Fréttablaðið - 31.08.2007, Blaðsíða 74
Bútasaumur í tónlist er löngu orðið vel þekkt fyrirbæri, þar sem
tónlistarmenn taka hljóðbúta úr öðrum lögum, blanda þeim saman við
aðra, breyta örlítið og gera að sínum. Þrátt fyrir að þetta fyrirbæri sé
orðið nokkuð gamalt er enn fullt af nýjum og ferskum hlutum að gerast.
Meðal nýrra sveita má sem dæmi hæglega benda á The Go! Team, Girl
Talk og Danger Mouse, þá sérstaklega Gráu plötuna hans. Breska
sveitin Addictive TV er hins vegar nafn sem ekki margir kannast við en
sveitin sú arna kemur með nýja vídd inn í þennan fínkennda bútasaum.
Addictive TV á sér langa forsögu en hún byrjaði aðallega að hanna
sjónlistaverk ýmiss konar. Við árþúsundaskiptin var sveitin síðan
leiðandi í þróun og mótun myndbandasnúða (e. VJ, Video Jockey) og var
einnig fengin til þess að þróa með Pioneer sérstaka DVD-plötuspilara.
Undanfarin ár hefur þessi fjöllistahópur síðan ferðast vítt og breitt um
Evrópu og haldið svaka tónleika þar sem hann vinnur með ýmis
myndbrot til tónlistarsköpunar. Þar fer Addictive TV frá einu yfir í
annað, byrjar til dæmis á tónleikaupptöku með Rolling Stones og fer
síðan yfir í bútasaumspakka úr ýmsum Bond-myndum en einnig
samkrulli úr fjölbreyttum tónlistarmyndböndum. Hound Dog með
Presley er blandað við Fit But You Know It með The Streets, Riders of
the Storm með The Doors við Rapture með Blondie og sitthvað fleira.
Hópurinn hefur einnig sett upp verk sín á ýmsum listasýningum sem
eru öðruvísi en þegar um eiginlega partítónleika er að ræða. Verkin þar
eru töluvert meira abstrakt en aldrei samhengislaus.
Kvikmyndageirinn virðist helst nýta sér þessa tækni Addictive TV.
Sveitin hefur verið fengin til þess að endurhljóð- og myndblanda ýmis
sýnishorn mynda og hefur Addictive TV tekist virkilega vel upp á því
sviði. Mæli ég sérstaklega með sýnishornum úr myndunum Take the
Lead, Snakes on a Plane og Shoot Them Up. Margir muna væntanlega
eftir laginu Timber með Cold Cut (en tónleikar þeirrar sveitar eiga
margt skylt við tónleika Addictive TV) og sérstaklega myndbandið en
þar var einmitt unnið með hljómbútasaum út frá myndbrotum. Þó að
tónlist Addictive TV sé ekki nærri eins magnþrungin og Timber er
margt af því sem sveitin er að gera merkilegt. Kíkið endilega inn á
YouTube eða myspace.com/addictivetv, sjón er sögu ríkari.
Myndrænn tónbútasaumur
M.I.A. sló í gegn með fyrstu
plötunni sinni Arular fyrir
tveimur árum. Það var sann-
kölluð tímamótaplata og ein af
afburðaplötum nýrrar aldar.
Nú er komin ný plata, Kala,
og eins og Trausti Júlíusson
komst að þá gefur hún frum-
burðinum ekkert eftir.
Fyrsta M.I.A.-platan Arular var á
undan sinni samtíð og gekk lengra
en áður hafði þekkst í að blanda
saman ólíkri tónlist og ólíkum menn-
ingaráhrifum. Arular var ein af
plötum ársins 2005 og þess vegna
margir spenntir að heyra framhald-
ið. Nú er biðin á enda. Kala kom út í
vikunni.
M.I.A. er skammstöfun sem stendur
fyrir „Missing In Action“, en líka
önnur stafsetning á fornafni lista-
konunnar sem heitir Maya
Arulpragasam. Hún fæddist í Lond-
on, en flutti nokkurra mánaða gömul
til föðurlandsins Srí Lanka með for-
eldrum sínum sem vildu leggja
skæruliðum Tamiltígra lið í barátt-
unni gegn stjórn landsins.
Á fyrstu árum ævi sinnar kynnt-
ist Maya ófriði, sprengingum, flótta,
fátækt og kynþáttafordómum. Hún
flúði aftur til London með móður
sinni þegar hún var tíu ára. Eftir að
hafa reynt fyrir sér í myndlist og
hönnun hóf hún að búa til tónlist á
Roland MC-505 groovebox og var
fljótlega komin með samning við
XL-plötufyrirtækið. Á Arular bland-
aði M.I.A. saman hiphop-i, grime,
dancehall, brasilísku fönki, elektró
og poppi, en platan innihélt m.a.
lögin Pull Up The People, Galang og
Sunshowers.
Upphaflega ætlaði M.I.A. að gera
plötu númer tvö í Bandaríkjunum
en þegar henni var neitað um vega-
bréfsáritun ákvað hún hins vegar að
leggja land undir fót og taka plötuna
upp hér og þar í heiminum.
Hún dvaldi vikum saman á Ind-
landi þar sem hún tók upp lifandi
slagverksleik og gerði líka lögin
BirdFlu og 20 Dollar. Hún tók upp á
Trínidad, á Jamaíku, í Japan og í
Ástralíu. Eins og Arular er Kala
mjög pólitísk. Hún er hugsuð sem
heróp frá þriðja heiminum. Á meðal
gesta á plötunni er nígerískri rapp-
arinn Afrikan Boy og barnakór
frá Líberíu sem syngur með
Mayu í laginu Paper Planes, en
textinn í því er skemmtilegt inn-
legg í hryðjuverkaumræðuna.
En þó að þriðji heimurinn sé
áberandi þá er líka vísað í
vestrænt popp á Kala. Upp-
hafslag plötunnar Bamboo
Banga hefst á broti úr texta Jon-
athans Richman Roadrunner og í
Paper Planes er notaður bútur úr
laginu Straight To Hell með The
Clash.
Kala hefur fengið frábæra dóma.
Hún er með næsthæstu meðal-
einkunn á árinu hjá Metacritic og er
frábært framhald af Arular.
Harðari og hrárri ef eittvað er,
fyrir utan lagið Jimmy sem er Bolly-
wood-diskósmellur og verður næsta
smáskífa en það er byggt á gömlu
lagi sem Maya litla dansaði við til að
vinna sér inn pening á Srí Lanka.
Hljómsveitin Sprengjuhöllin hefur lokið
upptökum á fyrstu plötu sinni. Af því
tilefni býður hún áhugasömum að koma
á Organ á laugardaginn til að hlusta á
afraksturinn. „Okkur langaði bara að halda
gott partí. Við erum búnir að vera í stúdíói
og höfum ekki getað haldið almennilega
tónleika í smá tíma,“ segir Snorri Helga-
son, gítarleikari Sprengjuhallarinnar.
Þetta eru ekki útgáfutónleikar því platan
kemur ekki út strax. „Við vildum bara
fagna því að vera búnir með plötuna.“
Hljómsveitin Retro Stefson spilar með
Sprengjuhöllini á tónleikunum. Húsið
verður opnað kl. 20 og fljótlega eftir það
verður nýja platan sett á fóninn. Tónleik-
arnir hefjast þegar líður á kvöldið og að
þeim loknum taka Sprengjuhallarliðar við
plötuspilurunum og spila hressandi tónlist
fram eftir nóttu.
Sprengjuhöllin heldur veislu