Atuagagdliutit - 24.12.1969, Side 26
H. C. Andersen
H. C. Andersen injivoK — taimåinerpame? ukioK måna 164-inik ukio-
KalerpoK, timerssortarnermilo OKausiussartOK nåpertordlugo sule tai-
nenarsinauvdlune „pisinauvdluavigsutut". 1800-kut autdlartisimaler-
nerane agdlåme tamatuma sujornatigp.t nuimassorpagssuaKdngilaK uv-
dlumikut avdlane navssdgssa}ig§fffiffc taimågdlåt ilerrit ujaragtåine
asiujartortune. avdlauvordle fi. O. ^ftfiprsen. tåssame uvdlut tamanga-
jaisa anca avisine taineKartarpoK, pilarssuan tamåkerdlugo inungnit
ericartorneKartardlunilo atuarneKartarpoK, méncatdlo inåine ardlaling-
ne assinga ivertineKarsimavoic. kisiåne inuva namagsiniagaKardlune?
avisit uvdlut tamaisa sancu-
mersartut ilane Kanga ima ag-
dlagsimavofc: „H. C. Andersen
uvdlumikut inusimagaluarune i-
ma utprKautigilersimåsagaluar-
poK silarssuarme tusåmassångor-
simåsagafuardlune onalugtualiaK
atausinardlunit agdlagsimångika-
luardlugo." imasame ajorpatdlå-
sasimångikaluarpoK, tåssame si-
larssuarmiut erKartusagaluarmå-
ssuk dansken utorKanssuaK 164-
inik ukiulik. inuviane assinga te-
lefoto avKutigalugo silarssuarme
avisinut siaruarsimåsagaluarpoK,
nunarssup ungasingnerssånqt ag-
dlåt fjernsynikut autdlakåtipe-
KarsimåsagaluarpoK, nunat : hv-
dlat avisiliortue Danmarkimitut
pulaorsimåsagaluarpåt OKålOKati-
gineralo avisimingne ilangusimå-
sagaluardlugo, taimalo Dan-
markip arica avisine uvdlut ta-
maisa sarKumersartune åma sa-
påtip akunere tamaisa sarKumer-
sartune inuiangnit tamalånit mil-
lioniljgpagssuarnit atuarneKarsi-
måsagaluardlune. naitsumik o-
Kautigalugo tusarfigineKatsiåsa-
galuarpoK — tusångitdluinarner-
mingri4fe;KajungineruvoK — nuna
mikissoK måna tikitdlugo taimåg-
dlåt ilisimanenartOK igdlOKarfisa
pingårnerssaisa avKusernine nå-
nut angalaortut, åmalo inue uv-
dlormut tatdlimariardlutik arfi-
nileriardlutigdlunit nerigångamik
nerissagssarpagssuarnik nunguta-
Kartartut.
H. C. Andersenile taigdlanik,
issigingnårtitsissutinik, OKalug-
tualianik OKalugtuanigdlo tama-
lånik ima amerdlatigissunik ag-
dlagaKarsimavoK atuagkat 15-i-
uvdlutik — kisisitsitdlo tåuko
danskit amerdlanerssaisa uivssu-
missutigisagunarpait isumaxara-
mik H. C. Andersen nalungitdlui-
nardlugo, taimåitordle nunancå-
ssuarput taigdliortoK angnerussu-
mik ilisimångilåt atuagkat mar-
dluk imalunit tatdlimångordlugit
naKitigkat danskit angerdlarsi-
mavfine amerdlanerne navssåg-
ssaussut taimågdlåt avxutigalu-
git. åma nutålianik 12-inik naKi-
tigaKaraluarpoK, kisiåne tamå-
kuninga pigingnigtut sujornati-
gut nalungisamik nuånarissamig-
dlo saniatigut amerdlanerussunik
atuagaKartarunångitdlat. tåssame
H. C. Andersenip nukigtOKutiga-
lugulo séngéKutigå OKalugtuat a-
ngajorKåvta uvavtinut atuvfåssi-
ssutigissartagait uterfigerusung-
nerussaravtigik. ikigtuinait H. C.
Andersenip agdlagarpagssuinut i-
lisimassagssarsiorusugtarput, i-
maKalo sule ikingnerit atuarsimå-
savåt „inunerma OKalugtuagssar-
tå“ Kularnångitsumik encaima-
ssalerssårutit danskisut agdlang-
neKarsimassut erKuminerssåt ku-
ssanarnerssåtdlo.
Københavnime H. C. Andersen-
Samfundet-ime peKatigigfiup su-
juligtaissuanut tugdlerssortaugat-
dlarama påsiniarsimavara H. C.
