Tíminn - 24.10.1976, Blaðsíða 16
16
TÍMINN
Sunnudagur 24. október 1976
Gerður Steinþórsdóttir:
KVENNAFRI
Hugleiðing að ári
í dag, 24. október, er ár liöiö
siðan þúsundir islenzkra kvenna
lögðu niður störf til að sýna
fram á mikilvægi vinnu-
framlags sins. Með þeirri
aðgerð viðurkenndu þær, að
konur væru beittar kynferðis-
legu misrétti, þrátt fyrir mikil
lagaleg réttindi. Fundurinn á
Lækjartorgi er öllum
ógleymanlegur, sem hann sóttu,
stemningin gifurleg. Sungið var
fagnandi:
í augsyn er nú frelsið,
og fyrr það mátti vera,
nú fylkja konur liði
og frelsismerki bera.
Stundin er runnin upp.
Tökumst allar hönd i hönd
Hjúkrunarfræðingur
óskast tii starfa
við sjúkrahúsið á Sauðárkróki.
Upplýsingar gefur yfirlæknir, og á skrif-
stofunni.
u]Q]G]E]E]G]G]E]E1E]G]E]E]E]G]E]G]G]G]G]G]G1G]G]G]E]G]E]E]E]E]G]
7/yO
EIGUM NU NOKKRA
Universal traktora á mjög hagstæðu verði!
TRAKTORARNIR ERU MED HÚSI, VÖKVASTÝRI OG ÝMSU ÖDRU
og höldum fast á málum
þó ýmsir vilji aftur á bak
en aðrir standa i stað,
tökum við aldrei undir þaö.
En þori ég, vil ég, get ég?
Já ég þori, get og vil.
Kvennafriið vakti heims-
athygli og miklar vonir voru
bundnar við þessa aðgerð.
Konur gætu orðið voldugt afl,
stæðu þær saman. Bréf og heila-
óskaskeyti streymdu til isl.
kvenna frá erlendum kyn-
systrum þeirra. Hér fer á eftir
sýnishorn, bréf frá ameriskri
konu. Það hljóðar svo i lauslegri
þýðingu:
„Ég hef unnið mörg láglauna-
störf um dagana og veit þess
vegna hvilika dirfsku þurfti til
þess, sem isl. konur hafa gert.
Það kunna að liða mörg ár, þar
til þið komist aö raun um
hvilikar vonir þrekvirki ykkar
hefur vakið viða um heim.
Framlag hverrar konu er litið,
en hversu stórkostlegt verður
það, þegar margar leggja
saman. Ég hélt, að slikt gæti
ekki gerzt nú á dögum. Barátta
ykkar var mér ókunn þar til i
dag, en fyrir þann sóma, sem
þið hafið veitt okkur öllum,
stend ég i ævarandi þakkar-
skuld við ykkur.”
Það er sagt, aö vitundar-
vakning kvenna sé grundvöllur
þess, að raunverulegt jafnrétti
náist. Sú umræöa, sem hér
hefur fariö fram frá 1970 náði
vissulega hámarki á kvennaári,
og almenn viðurkenning á mis-
réttinu náðist 24. okt. ’75. Hins
vegar komu ekki fram neinar
kröfur um úrbætur. Þær áttu aö
verða siðara tima verkefni og
kraftur samstöðunnar átti að
verða leiðarljós i þeirri baráttu.
Jafnréttisnefnd Háskóla Islands
sendi frá sér dreifibréf 24. okt.,
„Dömufri” þar sem segir m.a.:
„Já, nú kætast konur, segir
bragur dagsins. Hvers vegna
kætast konur? Er það vegna
þess, að þetta kvennaár S.Þ.
hafi bætt stöðu þeirra þannig, að
nú sé raunverulegt jafnrétti
framundan? Hefur verið leyst
úr barnaheimilisva nd-
ræðunum? Hafa konur rétt
til að ráða sjálfar hvort þær ala
barn? Hafa konur sömu laun og
karlar? Er litið á þær sem
fullgilda þátttakendur i
atvinnulifi þjóöarinnar? Svarið
er NEI við öllum þessum
spurningum.”
