Fréttablaðið


Fréttablaðið - 07.05.2005, Qupperneq 12

Fréttablaðið - 07.05.2005, Qupperneq 12
Forystumenn allra helztu flokkanna í Bretlandi sáu hver sínar ástæður til að kætast yfir úrslitum þingkosninganna. En þeir urðu líka allir fyrir von- brigðum. Allir helztu stjórnmálaflokkarnir í Bretlandi höfðu ástæðu til að líta svo á að úrslit þingkosninganna í landinu væru þeim hagstæð. En þeir höfðu jafnframt allir ástæðu til að vera svekktir yfir niðurstöð- unni. Verkamannaflokkurinn gat glaðzt yfir því að hafa í fyrsta sinn í sögu flokksins unnið örugg- an þingmeirihluta í þriðju kosn- ingunum í röð. En þennan meiri- hluta vann hann með lægsta hlut- falli heildarfjölda greiddra at- kvæða frá því að þingræði var tekið upp í landinu. Að hægt sé að vinna slíkan meirihluta með innan við 37 af hundraði atkvæða hefur vakið enn og aftur athygli á kost- um og göllum brezka kosninga- kerfisins. Að auki var kjörsókn að þessu sinni aðeins rúm 61 prósent, örlitlu meiri en hún var síðast þegar kjörsókn var um fimmtán prósentustigum undir meðaltali síðustu áratuga og beinir sú stað- reynd athyglinni að því hvort um- bóta sé þörf á kerfinu. Íhaldsflokkurinn gat glaðzt yfir því að hafa unnið nokkra tugi þingsæta frá því í síðustu kosn- ingum. En fyrir flokk sem á allri 20. öldinni var vanur því að fá nær helmingi greiddra atkvæða (44 prósent að meðaltali) og halda oftast um stjórntaumana – að minnsta kosti aldrei verið lengur en tvö kjörtímabil frá völdum – er sá rétt tæpi þriðjungur atkvæða sem þeir fengu nú langt frá því að vera árangur sem flokksmenn geta verið ánægðir með. Og Frjálslyndir demókratar gátu glaðzt yfir því að hafa aukið fylgi sitt á landsvísu vel upp yfir tuttugu prósentin. En það mark- mið þeirra að fá þingsæti í sam- ræmi við atkvæðamagnið náðist ekki; það markmið þeirra að kom- ast upp að hlið Íhaldsflokksins sem „raun-valkosturinn“ (sem var aðalkosningaslagorð þeirra) fyrir brezka kjósendur náðist ekki. Þó styrktist þingflokkurinn vel, stækkaði úr 50 í 62 menn. Stærri þingflokk hafa frjálslyndir ekki haft í neðri deild brezka þingsins síðan á þriðja áratug tuttugustu aldar. En hann er ekki nema þriðj- ungur af stærð þingflokks Íhalds- flokksins og er þar með langt frá því að geta gert tilkall til þess að vera forystuafl stjórnarandstöð- unnar. Því hlutverki heldur Íhaldsflokkurinn ótvírætt, þótt þessi árangur frjálslyndra leyfi Charles Kennedy, leiðtoga flokks- ins, að fullyrða að úrslitin sýni og sanni að brezka stjórnmálakerfið sé raunverulega orðið þriggja flokka kerfi. Endurkjör „með blóðnasir“ Er Tony Blair kom af hefðbundn- um fundi sínum með drottning- unni – þau áttu óformlegt spjall í Buckingham-höll á tólfta tíman- um í gærmorgun – lýsti hann því yfir í ávarpi til fjölmiðla fyrir utan embættisbústað sinn að Downing-stræti 10 að eftir þessar kosningar hefði hann og ríkis- stjórn hans „mjög skýra hugmynd um vilja kjósenda“ og hún hafi einnig skýra hugmynd um það hvernig hún hyggist uppfylla þennan vilja á kjörtímabilinu. Bæði Blair og Gordon Brown, væntanlegur arftaki hans á flokksleiðtoga- og forsætisráð- herrastólnum, sögðu flokksforyst- una hafa „hlustað og lært“ er hún ræddi við kjósendur í kosninga- baráttunni. „Ríkisstjórnin mun staðfastlega einbeita sér að því að hrinda í framkvæmd því sem kjósendur hafa lagt fyrir hana,“ sagði Blair sem fagnaði 52 ára af- mæli sínu í gær. Á forsíðum brezku