Andersen danskinit åmalo nuna-
ne avdlamiunit KanoK agtigissu-
mik ilisimaneKartoK. soruname
suliagssap pissusia maligdlugo
Gallup-ip misigssuisitsissarnera-
tut itumik misigssuineKångilaK,
kisiåne „kiap nalungilå" atordlu-
go unangmisitsinikut danskinut
åma kulturimut tungassutigut tu-
såmassaussut nunane avdlamiut
ingmikut Kaencuvdlugit OKaloKa-
tiginerisigut påsissagssarsiorsi-
mavunga, Kanos agtigissumik i-
malunit KanoK angnikitsigissu-
mik H. C. Andersen a^dlagailo i-
lisimaneKartut. ajoraluartumik
erngerdlugo OKautigineKarsinau-
vok tamatuma kingorna nikat-
dluatdlangnartussoK.
sujugdlermik misigssoriartigo
H. C. Andersenip nangmineK nu-
narKatai KanoK agtigissumik ili-
simassaKartut. „kiap nalungilå
suna“ pivdlugo unangmissarner-
ne, aperKutit ilagissarpåtaoK i-
ssuagagssat autdlarteriardlugit
nangerKigtiniartardlugit — imåi-
sinauvoK OKalugtuap KuleKutå, i-
malunit taigdlap OKalugtuavdlu-
nit ilånit titarnerit issuagagssat
— påsinarsisimavoK inuit åssigi-
ngitsunik iliniartitausimassut ta-
marmik ilisimassaKancartorujug-
ssuit pivdlugit taigdliortoK atuag-
kiortordlo, toKorérsimassunit av-
dlanit imalunit inungmit danski-
ussumit måna inussumit angne-
russumik ilisimassariaKaralua-
gartik. sordlo skoleinspektørit i-
låta H. C. Andersenip issiging-
nårtitsissutiliaisa pingasuinait-
dlunit KuleKutait taigorsinåungi-
lai („Liden Kirsten", „Meer end
Peter og Guld", „Rejsekammera-
ten", „Ole Lukøje" „Den ny Bar-
selstue"). ilaisalo H. C. Ander-
senip uvdloK inuvia, ukioK inuvia
ukiordlo toKuvfia ilisimångilait-
dlunit ilaisalo sianigingilåt eri-
narssut „I Danmark er jeg født"
sisamanik tatdlimanigdlunit ver-
seKarnersoK naluvåt! åma issuar-
neK naluvait „Min Tankes Tan-
ke“-p titarnere sisamat, erKumi-
pordle eriniortup arna ilisimang-
méssuk. „Ingnagtaut“-ip titarne-
re sujugdlit (Der kom en soldat
marcherende hen ad vejen) issu-
arneK naluvait imalunit „Den u-
artige Dreng“-ime inugtaussut
pingårnerssåta arKa (Amor) na-
luvåt. åma akineK ajornakusorti-
torujugssuvåt aperKutigineKarmat
Københavnime avKusinerme su-
me igdlo taigdliortumut erKaini-
utinik agdlagartalik navssågssau-
nersoK (Nyhavn) — imalunit H.
C. Andersenip åssinge Kiperug-
kat (buster) suminersut. tamatu-
mane akissutaugajugtarpoK: „åp,
OdensemigunarpoK atauseK!" a-
tautsip (arnap) akineK saperpå
H. C. Andersen Kavseriardlune
nuliarsimanersoK! autdlancausi-
nardlugit nangitdlugit issuagag-
ssane aperKutit 22 ajornångiso-
rinavigsut aperKutigineKarérsut-
dlo peKataussut tamarmik pisi-
naujungnaerput. aperKutit 67 må-
ne nalunaerssusavdlugit inigssa-
mik atuinarpatdlåsaoK, taineKar-
sinauvordle sujugdleK autdlarti-
toK: „Den grimme ... (Ælling),
22-atdlo: „Historien om ...“ en
moder). aperKutit taima artornå-
ngitsigigaluarput, agdlåme aper-
Kutinit tatdlimanit sisamariardlu-
ne: „Ole ..." akineKarpoK „sad
på en knold og sang" taorsiutdlu-
go „Lukøje“-mut. taigdliortoK Ka-
ngarnisaK Kilangme singnardlior-
simåsaoK narrujumivdlunilo Aa-
kjær tunutersimåsavdlugo! ånilå-
ngateKångitsornanga aperssuine-
rit nåvåka nalunaerutigalugo „De
røde ..." tamatigut ilaneKartar-
inuvoK
tut „Heste" imåitugssaugaluar-
dlune „Sko". H. C. Andersen nar-
rujumisimåsagaluartoK nunarKa-
tå Morten Koch ppånårsimåsaoK!
nuname avdlamiuf jtåukunane
aperssorncK^ut pivdlugit ajora-
luartumik OKartariaKarp^K iner-
nera ama taima angmkiginarti-
gissoK. nalunaerutigineKaraluar-
poK H. C. Andersen sume tamå-
ne atuarneKatdlagtårtartOK, isu-
maKarnarpordle iliniardluarsima-
ssut kisimik OKalugtualiaisa i-
kingnerssait ilisimagait, inuinait-
dle ilisimassaKarpiaratik Hans
Andersenimut, taimame taine-
Kartarmat nunane angelsakseri-
nik inoKartune. KaerKussat su-
jugdlersaråt italiamio nunagissa-
mine doktoringorsimassoK H. C.
