Fréttablaðið - 06.01.2008, Síða 13
SUNNUDAGUR 6. janúar 2008 13
inn; allar þær gífurlegu tæknifram-
farir sem hafa átt sér stað hafa
skapað tækifæri fyrir hvern og
einn, að búa til sína eigin kvikmynd
og með tilkomu netsins koma henni
á framfæri upp á eigin spýtur.“
Duttlungafullar smástjörnur
hluti af starfinu
Starf framleiðandans lítur í fljóti
bragði út fyrir að vera hálfgert
draumastarf. Bara sitja á fundum
með einhverjum stórstjörnum,
velja handrit, hringja nokkur sím-
töl og svo þegar allt er klappað og
klárt er bara hægt að leggjast í sól-
bað. Eða bara lesa einhver handrit
sem lenda inni á borði. Sigurjón og
Þórir segja þetta fyrst og fremst
vera mikla vinnu með óreglulegum
vinnutíma og duttlungafullum smá-
stjörnum. Menn þurfi að vera
reiðubúnir að leggja mikið á sig og
það þýði ekkert hálfkák og hálf-
kláraðar vísur. „Hjá mér var þetta
bara puð fyrstu árin. En það er ekki
bara nóg að vera duglegur því
maður þarf líka að hafa lukkudís-
irnar með sér,“ segir Sigurjón.
Þórir segist hafa gert sér vel grein
fyrir því að þetta væri svona mikil
vinna þegar hann fetaði í hin vand-
meðförnu fótspor föður síns. „Þótt
vissulega hafi manni bara fundist
þetta frekar auðvelt þegar pabbi
var að fá Gullpálmann í Cannes og
var að gera bíómyndir og sjón-
varpsþætti með David Lynch,“
segir hann og hlær.
Frá Hollywood og óreglulegum
vinnutíma berst talið að þeim sjálf-
um. Sigurjón hefur augljóslega í
nógu að snúast enda titrar Sony-
síminn hans alltaf öðru hverju og á
meðan hann talar fer hann létt með
að svara einum tölvupósti eða
tveimur á Blackberry. „Munurinn á
okkur er kannski helst sá að ég er
blessunarlega laus við að vinna alla
sólarhringinn. Ég get í það minnsta
slökkt á símanum á meðan ég horfi
á fótbolta.“ Þórir gjóir augunum í
áttina að föður sínum. Gott mál,
segir Sigurjón, að næsta kynslóð
hafi meira jafnvægi milli vinnu og
fjölskyldu. „Ég get nú samt ekki
neitað því að tölvupósturinn er
frelsandi tæki sem gefur manni
tækifæri til að vinna á fleiri stöð-
um í einu.“
En þótt feðgarnir fáist við ólíka
kvikmyndagerð að einhverju leyti
er leið þeirra inn í iðnaðinn ekkert
svo ólík. Báðir útskrifaðir úr
Versló, fóru í bókmenntafræðina í
Háskóla Íslands en síðan skilja leið-
ir. Sigurjón segist reyndar alltaf
hafa búist við því að sonurinn
myndi snúa aftur til Bandaríkjanna
og stúdera fræðin við bandarískan
kvikmyndaskóla en Þórir valdi aðra
leið. Á háskólaárunum hafði hann
kynnst Skúla Malmquist, Ottó Borg,
Huldari Breiðfjörð og Ragnari
Bragasyni og úr þeim félagsskap
varð til ZikZak-fjölskyldan sem er
sífellt að stækka og stækka.
Ólík nálgun
Sigurjón og Þórir eru ekki ein-
göngu samstarfsaðilar í dönsku
stórmyndinni Valhalla Rising. Sig-
urjón er meðframleiðandi að A
Good Heart og þeir og ZikZak voru
einnig í samstarfi við gerð tónlist-
arkvikmyndarinnar Gargandi
snilld. Þeir segjast á hinn bóginn
forðast það í lengstu lög að vinna
of náið saman. Þá væri nefnilega
heimilishaldið í hættu og Þórir
minnist þess að þeir hafi einu sinni
gert mynd í tilefni af fimmtíu ára
afmæli mömmu hans. „Allt fór í
háaloft inni í klippiherberginu,“
rifjar Þórir upp. „Við höfum bara
mjög ólíka nálgun,“ bætir Sigur-
jón við og vill meina að Þórir sé
eilítið mýkri en hann sjálfur – sem
hann hafi sennilega frá móður
sinni. „Ég er beinskeyttari,“ segir
Sigurjón.