blaðanna var úrslitunum gjarnan lýst þannig að Blair hafi verið endur- kjörinn „með blóðnasir“. Enginn vafi lék á því að það sem kjósend- ur voru óánægðastir með var hið óvinsæla Íraksstríð, en vegna ákvarðana sinna í því efni þurfti Blair ítrekað að endurtaka rétt- lætingar á þeim gerðum sínum í kosningabaráttunni. Tilfinnanleg- astur var þessi skellur fyrir Blair í kjördæminu Bethnal Green og Bow í Austur-Lundúnum, en þar eru fjórir af hverjum tíu íbúum múslimar. Þingsæti kjördæmisins vann George Galloway fyrir framboðslistann Respect, en að honum stóðu herskáir andstæð- ingar Íraksstríðisns. Galloway, sem sjálfur er fyrrverandi þing- maður Verkamannaflokksins og orðhákur mikill, hafði sigur á ann- ars vel þokkaðri þingkonu Verka- mannaflokksins, Oonu King. Í ræðu sinni á kosninganótt, er ljóst var að hann hefði verið kjörinn, lýsti Galloway því yfir að þessi sigur sinn væri ósigur Blairs og skoraði á fyrrverandi flokks- systkin sín að steypa Blair af stalli hið snarasta. Íhaldsflokkurinn áfram í kreppu Að Íhaldsflokknum skyldi ekki takast að ná 200 þingmanna-mark- inu var þeim ótvíræð vonbrigði. Þótt flokksleiðtoginn Michael Howard hefði í fyrstu viðbrögð- um sínum við niðurstöðunum lýst þeim sem stórum áfanga að því að koma flokknum aftur í stjórn var enginn vafi á hans eigin vonbrigð- um yfir úrslitunum þegar hann lýsti því óvænt yfir strax í gær að hann myndi víkja „frekar fyrr en síðar“ fyrir nýjum manni, sem ætti að leiða flokkinn í næstu kosningum. Framundan eru því fjórðu flokksleiðtogakosningarn- ar í Íhaldsflokknum á átta árum og má gera ráð fyrir að þær verði til lykta leiddar í síðasta lagi fyrir næsta flokksþing, sem fram fer að ári. Vegna þess hve slæma reynslu flokkurinn hefur haft af slíkum leiðtogaslag í beinu fram- haldi af kosningaósigrunum 1997 og 2001 höfðu flokksmenn vonazt til að Howard myndi ekki boða af- sögn sína svo skjótt. En nú þegar eru vangaveltur um arftaka hans komnar á fullan skrið. Veðbankar voru ekki seinir að taka við sér. Efstur á lista þeirra yfir þá sem líklegastir eru til að taka við af Howard er David Davis, sem hefur farið með innan- ríkismál í skuggaráðuneyti Howards. Einnig eru nefndir menn eins og Sir Malcolm Rif- kind, sem var utanríkisráðherra í stjórnartíð Johns Major og tekur nú við þingsæti Michaels Portillo, og minna þekktir menn eins og David Cameron, Liam Fox og Ge- orge Osborne. Osborne er nýliði í forystusveit flokksins, enda að- eins 33 ára gamall. Er Howard til- kynnti í gær að hann hygðist víkja tók hann fram að í næstu kosning- um, sem munu að óbreyttu fara fram árið 2009 eða 2010, yrði hann of gamall til að leiða flokkinn í ríkisstjórn, en hann er fæddur árið 1942. Hann óskaði þess enn fremur að arftaka sínum gæfist meiri tími til að búa flokkinn und- ir að setjast í ríkisstjórn á ný en hann hafði sjálfur. Howard tók við flokksformennskunni einu og hálfu ári fyrir kosningarnar nú. ■ 12 7. maí 2005 LAUGARDAGUR Gle›i og vonbrig›i í bland í öllum herbú›um „Samkeppnisyfirvöldum er ætlað að stuðla að því að neytendur fái góða vöru og þjónustu á sanngjörnu verði. Að þessu skal unnið með því að efla samkeppni, samhliða því að gæta þess að heilbrigðir viðskiptahættir séu í heiðri hafðir.