Tíminn - 16.05.1976, Blaðsíða 26

26
TÍMINN
Sunnudagur X6. mat 1976.
KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR —
Trinity-afturför
Nýja BIó:
Guð fyrirgefur, ekki ég
(God forgives, I don’t)
Aðalhlutverk: Tercnce Hill, Bud
Spencer.
Terence Hilll og Bud Spencer,
með öðrum orðum Trinity-
bræðurnir viT)frægu hafa aldrei
vakið aðdáun undirritaös á
nokkurn hátt, og synd væri að
segja að þeir vektu að þessu sinni
nokkrarhræringar henni skyldar.
Hafi einhver breyting oröið á
þeim og kvikmyndastússi þeirra,
þá er þaö til hins verra. Undan-
tekningalaust hefur mér þótt
framlag þeirra til afþreyingar-
tækni mannkynsins fremur fá-
fengilegt, en þeir höfbu þó til að
bera nokkurt sjálfstæði, með þvi
að þeir voru næsta lausir við
stælingar þess, sem fyrri vestra-
hetjur höföu gert. Það er nú liðin
tið, og þar með brást hið eina,
sem þeir höfðu sér til varnar.
Þessi hnignun er greinileg
þegar I upphafi myndar, þar sem
Terence Hill hefur gjörsamlega
skipt um yfirbragö. Hann er ekki.
lengur gáfaöi hlutinn af Trinity
bræörunum, ekki lengur lifsglað-
ur og inni við beinið heiðarlegur
óróabelgur. Hann er orðinn Iffs-
leiðurogilla rökuð stæling á Clint
Eastwood Ur dollaramyndunum
og vfðar. Allt frá skitugri
skikkjunni og vindlinum, til and-
litsbrigöa og baráttuaðferöa, er
hann nákvæm, en engu að slöur
misheppnuð, endursköpun byssu-
mannsins óræða, sem sker upp
herör gegn afbrotamönnum
þeim, sem eru verri en hann
sjálfur.
Þar fór miður, þvi þótt Trinity
bræðurnir hafi aldrei getaö
áunnið sér sess sem afgerandi
kvikmyndahetjur, þá höfðu þeir
þó til að bera nokkurt sjálfstæði,
sem þeir nú hafa glatað.
Efni þessarar myndar þykir
ekki þörf að rekja að neinu marki,
tilþess er það of fáfengilegt. Þess
má þó geta, aö þeir félagar beita
enn hnefunum (fótunum og
öðrum llkamshlutum eftir
hentugleikum), en treysta þó
meira á skotvopn og eggvopn en
áöur enda tilheyrir það East-
wood-stælingu Terence Hill að
vera handfljótasta skytta ver-
aldar (fastest gun in the world).
Þegar á heildina er litið er
myndin fremur þunnur þrettándi,
hávaðinn og lætin út af fyrir sig
nægileg, en lltið annaö þar að
finna og slzt af öllu nokkuð þaö,
sem vestriætti að hafa til að bera.
Þeir félagar sátu ekki á háum
stalli, þannig að fallið af honum
getur varla hafa meitt þá veru-
lega, en engu að siður eru þeir nú
komnir endanlega niður á
jörðina, og verður að telja það
llklegt, að innan skamms hætti
Terence Hill (Clint Eastwood II)
þjarmar að einum andstæðinga
sinna. Honum fer aftur, þótt ein-
hvemt&na hefði sllkt þótt ótrú-
legt. Hann er greinilegt dæmi um
það, þegar enginn tekur eftir þvl
góða I fari manna, fyrr en það
hverfur.
framleiösla þeirra að sjást á
hvlta tjaldinu hér.
Það eina sem undirrituðum
flaug I hug eftir að hafa séð þessa
mynd var: Ja, ekki er öll vitleys-
an eins, SEM BETUR FER.
WOODY VEKUR UPP
Tónabló:
Uppvakningurinn
(Sleeper)
Leikstjórn: Woody Allen
Aðalhlutverk: Woody Allen,
Diane Keaton, John Beck.