Staða kvenna og útifundurinn
á Lækjartorgi hefur oröið
Ragnheiöi Jónsdóttur efni til
listrænnar túlkunar, en nýlega
er lokið glæsilegri grafik-
sýningu hennar i Norræna
húsinu. Heilmyndröð fjallar um
þetta efni. Um þessar myndir
segir Olafur Kvaran m.a.: ,,En
konan er ekki einungis
frjósemisgyðja, heldur á hún
sér einnig baráttumál, og
útsýnismynd frá kvennadags-
fundinum á Lækjartorgi er
brugðið upp... En mannhafið
verður i augum listakonunnar
ekki samsafn lifandi
einstaklinga, heldur umbreytt i
mosavaxna breiðu —
mosavaxin minning. Hún rýnir
einnig I mannhafið, dregur fram
samnefnara þess, er verður
Geröur Steinþórsdóttir.
táknmynd um félagslega stöðu
konunnar. Þá koma jafnframt
fram á ný ýmis tákn, eins og
stóltáknið, sem nú hefur verið
hengd á svunta, skirskotun til
félagslegrar einangrunar
konunnar og geymslustað.”
(Myndlist, Þjóðviljinn, 17. okt.)
Viö þetta vil ég bæta, að
stólarnir á „24. október” eru
hressilegir, svunturnar blakta,
tákn nvs tima.
Þáttur Alþingis og
dómstóla
I dag er 24. okt. 1976 og tilefni
tilað lita um öxl, kanna hvar viö
stöndum. Verður vikið að þætti
Alþingis og rikisstjórnar og hlut
dómstólanna til að sjá hvað
hefur opinberlega áunnizt i
jafnréttismálum.
Kvennaárið hafði ekki runnið
sittskeið, þegar Alþingi breytti
lögum um dagvistunarheimili
frá 1973 á þann veg, að felldur
var niöur styrkur til reksturs
dag vistunarheimila. Með
breytingunni missti þessi mála-
flokkur þann forgang, sem hann
hafði haft. Uppbygging þessara
heimila hefur gengið alltof
hægt, svo að algjört neyðar-
ástand rikir i þessum málum
um nær allt land. Nauösynlegt
er að breyta um stefnu og hraða
uppbyggingu þessara heimila.
Ýmsirhóparog félagasamtök
hafa fordæmt þessa laga-
breytingu, t.d. ráöstefna um
kjör láglaunakvenna i mal, s.l.
og aðalfundur Kvenréttindafé-
lagsins I júni s.l.
Á Kvennaársráðstefnunni i
Mexikó i júni 1975 var samþykkt
10 ára framkvæmdaáætlun til
að vinna að jafnrétti karla og
kvenna um heim allan. Hefur
áratugurinn hlotið nafnið
þróunaráratugur. í þvi skyni
voru send bréf til allra rfkis-
stjórna og þær hvattar til að
stuðla aö jafnrétti á öllum
sviðum. Hér á landi voru sam-
þykkt á Alþingi 18. mai 1976 lög
um jafnrétti karla og kvenna og
féllu þá úr gildi lög frá 1973 um
Jafnlaunaráð , sem átti að
tryggja kynferðislegt jafnrétti i
atvinnulifinu, þótt ráðið hefði
hvorki skrifstofu né
starfsmann! Jafnréttisráði hinu
nýja er ætlaður stór hlutur i
lögunum. í 10. grein, 3. lið, segir
um verkefni ráðsins, aö það
skuli „Fylgjast með þjóðfélags-
þróuninni sem m.a. varðar
þetta lagaefni, og gera tillögur
til breytinga til samræmis við
Tlniversal
550 - 60 HESTAFLA
Hjólbarðar
600x16 og 14,9/13x28
VERÐ KR. 1.288.000
Kaupiélögin
UM ALLTIAND
Tiniversai
445 - 50 HESTAFLA
Hjólbarðar
600x16 og 12,4/11x28
VERÐ KR. 1.196.000
Samband íslenzkra samvmnufelaga
VÉLADEILD
Ármula3 Reykjavik simi 38900
E]E]E]E]E]E]E]E]E]E]E]E]E]G]E]E]E]E]G]E]E]E]G]E]E]E]E]E]E]G]E]E]