Fréttablaðið - 07.11.2007, Blaðsíða 29

Ég tel að sameining Reykjavík Energy
Invest og Geysir Green
Energy sé ógild. Fund-
urinn sem ákvað sam-
eininguna var ekki
boðaður með löglegum
fyrirvara. Boða átti
fundinn með sjö daga
fyrirvara en fundurinn var boðað-
ur með innan við eins dags fyrir-
vara.
Lögmæti fundarins hefur verið
kært til héraðsdóms. En auk þess
var samningur um samruna útrás-
arfyrirtækjanna (REI og GGE)
ekki kynntur nægilega vel fyrir
borgarfulltúum. T.d. liggur nú
fyrir, að hvorki borgarstjóri né
óbreyttir borgarfulltrúar Sjálf-
stæðisflokksins vissu um 20 ára
einkarétt REI á þjónustu frá Orku-
veitunni. Hinir óbreyttu borgar-
fulltrúar Sjálfstæðisflokksins
vissu ekki um ráðgerða samein-
ingu útrásarfyrirtækjanna fyrir-
fram. Hér er um svo stór mál að
ræða að kynning gagnvart borgar-
fulltrúum verður að vera í full-
komnu lagi. Það á bæði við um
sameiningu útrásarfyrirtækjanna
en einnig og ekki síður um 20 ára
einkaréttarsamninginn.
Deila um það hvort
Vilhjálmur Vilhjálms-
son hafi fengið minn-
isblað um 20 ára einka-
réttarsamninginn
skiptir engu máli í
þessu sambandi. Ef
það minnisblað hefur
verið lagt til hans
ásamt fjölda annarra
skjala hefur alla vega
ekki verið vakin
athygli hans á þessu
mjög svo mikilvæga
atriði. Það er ámælisvert. Auðvit-
að átti að vekja sérstaka athygli á
þessu atriði. Hér hafa embættis-
menn og stjórnarmenn í REI
brugðist skyldu sinni varðandi það
að kynna efni ráðgerðra samninga
nægilega vel.
Ekki verður séð að neina nauð-
syn hafi borið til þess að hespa
afgreiðslu framangreinds máls af
í flýti. Kaupsýslumenn í einka-
rekstri eru að vísu vanir að
afgreiða málin hratt. En stjórn-
málamönnum ber að taka nægi-
legan og lýðræðislegan tíma í að
afgreiða málin. Því verður ekki
trúað að kaupsýslumennirnir hafi
viljað hespa afgreiðsluna af til
þess að stjórnmálamenn gætu
ekki kynnt sér málið nægilega vel.
Mál þetta verður að takast fyrir á
ný. Eldri afgreiðsla er ógild.
Höfundur er viðskiptafræðingur.
Ógild sameining
Þegar múslimar mótmæltu skop-
myndum af Múhameð
spámanni voru
Íslendingar lítið
hrifnir. Ekki vegna
þess að þeim sé illa
við múslima og vilji
særa þá, heldur vegna þess að
Íslendingum er annt um mál-
frelsi. Það birtist þarna í því að
dönsku teiknararnir máttu
móðga múslima; fáir hér á landi
hefðu verið fylgjandi lagabók-
staf sem hefði meinað þeim það.
Mergurinn málsins er að skv.
mannréttindum á fólk að mega
gera grín að hópum, gagnrýna þá
eða vega að þeim á annan hátt,
þó að einstaklingar séu varðir af
lögum. En nú bregður svo við að
í lög á að setja ákvæði sem dreg-
ur úr þessum réttindum hér á
Íslandi. Í frumvarpi um breyt-
ingar á jafnréttislögum stendur
til að banna auglýsingar (29. gr),
hvort sem er í fjölmiðlum eða
annars staðar á opinberum vett-
vangi, sem kunna að vera „öðru
kyninu til minnkunar, lítilsvirð-
ingar eða stríði gegn jafnri stöðu
og jafnrétti kynjanna á nokkurn
hátt“.
Tvennt vekur athygli. Í fyrsta
lagi prinsippið sjálft. Hér á að
banna auglýsingar þar sem
hópur (karlar eða konur) er lítils-
virtur eða eitthvað sagt sem
honum kann að vera til minnkun-
ar. En ef það er rétt að banna
svona auglýsingar sem lúta að
kynjunum, hlýtur ekki að vera
jafn rétt, og því sjálfsögð krafa,
að það sama eigi við um aðra
hópa: Homma og lesbíur, svert-
ingja og indjána, búddista og
múslima? Og þá er strax komið
bann við að „Tíu litlir negra-
strákar“ sé auglýst. Það sama á
við um „Tinni í Kongó“ eða „Ást-
ríkur og víkingarnir“ ef vísað
væri til þess, í auglýsingunum,
hve svertingjar eða víkingar eru
hafðir vitlausir í
þessum bókum. Þar
að auki, ef rétt er að
banna svona auglýs-
ingar, hlýtur þá ekki
það sama að eiga við
um aðra opinbera
umfjöllun? Til dæmis
skopmyndir af
Múhameð...
Annað sem vekur
athygli er hve
almennt ákvæðið er
orðað. Ansi margt getur verið
túlkað sem einhverjum til minnk-
unar eða lítilsvirðingar. Einnig
er hægt að hafa mismunandi
skoðanir á því hvað kann að
stríða gegn jafnri stöðu og jafn-
rétti kynjanna. Tala nú ekki um
þegar við er bætt „á nokkurn
hátt“. Ekki er að efa að femínist-
ar munu taka þessum lögum
fagnandi, þar sem þeir eru bæði
húmorlausir þegar kemur að
málum er varðar kynin, og einn-
ig haldnir þeirri leiðinlegu áráttu
að skipta sér af því hvað annað
fólk hugsar og gerir. Fræg
Smáralindarauglýsing þótti
klámfengin og konum til lítil-
lækkunar. Banna hana! Femín-
istum finnast fegurðarsýningar
lítilsvirðandi fyrir konur. Banna
auglýsingar um þær! Öll kynlífs-
tengd viðskipti eru eitur í bein-
um þeirra. Banna slíkt! Gömul
auglýsing þar sem Rósa Ingólfs-
dóttir dansaði hálfber innan um
kappklædda karla olli mikilli
hneykslan. Banna hana!
Í raun er þessi 29. grein laga-
frumvarpsins röng út frá prins-
ippi tjáningarfrelsisins að maður
á að mega tjá sig um hópa þó svo
það kunni að særa þá. Við eigum
að mega gera grín að Múhameð
eða svertingjum, víkingum eða
bændum, körlum eða konum. Við
eigum líka að geta sagt opinber-
lega, hvort sem það er í auglýs-
ingu eða ekki, eitthvað sem kann
að vera túlkað sem hópum til lít-
ilsvirðingar eða minnkunar.
Höfundur er doktor í stjórnmála-
fræði.
Ólög skríða inn
kl.
08
:00
Á FÖSTUDAGINN