“ Þannig er hlutverk sam- keppnisyfirvalda skilgreint á heimasíðu Samkeppnisstofnunnar. Hvað má ekki í samkeppni? Heilmikill lagabálkur segir til um það sem ekki má í samkeppni. Þar er meðal annars tekið til að allt samráð á milli fyrirtækja í samkeppni er bannað, markaðsráðandi fyrirtæki mega ekki misnota þá aðstöðu sína til að reyna að drepa niður samkeppni og að öllum fyr- irtækjum ber að viðhafa heiðarlega við- skiptahætti og þar af leiðandi ekki sverta mannorð og merki samkeppnis- aðila. Hvernig er lögunum framfylgt? Samkvæmt lögum fer viðskiptaráðherra með framkvæmd laganna en í umboði hans sjá samkeppnisráð, Samkeppnis- stofnun og áfrýjunarnefnd samkeppnis- mála um daglega stjórnsýslu þeirra mála sem samkeppnislögin ná til. Þá geta einstaklingar og fyrirtæki leitað til Samkeppnisstofnunar telji þeir á sér brotið jafnframt því sem stofnunin get- ur sjálf tekið upp mál teljist ástæða til. Samkeppnisráð hefur úrskurðarvald á stjórnsýslustigi um það hvort það telji lögin hafa verið brotin og hefur vald til að dæma fésektir. Úrskurði samkeppn- isráðs má svo áfrýja til áfrýjunarnefndar samkeppnismála sem fer með æðsta úrskurðarvaldið á stjórnsýslustiginu. Dæmi áfrýjunarnefndin fyrirtæki eða einstaklinga í fésektir ber að greiða þær að fullu innan mánaðar frá úr- skurðinum. Rétt er þó að taka fram að samkeppnisyfirvöld fara ekki með eig- inlegt dómsvald og því er í lófa lagið að fara með mál fyrir almenna dóm- stóla. Samkeppnisyfirvöld hafa farið mikinn undanfarið í málum olíufélaga og trygg- ingarfélaga svo dæmi séu tekin. Það er ánægjulegt að sjá að allt virkar þetta þegar til kastanna kemur en ef til vill þykir sumum heldur seint í rassinn gripið. Stu›la a› heilbrig›um vi›skiptaháttum FBL GREINING: SAMKEPPNISYFIRVÖLD Fréttablaðið hefur sagt frá því að verið sé að leggja lokahönd á end- urskoðun reglugerðar um umferð utan vega. Meðal breytinga er að reglugerðin nær nú líka yfir umferð hrossa. Einar Bollason er lands- þekktur hestamaður; rekur ferða- þjónustuna Íshesta sem skipuleggur hálendisferðir á hestum. Hvað segir hann um þessar breytingar? Mér líst bara vel á þetta, við höfum alla tíð gætt þess að hafa mjög náið samstarf við Landvernd og landverði á öllum stöðum þar sem við förum um og farið í einu og öllu eftir þeirra fyrirmælum. Og ég fullyrði að það gildir um 90 prósent af öllum hestamönnum. En þá eru þessi tíu prósent eftir sem hvorki virða lög né reglur og setja svartan blett á alla hina. En þarf þá að herða eftirlit með þeim? Ég hef miklu meiri áhyggjur af því hvernig á að sinna eftirliti með akstri utan vega. Það er skuggalegt vanda- mál sem hefur farið hríðversnandi síðustu fimm ár. Og hefur raunar al- gjörlega keyrt um þverbak í orðsins fyllstu merkingu. EINAR BOLLASON Framkvæmdastjóri. Versnandi vandamál UMFERÐ UTAN VEGA SPURT & SVARAÐ ÁFRAM Í DOWNING-STRÆTI 10 Tony Blair ásamt Cherie eiginkonu sinni og syni þeirra Leo. Hann mun enn um sinn búa í Downing- stræti tíu, en hversu lengi? BLESS BLESS Michael Howard tilkynnti afsögn sína í gær og því fer senn í hönd fimmta leiðtogakjör íhaldsmanna síðan Margaret Thatcher lét af völdum. Í SVEITA SÍNS ANDLITS Sufia Khatoon, frá Dakka í Bangladess, leggur hart að sér við vinnu sína í endurvinnslustöð í borg- inni. Þrátt fyrir dugnaðinn fær hún aðeins sem nemur 55 krónum í laun á dag, rétt eins og um helmingur landsmanna. M YN D A P AUÐUNN ARNÓRSSON SKRIFAR FRÁ LUNDÚNUM FRÉTTASKÝRING BRESKU KOSNINGARNAR
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80

x

Fréttablaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.