Fréttablaðið - 12.07.2006, Síða 38

MARKAÐURINN 12. JÚLÍ 2006 MIÐVIKUDAGUR14
F Y R S T O G S Í Ð A S T
������� ���
�����������������
��������������
���������������������������������������������������������������������������������
�����
�������������
�����������
�����
�������� ����
�������
�����
�������������
�������
Markmál
Þýðingar og skjalagerð
Aðsetur í ReykjavíkurAkademíunni - Hringbraut 121
www.markmal.is - markmal@markmal.is - S: 660 5003
Sögnin „að gúggla“
í merkingunni „að
leita“ á netinu rat-
aði í hina víðfrægu
ensku samheita-
orðabók Merriam-
Webster í síðustu
viku.
Samkvæmt skil-
greiningu orða-
bókarinnar merkir
sögnin „að nota leit-
arvél Google til að finna upplýs-
ingar um einstaklinga eða annað
efni á netinu“.
„Gúgglið“ var ekki eina orðið
sem rataði á síður samheita-
orðabókarinnar því þangað
komust sömuleið-
is orð á borð við
„njósnahugbúnað-
ur“, „hringitónn“
og „kartöflumús“
en síðasttalda
orðið er viðhaft
um þann sem situr
löngum stundum
við tölvu.
Samheitaorða-
bók Merriam-
Webster er önnur orðabókin til
að taka sögnina að gúggla upp á
sína arma en hin víðfræða orða-
bók Oxford English Dictionary
skráði leitarháttinn í netúgáfu
sína í síðasta mánuði. - jab
LEITAÐ Á NETINU Tvær ensk-
ar samheitaorðabækur hafa
fært sögnina „að gúggla“ inn á
síður sínar. Mynd/AFP
Gúgglað í orðbók
Stjórnvöld í Kína áætla að senda
rannsóknarfar til tunglsins á
næsta ári en þetta verður fyrsta
sjálfstæða geimskot Kínverja.
Geimfarið mun taka þrívíðar
myndir af yfirborði tunglsins og
gera ýmsar rannsóknir á efna-
samsetningu þess.
Þetta er þó ekki eini tilgangur
geimflaugarinnar því hún mun
líka útvarpa þrjátíu kínverskum
lögum aftur til jarðarinnar.
Kínverskri alþýðu gefst nú
tækifæri á að velja lögin sem
vistuð verða í flauginni en um er
að ræða 150 þjóðlög, popplög frá
Taívan og Hong Kong og óperur
af ýmsum toga. - jab
KÍNVERSK GEIMFLAUG Kínverjar skutu
gervihnetti á braut um jörðu í samvinnu
við Geimvísindastofnun Evrópu í desember
árið 2003. FRÉTTABLAÐIÐ/AFP
Kínverjar senda tónlist úr geimnum
Smástirni fór nálægt jörðinni í
síðustu viku en olli engum skaða,
að sögn rússneskra vísindamanna
sem fylgst hafa með ferð þess um
geiminn síðastliðin tvö ár.
Smástirnið, sem kallast 2004
XP14, skaust hjá í 269.000 kíló-
metra fjarlægð frá jörðu. Það er
of mikil fjarlægð til að hafa áhrif
á jörðu niðri auk þess sem það
var of langt í burtu til að valda
tjóni á gervihnöttum sem sveima
umhverfis plánetuna. Þeir gervi-
hnettir sem fjærst eru jörðu eru
í 36.000 kílómetra fjarlægð en
Alþjóðlega geimstöðin er „einung-
is“ í 350 kílómetra fjarlægð frá
jörðu.
Vísindamenn í Bandaríkjunum
og Úkraínu fylgdust spenntir með
þegar smástirnið skaust hjá en
þeir notuðu tækifærið til að gera
ýmsar rannsóknir á því. Vonast
er til að niðurstöðurnar gefi vís-
bendingar um áhrif annarra smá-
stirna sem fara framhjá jörðinni
í nánustu framtíð en vitað er um
700 slík.
