframlög til jaröræktar um það bil tvöfald- ast að krónutölu frá þeim grunntölum, er lögin ákveða og áöur greinir, en jarðræktar- framlög eru þrátt fyrir það eigi hærri hundraðshluti ræktunar- kostnaðar en miðað var við, þegar jarðræktarlögin voru sið- ast endurskoðuð. II. Landbúnaður er einn af aðal- atvinnuvegum þjóðarinnar. Hann skilar árlega miklum verðmætum i þjóöarbúiö. A- kvæði jarðræktarlaga og fram- kvæmd þeirra hafa áreiðanlega haft mikil áhrif á þróun land- búnaðarins i hálfa öld. Framtak bændastéttarinnar ræður þó jafnan mestu um það, hve miklar framfarir verða i sveitum við ræktun og bygging- ar á hverjum tima. Þótt fram- lög rikisins til ræktunar séu mikilvæg, eru þau ekki nema nokkur hluti af framkvæmda- kostnaði. Stóran hluta kostnað- arins greiða bændur úr eigin vasa. Með félagssamtökum hafa bændur eignazt góðan vélakost til ræktunarvinnu, bæði stórar vélar og smáar, og I félagi standa þeir straum af rekstri vélanna. Með ræktunarstarfinu leggja bændur fram nokkurn hluta af tekjum sinum til varanlegra umbóta á jörðunum, en þessi framlög frá þeirra hendi auka verðgildi landsins og gera það hæfara til búskapar eftir en áð- ur. Bóndinn á það ekki vist, að fjármunir, sem festir eru á þennan hátt, skili honum vöxt- um. Þess gætir mjög mikið I fari þjóðarinnar um þessar mundir, að mörgum þyki að litill gróði og seintekinn, sem afraksturinn af ræktun lands skilar. Og bónd- inn á það heldur ekki vist, að hann sjálfur eða afkomendur hans njóti umbótanna lengi. En framlag bóndans til ræktunar landsins sýnir ekki aðeins fram- tak einstaklingsins, heldur einn- ig hollustu við land og þjóð. Aukið verðgildi landsins eykur þjóðarauð og ræktun er undir- staða blómlegs landbúnaðar. III. Framtak biendastéttarinnar hefur borið rikulegan ávöxt, og félagsstarf hennar orðið lyfti- stöng. Þrátt fyrir fækkun fólks i sveitum á siðustu áratugum hefur ræktunin aukizt, hið rækt- aða land stækkað ár frá ári og það orðið undirstaða vélvæðing- ar I búnaöi og eflingar búanna. Verkefnin eru ekki lengur bund- in við það aö færa út heimatún. Skurðgröfur ræsa mýrarnar og stórum svæðum á gróðrar- snauðum söndum og vatnaaur- um er á skömmúm tima breytt I gróskumikil tún. Með ræktun sandanna tengj- ast saman framkvæmdir vegna túnræktar og landgræðslu. Með þeirri ræktun fer fram land- nám. Til þess að koma þvi fram þarf þó ekki að höggva strand- högg að hætti vikinga, og það leiðir ekki heldur til átaka við aðrar þjóðir. Vilji ræktunar- mannsins og nokkrir fjármunir ráða úrslitum i þvi efni. Við ræktunarstarfið er bónd- inn ekki að hugsa um að hafa 40 stunda vinnuviku, fremur en út- gerðarmaður, sem lagfærir fiskiskip sitt til að auka afla- möguleika, eða kaupstaðarbú- inn, sem kemur sér upp Ibúð að verulegu leyti með þvi að leggja fram eigin vinnu utan reglulegs vinnutima. Beztur ræktunar- maður er sá, sem er gæddur þvi hugarfari að vilja „landspellin laga um langeydda fjárbeit og tún og gróandann hæna inn á haga og harövöll en lyngflétta brún”. Ræktun og landgræðsla á ekki að vera einungis bundin viðhagsmuni. Aflvakinn þarf að vera af sama toga og hugsjónir mæringsins, er mælti svo: Það er umbætt og glaðari framtiö sú veröld, sem sjáandinn sér. Páll Þorsteinsson. Ungur danskur píanóleikari í Norræna húsinu UNGUR danskur pianóleikari, MOGENS DALSGAARD, er væntanlegur hingað til lands um helgina og heldur tónleika i Nor- ræna húsinu kl. 17:00 á sunnudag, 6. april. Hann hefur haldið tónleika viða og verið einleikari t.d. með Sin- fóníuhljómsveit danska útvarps- ins, og fengið ýmis verðlaun fyrir leik sinn. Hann hefur áður komið til Is- lands, en það var árið 1972, er hann tók þátt I 4. tónlistarkeppni Norðurlandanna i Reykjavik fyrir hönd Danmerkur. FJÓRÐUNGSMÓT hestamannafélag- ) anna á Vesturlandi verður haldið að Faxaborg dagana 4. til 6. júli n.k. Þar fara fram sýningar kynbóta- hrossa og góðhesta og i kappreiðum verður keppt i eftirtöldum greinum: 250 m skeið — 1500 m brokk — 250 m folahlaup — 350 m stökk — 800 m stökk. Góð verðlaun.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.