Atuagagdliutit - 16.02.1999, Blaðsíða 14

14 • TIRSDAG 16. FEBRUAR 1999
ATUAGAGDLIUTIT
Illit isummat / Din mening
Qalerallit mianersuuttariaqarput
AH; Upernaviup
borgmesteria
Jens Inimanuelsen
Februaarip sisamaani radiuk-
kut TV-kkullu Sisimiuni qi-
neqqusaarnermi aalisarner-
mut piniarnermullu naalak-
kersuisup Upernaviup eqqaa-
ni qaleralinniarnermut tun-
ngatillugu saqqummiussine-
ra sakkortuumik uparuaru-
suppara:
Qineqqusaarnermi Uper-
naviup eqqaani aalisarneq
kikkunnit tamanit allaat pe-
qataaffigineqarsinnaasutut o-
qaatigaa.
Akisussaaffini nalullugu
qineqqusaarnera qinersisar-
tunut uukapaatitsiniarneru-
voq akuersaarneqarsinnaan-
ngitsoq.
Ukiuni kingullerni Uper-
naviup eqqaani qaleralinniar-
neq pillugu naalakkersuisu-
mut saaffiginnissutaasarsi-
masut uanga ingerlattarsima-
sakka akineqanngisaannarsi-
mapput, Upernaviup eqqaani
qaleraleqassutsip mianer-
suuttariaqarneranut tunnga-
tillugu saaffiginnissutigisar-
simasakka.
Isumaga malillugu akisus-
saasutut suligallamermi na-
laani allaffimmi ataani toq-
qorsimaariarluni pisussaaffi-
nilu naasoq saqqummermat
akisussaassuseqanngitsutut i-
liorpoq. Tamanna kusanaa-
qaaq akuersaarneqarsinnaa-
nanilu.
Aalisakkat piujuaannarnis-
saat anguniarlugu naalakker-
suisoq naliliisinnaassuseqan-
ngitsoq atorsinnaanngilaq.
Qujanaqaaq suli qinersiso-
qanngitsoq tamanna paasine-
qarmat.
Upernaviup eqqaani qale-
ralinniarnermi misileraaneq
qaangiussimavoq namminer-
lu najukkatsinni aalisartut
aalisariutitigut ineriartortitsi-
lersimapput.
Pisassiissutaasartut tamak-
kerlugit pisarisalernissaat
qularnaateqanngilaq, taa-
maattumik naalakkersuisup
kikkut tamarmik inissaqartut,
periarfissaqartut Upernaviup
eqqaanut aalisariarnissamut
oqarnera piujuaannartitsinis-
samut akerliuvoq.
Pisuussutsit piujuaannar-
nissaat kingulissatsinnut ata-
sinnaasumik, anguniassagut-
sigu naasupiluiaanissaq pisa-
riaqarpoq.
Qujanaqaarlu isertugaat
qimarrataajuarsimasoq in-
nuttaminit qulaarneqarmat.
Upernaviup eqqaani qale-
ralinniarneq naalakkersuisu-
mit aserorniarneqarpoq.
Pissutigalugu maani naju-
katsinni ilisimannittut aali-
sartut tusaajumanagit inger-
latsisoqarmat.
Piujuaannarnissaq anguni-
arlugu eqqortumik tunngavi-
limmik qineqqusaartoqarli i-
lisimannittut ataqqillugit, su-
leqataanissamullu piareersi-
mavugut. Eqqortumik ilua-
reqqusaarani piviusumik tun-
ngavilimmik Kalaallit Nu-
naanni innuttaasut saqqum-
miussivigineqartaqqullugit,
kingunissaa kinguaassavullu
eqqarsaatigalugit.
Qanortorli akisussaassusil-
lit pisussaaffimminnik ilisi-
mannittut akomanni aalisar-
nermut naalakkersuisoqaler-
li. Ukiut sisamat kingulliit i-
sorliunerusunut mikinerutit-
siuartumik aalisarnermut
naalakkersuisoqarneq qunul-
lernaqimmat.
Akuersaameqarsinnaanngilaq
All. Otto Steenholdt,
Atassutip naalakkersuinikkut
oqaaseqartartua
Atassutip ersarissumik paat-
suugassaanngilluinnartumil-
lu nunatsinni najugaqartunut
tamanut nalunaarutigissavaa,
soorumani pinerluttarnerit
assigisaallu eqqugaasunut i-
nuiaqatigiinnullu amiilaar-
narsinnaasaraluartut, innut-
taasut kikkulluunniit piner-
luuteqarsimanertik pillugu
toqumut eqqartuunneqarta-
lernissaannik Kattusseqati-
giit naalakkersuinikkut piler-
saarutaannut akuersaanngil-
luinnaramik.
Nunaqqatigut qanorluun-
niit pinerluuteqarsimasut
aamma inatsisigut malillugit
inuiaqatigiinnut pinerluttuli-
orneq atornagu inooqatigiit-
tunut utertinniartarpagut, ta-
mannalu kippunnagu Atas-
summit sulissutigiuarusup-
parput.