Þegar gengiö er inn i
kvikmyndahústil þess aö sjá eina
af kvikmyndum Woody Allens, þá
er gengið þar inn með þaö I hug aö
hlæja, hlæja hátt og mikið og
skemmta sér ákaflega vel. Þetta
tekst llka, I flestum tilvikum að
minnsta kosti, að sumu leyti
vegna þess að kvikmyndir Woody
Allen eru hlægilegar, fyndnar,
háðskar, og svo framvegis, en þó
að mestu leyti vegna þess ein-
læga vilja og ásetnings áhorf-
andans að hlæja og hlæja vel.
Woody Allen er um þessar
mundir talinn einhver bezti
gamanmyndahöfundur veraldar.
Myndir hans hafa farið sigurför
um kvikmyndahús stórborganna
og hafa, að sjálfsögðu rakað
saman fé honum til handa. Sjálf-
ur þykir hann fjölhæfur gaman-
leikari, frumlegur, hugmynda-
rlkur, djafur, og svo framvegis.
Ég vona, að enginn taki það illa
upp, þótt hér verði fullyrt, að
hann er ekkert af þessu. Sem
kvikmyndahöfundur sækir Allen
efni sitt undantekningalaust til
annarra, og nýtir það auk þess
aldrei til fullnustu. Honum hættir
til að láta sér sjástyfir greinilega
punkta I efninu, jafnframt þvl að
honum hættir til að ofnota aöra
þætti þess.
Sem leikari er Allen einhæfur
meö afbrigðum,oghefur meö öllu
sannreynt að hann getur ekki
leikið neitt nema sjálfan sig,
tilbrigðalltið og án verulegrar
innlifunar. Hann er heldur engan
veginn frumlegur semleikari,
ekki hugmyndaauðugur og alls
ekki djafur.
Um dirfsku Allen er það að
segja,að hún felsteinkum i þvl að
taka til meðferðar efni sem engan
meiðir, gera þvl þannig skil, að
það geti ekki komið við velsæmis-
kennd nokkurs manns, né heldur
vakið nokkurs staðar gagnrýni á
viðkomandi kvikmynd, fyrir
ósiðsemi eða annað. I myndum
slnum talar hann gjarna um kyn-
llf, og lætur jafnvel að þvl liggja,
að bak við tjöldin fari fram glfur-
legt stóðllf. Hann gætir þess þó
vandlega að fara ekki út fyrir þau
mörk sem þröngsýnar meykerl-
ingar myndu setja á veldæmi.
Um hugmyndaauðgi og frum-
leik Allens er það að segja að
hvorugum þeim eiginleika
bregður fyrir hjá honum. Að vísu
má segja, að i kvikmynd þeirri
sem Tónabió sýnir nú, komi
fram nokkuð mikiö af sæmilegum
hugmyndum, en engin þeirra er
meira en sæmileg, og engin
þeirra er frumleg. Hvað er frum-
legt við tæki sem fullnægir kyn-
hvöt manna? Hvað er frumlegt
við vélmenni I heimilisstörfum?
Og hvað er i sjálfu sér frumlegt
við byggingu heils llkama út frá
einu nefi?
Þessar hugmyndir eru allar
sóttar til höfunda svokallaðra
vlsindaskáldsagna, og það eina
sem Allen bætir við þær frá eigin
brjóstí er að gera þær litilvægar,
allt að þvl heimskulegar.
Sem sé, Woody Allen hefur hér
meö verið afhjúpaður (he, he).
Þessiskrif má þó ekki taka sem
svo, að kvikmyndir Allens séu
með öllu óalandi og óferjandi.
Alls ekki. Flestir menn ráöa svo
yfir viðbrögðum sjálfra sín, að
þeir geta haft mikið gaman af
þessari vitleysu. Þar á meðal
undirritaöur, sem óneitanlega hló
m.a.s. nokkuð mikið á köflum, að
kvikmyndinni Uppvakningurinn.
Engu að slður skal það fullyrt, að
sá hlátur var og er aö mestu leyti
upprunninn I áhorfendum sjálf-
um. Woody Allen á ekki heiðurinn
af honum nema að mjög litlu
leyti.
