Atuagagdliutit - 13.10.1966, Blaðsíða 5

K’utdligssane arnanit
utorKaunerssaK
K’utdligssane utorKaunerssångortoK
ukiamutdlo 30. oktober 90-inik ukio-
KalersugssaK, erKartulåsagavko pissu-
tigåra uvagut inungmut tåussumunga
utorKarmut nuånaringnigtut ilagiler-
simangmatigut, månåkutdlo igdlumi-
ne uningåinangajaleraluartoK akugtu-
ngitsumik sunguamik isumagisinau-
ssardlugo, nauk angnertorssungikalu-
artumik.
Nikoline Lona Rakel Cortzen, inu-
simavoK 30. oktober 1876-ime tJmånap
pigissåne Igdlorssuarne. nåpaj amik a-
tåtaKarsimavoK.
kisiåne tåssa pissarneK maligdlugo
pingorame inersimassungordlune uve-
Kalerame NiaKornane, Lukassenimik
naggateKalersimavdlune, taimailivdlu-
nilo ateK Nicolina Lukassen puigu-
naitsungortisimavdlugo, nauk nang-
minermine inuit pilimassorssuit sar-
Kuminiartutdlo ilagingikaluardlugit.
tauvalo OKalugtuartarnera maligdlu-
go erKartulåriartigo (ilåinakoraluartu-
mik), agdliartornermine sut nåpitar-
atominik Kaertitsissarnerit tamanut
atortumik inerterKUtigineKarnigssåt
anguniardlugo ilungersuanerne Ka-
låtdlit-nunåt pingårutilerujugssuå-
ngorsinauvoK. danskit amerikamiut-
dlo ilisimatussutsimut tungassutigut
suleicatigingneratigut påsinarsisima-
vok Kalåtdlit-nunåta avangnåtungå
nunap sajungnerisa maluginiarneKar-
nigssånut silarssuarme pitsaunerpau-
ssok, tamånalo pingårutilerujugssuv-
dlune atominik Kaertitsissarnerit unig-
tineKarnigssåt pivdlugo isumaKatigl-
ssuteKåsagaluarpat tamatuma nåkuti-
gineKarnigssånut.
nunat Kavsérpagssuit isumaKataule-
rérsimåput 1963-ime Moskvame isu-
maKatiglssumut, atominik Kaertitsi-
ssarnerit nuname, silåinarme imamilo
unigtineKarnigssåt pivdlugo. isumaKa-
tigissutip tåussuma atsiorneKarnerata
kingorna isumaKatigissut tåuna ang-
nertusisiniarssarineKarsimavortaoK a-
tortilerniardlugo åma nunap iluane
Kaertitsissarnernut, tamatumungalo
måna tikitdlugo aporfiussarsimavdlu-
ne tamatuma nåkutigineKarnigsså na-
jugkame Kaertitsivfiussume pissaria-
Karmat. tamånalo Sovjetunionip aker-
dliuvfigisimavå kigdlussissoKarnigsså
årdlerKutigalugo.
Sovjet isumaKataunialerssårtoK
månale ugtortautit USA-me suliari-
neKarsimassut ima malussarigtigaut
nunap iluane atominik Kaertitsinerit
ungasigsorujugssuarmit malugineKar-
sinauvdlutik. tamatumunalo Kaertit-
sivingme nåkutigdlinigssaK pissariae-
rutdlune. nunat mingnerit åmalo nu-
nat ardlåinånutdlunit kåtunavérsår-
tut ardlagdlit, ilåtigut Danmark, nå-
kutigdlivigssanut taima itunut nuna-
tamingnik atugagssångortitsisimåput
nåkutigdlivigssanut taima itunut, ta-
matumalo Sovjetunionen pilerssåru-
mut isumaKataunialerssårtilersimavå.