Taamatut naatsumik oqaa-
seqaateqarluta pilersaarut a-
miilaarnartoq ilaaffigerusun-
ngilluinnagarput ersarissu-
mik paatsuugassaanngitsu-
millu inuiannut nalunaaruti-
gaarput.
Mikael Petersenimut uparaaat
All. Ingemann Dorph,
Qinigassanngortittoq, Inuit
Ataqatigiit
Tasiusaq Nanortalik
Mikael Petersen-ip radioavii-
simi ersarissumik oqaatigi-
vaa suliffissaaleqisut sineris-
samiittut illoqarfmnut sulif-
fissaqarfiusunut nuuttaria-
qartut taamaalillutik suliffis-
saqalemiassagamik.
Aasiit nunaqarfinnik illo-
qarfinnillu isorliunerusunik
inuerusaaniamerup kiinaa er-
sarissillugu takuarput, Mi-
kael Petersenip 10. februar
1999 nalunaaqutaq 18.30 ra-
dioaviisimi oqaaseqaataani.
Taama oqaaseqartoq taan-
narpiaq tassaannginnerluni
naalakkersuisuni ilaasortatut
Nunatta immikkoortui apeq-
qutaatinnagit sulisussaq?
Qinersisartut takusinnaa-
sariaqarpaat naalakkersuisu-
ni politikki suna ingerlanne-
qartoq, taamaattumik partiit
naalakkersuisuutitaqartut er-
sarissumik sulinnermik i-
ngerlaneranik inuiaqatigiin-
nut nassuiaasseqqullugit qin-
nuigerusunnarput.
Maanna inatsisartunut qi-
nersinissaq siullermeerluni
Nunatta ilivitsuusutut qiner-
sivigineqalemera illoqarfinni
inuttunerusuni qanoq iluaqu-
taasussaatiginera qulamaate-
qanngilaq.
Naalakkersuisugummi na-
lunaakannereernikuupput a-
kit assigiinngitsut Nunatsinni
atorneqalissasut. Maannalu
nalunaaruteqaqqipput tassu-
nga atalluinnartumik tassalu
suliffissaaleqisut illoqarfin-
nut suliffissalinnut nutserta-
riaqartut.
Taamaattumik inuiaqati-
giit sattaaserlutik ingerlas-
sanngippata naalersuisuit er-
sarissumik inuiaqatigiinnut
nassuiaasariaqalerput poli-
tikki sunarpiaq ukiuni agger-
suni ingerlanniarnerlugu.
Maannamummi anguniakkat
saqqummiunneqartartut sa-
valimmiuni pissutsit issuar-
niarpasillugit isikkullit taku-
neqarsinnaasarpoq.
Aanalu immikkoorut ersa-
rissoq Nunarsuaq najugarput,
Savalimmiuni qeqertarpaa-
lunnguanut assersuunneqar-
sinnaanngilluarpoq.
Nunatsinni sumiluunniit
ikkaluarutta assigiimmik pe-
riarfissaqamissarput naalak-
kersuisut suliassaraat.
Qulaani taasakka eqqar-
saatigalugit neriuppunga inu-
iaqatigiit inatsisartunik naa-
lakkersuisunngortussanillu
qinersinialernerminni isorli-
unerusut periarfissatigut ma-
linnaatinneqartuamissaat isi-
giniassagaat neriuppunga,
maannamut illuatungiliuttu-
tut inissisimasut Inuit Ataqa-
tigiit taaguunnerisigut.
Inuttut naleqassuseq assi-
giimmik pigivarput illoqar-
fimmiikkutta, Avanersuarmi,
nunaqarfinnguamiikkutta
Tunumiluunniit inoqarfiit i-
laanni nunassisimagaluarut-
ta.
Tamassuminnga ataqqin-
nittunik qinersiniarisi.
Akissaatikkinnerit meeraat atuarfinni akiliillutik atuarnissaminnut
periaifissaqassanngimmata meeqqat akornanni immikkoortitsisoqassaaq.
Akimamit atuarfiat
nunatsinni naamik
All. Jens Ole G eisler, Nuuk
Akissaqartunngooq periarfis-
sillit immikkut atuarfiliomis-
saminnut, meeqqamillugooq
atuamissaat oqartussaaqataaf-
figilerlugu.
Taama allagaqarpoq, Jør-
gen Wæver Johansen, AG-mi
nr. 6-imi saqqummersumi.
Politikkikkut nuimasunik
Siumukkunni inissimalluni
qanoq nalusinnaavaa unga-
sinngitsukkut skolebestyrel-
seqalersoq, tassani anguniar-
neqarluni angajoqqaat aam-
ma atuarfiup tungaatigut o-
qartussaaffeqalernissaat ilu-
silersueqataalernissaallu si-
unnerfigalugit pilersinneqar-
mat, aamma tassanissaaq a-
tuartunik aallartitaqartunik,
isumasiorneqariaannarnik ta-
makku atorluaannarlit mee-
rartannguavut pigissaarneq
aallaavigalugu aggulunnagit.