Andersen agdlauseralugo. oKar-
poK OKautigissariaKartoK H. C.
poK H. C. Andersen taigdliortutut
nunane tamalåne tusåmassåu-
ngitsoK, nauk uvagut taimaitdlar-
Kunartikaluarigput. sunalo piv-
dlugo åma tusåmassåusava dan-
skinit nalinginaussunit iluamig-
dlunit ilisimaneKångikune? suju-
line taineKarérsutut Japanime pi-
ngårtineKartorujugssugaluarpoK,
taimåtaoK New York-ime ukiut
tamaisa inuviane OKalugtualiaisa
ilåt atuartunut nalerKutungorsar-
dlugo atuarfingnut radiukut aut-
dlakåtineKartardlune. kisiåne
angnerujugssuarmik suliniartari-
aKarpoK H. C. Andersen atuag-
kiortutut tusåmassarssuångorti-
niaråme inungmit kinaugaluamit
ilisimanøKalersitdlugo tåssauissoK
OKalugtualiortoK danskiussoK. tai-
måitumik aperKutauvoK H. C.
Andersen uvdlumikut inunersoK.
takornariartitsissartut tamatu-
mane ikiutariaKarput. Parisime
agdlagfiup takornariartitsissar-
nivtinik suliaKartup sujornatigut
sujulerssuissuata ilane OKalugtu-
pånga takornariartugssanut Fran-
krigime pilerisårilerångame H. C.
Andersen atortarsimavdlugo. ta-
måna ajungitdluinarpoK! takor-
nariartitsissarnermut sujulerssui-
ssut avdlat silarssuarme takorna-
riartitsissarfigssuit Kiterissåini-
tut „pilerssårusiamingnut" An-
dersen åma ilångutariaKarpåt su-
niniarnermingnutdlo atordlugo.
sulissutigiuminartuvoK OKalugtu-
aliai ilisimaneKångitdluinartutut
OKautigineKarsinåungingmata. a-
tuarneKartarput angnertorssu-
ngikaluartumik, taimåitordle ima
angnertussusilingmik ateK Hans
Andersen imalunit Hans Chri-
stian Andersen pingåruteKardlu-
ne.
måna ersserKigsåinartariaKaler-
Pok H. C. Andersen danskiusson.
tauva nåmagsiniagagssane nå-
magsiniåsavå — suliagssamut su-
niutisavdlune. tauvalo ilumortu-
mik OKartariaKalerumårpoK H. C.
Andersen inussoK!
Ernst Philipson.
Andersen Italiame ilisimaneKar-
KartorujugssussoK. tugdlerå ar-
naK atuagkiortoK Signe Toksvig
Andersenip inunera pivdlugo pit-
savingmik atuagkiorsimassoK. u-
kiune ardlalingne Amerikame
najugaKarsimavoK nalunaerdlu-
nilo H. C. Andersen Amerikame
ilisimaneKaraluartoK, kisiåne i-
nungnit ikigtuinarnit, imaKalo
danskiunera ilisimaneKånginga-
jagtOK. danskip avisiliortup arKa
ilisimaneKångitsup ukiorpagssu-
arne Kangiane, Sydamerikame
Mexicomilo inusimassup malugi-
simavå nunane téukunane Ander-
sen ilisimaneKångitsutut oxauti-
gissariaKarnerussoK. taimåitordle
Kangiane nunat atausiåkåt ilisi—
massaKardluarput naluneKå-
ngingmat H. C. Andersen Japa-
nime agsorssuaK pingårtineKar-
tOK. åmalo nakorsat kinamiut i-
låta navsuiautai maligdlugit Ki-
nap ilaine agsut atuarnexartar-
dlune. nunale tåuna angeKingmat
isumaKarnarpoK inuiangne tåu-
kunane kultureKartutorKane H.
C. Andersen ilisimaneKarpatdlå-
ngitsoK — agdlåme imaxa dan-
skiunera ilisimaneKångitsoK. må-
na tikitdlugo navsuiautit pigssar-
siarineKarsimassut nåpertordlugit
Tuluit-nunåne taimågdlåt Hans
Andersen ilisimaneKarsorinarpoK
danskiussoK. nugterissartoK R. P.
Keigwin, H. C. Andersenip agdla-
gainik åma tulugtungortitsissar-
toK, tamåna pivdlugo nalunaeru-
teKarsimavoK.
ajoraluartumik isumaKarnar-
Dæk bord med Plumrose
KONSERVES og DYBFROST
nerrivik Plumrose-p
akerdlortigainik
Kerititainigdlo
Kagdleruk.
GULDBARRE
Danmarks mest solgte chokolade - sin vægt værd!
siikul&te Danmarkime tunissaunerpaussoK — oKimåissutsiminut nalerKutumik naleKarpoK
27