Danmarkime nékutigdliviup piler-
sineKarnigsså sujorKutdlugo misig-
ssuinerit Kalåtdlit-nunånut tungati-
neKarnerusimåput. tåssame Kalåtdlit-
nunåt nunarssuarme Kiterpasigsumik
inigssisimavoK, åmalo nunap tåussu-
ma ilarujugssue inuit sulinerinit akor-
nusersorneKångitdlat, taimalo „pissor-
palungnit atungitsunit" nunap sajug-
tarnerinut ugtortautit akornuserneKå-
sanatik.
augustiulermatdle misigssuinerit nu-
nap sajugtarnerinut tungassut inger-
dlåneKarsimåput autdlåvigalugo Inge
Lehmann-stationen sermerssup Ker-
Kane inigssisimassoK avangnarpasi-
ssuseralugo 78° kipaslssuseralugulo
40°. misigssuissarfingmut atsiuneKar-
simavoit danskit ugtortaissartuat nå-
lagauvfingme atorfilik Inge Lehmann
nunap sajugtarnere pivdlugit misig-
ssuissarnermigut nunanit tamalånit
atarKineKalersimassoK.
sermerssuarme ugtortautit ima iti-
tigissumut inigssineKarsimåput ser-
mimut nikerartungitsumut tungavdlu-
tik, tåssa imåipoK 100 meterit migssi-
liordlugit ititigissume. tamatumane a-
torneKarsimåput misiligtagkat Sikui-
simagai — sumilo pingorsarnerusima-
SSOK.
Kanga Kavdlunåt nåpajanik pissa-
gåt Kalåtdlit-nunånut nunasivigtartut
tusarssaussartutdlo sordlo niuvertoru-
siuvdlutik, tusåmavavut, tamåkulo i-
låne Nicolina pingorsarsimavoK, tå-
ssame Nikolinap atsåja, nåpajap Kav-
dlunåp nuliarisimangmago. tåukuna-
nilo pingorsarsimavoK. taimåitumig-
dlo ajorssarnartumik taimanikut ang-
nertumik misigissaKartarsimagunångi-
låK.
nuånernerartarpåme nåpaja Kinu-
minik tikitutdlarångat.
atuartunine erKartorångamiuk Kuia-
gissarpå tåssa imaKa aperssortingaja-
lernermine, ilåne ajoKime angerdlar-
Kusimagåne, tåssagOK imigagssarsu-
ningmat mérKat taimåitångingmata.
agsutdlo aliatsagsimånginerartarpoK
taimanikut.
taimanikut angnertumik atuartitau-
simanigsså KularnaraluartOK Nikoli-
na, agsut erKaimatdlarKigdlunilo si-
uitsume kujatdlerme misigssuivfit nu-
nap sajugtarneranut tungassut sulia-
rinerine pigssarsiarineKarsimassut.
tungavigssat ajunginerpåt
pilerssårusiame amerikamiut igdler-
sorneKarnigssamut ministerieKarfiånit
aningaussalersorneKartume amerika-
miut tungånit peKatauvoK Nordame-
rikap issigtunut tungassut pivdlugit
sulivfeKarfia, USA-mit Canadamitdlo
ingerdlatarineKartOK, åmalo danskit
tungånit nunap åssiliornermut ugtor-
tainermutdlo sulivfeKarfik (geodætisk
Institut) åma issigtunut tungassut piv-
dlugit sulivfeKarfik (Arktisk Institut),
pilerssårusiame sujulerssuissuvoK a-
merikamio ilisimatoK Ralph Lenton,
ilausimassoK Sir Vivian Fuch-ip Si-
kuiuitsume kujatdlerme 1957—58 ilisi—
massagssarsiornerane.
ugtortainerit måna tikitdlugo Inge
Lehmann-stationime ingerdlåneKarsi-
massut påsinarsitisimavåt tamåne „pi-
ssorpaluk sussagssaKångitsoK" 70 °/o
tikitdlugo mingnerussoK nålagauv-
fingme Nordamerikamltume Monta-
namitumingarnit, tamånime måna ti-
kitdlugo isumaKartOKaraluarmat nå-
kutigdlivdlune ugtortainerit sajugtar-
nernut tungassut ingerdlåneKarnig-
ssånut tungavigssat pitsaunerpaussut.
ugtortautit najugkame nunap sajung-
nerinit akornuserneKarneK ajorput,
kisiåne nunap iluane misilivdlune
Kaertitsinerit såkukitsut agdlåt unga-
sigsorujugssuarme pissut nalunaer-
ssorsinausimavdlugit.