Ilagooq nunani allani aaq-
qissuussinerit taamaattut ta-
manut ajunngitsumik unner-
siutigaatit nunani sorlerni?
Uagut nunatsinni nunatta si-
neriassua siaarlugu inuttoor-
suunngitsunik inulimmi, taa-
matut immikkoortiterinissaq
meeqqanut meerannguanut
qanoq kinguneqarsinnaasoq
eqqarsaatigisimanngilat.
Meeqqanukua assut pisu-
nut malussajasorujussuit. Im-
mikkut akimamit meerai atu-
arfeqalissagaluarpata, meeq-
qat kammalaatigiiaarsinnaa-
nerat, qularinngilaralu im-
minnut kamaateqqajaalersin-
naassasut akimamit akissaa-
tikitsullu meeraat.
Kiammi SIK malillugu a-
ningaasarsiallip atuarfimmi
taamaattumi pilersitsinissaq
ornigissammagu? Ila inuttus-
suserput malillugu 85-90
procentit tassaapput akissaa-
tikitsut.
Politikkikkimik suliaqar-
tuuvusi, ila sanimut qiviaq-
qaalaartarlusi ilissinnut isigi-
vallaarnasi. Uanga akimamit
immikkut atuarfeqalemissaat
akerlerilluinnarpara, qanga i-
nunnit atugaasoq sulilu nu-
nani allani atorneqartoq,
naak atugaanera arlaatigut
ersarittaraluaqisoq.
Sooq Inuit Ataqatigiit si-
unnersuutaat akerlilerpiuk i-
ma nipilerlugu; inunnik im-
mikkoortitsisoqassanngilaq.
Qineqqusaarneq aallarterut-
tulersoq radiukkut aperine-
qarlusi partiip inuusuttaan-
niit aallartitaallusi oqaatsisi
assut utertikkusuppakka ima
nipilerlugit; inunnut tamanut
iluaqutaanerulersinnaavoq a-
kissaateqarnerit akileraarta-
lerunik, akissaateqarnerit
meerartaat immikkut atuarfe-
qalertinnagit. Akissaateqan-
nginnerit meerartaat taamaa-
sillugit ikiorneqarnerulersin-
naammata.
Inuiaqatigiit uagutsinnut a-
torfissaqarteqaagut ikioqati-
giilluarniarta immikkut aki-
marngit pilersornagit. Taa-
maattumik qinersisartoqatik-
ka saaffigaassi taamatut eq-
qarsaariaasilimmik qinerseq-
qunasi, imminnut kisimik isi-
gipput.
Toqumut pillaasalerumasunut
akerliuneq
All. Nukakkuluk
Kreutzmann,
Stephen Hammeken,
Carl Christian Olsen,
Nuummi Inuit Ataqatigiit
qinigassanngortittut
sinnerlugit
Kattusseqatigiit Ilinniarner-
tuunngomiarfimmi qineqqu-
saartuata toqumik pillaasale-
mmanermik qineqqusaarutaa
Inuit Ataqatigiinnit akerleril-
luinnarparput makku tunnga-
vigalugit:
1. Ukiualunni Nunatsinni
Eqqartuussiveqameq pillugu
Isumasioqatigiissitat suliaat
maanna naammassilerpoq,
aaqqiissutissalu tamatsinnut
iluaqutaasussat tassuuna er-
serumaarput.
2. Partiit tamarmik inuit
pisinnaatitaaffiinik illersui-
suupput, tupinnarluinnarpor-
lu Kattusseqatigiit inuit pi-
sinnaatitaaffiinik malinninni-
arlutik nalunaanngimmata.
3. Ilinniamertuunngomiar-
tut toqumik pillaasalernissa-
mik isumaqataanerminnik
ersersitsisut ilinniarfiata
maani inuiaqatigiiusugut
aaqqissugaanitsinni pissutsi-
nik qaammarsaasimanngin-
nerat assut ajuusaarrutigissa-
varput.
4. Eqqartuussinerit inuia-
qatigiit aaqqissugaaneranni
inatsisartut akuliuffigisus-
saanngilaat, isumarpullu ma-
lillugu taamaalisoqarnissaa
kissaatiginngilluinnarp arput.
Nunatsinni aamma atorti-
taapput immikkoortinneqar-
tartut: Inatsisiliortut, Inatsisi-
nik atortitsisut, Eqqartuussi-
sullu.
5. Aalajangiusimarusup-
parput eqqartuussisarnerup
maannamut tunngavia tas-
saasorlu inooqataaleqqinnis-
samik pineqaatissiisarneq a-
tuutissasoq.
ASS./ FOTO-ARKIV: KNUD JOSEFSEN