Atuagagdliutit - 10.12.1998, Qupperneq 4
ATU AG AG DLI UTIT
4 • TORSDAG 10. DECEMBER 1998
Kunngikkormiut 1997-imi Narsamut tikilersut niuffiorrattut. Der ventes på den kongelige familie under besøget i Narsaq i 1997.
ilinniartissimasaanit ilinniar-
nerugaluarlugu. Kisiannili
tassa angut taanna erinar-
suummik taassuminnga ilik-
karnitsinnut pissutaanerpaa-
voq.
Kiisami Kalaallit
Nunaannut
Taamaattumik tupigisassaan-
ngilaq dronninginngortussaq
20-nik ukioqarluni anner-
tuumik isumalluuteqarluni
siullermeerluni Kalaallit Nu-
naannut tikeraarami. Isumal-
luarneralu eqquutitinneqar-
luarpoq.
- 1960-imi siullermeerlu-
nga Kalaallit Nunaannut ti-
keraarama angajoqqaakka ti-
keraaqatigaakka, Dronningi
oqaluttuarpoq. - Taamani 20-
nik ukioqarpunga, qilanaa-
qaangalu. Tusaamaqaarami,
angajoqqaannit allanillu Ka-
laalallit Nunaanniissimasu-
nit. Tamakkulu naapikkaa-
ngakkit tiguartarpakka tusar-
niaaffigalugit qanoq oqalut-
tuassaqarnersut. Oqaluttuaal-
lu tamarmik soqutiginarluin-
narput.
- Tikeraarnerput Uperna-
vimmi aallartippoq, isuma-
qarpungalu Kalaallit Nu-
naannut tikeraartarninni tas-
sani sivisunerpaamik silagis-
siorsimallunga.
- Qatsunganersuaq tikip-
pugut, illoqarfiup avatinngu-
anut kisarluta, akornuteqara-
talu ikaarluta. Upernavimmit
aallaleratta sila erseqqissoru-
juummat qaqqarsuaq Kullor-
suaq takusinnaavarput, eq-
qarsarpungalu ullut ilaanni
tikinniarlugu. Taamaattumik
siorna angalasussanngoratta
erseqqissumik piumasaraara
Kullorsuaq aamma Nuussu-
aq tikeraarneqassasut, ajuu-
saarnartumilli ilisimaneqar-
tutut seeqqora pissutigalugu
angalanerup ilaannaani anga-
laqataasinnaavunga. Angala-
sulli »Dannebrog«-imik Kul-
lorsuaq Nuussuarlu tikippaat,
tamannalu nuannaarutigaara.
Tamatumunnga atatillugu
oqaatigerusuppara - assut er-
seqqissaatigerusullugu - a-
ngalaneq tamakkerlugu a-
ngalaqataasinnaannginnama
assorsuaq ajuusaarutigalugu.
Misigisimalluinnarpungami
pisussaaffinnik tunutsiinnar-
simasutut, kisiannili pisaria-
qarluinnarsimavoq angerlar-
nissara. Taamami pisoqar-
simanngikkaluarpat ullormi
siullermi aaqqissuussinemut
ilaariarlunga ullup tulliani
peqataanissara taamaatiin-
nartassagakku. Isumaqarpu-
ngalu tamanna ajornerusi-
massagaluartoq, tassami a-
ngalanerput tassaanerulis-
sagaluarmat seeqqulunninnik
eqqartuiffiunerusoq, taman-
nalumi isumaanngilaq.
Tamatta emumavugut
- 1960-imi tikeraarnerpit ki-
ngorna ineriartorneq tamar-
luinnaangajammi nutaaliaa-
sitmik ingerlanneqarsima-
voq. Tamatumani malinnaa-
nissannut periarfissaqarsi-
mavit?
- Aap, malinnaalluarsima-
vunga. Aammalumi 1960-i-
miil ullutsinnuinnaanngit-
soq, tassami angajoqqaama
siullermeerlutik angalaqati-
giinnerannit oqaluttuat assili-
sallu pitsaalluinnartuumma-
ta, Kalaallit Nunaannut siul-
lermeerlunga angalanissara
sioqqullugu Kalaallit Nunaat
ilisimasaqarfigilereersimava-
ra, 1952-illu kingorna qanoq
pisoqartigisimanersoq taku-
sinnaalersimallugu.
- 1970-imi oqarputit ineri-
artorneq assut tupigusuutigi-
simallugu. Tamatuma ki-
ngorna ineriartorneq qanoq
isumaqarfigaajuk ?
- Eqqaamavara 1970-ikkut
ingerlaneranni assut ernuma-
simalluta, tamatumalu ki-
ngorna taamatut ernumassu-
teqarsimanata.
- Piffissalli ilaani ima eq-
qarsartarpugut: Qanoq ilillu-
tik pissutsinik qaangiissap-
pat? Takusinnaagatsigumi i-
nunnik isumaginninnermi
ajornartorsiuteqartoqartoq.
Eqqortumik aaqqiissuteqar-
nissaq ajornartorsiutaasoq ta-
kusinnaavarput. Kalaallit
qallunaallu tungaannit kis-
saatigisat isummallu assor-
tuummata, illua’tungaatigut
kalaallit qallunaallu ataqa-
tigiinnerulernissaat kissaati-
gineqarmat, illua’tungaati-
gullu avissaarsimanissaq an-
nerusoq angujumaneqarluni.
Soorlumi Danmark Kalaallit
Nunaallu aalajangersinnaan-
ngitsut qanoq iliussanerlutik.
- Tamatumanilu isumaqar-
punga annertoorujussuarnik
pisoqarsimasoq, malugine-
qarsinnaammat illua’tunge-
riit - naak ajornartorsiutissa-
qarluaraluartoq - immikkut
tamarmik paasisimammas-
suk kinaanerlutik, tamannalu
aalajangiusimallugu. Isuma-
qarpungalu Kalaallit Nu-
naanni inuiaqatigiit ajunngit-
sumik ineriartortinneqarsi-
masut - takutinneqarsimasor-
lu tamatumani qanoq iliorto-
qarnissaa.
Assuutit alanngortallu
- Kunngikkormiut Kalaallit
Nunaannut tikeraaraangata
kalaallit assuutitik atisar-
paat, kisiannili...
- Tamanna ilumoorpoq,
dronningi illarluni oqarpoq. -
Tamannami kikkut tamarmik
nalunngilaat, imalu sianiitsi-
ginngilagut takusinnaagatsi-
gu inuit assuataarnersut.
- Tamannaana apeqqutigi-
nianngikkiga...
- Aap, kisiannili oqaati-
ginngitsoorusunngilara sia-
niippaluttutut isikkoqarsin-
naagaluarluta tamatigut sia-
niitsuuneq ajoratta. Aamma-
mi takuneqarsinnaasarmat
nutaamik qalipaasoqarsima-
nersoq. Takuneqarsinnaasar-
mat tuaviuullugu qalipaaso-
qarsimasoq, imaluunniit ku-
sanartumik aserfallatsaalii-
soqarsimasoq peqqissaartu-
millu qalipaasoqarsimasoq.
Tikitatsinni tamani taamaat-
toqartarpoq. Tamatumun-
ngalu atatillugu oqaatigis-
savara ukiuni kingullerni Ka-
laallit Nunaanni pisorpassu-
aqarsimammat. Ukiunut 10-
15-it matuma siornagumut
naleqqiullugu kusanarneru-
sunik aserfallatsaalineqarlu-
arsimasunillu takusassaqar-
poq.
Pinngortitaq
- Tamatigut silagittuaannar-
ASS./ FOTO: VIVI MØLLER-REIMER