autdlarKausiutitut misigssuinerit
taima pitsautigissumik kinguneKar-
mata amerikamiut igdlersorneKarnig-
ssamut ministereKarfiata måna aut-
dlartinialerpai misigssuissartut sisa-
mat Inge Lehmann-stationime uki-
ssugssat.
misigssuissarfik isumaminik
ingerdlassoK
magister Erik Hjortenberg nunap
åssiliornermut sulivfeKarfiup sajug-
tarnerit pivdlugit ingmikortoKarfianit
pissoK, augustime misigssuinerne sa-
påtip akunera migssiliordlugo nang-
minérdlune peKatausimassoK, atua-
gagssiamut „Ingeniør- og Bygnings-
væsen“-imut OKarsimavoK ajornartor-
siutigssalerujugssusassoK sajugtarner-
nut misigssuissarfiup atajuartugssap
ingerdlatineKarneranut tungassunik,
kisiåne ajugauvfigineK ajornåsagunå-
ngitdlat.
„sordlo ajornartorsiutit ilaisa Kå-
ngerniarneKarnigssåt imatut isuma-
liutigineKarpoK ugtortaissarfik isuma-
minérdluinartumik ingerdlassungor-
titdlugo, tamåna imatut påsineKåsav-
dlune, ugtortainikut påsissane nang-
minérdlune radiukut nagsiutåsavdlu-
git sinerissame radioKarfit ardlånut,
sordlo Thulemut. tauva tamatumuna
inugpagssuit sermerssuarmitineKar-
nigssåt pingitsortineKarsinaussoK a-
jornartorsiutitdlo pilersuinigssamut
tungassut tamatumuna migdlisineKar-
tugssauvdlutik," taima OKalugpoK ma-
gister Hjortenberg.
lagssorigsimassoK OKaluasårtarnerati-
gut pissusiatigutdlume malungnarpoK.
angutisiåta Lona-mik taissarsima-
vå, erKartortarpålo, ilåne tikerårtoKa-
rångame, imalunit nunarKatime ar-
dlånik ilagsingnilåsagångame tåssa
nuånårsailårnikut OKartarsimassoK
Lona pulait, tåssagOK Kånermut pular-
Kugå imigagssamik tiguser :uvdlugo.
tamåna erKartorångamiuk oKartarpoK
nangmineK mamarissaminik tigusi-
ssarsimavdlune tåssamigoK najorsi-
ssarmåne.
uveKalernigssame tungånut tåuku-
nanisimavoK, inersimassungoramilo
Nikoline pitsagssusimavoK, Kavdlunå-
nitdlo agsut ajutigineKartarsimagalu-
arpoK.
OKaluasårnermigut åssigingitsorpag-
ssuit erKartortaraluarai ilarpagssue Ki-
magardlugit uveKarsimanera encartu-
lårtigo.
tJmånap pigissåne NiaKornane uve-
KalersimavoK, tåssa piniartumik. ki-
siåne sivisorssuarmik åiparigsimå-
ngitdlat, pingasunik méraKalersimaga-
luarpoK, ajoraluartumigdle uvia toKU-
jårsimavdlune. åmame méraisa pi-
ngajuat mikissungutitdlunile toKusi-
mavoK. taimåitumik Nikolinap taima-
nernit uvdlut ^artornartugdlit, ajor-
ssapa j årtarneritdlo misigissalersima-
vai.
tamånalume pissutausimagunarpoK
K’utdligssat aumarssuarsiorfingorma-
la Nikolinap nugkumatdlersimanera-
nut, tåssame mérKane angutåinaussut
sulivfilingmut ornigutdlugit, taimai-
livdlunilo tåuna utoncaK K’utdligssa-
ne ilisarisimaneKalerpoK.
Kanigtukut isersimårfigalugo OKalo-
Katigitsiarsimavara, sule igdlup ilua-
ne angalaortukavsaugame ajorissag-
ssåungeKaoK. kisiåne ingminut agsut
avdlagissarpoK ilamigOK nukigdlåri-
artornermik, ernerata månåkut kisi-
artaulersup utikavfigå åmalume av-
dlanit ajungitsuliorfigineKartarpoK.
— taima ukiut amerdlatigissut i-
nuvdlune Nikolina KanoK ipa?
