Tíminn - 14.09.1975, Blaðsíða 6

6
tíminn
Sttnnudagur 14. september 1975.
m
r ...... *
Ingólfur Davíðsson:
Byggt og búið
í gamla daga •«
Hús Helga Hjörvar, „bæjarfógetahúsiö” t.h.
Neðarlega í Suðurgötu i
Reykjavik vekur litið grátt
múrbindingshús athygli ferða-
mannsins. Rúður eru smáar,
þakið svart með lágum en
breiðum þakgluggakvisti. Þetta
er nr. 6, lengi kallað hús Helga
Hjörvars. Á báðar hliðar standa
miklu stærri hús: þ.e. rautt,
hálfhrörlegt hús. Þar við götuna
er sundurgerðarlegt grænt hús
með útskurði á vindskeiðum, á
horni Túngötu og Suðurgötu.
Arið 1848 fékk Rasmus Hansen,
faðir Morten Hansens skóla-
stjóra, lóðina nr. 6 og byggði
litla húsið. I þvi' mun K.F.U.M.
vera stofnað. Þar bjó um skeið
Sigurjón Ólafsson með fjölda
barna. Helgi Hjörvar, hinn al-
kunni rithöfundur og útvarps-
maður, flutti i' húsið árið 1945 og
bjó þar með stóra fjölskyldu til
æviloka. Hann stækkaði húsið
og setti á það kvistina. Ekki ber
mikið á viðbyggingunni frá göt-
unni að sjá. „Húsið leynir á sér
eins og eigandinn” er eftir
Helga haft. Innri hurðir i húsinu
munu vera úr gamla kvenna-
skólanum. Þetta 127 ára gamla
hús ber glöggt vitni fyrri aldar,
þegar múrinn var að taka við af
torfbæjunum.
Græna húsið útskorna (bæjar-
fógetahúsið), lét Jóhannes Jó-
hannesson, áður lengi bæjar-
fógeti á Seyðisfirði, reisa, lik-
lega um 1908-1910. Húsið er
fallegt og trjágróður eykur
þokka þess. Skreytingin er svip-
uð og á hinu fagra húsi við leik-
völlinn, Grettisgötu 15, en það
hús mun Jens Eyjólfsson hafa
byggt, ásamt fleiri fallegum
húsum, t.d. við Stýrimannastig.
Inni i miðri bilaþvögunni, um-
girt háum byggingum, við enda
Tjarnargötu, skammt frá
gamla kirkjugarðinum, stendur
litið laglegt, rauðmálað hús,
með svörtu þaki, hvitum reyk-
háf og gluggaumgerðum. Manni
kemur i hug haglega gerður
smalakofi i klettahvammi. Nú-
tima hjörð borgarbúa eru bil-
arnir, og smali til gæzlu sér-
hverjum sauð! Hús þetta hið
rauða byggði Indriði Einarsson,
hagfræðingur, endurskoðandi,
leikritahöfundur o.fl., liklega
nokkru fyrir aldamót. Húsið
stóð i litlum fallegum garði og
Indriði kvað hafa haft þann sið
að tala við hulda vætti eftir mið-
nætti á nýjársnótt, ganga þá
kringum húsið og mæla af
munni fram hina fornu þulu:
„Komi þeir sem koma vilja, fari
þeir sem fara vilja, mér og
minum að meinalausu”.
Nú hafa bilarnir tekið við álf-
unum og happdrætti háskólans
býr i bergi skammt frá.
Kannski riður þar einhver
„ólafur með björgum fram”
ennþá. Ofan við Aðalstræti
gefur enn að lita fornleg og hlý-
leg húsin við Bröttugötu og
grennd.
Iiús Indriða Einarssonar (1975)
hus indriöa Einarssonar ( 1975) (bakhlið)
„Bæjarfógctahiisið”
Brattagata B b o.fl. ( 1974)