Hins vegar þiggja þeir ráðlegg-
ingar hvor frá öðrum og eru reynd-
ar sammála um að Titanic sé versta
kvikmynd síðustu aldar og Babel
sé mest hæpaða kvikmynd þessar-
ar aldar.
Óhjákvæmlega hefur hins vegar
ekki verið komist hjá því að bera
þá feðga saman í gegnum tíðina.
„Maður heyrði alltaf út undan sér
að pabbi hlyti nú að vera að toga í
einhverja spotta þegar við vorum
að byrja í ZikZak,“ segir Þórir og
Sigurjón man líka vel eftir þessu.
„Þeir sem þekkja mig vita að slíkt
væri fjarri lagi,“ segir hann og
Þórir tekur aftur við boltanum.
„Þetta eru svona „no win“ aðstæð-
ur. Ef barninu gengur vel þá er
auðvitað sagt að það sé vegna vel-
gengni foreldrisins en ef illa geng-
ur er það aumingi því það fékk
tækifærin rétt upp í hendurnar.“
Á réttri leið
Og loks berst talið að kvikmynda-
gerð á Íslandi, sem þeir hafa báðir
sterkar skoðanir á. Hvorugur er í
vafa um að íslenskur kvikmynda-
iðnaður sé í mikilli sókn. Þeir eru
sammála um að Íslendingar eigi í
raun ótrúlega mikið af góðu, hæfi-
leikaríku og vel menntuðu fólki
miðað við það hversu ungur iðnað-
urinn sé hér. Einnig megi þó ýmis-
legt betur fara. „Í Danmörku er til
að mynda mikið samstarf innan
kvikmyndaiðnaðarins. Kvik-
myndaskólinn, danska ríkissjón-
varpið (DR) og danska kvikmynda-
stofnunin vinna markvisst að
uppbyggingu danska kvikmynda-
og sjónvarpsiðnaðarins. Hér á
Íslandi hefur slíkt samstarf ekki
verið fyrir hendi.“ Sigurjón tekur
við og sendir fyrrverandi dag-
skrárstjóra Sjónvarpsins, Rúnari
Gunnarssyni, tóninn og telur það
sorglegt að slíkur maður skuli hafa
fengið að gegna þeirri ábyrgðar-
fullu stöðu jafn lengi og raun bar
vitni. Þórir tekur undir með föður
sínum en forðast þó að taka jafn
djúpt í árinni. Þeir eru hins vegar
sammála um að með nýrri yfir-
stjórn RÚV sé kominn allt annar
andi auk þess sem metnaðarfull
dagskrárgerð Stöðvar 2 lofi góðu.
Ekki sé þó allt fullkomið og Sig-
urjón segir að enn vanti alla sam-
hæfingu og sameiginlega sýn á
iðnaðinn í landinu. Aukin framlög
úr ríkissjóði hafi að vísu hjálpað
gífurlega enda sé það staðreynd að
í þeim löndum þar sem öflug kvik-
myndagerð sé til staðar, fyrir utan
Bandaríkin, hafi almannafé alltaf
verið nauðsynlegt til varnar Holly-
wood-maskínunni. „Að mínu mati
er því allt einkavæðingartal um
fjölmiðla áhyggjuefni. Og hvað
sem allir frjálshyggjuprestar
segja sýna dæmin að einkareknir
fjölmiðlar þrífast, dafna og skila
hagnaði við hlið ríkisstofnanna séu
þeir vel reknir,“ segir Sigurjón.
Þórir bætir því hins vegar við að
ekki sé hægt að horfa framhjá
þeirri staðreynd að kvikmynda-
þjóðir á borð við Dani og Frakka
eigi sér yfir hundrað ára sögu og
hafi því auðvitað ákveðið forskot.
„Við verðum fyrst og fremst að
sýna leikstjórunum og kvikmynda-
gerðarfólkinu okkar þolinmæði.
Við verðum að gefa þeim mun
fleiri tækifæri og leyfa þeim að
taka áhættu.“ Og Sigurjón botnar:
„Án áhættu næst ekki árangur.“
GET SLÖKKT Á SÍMANUM „Munurinn á okkur er kannski helst sá að ég er blessun-
arlega laus við að vera að vinna allan sólarhringinn. Ég get í það minnsta slökkt á
símanum á meðan ég horfi á fótbolta,” segir Þórir.