Ef þú vilt hlæja, þá farðu i
Tónabíó, en geröu þér grein fyrir
þvi, að skemmtunin er undir
sjálfum þér komin, ekki Woody
Allen.
Woody Allen I hlutverki vælandi feguröardrottningar. Hlægi-
legt? Já, ef húmorinn er I lagi hjá áhorfandanum, en sjálft at-
riðiö hefur sáralitiö til að bera.
Allen bregöur sér I gervi vélmennis, og lendir þá I villtu partli.
Þaö er nú þaö.
Skárri vitleysa
Bart, lögreglustjórinn blakki, hinn nýi Roy Rogers.
Austurbæjarbió:
Blazing Saddles
Leikstjórn: Mel Brooks
Aöalhlutverk: Cleavon Little,
Gene Wilder, Slim Pickens,
David Huddleston, Liam Dunn,
Harvey Korman, Madeline Kahn.
Já, það verður að endurtakast,
aðekkier öll vitleysan eins. Þessi
er vel sæmileg, jafnvel á köflum
nokkuð góð. t það minnsta er að
mörgu hlæjandi I henni og verður
að taka boðskap hennar sem
nokkuð napran, þrátt fyrir fifla-
gang I boðun hans.
Vestri þessi er um margt sér-
kennilegur, og er fæst af þvi til
þess fallið að ræða það hér. Slík
umræða myndi meira eða minna
leyti skemma fyrir þeim sem sjá
myndina eftír lesturinn, en þó er
óhætt að minnast á fáein atriði.
Mynd þessi fjallar um setningu
fyrsta svertingjans i lögreglu-
stjóraembætti I vilta vestrinu, at-'
buröi þá sem leiða til setningar
hans i embætti, svo og afleiðing-
arnar. Það er smábærinn
Rock Ridge, sem veröur þessa
(vafasama)) heiðurs aðnjótandi,
en orsökin er sú, að fyrrverandi
lögreglustjóri hefur verið myrtur,
og enginn hvltur maður þorir aö
taka embættið að sér.
Svertinginn Bart, sem tekur
Setta að sér, hefst að sjálfsögöu
anda um að hreinsa bæinn og
losa hann við glæpalýð þann sem
hrjáð hefur Ibúa hans. Honum
verður ýmislegt að vopni I þeirri
baráttu, en jafnframt henni verð-
ur hann aö há baráttu við
kynþáttafordóma og þröngsýni
bæjarbúa sjálfra.
Það er skemmst frá þvi að
segja, að Bart tekst ætlunarverk
sitt, svo sem við var að búast, en
það segir þó næsta litið um mynd-
ina, sem fjallar ekki nema að litlu
leyti um söguþráö sinn. Sagan er
einvörðungu með sem hjálpar-
gagn en ekki sem aöalefni.
Að meginhluta til er mynd þessi
háð um kvikmyndaframleiöslu,
kvikmyndagerðarmenn og kvik-
myndaáhorfendur. í henni er
öllu snúið við, allt afskræmt og
ýkt, þannig aö úr verður ein
heljarmikil flækja, sem ekki er
gerð minnsta tilraun til að leysa
úr. Gert er grin að flestu þvl, sem
gerandi er grln að, hvort heldur
eru stjórnmál, fjármál, afbrota-
mál, eða annað. íbúar vestursins
fá alveg sérstaka meöferð, þar
sem goösögnin um hreysti þeirra
og kjark erfótum troðin, en þeir I
staðinn sýndir sem tiltölulega
venjulegir heiglar og
smáborgarar.
Það sem mynd þessi hefur
einkumtilaðbera.eraö vera vit-
laus, en þó vitlaus á þann máta,
að hægt er að hlæja að henni. Efni
hennar er I sjálfu sér ekki hlægi-
legt, enda er það myndin sjálf,
sem hlegið er að, gerð hennar og
smáinnskot, sem geta komið
hlátrinum af stað. Hún er langt
frá þvi að vera listaverk, og
getur ekki einu sinni talizt veru-
lega góð. Engu að siöur nær hún
tilgangi sinum og fær þvi með-
mæli sem sllk.
KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR —
j