Tíminn - 07.03.1976, Síða 7

Tíminn - 07.03.1976, Síða 7
Sunnudagur 7. marz 1976. TÍMINN 7 HELCARSPJALL Gunnlaugur Finnsson, alþingismaður: Er þörf á nýskipan kirkjumóla? LÖG OG tilskipanir er varöa is- lenzku þjóðkirkjuna eru mörg hver oröin býsna gömul. Telja má nær hálft hundrað konungs- bréfa, blskipana og laga, sem orðin eru yfir 60 ára, og margt af þvi frá 18. og 19. öld. Unnið er nú að endurskoðun á kirkjulegri löggjöf af nefnd, sem skipuð var af núverandi dóms- og kirkjumálaráðherra. Þjóðkirkjunni er markaður á- kveðinn sess í stjórnarskrá Is- lands. Skipulag hennar, starfs- hættir og raunar fjárreiður eru þvi ákveðnar að lögum. Eðlilegt hlýtur að teljast, að hver sú stofnun, sem ekki vill daga uppi i sibreytilegu þjóðfé- lagi, krefjist ákveðinnar virkni að þvi er snertir lög og reglur. Ekki verður með sanni sagt, að Alþingi hafi verið iþyngt með umfjöllun kirkjulegra málefna á siðustu áratugum. Mér telst svo til, að ef undan eru skildar ákvarðanir varðandi endurreisn Skálholtsstaðar, þá hafi á sið- ustu þremur áratugum verið sett fimm lög, þ.e. að meðaltali ein lög á sex ára fresti. Hér er um að ræða lög um sóknargjöld 1948, kirkjubygg- ingasjóð 1954, kirkjuþing og kirkjuráð 1957, kirkjugarða 1963 og skipan prestakalla og prófastdæma frá 1970. Hér er að sjálfsögðu aðeins um þau mál að ræða, sem Alþingi hefur af- greitt, en oftar hafa mál verið flutt þar án þess að þau yrðu út- rædd. Kirkjuþing var stofnað aðlög- um frá 1957. Auk þess að fjalla ym innri málefni- kirkjunnar, hefur það þvi hlutverki að gegna að vera ráðgefandi stofnun um löggjafaratriði. Að sjálfsögðu getur það átt frumkvæði að breytingum. Að þessu leyti er þvi markað- ur svipaður sess og búnaðar- þingi og fiskiþingi, enda þótt þau siðamefndu starfi á sviði atvinnulifsins. Kirkjuþing er skipað fulltrú- um leikra manna og lærðra . Það starfar aðeins hálfan mánuð annaðhvert ár. Þar hefur náðst mjög góð samstaða milli full- trúa sóknanna og presta um ýms mikilvæg málefni. Samróma álit þings þjóð- kirkjunnar varðandi málefni hennar hefur verið sent Alþingi, en i ýmsum tilvikum hlotið lit- inn hljómgrunn hjá alþingis- mönnum til þessa. Nú vill svo til, að fyrir Al- þingi liggja þrjú mál, er varða þjóðkirk juna: 1. Frv. til laga um sóknargjöld. Hér er um að ræða stjórnar- frumvarp, en beim sem sjá um rekstur og viðhald kirkna, þykir eigi nóg að gert, jafnvel að isumum tilvikum sé sporið stigið aftur á bak. Ósýnt er um afdrif þess frumvarps. 2. Frv. um skipun sóknar- nefnda og héraðsnefnda, flutningsmaður séra Ingiberg J. Hannesson. Hér mun vera um endurskoðun að ræða á lögum frá 1907. Mál þetta verður að skoða i sérstökum tengslum við þriðja málið, sem hér verður nefnt. 3. Tillaga til þingsályktunar um nefnd þingmanna til að endurskoða iög um veitingu prestakalla. Flutningsmenn eru sjö þingmenn úr öllum stjórnmálaflokkum. Þegarmál þetta var flutt i lið- inni viku, urðu um það miklar umræður. Skoðanir manna voru harlá skiptar, svo sem vitað var. Raunar snerust umræður ekki svo mjög um tillöguna sjálfa, heldur hugmyndina, sem Gunnlaugur Finnsson. af andmælendum var talin búa að baki. Frumvarp til laga um veit- ingu prestakalla voru flutt tvi- vegis á árunum 1962—1964, og aftur tvivegis á árunum 1972—1974 i nokkuð breyttri mynd. Kirkjuþing var upphaf- lega ekki einhuga i afstöðu sinni til málsins, en samþykkti með- mæli með frumvarpinu með yfirgnæfandi meirihluta at- kvæða strax i upphafi og loks samhljóða 1974. Svipað má segja um