Jarðarbúar þurfa ekki að hafa
áhyggjur af því að smástirni rekist
á heimkynni þeirra því vísinda-
mennirnir segja fátt benda til að
það gerist næstu áratugina. - jab
SMÁSTIRNIÐ Bandarískur áhugamaður
um stjörnufræði tók þessa mynd af smá-
stirninu þegar það fór hjá jörðinni. Ef rýnt
er í myndina sést dauf hvít lína sem smá-
stirnið myndaði. MYND/AP
Lítil hætta á árekstri smástirna
Jón Aðalsteinn Bergsveinsson
skrifar
Leit að lífi á öðrum hnött-
um gæti tekið stakkaskipt-
um, verði hugmyndir vísinda-
manna við Colorado-háskóla í
Bandaríkjunum að veruleika.
Hugmynd vísindamannanna
gengur út á að senda skerm úr
plasti, sem er fimmtíu metrar í
þvermál, út í geim. Hann mun
skyggja á stjörnur og sólir í him-
ingeiminum og koma í veg fyrir
að þær varpi birtu á hinar ýmsu
plánetur sem eru í allt að 1,6 millj-
óna kílómetra fjarlægð frá jörðu.
Þegar birtustigið dofnar á plánet-
unum vonast vísindamennirnir til
þess að geta greint þær betur.
Þá gera vísindamennirnir ráð
fyrir því að ásamt skerminum
verði öflugur sjónauki í geimin-
um, sem megi nota til að greina
líf á plánetunum. Komi í ljós að
þar sé ekkert líf að finna verður
engu að síður hægt að nota sjón-
aukan til að greina ský, vatn og
kanna hvort súrefni sé að finna
á einhverjum þeirra pláneta sem
verða gaumgæfðar.
Geimvísindastofnun Bandaríkj-
anna, NASA, hefur sýnt verkefn-
inu áhuga og veitti vísindamönn-
unum jafnvirði þrjátíu milljóna
króna til að þróa skerminn.
Ef allt gengur að óskum er
áætlað að skjóta skerminum út
í geim á næstu tíu árum, á sama
tíma og James Webb-sjónaukinn
verður sendur á flakk út í geim.
Áætlað er að sjónaukinn fari af
stað árið 2013 og mun hann taka
við af Hubble-sjónaukanum.
HUBBLE-SJÓNAUKINN Nýjum sjónauka
verður skotið út í geim árið 2013 og mun
hann taka við af Hubble-sjónaukanum.
Leita lífs á fjarlægum plánetum
Bandarískir vísindamenn vonast til að hægt verði að bæta
skilyrði til að leita að lífi á öðrum hnöttum.
Birgir Örn Birgisson bar
sigur úr býtum í verðbréfaleik
Landsbankans og Virðis, félags
viðskiptafræðinga úr Bifröst.
Verðlaunin voru eitt þúsund
Bandaríkjadala innlögn á E*TRADE
reikning Birgis í Landsbankanum.
Að sögn Birgis ákvað hann að
taka töluverða áhættu í leiknum
og hafði þann hátt á að kaupa í
félögum sem lækkað höfðu hratt
og veðja á að lækkunin gengi til
baka. Þetta bar ríkulegan ávöxt
enda varð Birgir hlutskarpastur af
um fjörutíu keppendum.
Sigurjón Þ. Árnason, banka-
stjóri Landsbankans, og Örvar
D. Magnússon, sérfræðingur á
verðbréfasviði, afhentu Birgi
verðlaunin.
Sigraði í
verðbréfaleik
ÞÚSUND DALIR Landsbankinn og Félag viðskiptafræðinga frá Bifröst stóðu að verðbréfa-
leik þar sem keppendur áttu að ávaxta fé með verðbréfakaupum á E*Trade vef bankans.
Birgir Örn Birgisson var hlutskarpastur með trú á fyrirtæki sem aðrir höfðu misst trú á.
Sigurjón Þ. Árnason, bankastjóri afhenti honum þúsund dollara fyrir sigurinn