— misigissarpagssuit åssinginge-
Kaut nuånersut nuåningitsutdlo. ilame
OKaluasåraluaruma pigaluaruma Ka-
susaunga inunivne misigissarpagssuå-
ka sule nåmagsinagit. ukiamut 90-i-
nik ukioKalisaunga, kisiåne tåssa sule
toKorusungikaluarpunga.
— tåssa månåkut utorKalinersiuter-
nik nåpateKarputit, åmalo kommunit
imaKa ajungitsorssuarmik ikiorunar-
påtit?
— åp utorKalinersiutinguåka ilua-
Kutigåka åmale ilåne ingmikut ikior-
serneKartarpunga. kisiåne Kåumatip
nåjartornerane ilåne Kamingåinartar-
punga nanerutinguanik nungutsigå-
ngama. åmalo agsut ilåne kågtardlu-
nga ilivsinit avdlanitdlo sordlo Lona-
mit isumagineKångikångama.
NiaKornane ajorssartungoravta
kommunit ikiuniåssusiat erKåisaguv-
ko, måssåkut kommunit nersordlugit
OKarsinåungilanga.
uvangame åma utorKait igdluånut
pisinåunginama kisimitdlunga igdluv-
ne ajunginerutikavko taimåitumik ilå-
ne uvavnut agsut tujormisitarpunga.
— ilå tåssane åma nålagiartarputit?
— åp orningneKarångama nålagiar-
tikiartorneKardlunga nålagiartarpu-
nga, kisiåne akugtulåraluarpoK nåla-
giartarnera, palase ajungitsorssugalu-
artOK igtorigavko, OKaloKatigineK sa-
pertarpara tamåna pivdlugo. uvfauna
Rink K’utdligssaningmat igtoringiki-
ga ilame nulianilo ajungitsorssuarmik
pissarmånga.
åmalo nålagiartikiartorungnaerneK
ajordlunga agsut Kujanardlunilo nuå-
nertarpoK.
— aussaruna ilagingnut ministerip
ilå, pulaoråtit? radio-avisimume ilå-
ngungmåssuk.
— so, tåukusimåput pulaortut kisiå-
niliåsit uvanga nuånaringilåka.
—■ SOK?
— sordlo ajorssarnikavsaga taku-
såinaråt sunguamigdlo sikåsiutigsså-
nguavnik suatdlangnanga, Kuianångit-
sorssuit.
— tåssa ukiamut 90-inik ukiOKali-
sautit?
— åp, angusaguvko oktoberip 30-at
90-inik ukioKalisaunga, kisiåne tåssa
inunigssara sivisujungnaertoK Kular-
nångilaK. taimåitumik uvavnut aju-
ngitsumik pissartorpagssuit agsut Kut-
savigåka.
— 90-inik ukioKaleruvit sumik tuni-
terusungneruvit?
— tuniterusungilanga sikånguamik
nanerutinguanigdlo tunineKåsaguma
agsut Kujåsaunga, tåuname Kaminga-
ssarnerssuaK ilåne avångunartarame.
sermerssuarme
nakutigdlivigssaK
danskit amerikamiutdlo peKatigigdlutik misigssuinerata påsi-
narsitisimagå atominik misilerainerup unigtineKarneranik isu-
maKatigissut pitsaunerpåmik Kalåtdlit-nunanit nakutiginenar-
sinaussoK
— igdlornime avdlamik KåumarKU-
teKåsagaluarputit sordlo petroliutortu-
nigdlunit Kutdlermik?
— KutdleKaraluarpunga kisiåne ulo-
riagigavkit paussartorssungmata u-
massukavsauvdlunga ikuatdlangussau-
nigssara årdlerigigavko.
kagdlerup ingneranik KUtdlilersi-
naugaluarpånga atausinguamigdlunit,
kisiåne imaKa utorKauvatdlåKigama
aningaussat atugagssatik iluatigait.
— Nikolina tåssa OKaloKatigingner-
put Atuagagdliutinut ilångutisavara i-
långuneKarsinaugpat ajoringiliuk?