prestastefnu og hér- aðsfundi prófastsdæmanna. Eðlilegt er að Alþingi grand- skoði og veiti eðlilegt aðhald um útgjöld til þjóðkirkjunnar, svo sem til annarra stofnana. Hitt hlýtur að teljast óeðlilegt, að Alþingi sitji til lengdar á ósk- um jafn sjálfstæðrar stofnunar og þjóðkirkjan á að vera, að þvi er varðar skipulag og starfs- háttu, sem ekki leiðir til kostn- aðarauka. Ekki er þvi að neita, að finna má kosti við núverandi kerfi, en ókostina tel ég vega þeim mun þyngra, að það verði ekki undan þvi vikizt að gera breytingar hér á. Ég tel þetta ekki lengur spurningu um hvort það verður gert, heldur hvenær. En þá er spurningin þessi: Hvert verður hið nýja form? Þar kemur margt tii greina. Á að stiga skrefið lengra en ráð er fyrir gert i þvf frumvarpi, sem siðast var lagt fram. Eiga prestar sem embættismenn að lúta sömu reglum og aðrir slik- ir, að vera settir og siðan skip- aðir i stöður ævilangt? Sóknar- nefndir og biskup y rðu þá aðeins umsa gnaraðilar. A að kjósa þá óbeinum kosn- ingum, svo sem áðurnefnt frumvarp gerir ráð fyrir sem möguleika? Ef svo er, á þá aö ákveða lág- markstölu manna i sóknar- nefndum eða sóknarnefnd við- komandi prestakalls: M.ö.o. lágmarkstölu kjörmanna sem stæði að ráðningu. Á að heimila þeim að ráða eða kalla prest til starfsins án aug- lýsingar? Ein spurning enn. Verður e.t.v. horfið frá ævi- ráðningu opinberra starfs- manna, og ráðning presta þá látin fylgja þeim reglum, sem gilda um aðra embættismenn. Þessi mál verða vonandi meira til umræðu á næstunni en verið hefur að undanförnu. Þetta helgarspjall mitt er ekki áróðursgrein. Það er fyrst ogfremst ritað til þess að hvetja þá, sem það kunna að lesa, til umhugsunar um málið, leita svara við þeim spurningum, sem fram eru settar. VERKFALLS- STYRKUR Stjórn Verzlunarmannafélags Reykjavik- ur hefur ákveðið að veita félögum styrk út vinnudeilusjóði. Styrkur verður veittur fjölskyldum með 3 börn eða fleiri undir 16 ára aldri, enda hafi framfærandi ekki þegið laun i verk- fallinu i febrúar. Umsóknarfrestur er til 10. marz n.k. og þurfa umsækjendur aö framvisa félagsskirteini og sjúkrasam- lagsskirteini eða öðru óyggjandi vottorði um fjölskyldu- stærð á skrifstofu félagsins að Hagamei 4. Verzlunarmannafélag Reykjavikur. Skóladagheimili d lofti Austur bæjarskóla 1 ,_ m ingsmanns, að skólastjóri, slökkviliðsstjóri og borgarlæknir teldu ekki annmarka á þvi að nýta loftið á þennan hátt. FJ-Reykjavik. Fræðsluráð Reykjavikurborgar hefur sam- þykkt áð kanna möguleikana á þvi að skóladagheimili verði rek- ið á lofti Austurbæjarskólans. Það var Elin Pálmadóttir, sem lagði fram tillögu um þetta efni, og kom fram hjá henni, að á lofti skólans er um 500 fermetra hús- næði, sem mætti nýta fyrir skóla- dagheimili i Austurbænum. Það kom fram i greinargerð flutn- AUGLYSIÐ í TÍMANUM Eigendur FASTEIGNA OG SKIPA athugið! Höfum opnað fasteigna- og skipasölu að Vesturgötu 16, undir nafninu HÚNANAUST S/F Vinsamlegast reynið viðskiptin Lögmaður: Þorfinnur Egilsson hdl. Sölumaður: Þorfinnur Júliusson HÚNANAUST S/F Vesturgötu 16, s. 21920 — 22628 Pétur Sigurðsson forstjóri Landhelgisgæziunnar segir: |,,Eg hef átt Trabant bifreið frá 1967 og aðra frá 1974. Að minu áliti er Trabant ein bezta smábifreið, sem ég hef ekið." Vorum að fá sendingu af Trabant-bifreiðum VERÐ KR. 525.000 TRABANT UMBOÐIÐ Innifalið i verði: Ryðvörn og frágangur INGVAR HELGASON Vonarlandi v/Sogaveg, simar 84510 og 84510

x

Tíminn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.