— ilauna uvanga ajorssartugaluar-
dlunga utorKarssuångornera pivdlugo
taimailiusaguvit ajoringilara Kujåsav-
dlungalo taimailiorniarangma. uvav-
nut ajungitsorssuit inugssuit Kutsavi-
gåka inuvdluarituvdlugitdlo, agsutdlo
Kujåsagaluarpunga K’utdligssat ino-
Kartuåinåsagaluarpata taima alia-
naitsigissut.
☆
taima nåikaluartumik Nikolina Lu-
kassen oktoberip 30-åne 90-inik ukio-
icalersugssaK erKartulårpara OKaloKa-
tigitsiamerputdlo ilångutdlugo. Niko-
lina ingmikut igdlunguamine najuga-
KarpoK, agfardleralugo uvigdlarneK u-
torKångulersoK. tåussumavdlo sulissu-
tarpå kommunimit akigssarsiaKautigi-
lårdlugo.
utorKait igdluånut piumasimångilaK
tåssame kiserdliordlune igdluminxneK
sungiusimagamiuk, taimåitumigdlo i-
låne tujormissardlune oKarame erKor-
tumik OKarpoK. tåssame Kamingassu-
mitarnine ilånikut agsut avångugisi-
mangmago.
igdlungua KåumarKusersordlugo a-
jornarunångikaluaKaoK uvavtine, ki-
siåne utorKaungmat imaKa tamåna pi-
ssariaKartisimångilåt, åma alikutaKå-
ngilaK sordlo radio, nålagiartunik tu-
sarnårfigssaralua sapåtit tamåkiav-
dlugit.
taimåitumigdlo tupingnångilaK Ka-
noK iliorfigineKarnine nåmagivatdlå-
ngingmago. tåssame utorKait igdluå-
ninginera tamatumunga pissutausi-
måsaoK.
kalåtdlit nunavtine 90-it anguvdlu-
git ukioKalersartut icaKutigungajagput
taimåitumik uvagut Nikolinamik ili—
sarisimangnigtugut ukiune angussaine
Kamångavik pivdluarKuvarput.
agdl. E. Svendsen,
K’utdligssat.
WALKIE
TALKIE
10 transistor trådløs
sender og modtager med
stor rækkevidde.
Typegodkendt af Post-
og Telegrafvæsenet.
PRIS PR. SÆT (2 stk.)
KR. 625.-
-T- 5 •/• ved forudbeta-
ling på giro 141640
Generalrepræsentant:
RATEL RADIO
Baggesensgade 37,
Kbhvn. N. Tlf. 39 43 65
Brochure sendes omg.
mod svarporto.

VÅRTINDE
I ROM
M'IMIR!
N\KUM>\
/ tfisuiraviv o*t
n .1 t <bnr
DC f.v DOKTOR S!*
21VAGO 1|
Mzm swa
MARIE
D1NUSEN
Hvor mange at disse bøger
har De lovet Dem selv at
læse - hvor mange af dem
har De lyst til at eje? Alle
12? Eller 10 eller 8 - eller
blot 6 af dem? - Læs her,
hvordan De gennem GYL-
DENDALS BOGKLUB
måned for måned kan skaffe
netop de boger, De har lyst
til - på vilkår, som er nye
og helt ene- —
stående i
Danmark.
Gyldendals Bogklub
En rigtig bogklub omsider - en bogklub,
der tilbyder Dem såvel de nyeste som
de mest aktuelle og omtalte bøger af
kendte danske og udenlandske forfat-
tere ... navne som Leif Panduro - John
Steinbeck - Erik Aalbæk Jensen - Poul
Ørum og bøger som »Med koldt Blod«
- »Hemsoboerne« - »Spionen der kom
ind fra Kulden« - »Lolita« og endnu flere.
En bogklub, hvor De selv bestemmer,
hvilke bøger De vil have ... til en pris
(for indbundne bøger), der ofte kun er
halvdelen af den normale for uindbundne.
Første bog: PERLEPORTEN af Erik Aalbæk Jensen er netop ud-
kommet. Pris for medlemmer kr. 20.00 incl. oms, indbundet.
Kom ind i bogladen og hør
de fordelagtige medlemsbetingelser
atuagkat
DET GRØNLANDSKE FORLAGS
BOGHANDEL
POSTBOX 609 . GODTHÅB
5